Μιχάλης Γάτας: Ο μηχανικός πλοίων που κάνει... σβούρες
«Πηγή έμπνευσης μου η θάλασσα», λέει στο Newsbomb.gr ο Μιχάλης Γάτας, ο μηχανικός πλοίων που μυήθηκε στην τέχνη του ξυλότορνου και φτιάχνει σβούρες.
Ο Μιχάλης Γάτας είναι μηχανικός σε πλοία. Σε ένα ταξίδι πέρυσι ασχολήθηκε συμπωματικά με την τέχνη του ξυλότορνου. Από τότε έχει δώσει πνοή ζωής σε δεκάδες άψυχα κομμάτια ξύλου.
Διηγείται στο Newsbomb.gr το πώς άρχισαν όλα… Από ένα πλοίο στο οποίο βρισκόταν και ήταν αγκυροβολημένο σε λιμάνι της Κίνας πέρυσι όπου οι περιορισμοί λόγω covid-19 ήταν αυστηροί. Οι ώρες δεν περνούσαν και αποφάσισε να φτιάξει ένα μπεγλέρι στο τόρνο που είχε το πλοίο. Αυτό ήταν! Από τότε αγάπησε την τέχνη του ξυλότορνου και από τα χέρια του βγαίνουν ξύλινα διαμάντια…
Μηχανικός στα καράβια και ασχολήθηκες με την τέχνη του ξυλότορνου… πώς προέκυψε αυτό;
«Πριν ένα χρόνο και κάτι βρισκόμουν στο πλοίο, στην Κίνα. Λόγω της κατάστασης με τον Covid, οι διαδικασίες επαναπατρισμού ήταν δύσκολες έως αδύνατες (οι νόμοι της Κίνας ήταν πολύ αυστηροί εκείνη την περίοδο). Έτσι λοιπόν, ενώ η διάθεση ήταν κακή, το στρες υψηλό, και το σενάριο της επιστροφής είχε άγνωστη ημερομηνία, αποφάσισα να φτιάξω στον τόρνο (το «αδερφάκι» του μηχανήματος που έχω, όλα τα πλοία έχουν από ένα), ένα μπεγλέρι από ένα πεταμένο κομμάτι τεφλόν, ώστε και να προπονηθώ στην κατεργασία, και να έχω κάτι για να ξεχνιέμαι. Το έφτιαξα και ενθουσιάστηκα, και το είπα στον πατέρα μου μέσω messenger. Κάτι μέρες μετά μου έστειλε μήνυμα και μου είπε «Έχει έναν ξυλότορνο προσφορά, να τον πάρω;». Εγώ του απάντησα πως θα πάει άχρηστος και να μην τον πάρει, αλλά τελικά το έκανε. Τον δοκίμασα όταν γύρισα αρκετό καιρό μετά και κόλλησα!».
Τι φτιάχνεις συνήθως;
«Μου αρέσουν πάρα πολύ οι σβούρες, γιατί είναι παραδοσιακές και από τα πιο απλά έργα, όπως και το πρώτο πράγμα που έφτιαξα. Δεν φτιάχνω κάτι συγκεκριμένο όμως, προσπαθώ πάντα να είναι κάτι καινούριο που θα με εξελίξει και ίσως με δυσκολέψει λίγο παραπάνω. Πολλές φορές δεν σκέφτομαι καν τι θα φτιάξω πριν ξεκινήσω, μου έρχεται από μόνο του!».
Παίρνεις ένα κομμάτι ξύλο και του δίνεις όποια μορφή θες, έχεις φανταστεί… Ακούγεται φανταστικό…
«Οι δυνατότητες της τέχνης αυτής είναι απεριόριστες και βασίζονται στη φαντασία και στην τεχνική του ατόμου, σταματούν μόνο εκεί που σταματάς εσύ. Το ίδιο το κομμάτι ξύλο ενώ εξωτερικά μπορεί να μην δείχνει ιδιαίτερο, μόλις προχωρήσεις λίγο μπορεί να σε μαγέψει με τους σχηματισμούς του».
