Χρησμοί και γενικολογίες της Κομισιόν για τουρισμό και μετακινήσεις εντός Ε.Ε

Του Κώστα Τσιτούνα

Το μεσημέρι της Τετάρτης η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έδωσε στη δημοσιότητα έναν «οδηγό» για την επανέναρξη του τουριστικού τομέα και των ταξιδιών εντός Ε.Ε.

Πρόκειται, ουσιαστικά, για γενικόλογες συστάσεις προς τα κράτη-μέλη τα οποία θα έχουν και το τελευταίο λόγο στη λήψη αποφάσεων, με την Κομισιόν να ζητά μια γενική και συντονισμένη στρατηγική για άνοιγμα των συνόρων και επανέναρξη του κομβικού για πολλές οικονομίες τουριστικού τομέα.

Πρακτικά δεν λέει τίποτα για λήξη της καραντίνας, ούτε βέβαια για άνοιγμα συνόρων, ούτε για ιατρικά διαβατήρια.

Για άλλη μια φορά επιβεβαιώνεται πλήρως το Newsbomb.gr, αφού από την πρώτη στιγμή είχαμε υποστηρίξει ότι τα περί υγειονομικών διαβατηρίων είναι όλα ουτοπίες χωρίς καμία πρακτική εφαρμογή, ενώ με σχετική αρθρογραφία είχαμε επισημάνει έγκαιρα ότι πρέπει να δοθεί βάρος στον εσωτερικό τουρισμό.

Από τις αποφάσεις της Κομισιόν γίνεται σαφές ότι οι μεγάλοι παίκτες της Ε.Ε. έχουν καταλάβει πόσο επικίνδυνα είναι τα πράγματα και φροντίζουν μέσω της ασάφειας των ανακοινώσεων να περιχαρακώσουν ο καθένας το δικό του κράτος.

Ακόμη, από τις γενικόλογες και ασαφείς επισημάνσεις γίνεται αντιληπτό ότι απορρίφθηκε το σχέδιο που είχε υποβάλλει η ελληνική πλευρά. Εμμέσως πλην σαφώς οι Βρυξέλλες λένε ότι το καλοκαίρι χάθηκε και ας κάνει ο καθένας ό,τι τον… φωτίσει ο θεός.

Τα πιο σημαντικά σημεία στις προτάσεις της Κομισιόν περιλαμβάνουν:

• Κοινή προσέγγιση για συντονισμένη επαναφορά της κίνησης και άρση των απαγορεύσεων στα εσωτερικά σύνορα της Ε.Ε.
• Ένα πλαίσιο στήριξης της επαναλειτουργίας των μεταφορών με παράλληλη ενίσχυση της ασφάλειας των επιβατών και των εργαζομένων
• Πρόταση για να γίνουν τα ταξιδιωτικά voucher ελκυστική εναλλακτική στην επιστροφή χρημάτων στους καταναλωτές που έχουν ακυρώσει τις κρατήσεις τους
• Κριτήρια για επαναφορά των τουριστικών δραστηριοτήτων με ασφάλεια και για την ανάπτυξη πρωτοκόλλων υγείας για τα ξενοδοχεία και αντίστοιχες επιχειρήσεις.
• Άρση των περιορισμών στις μετακινήσεις για τουρίστες και ταξιδιώτες

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναζητά να δώσει στους πολίτες την δυνατότητα για ασφαλές ταξίδι με τα παρακάτω βασικά μέσα:

• Ασφαλή επαναφορά της ελευθερίας κίνησης και άρση των απαγορεύσεων στα εσωτερικά σύνορα: Η προσέγγιση θα πρέπει να είναι ευέλικτη και να παραμείνει ανοιχτή η δυνατότητα να επανέλθουν οι απαγορεύσεις εφόσον κριθεί αναγκαίο.
• Παράλληλα τα κράτη-μέλη θα πρέπει να εργαστούν με βάση τα παρακάτω κριτήρια:
  Επιδημιολογικά, με τις περιοχές που βρίσκονται σε καλύτερη κατάσταση, σύμφωνα με τις ανακοινώσεις του ECDC, να βρίσκονται στο επίκεντρο
• Η δυνατότητα να επιβληθούν μέτρα περιορισμού σε όλο το ταξίδι (και στα σύνορα), συμπεριλαμβανομένων και μέτρων πρόληψης όπου η κοινωνική απόσταση δεν μπορεί να εξασφαλιστεί.

Αρχή της μη διάκρισης

Όταν ένα κράτος μέλος αποφασίσει να επιτρέψει τα ταξίδια στην επικράτειά του ή σε συγκεκριμένες περιοχές της επικράτειάς του θα πρέπει να το πράττει χωρίς να κάνει διακρίσεις επιτρέποντας την κίνηση από όλα τα μέρη της Ε.Ε. με τις ίδιες επιδημιολογικές συνθήκες. Αντίστοιχα οι όποιες απαγορεύσεις θα πρέπει να αίρονται χωρίς για διακρίσεις για όλους τους πολίτες της Ε.Ε..

