Κακοκαιρία Daniel: Γιατί πνίγηκε ο Θεσσαλικός Κάμπος - Τι λένε Λέκκας και Συνολάκης στο Newsbomb.gr

Τεράστιες και συνάμα ανυπολόγιστες είναι οι καταστροφές που προκάλεσε η κακοκαιρία «Daniel» στον Θεσσαλικό Κάμπο, καθώς η Λάρισα και η Καρδίτσα εδώ και αρκετές ημέρες βρίσκονται κάτω από νερό.

Χιλιάδες κάτοικοι στα χωριά του Θεσσαλικού κάμπου παλεύουν για το βιος τους που χάθηκε στα νερά και τη λάσπη. Οι κάτοικοι εξουθενωμένοι και απεγνωσμένοι ζητούν απαντήσεις για τα πρωτόγνωρα πλημμυρικά φαινόμενα που έπληξαν τη Θεσσαλία ενώ παράλληλα αναρωτιούνται «τι πήγε λάθος και είδαν τα χωριά τους να βουλιάζουν».

Ο κρατικός μηχανισμός αποδείχθηκε αδύναμος μπροστά στη θεομηνία αφού ο όγκος νερού ήταν τόσο μεγάλος όπου ο εξοπλισμός και τα μηχανήματα που υπήρχαν δεν επαρκούσαν.

Ο Ευθύμιος Λέκκας, Καθηγητής Δυναμικής Τεκτονικής, Εφαρμοσμένης Γεωλογίας και Διαχείρισης Φυσικών Καταστροφών στο ΕΚΠΑ και ο ακαδημαϊκός και Πρόεδρος της Επιτροπής Κλιματικής Κρίσης, Κώστας Συνολάκης, μιλώντας στο Newsbomb.gr εξήγησαν τις κατασκευαστικές αστοχίες, τα λάθη και τις παραλείψεις που σημειώθηκαν και οδήγησαν στην ολική καταστροφή του Θεσσαλικού Κάμπου.

Λέκκας στο Newsbomb.gr: «Υπήρχαν αστοχίες σε έργα οι οποίες μας προβληματίζουν»

Για ακραίο φαινόμενο το οποίο έπεσε σε έναν ευαίσθητο χώρο από άποψη γεωδυναμικού και που συμβαίνει μια φορά στα χίλια χρόνια έκανε λόγο ο Ευθύμιος Λέκκας, Καθηγητής Δυναμικής Τεκτονικής, Εφαρμοσμένης Γεωλογίας και Διαχείρισης Φυσικών Καταστροφών στο ΕΚΠΑ, μιλώντας στο Newsbomb.gr αναφερόμενος στη σφοδρότητα της κακοκαιρίας Daniel.

«Είχαμε να κάνουμε με ένα ακραίο φαινόμενο το οποίο έπεσε σε έναν πολύ ευαίσθητο χώρο από άποψη γεωδυναμικού. Αφενός μεν είχαμε μεγάλες κατολισθήσεις, αστάθειες και αφετέρου είχαμε και πολλά πλημμυρικά πεδία. Συνεπώς είχαμε ένα εξαιρετικά ακραίο γεγονός σε έναν αρκετά ευαίσθητο χώρο», ανέφερε ο καθηγητής Γεωλογίας και πρόεδρος του ΟΑΣΠ, Ευθύμιος Λέκκας.

«Σε ορισμένες περιπτώσεις έχουμε παρατηρήσει ότι ουσιαστικά δεν θα μπορούσε να γίνει τίποτα καθώς τα φαινόμενα υπερέβαιναν το επίπεδο σχεδιασμού των έργων. Σε άλλες περιπτώσεις υπήρχαν αστοχίες σε έργα οι οποίες μας βάζουν σε προβληματισμό. Είναι μια μεικτή κατάσταση, από εκεί που δεν μπορούσαμε να κάνουμε τίποτα λόγω του φαινομένου μέχρι και σε άλλες περιπτώσεις εκεί όπου είχαμε αστοχία των τεχνικών έργων με ευθύνη της μελέτης των κατασκευαστών συντήρησης», πρόσθεσε.