Πόση ώρα ασχολείσαι την ημέρα με την τέχνη;
«Θα ήθελα το τελευταίο διάστημα να έχω ασχοληθεί πολύ παραπάνω, απλά επειδή μετά την σύμβαση μου στο πλοίο, έκανα τη θητεία μου στο Πολεμικό Ναυτικό, ο χρόνος ήταν πιο περιορισμένος. Τώρα πλέον ασχολούμαι περίπου 2 με 3 ώρες την ημέρα όσο συχνότερα μπορώ, αλλά υπάρχουν και μέρες που έχω ξεκινήσει απόγευμα, κι έχω σταματήσει λίγο πριν την βραδινή ώρα κοινής ησυχίας, χωρίς να το καταλάβω».
Οι σβούρες τι συμβολίζουν για σένα, την παιδική ηλικία, την αθωότητα, νοσταλγία;
«Μου θυμίζουν μία συγκεκριμένη στιγμή της παιδικής ηλικίας με τον αδερφό μου, όταν προσπαθούσαμε να κάνουμε μια σβούρα με κορδονάκι να γυρίσει όσο περισσότερη ώρα γινόταν. Αλλά πέρα από αυτό συμβολίζουν για μένα την κίνηση και την αλλαγή. Η σβούρα στέκεται στη μύτη της μόνο όταν έχει αρκετή ταχύτητα αλλιώς γράφει όλο και μεγαλύτερους κύκλους και τελικά σταματάει. Έτσι είναι κι ο άνθρωπος, μόνο με μια συνεχή κίνηση και αλλαγή (πάντα προς το θετικό), μπορεί να σταθεί στα πόδια του».
Ποιο είναι το μεγάλο έργο που θες να φτιάξεις;
«Θα ήθελα πολύ να φτιάξω ένα segmented βάζο, το οποίο είναι μια τεχνική που κολλάς πολλά μικρά κομμάτια, έως και χιλιάδες, και βγαίνει ένα πανέμορφο αποτέλεσμα με πολλά διαφορετικά μοτίβα. Σε κάτι πιο εύκολο, μία σαλατιέρα για τον φίλο μου τον Κωνσταντίνο, που έχει αναλάβει να μου το θυμίζει πιο συχνά από ότι θα έπρεπε!».
Η θάλασσα είναι πηγή έμπνευσης για τον ξυλότορνο;
«Φυσικά, η θάλασσα είναι πηγή έμπνευσης για όλες τις μορφές τέχνης! Μου έχουν έρθει πολλές ιδέες όταν βρίσκομαι στην παραλία, μέσα στη θάλασσα, ή ακόμα και σε ένα ψηλό μέρος που ακούω τα κύματα, λόγω της τεράστιας χαλάρωσης που κυριαρχεί. Τίποτα δεν συγκρίνεται με τον ήχο του παφλασμού».
Σε ποιον Ολυμπιονίκη ή Παραολυμπιονίκη θα χάριζες ένα έργο σου, τι θα ήταν αυτό και τι θα συμβόλιζε;
Ο Ολυμπιονίκης που θα διάλεγα θα ήταν ο αρχηγός της Εθνικής ομάδας πόλο Γιάννης Φουντούλης. Με συγκίνησε η δήλωση του για τις πυρκαγιές, αλλά και η κίνηση του για τη μεγάλη δωρεά που έκανε η ομάδα. Θα του έδινα την τελευταία σβούρα που έφτιαξα, η οποία στη βάση της είναι καμένη με φλόγιστρο αλλά ανέπαφη ψηλά. Η βάση θα συμβόλιζε τη μεγάλη καταστροφή που συνέβη και το πάνω κομμάτι που είναι ανέπαφο, την ελπίδα και την ζωή, ακριβώς όπως είναι τα νέα πρώτα κλαδάκια σε ένα καμένο δέντρο. Το όλο έργο θα ήταν σβούρα γιατί μόνο με την αλλαγή και τη δράση (είτε προληπτική είτε damage control) θα μπορέσουμε να ανακάμψουμε».
Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο Newsbomb.gr.