Μακρόν: Το εύθραυστο ποσοστό της νίκης του και οι προκλήσεις – Η σύγκριση με τον Ζωρζ Πομπιντού

Ο Ζαν-Λικ Μελανσόν επεσήμανε χθες το βράδυ το γεγονός ότι ο Εμανουέλ Μακρόν εξελέγη «προέδρους της γαλλικής δημοκρατίας με ένα από τα χαμηλότερα ποσοστά στην ιστορία».

Σύμφωνα με τα στοιχεία είναι ένας από τους εκλεγμένους με τα χειρότερα ποσοστά, μετά τον Ζωρζ Πομπιντού.

Να σημειωθεί άλλωστε ότι ποτέ δεν είχε καταγραφεί τόσο ισχυρή αποχή σε β' γύρο προεδρικών εκλογών, μετά το ρεκόρ του 1969, όταν οι αριστεροί ψηφοφόροι είχαν αρνηθεί μαζικά, έπειτα από το κάλεσμα του κομμουνιστή υποψηφίου που αποκλείστηκε στον α' γύρο, Ζακ Ντουκλό, να επιλέξουν ανάμεσα στο «λευκό και το λευκό», «μαυρίζοντας» έτσι ουσιαστικά αμφότερους τους δεξιούς υποψήφιους του β' γύρου, Ζωρζ Πομπιντού και Αλέν Ποζέρ.

Είναι, δε, μόλις η τρίτη φορά, μετά το 1969 και το 2017, που η αποχή αυξάνεται ανάμεσα σε δύο προεδρικούς γύρους, όταν ο κανόνας ήταν η εκλογική «επαναστράτευση» για τον καθοριστικό (δεύτερο) γύρο.

Από την άλλη, το ρεκόρ λευκών και άκυρων ψηφοδελτίων (πάνω από 3 εκατομμύρια λευκά και 1 εκατομμύριο άκυρα) στον β' γύρο του 2017, υπερτερεί σημαντικά σε σχέση με τη χθεσινή εκλογική αναμέτρηση.

Έχει τώρα μπροστά του τις βουλευτικές εκλογές

Από χθες το βράδυ ο Εμάνουελ Μακρόν είναι ο τρίτος πρόεδρος που επανεκλέγεται επί πέμπτης Γαλλικής Δημοκρατίας, δηλαδή εδώ και εξήντα χρόνια, (οι άλλοι δύο ήταν ο Μιτεράν και ο Σιράκ), αλλά και ο μόνος που επανεκλέγεται χωρίς κατά την πρώτη του θητεία να έχει χάσει βουλευτικές εκλογές και να έχει υποχρεωθεί σε αυτό που στη Γαλλία ονομάζουν «συγκατοίκηση». Το ερώτημα που κυριαρχεί από σήμερα στη Γαλλία, ενόψει των βουλευτικών εκλογών του Ιουνίου, είναι αν θα καταφέρει και στη δεύτερη θητεία του να αποφύγει τη συγκατοίκηση.

Προς το παρόν πάντως, και ενώ οι διαβουλεύσεις στα πλαίσια των κομμάτων που ηττήθηκαν στις προεδρικές εκλογές φουντώνουν, ο Γάλλος πρόεδρος έχει αποσυρθεί στην κρατική βίλα των προέδρων της Γαλλικής Δημοκρατίας, μπροστά σε μία λίμνη στις Βερσαλλίες, όπου όπως αναφέρουν οι συνεργάτες του ξεκουράζεται και σκέφτεται. Γι' αυτή την εβδομάδα δεν φαίνεται να τίθεται θέμα ανασχηματισμού της υπάρχουσας κυβέρνησης την οποία άλλωστε ο ίδιος έχει διορίσει. Αυτό ίσως συμβεί στις αρχές Μαΐου, λίγο πριν την επίσημη ανάληψη των προεδρικών καθηκόντων του για πέντε ακόμη χρόνια. Στο εγγύς μέλλον θεωρείται πάντως βέβαιο ότι θα ταξιδέψει στο Βερολίνο και ότι όπως και πριν από πέντε χρόνια θα επισκεφθεί ένα στρατιωτικό νοσοκομείο και τον τάφο της μητέρας του.

Στο μεταξύ οι ενδοκομματικές διαβουλεύσεις στο Παρίσι δίνουν και παίρνουν με βασικό αντικείμενο της πολιτικές συμφωνίες που θα μπορούσαν να επιτευχθούν ενόψει των βουλευτικών εκλογών του Ιουνίου. Στο πλαίσιο της ακροδεξιάς εξετάζουν το αν και κατά πόσο είναι εφικτό τα κόμματα της Μαρίν Λεπέν και του Eρικ Ζεμούρ να εμφανιστούν με κοινό ψηφοδέλτιο. Προς το παρόν αυτό δείχνει ανέφικτο, κυρίως δε μετά το χθεσινό «καρφί» του Ζεμούρ ότι εδώ και 50 χρόνια οι Λεπέν χάνουν στις εκλογές. Από την άλλη στο χώρο της αριστεράς εντείνονται οι διαβουλεύσεις για κοινή κάθοδο των Οικολόγων και του Κομμουνιστικού Κόμματος με την «Ανυπότακτη Γαλλία» του Ζαν Λυκ Μελανσόν. Εδώ οι πιθανότητες επίτευξης συμφωνίας εμφανίζονται περισσότερες, αλλά όπως συχνά λένε οι Γάλλοι «ο διάβολος κρύβεται στις λεπτομέρειες».