Σε ό,τι αφορά τις αφίξεις τουριστών από χώρες εκτός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η Κομισιόν καλεί στις 27 χώρες μέλη να παρατείνουν την προσωρινή απαγόρευση των μη αναγκαίων ταξιδιών προς την Ευρωπαϊκή Ένωση μέχρι τις 15 Ιουνίου.

Διαβάστε επίσης: Ποιοι και γιατί διακινούν τον μύθο περί «διαβατηρίων ανοσίας»;

Αεροπορικά ταξίδια, τρένα και πλοία

Οι προτάσεις της Κομισιόν παρουσιάζουν γενικές οδηγίες για όλες τις μεταφορές που βασίζονται στον περιορισμό της επαφής μεταξύ επιβατών και εργαζομένων, αλλά και μέτρων κοινωνικής απόστασης όπου αυτό είναι εφικτό.

Ειδικότερα, αναφορικά με τα αεροπορικά ταξίδια οι προτάσεις της Κομισιόν δεν παίρνουν ξεκάθαρη θέση για το εάν πρέπει να υπάρχουν κενές θέσεις ανάμεσα στα καθίσματα, τη στιγμή που οι αεροπορικές εταιρείες επιμένουν ότι τα μέτρα κοινωνικής απόστασης δεν είναι εφικτά στον τομέα αυτό.

Η Κομισιόν αναφέρει ότι οι επιβάτες είναι υποχρεωμένοι να φορούν μάσκες κατά τη διάρκεια της πτήσης, αλλά και στους χώρους των αεροδρομίων, ενώ προτείνει στις αεροπορικές εταιρείες να περιορίσουν τους κινδύνους μόλυνσης με μέτρα όπως η εγκατάσταση φίλτρων νοσοκομειακού τύπου στα συστήματα εξαερισμού, η χρήση προστατευτικού εξοπλισμού και ο περιορισμός των κινήσεων των επιβατών.

Όσον αφορά σε σιδηροδρομικές μετακινήσεις η Επιτροπή προτείνει εφαρμογή της κοινωνικής αποστασιοποίησης μέσω συχνότερων δρομολογίων και μεγαλύτερων συρμών. Ζητά, ακόμη, υποχρεωτική χρήση μάσκας στο εσωτερικό των τρένων, ενώ τονίζει ότι θα πρέπει να αποφεύγονται οι μετακινήσεις κατά τις ώρες αιχμής. Οι πόρτες πρέπει να ανοίγουν αυτόματα και να υπάρχει διαθεσιμότητα αντισηπτικού διαλύματος.

Αντίστοιχους κανόνες ζητά και για τα υπόλοιπα μέσα μεταφοράς και για τα κρουαζιερόπλοια, τα οποία θα πρέπει να έχουν και διαθέσιμους χώρους για καραντίνα σε περίπτωση που υπάρξουν κρούσματα.

Τι θα γίνει με τα vouchers

Στα σχέδια της Κομισιόν για το θέμα των voucher για τις ακυρωμένες πτήσεις ή πακέτα διακοπών, αναφέρεται ότι αυτά θα πρέπει να έχουν ισχύ για τουλάχιστον έναν χρόνο με προστασία σε περίπτωση πτωχεύσεων ώστε να είναι πιο ελκυστικά προς τους καταναλωτές.

Η Κομισιόν επιμένει ότι η συμμετοχή των καταναλωτών σε προγράμματα voucher θα πρέπει να είναι εθελοντική, ενώ αρνήθηκε να αναστείλει το νόμο που δίνει το δικαίωμα στους επιβάτες να διεκδικήσουν πλήρη επιστροφή χρημάτων.

Η Μαργκρέτ Βεστάγκερ, μάλιστα, ανακοίνωσε ότι η Κομισιόν θα ξεκινήσει νομικές διαδικασίες κατά των κρατών εκείνων που παραβιάζουν τη συγκεκριμένη νομοθεσία.

Εθελοντική η χρήση εφαρμογών ιχνηλάτησης

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενθαρρύνει τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις να χρησιμοποιήσουν εφαρμογές ιχνηλάτησης της COVID-19 σε εθελοντική βάση στο πλαίσιο πακέτου μέτρων που στόχο έχουν την άρση των περιορισμών στα σύνορα και την τόνωση του κλάδου τουρισμού και ταξιδίων στην Ευρωπαϊκή Ένωσης.