Συνολάκης στο Newsbomb.gr: «Δεν υπήρχε σχέδιο για τον Θεσσαλικό κάμπο»

Ο ακαδημαϊκός και Πρόεδρος της Επιτροπής Κλιματικής Κρίσης, Κώστας Συνολάκης, μίλησε στο Newsbomb.gr σχετικά με τις αστοχίες που οδήγησαν στην καταστροφή του Θεσσαλικού κάμπου μετά το πέρασμά της κακοκαιρίας Daniel.

Όπως χαρακτηριστικά ανέφερε ο κ. Συνολάκης, το φαινόμενο των πλημμυρών στην περιοχή του θεσσαλικού κάμπου είναι κάτι σύνηθες, ωστόσο η μεγάλη καταστροφή οφείλεται στην έλλειψη ενός σχεδιασμού ο οποίος θα αφορούσε τη σωστή διαχείρηση του Θεσσαλικού κάμπου ακόμα και σε ένα ακραίο φαινόμενο όπως ήταν η «κακοκαιρία Daniel».

Ο κύριος Συνολάκης έκανε λόγο και για τους βάλτους οι οποίοι αποξηράθηκαν για τη δημιουργία αγροτικών εδαφών και για την κατασκευή άλλων υποδομών.

«Ο Θεσσαλικός κάμπος είχε παλαιότερα αρκετούς βάλτους που αποξηράθηκαν για δύο λόγους^. για να αποδοθούν σε καλλιέργειες αλλά και για έλεγχο της ελονοσίας. Αυτό σημαίνει ότι όπου υπήρχαν βάλτοι ήταν στάσιμα τα νερά, εκεί δεν υπήρχαν ούτε καλλιέργειες αλλά και ούτε ζούσαν άνθρωποι. Με την αποξήλωση των βάλτων έγιναν καλλιέργειες ενώ άρχισαν να κατοικούνται κάποιες περιοχές», ανέφερε αρχικά στο Newsbomb.gr, ο ακαδημαϊκός και Πρόεδρος της Επιτροπής Κλιματικής Κρίσης, Κώστας Συνολάκης.

Όπως ανέφερε, κανείς δεν είχε σκεφτεί από το 1950 τη διαχείριση όλου του Θεσσαλικού κάμπου.

«Δεν είχε γίνει ένα σχέδιο για όλο το Θεσσαλικό Κάμπο ώστε να μπορέσει κανείς να εκτιμήσει τι θα γινόταν σε περίπτωση πλημμύρας. Δεν είχαν σκεφτεί ένα τέτοιο ακραίο σενάριο σαν την “κακοκαιρία Daniel” στον σχεδιασμό του κάμπου. Ακόμα και η Πολιτική Προστασία δεν είχε σκεφτεί τι θα γινόταν σε περίπτωση που είχαμε μία τόσο ακραία πλημμύρα στη Θεσσαλία», πρόσθεσε.

Συνολάκης: «Το φαινόμενο Ελ Νίνιο επανεμφανίστηκε το 2023» - Οι εκτιμήσεις για του χρόνου

Ο κ. Συνολάκης αναφέρθηκε στο φαινόμενο Ελ Νίνιο το οποίο επηρεάζει τον καιρό σε ολόκληρη τη γη, φέρνοντας πιο έντονα καιρικά φαινόμενα. Πρόκειται για ένα φαινόμενο το οποίο ξεκινά από τη Χιλή. Η ένταση των καιρικών φαινομένων έχει μια ακολουθία λόγω των υψηλών θερμοκρασιών στο θαλάσσιο χώρο, δημιουργούνται περισσότεροι υδρατμοί στην ατμόσφαιρα, κάνοντας ταυτόχρονα πιο έντονες τις βροχές και πολύ περισσότερο το νερό.