Ο Εμανουέλ Μακρόν κατά πάσα πιθανότητα θα αναμείνει την έκβαση αυτών των διαβουλεύσεων και στη συνέχεια θα καταλήξει σε αποφάσεις ως προς τη μορφή και το περιεχόμενο που θα λάβει η δίκη του προεκλογική εκστρατεία ενόψει των βουλευτικών εκλογών.

Τα δύσκολα μόλις αρχίζουν

«Μια νίκη, χίλιες προκλήσεις» είδε το πρωτοσέλιδο της εφημερίδας Télégramme, «Μένει να γίνουν τα πάντα» ήταν αυτό της La Croix: μετά την επανεκλογή του στην προεδρία της Γαλλίας, ο Εμανουέλ Μακρόν καλείται να ενώσει δυο Γαλλίες, κατά αρκετούς σχολιαστές.

Η εφημερίδα Le Monde συνόψισε κάνοντας λόγο για «επανεκλογή χωρίς περίοδο χάριτος» επισημαίνοντας την αποχή «που πλησίασε ρεκόρ» και το ότι η άκρα δεξιά που ενσάρκωσε η Μαρίν Λεπέν «έσπασε για πρώτη φορά το φράγμα του 40% των ψήφων».

Η αποχή (28%) ήταν μεγαλύτερη απ’ ό,τι πριν από πέντε χρόνια (25,44%) και η υψηλότερη από τις προεδρικές εκλογές του 1969 (31%).

Κάποια πρωτοσέλιδα ήταν ουδέτερα, ξερά, ειδησεογραφικά, όπως «Ο Εμανουέλ Μακρόν επανεκλέγεται» (Ouest-France) ή «Ο Μακρόν επανεκλέγεται με το 58,5%» (La Dépêche du Midi), άλλα πιο αφαιρετικά, όπως το «Πράξη δεύτερη» (Sud Ouest), κάποια κάπως πιο ενθουσιώδη, όπως το «Ο Μακρόν υπόσχεται ‘πέντε καλύτερα χρόνια’» (Le Parisien/Aujourd'hui en France), ή «Νέο ξεκίνημα» (Echos), ενώ η συντηρητική Figaro είδε «Μεγάλη νίκη, μεγάλες προκλήσεις».

Εκ πρώτης όψεως, το αποτέλεσμα μοιάζει με «αποθέωση», έπειτα από μια «καταραμένη» πενταετία, με τα κίτρινα γιλέκα, την υπόθεση Σαμουέλ Πατί, την καταστροφή της Νοτρ Νταμ, την πανδημία του νέου κορονοϊού, τον πόλεμο την Ουκρανία· η επίδοση του κ. Μακρόν είναι κάθε άλλο παρά ευκαταφρόνητη, σημείωσε ο διευθυντής σύνταξης της Φιγκαρό Αλεξίς Μπρεζέ, επισημαίνοντας ωστόσο πως δεν αρμόζουν θριαμβολογίες καθώς κανένας δεν «μπορεί να πιστέψει στ’ αλήθεια» ότι ο 44χρονος αρχηγός του κράτους έχει τόσο ευρεία λαϊκή απήχηση.

Στην άλλη πλευρά, η Libération έβαλε στο πρωτοσέλιδό της να πλανάται ένα μεγάλο «Χάρη σε ποιον;» πάνω από το κεφάλι του νικητή των εκλογών, ενώ στις εσωτερικές σελίδες της εφημερίδας γίνεται λόγος για «άδοξη» νίκη και απαριθμώνται τα πολλά δύσκολα ζητήματα που καλείται να επιλύσει ο κ. Μακρόν.

Σκίτσο του Κακ που δημοσιεύει η L'Opinion παρουσιάζει χιουμοριστικά την έκβαση της αναμέτρησης: πάνω στο ρινγκ του μποξ, μια Μαριάνα ανακοινώνει «Μακρόν, νικητής στα σημεία», υψώνοντας το δεξί χέρι ενός προέδρου ξυλοφορτωμένου, με πρησμένο και σχεδόν κλειστό ένα μάτι, παραζαλισμένου, με έκφραση βλοσυρή· στην άλλη πλευρά, η Μαρίν Λεπέν βρίσκεται σε παρόμοια κατάσταση, ξυλοφορτωμένη, παραζαλισμένη, ηττημένη — αλλά όρθια.

Κανείς δεν είδε θρίαμβο λοιπόν. Ούτε χάος: «Αυτές οι εκλογές επέτρεψαν να αποφευχθεί το χάος, ασφαλώς όχι όμως να κατευναστεί η οργή», κρίνει ο Ζαν-Πιερ Ντοριάν της Sud Ouest.

