Πότε μπορεί μια γυναίκα να κάνει δεύτερο παίδι;
Μόλις η οικογένεια μεγάλωσε και όλα τα μέλη της προσπαθούν να προσαρμοστούν στις αλλαγές, που η άφιξη του νέου μωρού έφερε στη ζωή τους. Συχνά, όταν οι νέες ισορροπίες μέσα την οικογένεια αποκατασταθούν, ένα ερώτημα, που τίθεται από το ζευγάρι, είναι το πότε μπορεί να προγραμματίσει μια νέα κύηση.
Φυσικά εδώ δεν θα ασχοληθούμε με τους διάφορους κοινωνικούς και οικονομικούς παράγοντες, οι οποίοι έχουν τη δική τους σημασία σε ό,τι αφορά τον οικογενειακό προγραμματισμό, αλλά θα εκθέσουμε τα διαθέσιμα επιστημονικά στοιχεία, τα οποία αφορούν το διάστημα, που ενδείκνυται να μεσολαβήσει μεταξύ διαδοχικών κυήσεων.
Πριν όμως καταπιαστούμε με τα επιστημονικά αυτά στοιχεία, οφείλουμε να εξηγήσουμε τι εννοούμε, όταν αναφερόμαστε στο διάστημα μεταξύ διαδοχικών κυήσεων. Ως διάστημα μεταξύ διαδοχικών κυήσεων ορίζουμε το χρόνο, που μεσολαβεί μεταξύ ενός τοκετού και της τελευταίας εμμήνου ρύσεως, η οποία και καθορίζει την αρχή της επόμενης κύησης.
Τα διαθέσιμα επιστημονικά στοιχεία δεν είναι ιδιαίτερα εκτενή. Φαίνεται όμως, πως, αν μεταξύ διαδοχικών κυήσεων μεσολαβήσουν λιγότεροι από 12 μήνες, κατά την κύηση, που έπεται, οι πιθανότητες εμφάνισης κάποιων επιπλοκών παρουσιάζουν αύξηση.
Έτσι, αν το διάστημα μεταξύ δύο κυήσεων είναι βραχύτερο των 12 μηνών, τότε κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, που έπεται, είναι πιο πιθανό να παρουσιαστεί αποκόλληση του πλακούντα.
Επιπροσθέτως, το βραχύ διάστημα μεταξύ των κυήσεων φαίνεται, πως συνδέεται και με την παρουσία επιπωματικού πλακούντα, ιδιαίτερα αν η γυναίκα είχε χρειαστεί να υποβληθεί σε καισαρική τομή στην εγκυμοσύνη, που προηγήθηκε. Επιπωματικό ονομάζουμε τον πλακούντα, που έχει εμφυτευθεί πολύ κοντά στο έσω τραχηλικό στόμιο ή ακόμα το καλύπτει τελείως. Η εμφύτευση του πλακούντα στη θέση αυτή συνδέεται σε μερικές περιπτώσεις με κολπική αιμόρροια.
Ιδιαίτερη αναφορά θα πρέπει να κάνουμε στη διαδικασία του φυσιολογικού τοκετού μετά από καισαρική τομή. Η διαδικασία αυτή θεωρείται σε γενικές γραμμές μια ασφαλής διαδικασία. Εντούτοις, έχει παρατηρηθεί πως, αν το διάστημα μεταξύ της καισαρικής τομής και της επόμενης εγκυμοσύνης είναι βραχύτερο των 18 μηνών, αυξάνονται κατά τι οι πιθανότητες ρήξης της μήτρας κατά το φυσιολογικό τοκετό.
Οι απόψεις των περισσότερων ερευνητών κατατείνουν στο ότι διάστημα μεταξύ διαδοχικών κυήσεων μικρότερο των 18 μηνών συνδέεται με αύξηση των πιθανοτήτων αφενός για πρόωρο τοκετό, αφετέρου για γέννηση λιποβαρούς νεογνού στην εγκυμοσύνη, που έπεται.
Από τα στοιχεία μίας ενδιαφέρουσας μελέτης, που δημοσιεύθηκε σε αμερικανικό περιοδικό (The American Journal of Clinical Nutrition) το 2008, προέκυψαν ενδιαφέροντα συμπεράσματα. Σύμφωνα με τα στοιχεία αυτά η χορήγηση φυλλικού οξέως τουλάχιστον 6 μήνες πριν από την επόμενη κύηση, φαίνεται πως περιορίζει τις πιθανότητες γέννησης λιποβαρούς νεογνού. Πρόκειται όμως για στοιχεία,, τα οποία χρήζουν περαιτέρω διερεύνησης.
Μέχρι εδώ αναφερθήκαμε στις επιπλοκές, που ενδέχεται να σχετίζονται με το βραχύ διάστημα μεταξύ των κυήσεων. Φαίνεται όμως πως και το μακρύ διάστημα μεταξύ των κυήσεων δεν είναι χωρίς προβλήματα. Συγκεκριμένα, αν το διάστημα αυτό υπερβαίνει τα 5 έτη, οι πιθανότητες για πρόωρο τοκετό, για γέννηση λιποβαρούς νεογνού και για εμφάνιση προεκλαμψίας στην εγκυμοσύνη, που έπεται, καταγράφονται ενισχυμένες.
Τα περιορισμένα επιστημονικά στοιχεία, που έχουμε στη διάθεσή μας, καθιστούν τον καθορισμό του «ιδανικού» διαστήματος μεταξύ των διαδοχικών κυήσεων δυσχερή. Εντούτοις, θα μπορούσε να πει κανείς, πως με βάση τα έστω ανεπαρκή αυτά στοιχεία το διάστημα αυτό ως κατώτερο όριο έχει τους 18 (κατά άλλους τους 24) μήνες και ανώτερο όριο τα 5 έτη.
Βέβαια είναι απαραίτητο να τονιστεί, πως ο οικογενειακός προγραμματισμός δεν είναι δυνατόν να εξαρτάται από αυτό το «ιδανικό» διάστημα μεταξύ των κυήσεων. Πόσο δε μάλλον, όταν τα διαθέσιμα στοιχεία κάθε άλλο παρά «ισχυρά» είναι.
Όταν λοιπόν το διάστημα μεταξύ των κυήσεων βρίσκεται εκτός των «ιδανικών» ορίων δεν συντρέχει κανένας πραγματικός λόγος ανησυχίας, απλά βρισκόμαστε σε επιφυλακή ώστε να εντοπίσουμε εγκαίρως τις ενδεχόμενες επιπλοκές.