«Το Eλ Νίνιο είναι ένα μετεωρολογικό φαινόμενο το οποίο είναι στο νοτιοανατολικό Ειρηνικό Ωκεανό. Πρόκειται για ένα θαλάσσιο ρεύμα που ξεκινάει από τη Χιλή. Είναι ένα φαινόμενο που δημιουργεί αναστάτωση στον καιρό σε όλη τη Γη», είπε.

Και πρόσθεσε: «Πρόκειται για ένα φαινόμενο που κάνει ισχυρές καταιγίδες και αυξημένες θερμοκρασίες. Οι εκτιμήσεις για του χρόνου είναι ότι με το Ελ Νίνιο (σ.σ. κατά 80%) οι θάλασσες θα είναι ακόμα πιο ζεστές συγκριτικά με φέτος, είναι πιθανό να έχουμε ακραία φαινόμενα. Το Ελ Νίνιο ανατρέπει όλο τον καιρό της Γης, αυτό συμβαίνει περίπου από από 5 έως 7 χρόνια».

Καθηγητής Ατσαλάκης: «Οι πληγές στον Θεσσαλικό κάμπο θα πάρουν πολύ χρόνο για να κλείσουν»

Τα νερά στη Θεσσαλία υποχωρούν με αργούς ρυθμούς, αφήνοντας πίσω τους μεγάλες καταστροφές και αποκαρδιωτικές εικόνες.

«Ακόμη κι αν λάβουμε υπόψη ότι οι πλημμυρισμένες εκτάσεις αντιστοιχούν στο 1/5 της παραγωγής προϊόντων, πρόκειται για ένα ποσοστό που συμβάλλει σημαντικά στο ΑΕΠ, τόσο με το εσωτερικό εμπόριο, όσο όμως και τις εξαγωγές. Η κακοκαιρία Daniel, σε συνδυασμό με τις πυρκαγιές, θα επηρεάσουν το ΑΕΠ.

Αν αυτό επηρεασθεί κατά 1%, τότε μιλάμε για απώλειες 1 δισ. ευρώ από τα έσοδα του κράτους, ενόσω αυτό πρέπει να διαθέσει χρήματα για αποζημιώσεις κι αποκατάσταση υποδομών. Η ταχύτητα με την οποία θα δοθούν οι αποζημιώσεις, θα επηρεάσει και εκείνη της ανάκαμψης», υπογράμμισε αρχικά ο Γιώργος Ατσαλάκης, μιλώντας στο TV CRETA.

«Δε νοείται αποκατάσταση των υποδομών δίχως ένα σχεδιασμό που να λαμβάνει υπόψη τα ακραία καιρικά φαινόμενα τα οποία εκδηλώνονται με ολοένα μεγαλύτερη συχνότητα. Πρόκειται για ένα ζήτημα που δεν απασχολεί μόνο τη χώρα μας, αλλά όλον τον πλανήτη. Ενδεικτικά, στη μακρινή Κίνα, στο τέλος του Ιουλίου υπήρξαν πολύ καταστροφικές πλημμύρες με ανθρώπινες απώλειες και μεγάλες οικονομικές καταστροφές», επεσήμανε εν συνεχεία ο κ. Ατσαλάκης.

Ωστόσο, το στοίχημα είναι η διατήρηση μίας υγιούς, ισορροπημένης οικονομικής κατάστασης. «Αυτήν τη στιγμή τα επιτόκια είναι 3.5% – 4% και βαίνουν προς τα πάνω. Όταν παίρνουμε ένα δάνειο, ουσιαστικά λαμβάνουμε το όφελος και αφήνουμε τα χρέη να τα πληρώσουν τα παιδιά μας και οι επόμενες γενιές.