Κι ο σκεπτικισμός επιμένει. «Ναι μεν, αλλά», είναι ο τίτλος της La Provence, «Και τώρα;» αυτός της Corse-Matin. Παρά την νίκη «δεν έχει γίνει τίποτε», για τον Στεφάν Βερνέ, που θεωρεί ότι το ζητούμενο είναι «να συμφιλιωθούν οι Γάλλοι... και γρήγορα», όπως τιτλοφόρησε άρθρο του στην Ouest-France.

Η Γαλλία μοιάζει με «πολυτραυματία», εκτιμά ο Ντομινίκ Ντιογκόν στις στήλες της La Montagne, εκτιμώντας πως το πρόβλημα δεν είναι η υποτιθέμενη «αντικατάσταση» την οποία φαντάζεται η ακροδεξιά, αλλά η ταξική κινητικότητα προς τα κάτω, ο «υποβιβασμός» πολλών Γάλλων, ο παράγοντας που τροφοδοτεί το κλίμα «εκρηκτικής δυσαρέσκειας» στη χώρα.

Ο χάρτης των αποτελεσμάτων των εκλογών πράγματι μοιάζει να σκιαγραφεί δύο Γαλλίες. Μία ψήφισε Εμανουέλ Μακρόν: ζει στις μεγάλες πόλεις, ανήκει στις μεσαίες και ανώτερες τάξεις, παίρνει σύνταξη. Η άλλη, αυτή που ψήφισε Μαρίν Λεπέν, γενικά πιο λαϊκή, αισθάνεται συχνά αποκλεισμένη, ζει σε βορειοανατολικές περιοχές ή στα παράλια, στη Μεσόγειο.

Η κυρία Λεπέν κατέγραψε άλλωστε ιστορικές επιδόσεις στις εξωχώριες κτήσεις, αναδείχθηκε νικήτρια σ’ αυτές με σχεδόν 60% των ψήφων (Αντίλλες, Γουιάνα, Ρεϊνιόν, Μαγιότ: 59,10%), εν μέσω γενικευμένης καχυποψίας προς τις αρχές και απόρριψης του υγειονομικού πάσου.

Ορισμένοι αρθρογράφοι, όπως ο Λικ Μπουριάν της L'Est Républicain, επισήμαναν τις ευθύνες του αρχηγού του κράτους για τις επιδόσεις της κυρίας Λεπέν: αναμιγνύοντας «μπρίο και κυνισμό», παίζοντας με «τους οπορτουνισμούς», «αποδυναμώνοντας την μετριοπαθή αριστερά και τη μετριοπαθή δεξιά», δεν άφησε περιθώρια «σε καμιά άλλη εναλλακτική πέρα από τους εξτρεμισμούς, τον ριζοσπαστισμό, τη σύγκρουση».

Τώρα, καλείται «να ακούσει και να δράσει», όπως τον παρότρυνε το πρωτοσέλιδο της Midi Libre. Το θέμα είναι το πώς.

Μένει, αξιοσημείωτα, να φανεί ποιο θα είναι το αποτέλεσμα των βουλευτικών εκλογών, του περίφημου «τρίτου γύρου». Αν δεν προκύψει καθαρή πλειοψηφία στην Εθνοσυνέλευση, η νέα θητεία του κ. Μακρόν μπορεί να σημαδευτεί από πολιτική «παράλυση», προειδοποιεί ο Φρεντερίκ Βεζάρ της DNA (Dernières Nouvelles d' Alsace).

Καθώς ο Ζαν-Λικ Μελανσόν της ριζοσπαστικής αριστεράς καλεί τους Γάλλους να τον εκλέξουν πρωθυπουργό, η L'Humanité βάζει στο πρωτοσέλιδό της τσαλακωμένο ψηφοδέλτιο της Μαρίν Λεπέν με τη σφραγίδα «νικήθηκε» κι από κάτω το πρόσταγμα: «Και τώρα, δώστε μάχη εναντίον του Μακρόν».

Ο νικητής των εκλογών φάνηκε χθες βράδυ να αναγνωρίζει πως πολλοί Γάλλοι «δεν με ψήφισαν επειδή υποστηρίζουν τις ιδέες μου, αλλά για να βάλουν φραγμό σ' αυτές της άκρας δεξιάς», προσθέτοντας «θέλω να τους ευχαριστήσω και να τους πω ότι έχω συναίσθηση» της υποχρέωσης να λαμβάνονται υπόψη στην πολιτική που θα χαράξει. Ωστόσο ταυτόχρονα, είπε πως θα επιδιώξει να δώσει επίσης «απάντηση» σε όσους που ψήφισαν από «οργή» ή ως «διαμαρτυρία» τη Μαρίν Λεπέν.

Διαβάστε επίσης:

Δρούγος στο Newsbomb.gr: «Η νίκη Μακρόν ενισχύει τον άξονα Αθήνας - Παρισιού»

Γαλλία: Τα επόμενα βήματα Μακρόν-Λεπέν - Ο κρίσιμος «τρίτος γύρος» των βουλευτικών του Ιουνίου