Ιταλία: Η παραίτηση Ντράγκι «ξυπνάει» τον εφιάλτη της ευρωζώνης - Η δύσκολη επόμενη ημέρα

Ο Ιταλός πρωθυπουργός Μάριο Ντράγκι παραιτήθηκε, γράφοντας τον επίλογο σε μία κυβέρνηση εθνικής ενότητας που είχε τη σπάνια ευκαιρία να φέρει σταθερότητα και να ξεκλειδώσει τις οικονομικές δυνατότητες της τρίτης μεγαλύτερης οικονομίας στην ευρωζώνη.

Σε ανακοίνωσή του, το γραφείο του προέδρου Σέρτζιο Ματαρέλα αναφέρει ότι ο Ντράγκι θα παραμείνει υπηρεσιακός πρωθυπουργός, καθώς ο Ιταλός πρόεδρος αναμένεται να διαλύσει το κοινοβούλιο και να ανακοινώσει πρόωρες εκλογές για το φθινόπωρο.

Ο συνασπισμός εθνικής ενότητας υπό τον Ντράγκι, ανέλαβε καθήκοντα στις αρχές του περασμένου έτους εν μέσω της κρίσης του κορονοϊού είχε αρχίσει ωστόσο να κλυδωνίζεται εδώ και καιρό. Η πτώση του έρχεται την ώρα που η τρίτη μεγαλύτερη οικονομία της ευρωζώνης αντιμετωπίζει αυξανόμενες προκλήσεις, όπως η επιβράδυνση της ανάπτυξης, ο πληθωρισμός και το υψηλότερο κόστος δανεισμού.

Στην κοινοβουλευτική συζήτηση την Τετάρτη (20/7), ο Ντράγκι κατηγόρησε ορισμένα μέλη του διακομματικού του συνασπισμού ότι προσπάθησαν να ανατρέψουν το μεταρρυθμιστικό του πρόγραμμα και ζήτησε να δεσμευτούν εκ νέου σε αυτό. Δύο κεντροδεξιά κόμματα ωστόσο, η Λέγκα του Ματέο Σαλβίνι και η Φόρτσα Ιτάλια του Σίλβιο Μπερλουσκόνι, μαζί με το λαϊκιστικό Κίνημα Πέντε Αστέρων υπό τον Τζουζέπε Κόντε αποφάσισαν να μποϊκόταρουν την ψήφο εμπιστοσύνης στην ηγεσία του.

«Μαύρη σελίδα για την Ιταλία»

Ο υπουργός Εξωτερικών Λουίτζι Ντι Μάιο, ο οποίος αποχώρησε από τα Πέντε Αστέρια τον περασμένο μήνα σε ένδειξη διαμαρτυρίας για το σαμποτάζ του Κόντε στις πολιτικές του Ντράγκι, χαρακτήρισε την κατάρρευση της κυβέρνησης «μαύρη σελίδα για την Ιταλία». «Παίξαμε με το μέλλον των Ιταλών», είπε ο Ντι Μάιο σε tweet μετά τις εξελίξεις της Τετάρτης. «Τα αποτελέσματα αυτής της τραγικής επιλογής θα μείνουν στην ιστορία».

Ο πληθωρισμός της Ιταλίας έφτασε στο 8% τον Ιούνιο, το υψηλότερο επίπεδό του από το 1986, σύμφωνα με τη στατιστική υπηρεσία. Πιθανές καθυστερήσεις σε ένα σφιχτό χρονοδιάγραμμα μεταρρυθμίσεων που έχει υποσχεθεί η Ρώμη θα έθετε σε κίνδυνο την ικανότητά της να λάβει τις επόμενες δόσεις από το ταμείο ανάκαμψης της ΕΕ για την Covid-19.

Η Ιταλία δικαιούται περισσότερα από 200 δισ. ευρώ από την Ευρωπαϊκή Ένωση έως το 2026 για την ανάκαμψη μετά την πανδημία , αλλά πρέπει να περάσει μια σειρά σταδιακών μεταρρυθμίσεων για να διασφαλίσει ότι τα μετρητά θα συνεχίσουν να ρέουν. Η κυβέρνηση μέχρι στιγμής έχει εξασφαλίσει σχεδόν 67 δισεκατομμύρια ευρώ από τα κονδύλια της ΕΕ, αλλά η Ρώμη πρέπει να πετύχει 55 νέους στόχους το δεύτερο εξάμηνο του 2022 για να λάβει επιπλέον δόση αξίας 19 δισεκατομμυρίων ευρώ.

Μεταξύ αυτών, η Ιταλία πρέπει μέχρι το τέλος του τρέχοντος έτους να εγκρίνει μέτρα για την προώθηση του ανταγωνισμού στις αγορές προϊόντων και υπηρεσιών. Αυτό προκαλεί διαμαρτυρίες από ομάδες λόμπι, ειδικά τους οδηγούς ταξί που διαδήλωσαν στη Ρώμη την περασμένη εβδομάδα.

Ναυαγεί το σχέδιο μεταρρυθμίσεων του Ντράγκι

Ο Ντράγκι είχε συμφωνήσει ένα φιλόδοξο πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων με την ΕΕ, υποσχόμενος ένα σχέδιο ενίσχυσης του ανταγωνισμού και μείωσης της γραφειοκρατίας για να καταστήσει την Ιταλία πιο ελκυστική για επενδύσεις και να εγγυηθεί τη βιωσιμότητα του μεγάλου δημόσιου χρέους της, που ειναι πλέον στο 150% περίπου του ΑΕΠ, το υψηλότερο ποσοστό στην ευρωζώνη μετά την Ελλάδα

Πολλές από αυτές τις μεταρρυθμίσεις αναμενόταν να ολοκληρωθούν έως τις εκλογές που είχαν προγραμματιστεί για την ερχόμενη άνοιξη. Ωστόσο, η διαδικασία είναι πιθανό να ανασταλεί, καθώς τα κόμματα προετοιμάζονται για την εκστρατεία για πρόωρες εκλογές.

Οι ραγδαίες πολιτικές εξελίξεις στην Ιταλία προκαλούν νέους φόβους για κρίση χρέους στη γειτονική χώρα, που θα προκαλέσει σεισμικές αναταράξεις στην ευρωζώνη. Η αναταραχή στις αγορές ομολόγων της Ιταλίας έρχεται καθώς η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα αναμένεται να αυξήσει σήμερα τα επιτόκια στην ευρωζώνη για πρώτη φορά από το 2011 και να ανακοινώσει νέες πολιτικές για τον περιορισμό της απόκλισης μεταξύ του κόστους δανεισμού των ισχυρότερων και ασθενέστερων οικονομιών του μπλοκ, συμπεριλαμβανομένης της Ιταλίας.

Η έξοδος του Ντράγκι θα σημάνει επίσης μια οπισθοδρόμηση στη δυτική συμμαχία κατά της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία. Ο Ιταλός ηγέτης έχει λάβει μια αδιάλλακτη στάση απέναντι στη Μόσχα και ήταν βασικός αρχιτέκτονας των σκληρών κυρώσεων κατά του Ρώσου προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν. Ο πρωην πρωθυπουργός Μπερλουσκόνι, σημειωτέον, είχε στενούς προσωπικούς δεσμούς με τον Πούτιν, με τον οποίο κάποτε είχε πάει διακοπές, ενώ ο Σαλβίνι υπήρξε θαυμαστής του Ρώσου ηγέτη.