Από τη μία, πρέπει να είμαστε φειδωλοί και σωστοί στη διαχείριση και κυρίως των δανεικών χρημάτων, όμως, από την άλλη πρέπει οπωσδήποτε και κατά προτεραιότητα να βοηθήσουμε τους συνανθρώπους μας και γενικά πρέπει να ξέρουμε ότι σήμερα πιθανόν να είναι αυτοί σε δύσκολη θέση, αλλά αύριο μπορεί να είμαστε κι εμείς.

Διότι, η σφοδρότητα και η συχνότητα των φαινομένων κάνει επισφαλείς οιεσδήποτε προβλέψεις και με βάση όσα συμβαίνουν τελευταία, θα πρέπει να δούμε μία διαφορετική προσέγγιση και κυρίως σχετικά με τα κονδύλια τα οποία αφιερώνονται για την “πράσινη” μετάβαση.

Θα πρέπει ένα μέρος αυτών των κονδυλίων να μην πάει σε ανεμογεννήτριες και ηλιακά, αλλά να πάει σε έργα υποδομών και τη δημιουργία μηχανισμών που θα αποτρέπουν ή θα ελαχιστοποιούν τις καταστροφικές ζημιές τέτοιων ακραίων φαινομένων», ολοκλήρωσε ο αναπληρωτής καθηγητής του Πολυτεχνείου Κρήτης στο Εργαστήριο Ανάλυσης Δεδομένων και Πρόβλεψης.

Είχε προβλεφθεί καταστροφή στη Θεσσαλία από το 2018 - Από τα 26 αντιπλημμυρικά μέτρα δεν υλοποιήθηκε κανένα

Σύμφωνα με ρεπορτάζ του ΣΚΑΙ το 2018 καταρτίστηκε το Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Κινδύνων Πλημμύρας και προέβλεπε 26 μέτρα. Τέσσερα χρόνια αργότερα, το 2022 έγινε η πρώτη Έκθεση αξιολόγησης δηλαδή το τι έχει γίνει. Τα αποτελέσματα ήταν αποκαρδιωτικά καθώς κανένα από τα 26 μέτρα δεν είχε υλοποιηθεί.

Τα μέτρα είχαν σχεδιαστεί με βάση κάποια σενάρια. Στη Θεσσαλία τα σενάρια προέβλεπαν υπερχείλιση κεντρικής κοίτης ΠΗΝΕΙΟΥ και 12 παραποτάμων. Σε αυτή την περίπτωση θα καλύπτονταν με νερό οικισμοί και καλλιέργειες σε Παλαμά, Αστρίτσα, Μεταμόρφωση, Βλοχό, και πόλη Λάρισας.

Το σχέδιο «Δάρδανος» της Πολιτικής Προστασίας:

Με βάση αυτά τα σενάρια είχαν καταρτιστεί κάποια μέτρα όπως:

• Σύστημα Έγκαιρης Προειδοποίησης Πλημμυρών - Δεν ολοκληρώθηκε
• Ταμιευτήρας νερού στη Λάρισα - Δεν ξεκίνησε
• Εθνικό Μητρώο Πλημμυρικών Συμβάντων - Προκήρυξη διαγωνισμού συμβούλου μόλις το 2023 για την υλοποίηση του έργου
• Δίκτυο συλλογής μετεωρολογικών δεδομένων - Δεν έχουν εγκατασταθεί σταθμοί

Δείτε το βίντεο:

Σχετικές ειδήσεις

• Πλημμύρες: Ο θεσσαλικός κάμπος έγινε… θεσσαλικός βάλτος – Αδιανόητη καταστροφή
• Κακοκαιρία Daniel – Καρδίτσα: Η περιοχή του Παλέρμο παραμένει κάτω από τα νερά
• Κακοκαιρία Daniel: Βίντεο από την επιχείρηση καθαρισμού της Εθνικής Οδού Αθηνών – Θεσσαλονίκης

Δείτε όλο το Weekend Edition εδώ