«Μια εφαρμογή ιχνηλάτησης επαφών και προειδοποίησης εγκαθίσταται σε εθελοντική βάση και χρησιμοποιείται για να προειδοποιήσει τους χρήστες εάν έχουν βρεθεί κοντά για ορισμένο διάστημα σε κάποιον που βρέθηκε θετικός στην COVID-19», αναφέρεται σε ερωταπαντήσεις που ανήρτησε σήμερα η Κομισιόν στην ιστοσελίδα της αναφορικά με τις εφαρμογές ιχνηλάτησης.

«Οι εφαρμογές ιχνηλάτησης πρέπει να είναι εθελοντικές, διαφανείς, ασφαλείς, διαλειτουργικές και να σέβονται τα προσωπικά δεδομένα ανθρώπων… Όλες οι εφαρμογές θα πρέπει να είναι μόνο προσωρινές, ούτως ώστε να μπορούν να καταργηθούν μόλις τελειώσει η πανδημία. Και θα πρέπει να λειτουργούν οπουδήποτε στην ΕΕ, διασυνοριακά και σε όλα τα λειτουργικά συστήματα», αναφέρεται σε άλλο σημείο.

Τι θα κάνει η ελληνική κυβέρνηση;

Η πρώτη επίσημη αντίδραση από την ελληνική κυβέρνηση ήρθε από τον κυβερνητικό εκπρόσωπο, ο οποίος υποδέχεται με ικανοποίηση τις προτάσεις της Κομισιόν και επισημαίνει ότι τις επόμενες ημέρες η Αθήνα θα παρουσιάσει συνολικό πλαίσιο δράσης για τον τουρισμό.

Η διαμόρφωση ενός κοινού ευρωπαϊκού πλαισίου δεν ήταν αυτονόητη. Η Ελλάδα έθεσε πρώτη το ζήτημα του τουρισμού στον Ευρωπαϊκό δημόσιο διάλογο. Και σε συνεργασία με άλλες χώρες και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή καταλήξαμε στο σημερινό πλαίσιο που σέβεται μια από τις τέσσερις θεμελιώδεις ελευθερίες πάνω στις οποίες οικοδομήθηκε η ΕΕ: την ελεύθερη κυκλοφορία των προσώπων.

Στόχος είναι η σταδιακή, με κοινούς κανόνες και προϋποθέσεις, αποκατάσταση των μεταφορών και του τουρισμού σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση. Αυτή η αποκατάσταση θα επιτρέψει την ταχύτερη δυνατή ανάκαμψη της απασχόλησης και της οικονομικής δραστηριότητας. Στο πλαίσιο που παρουσιάστηκε σήμερα ενσωματώνονται πολλές από τις προτάσεις μας. Το πλαίσιο αυτό περιλαμβάνει προτάσεις για υγειονομικά και ταξιδιωτικά πρωτόκολλα, για εργαλεία ιχνηλάτησης, για κοινά χρηματοδοτικά εργαλεία, καθώς και για μια πανευρωπαϊκή καμπάνια για την ανάδειξη της Ευρώπης ως παγκόσμιου τουριστικού προορισμού.

Συνεκτικός κρίκος του όλου πλαισίου είναι η «αρχή της μη-διάκρισης». Με βάση αυτή την αρχή, διευκολύνεται η μετακίνηση μεταξύ χωρών και περιοχών της Ευρωπαϊκής Ένωσης με παρόμοια επιδημιολογικά χαρακτηριστικά και όχι με βάση τη γεωγραφική απόσταση, ή το μέσο μεταφοράς.

Στην κατεύθυνση αυτή, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει δημιουργήσει ειδική ιστοσελίδα στην οποία οι Ευρωπαίοι πολίτες και κάθε ενδιαφερόμενος μπορούν να ενημερώνονται με διαφάνεια και εγκυρότητα για τα επιδημιολογικά δεδομένα κάθε χώρας. Όπως φαίνεται, η Ελλάδα χάρη στην ταχεία και αποτελεσματική αντιμετώπιση της πανδημίας του κορονοϊού, είναι από τις χώρες με τη χαμηλότερη διασπορά του ιού ανά 100.000 κατοίκους. Και αυτός είναι - ένας ακόμη - παράγοντας προσέλκυσης τουριστών στη χώρα μας.

Με το σημερινό πλαίσιο εμπεδώνεται η εμπιστοσύνη ότι οι μετακινήσεις θα είναι ασφαλείς, σε μια πρωτόγνωρη κατάσταση που προκάλεσε η πανδημία του κορονοϊού.

Ακόμη και σε αυτή την πρωτόγνωρη κατάσταση, η Ελλάδα είναι έτοιμη. Τις επόμενες ημέρες θα παρουσιαστεί το συνολικό σχέδιο της Κυβέρνησης για την επανεκκίνηση του τουρισμού, με γνώμονα την προστασία της δημόσιας υγείας και τη στήριξη της απασχόλησης. Αλλά, ας μην έχουμε αυταπάτες. Το φετινό καλοκαίρι, δεν θα είναι σαν το περσινό.