Σεισμός στην Τουρκία: Περισσότεροι από 3.600 οι νεκροί, γκρεμίστηκαν 5.600 κτήρια

Περισσότεροι από 3.600 είναι οι νεκροί που έχουν καταγραφεί μέχρι στιγμής σε Συρία και Τουρκία με τον φονικό σεισμό των 7,8 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ που χτύπησε τη γείτονα χώρα και έγινε αισθητός από την Αίγυπτο μέχρι το Ιράκ.

Περιπου 12.000 είναι μέχρι τώρα οι τραυματίες, ενώ έχουν γκρεμιστεί σύμφωνα με τις τουρκικές αρχές 5.600 κτήρια. Ο Τούρκος πρόεδρος, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, κήρυξε τη χώρα σε μια εβδομάδα εθνικού πένθους.

Ξεπέρασαν τους 3.600 οι νεκροί σε Τουρκία και Συρία

Δεκαεννέα ώρες μετά τον ισχυρό σεισμό των 7,8 βαθμών που συγκλόνισε τη νοτιοανατολική Τουρκία – καθώς και τη βορειοδυτική Συρία – η τουρκική υπηρεσία αντιμετώπισης καταστροφών (AFAD) ανακοίνωσε ότι ο απολογισμός των θυμάτων ανέρχεται πλέον σε 2.316, ενώ 7.340 άνθρωποι έχουν απεγκλωβιστεί από τα ερείπια των κτιρίων που κατέρρευσαν.

Οι επιχειρήσεις έρευνας και διάσωσης στις σεισμόπληκτες περιοχές συνεχίζονται υπό το φως προβολέων, με τη συνδρομή στρατιωτών και εθελοντών.

Στη Συρία τουλάχιστον 1.300 άνθρωποι σκοτώθηκαν και περισσότεροι από 3.400 τραυματίστηκαν λόγω των σεισμών, σύμφωνα με νεότερο απολογισμό που βασίζεται σε στοιχεία που δόθηκαν από το υπουργείο Υγείας και διασώστες.

Σύμφωνα με ανακοίνωση του υπουργείου Υγείας της χώρας, 593 άνθρωποι σκοτώθηκαν και 1.411 τραυματίστηκαν στις περιοχές που βρίσκονται υπό τον έλεγχο των κυβερνητικών δυνάμεων στις επαρχίες του Χαλεπίου (βόρεια), της Λαττάκειας (δυτικά), της Χάμας (κεντρικά) και της Ταρτούς (βορειοδυτικά). Στις περιοχές που τελούν υπό τον έλεγχο αντικαθεστωτικών στη βορειοδυτική Συρία, περισσότεροι από 700 άνθρωποι σκοτώθηκαν και άλλοι 1.050 τραυματίστηκαν, σύμφωνα με τους διασώστες.

Από τους καταστροφικότερους σεισμούς της σύγχρονης ιστορίας

Οι δύο ισχυρές δονήσεις που έπληξαν σήμερα την Τουρκία και τη Συρία ενδέχεται να αποδειχθούν από τις καταστροφικότερες των τελευταίων δέκα ετών, προειδοποιούν οι σεισμολόγοι, καθώς προέρχονται από ένα ρήγμα μήκους άνω των 100 χιλιομέτρων μεταξύ των Πλακών της Ανατολίας και της Αραβίας.

Το επίκεντρο του σεισμού εντοπίστηκε περίπου 26 χιλιόμετρα ανατολικά της τουρκικής πόλης Νουρνταγί, σε βάθος 18 χιλιομέτρων, στο Ρήγμα της Ανατολικής Ανατολίας. Καθ’ όλον τον 20ό αιώνα, η σεισμική δραστηριότητα στο Ρήγμα αυτό ήταν μικρή. «Αν παρακολουθούσαμε μόνο τους (μεγάλους) σεισμούς που καταγράφονται από τους σεισμογράφους θα παρατηρούσαμε, λίγο-πολύ, το τίποτα» είπε ο Ρότζερ Μάσον, επίτιμος επιστημονικός συνεργάτης στο Βρετανικό Γεωλογικό Ινστιτούτο.

Από το 1970 στην περιοχή αυτή έχουν καταγραφεί μόνο τρεις σεισμοί με μέγεθος μεγαλύτερο των 6 Ρίχτερ, σύμφωνα με το αμερικανικό Γεωλογικό Ινστιτούτο. Όμως το 1822 ένας σεισμός που υπολογίζεται στα 7 Ρίχτερ σκότωσε 20.000 ανθρώπους.

Πόσο ισχυρός ήταν αυτός ο σεισμός;

Κατά μέσο όρο, κάθε χρόνο σημειώνονται παγκοσμίως λιγότεροι από 20 σεισμοί με μέγεθος άνω των 7 βαθμών, κάτι που καθιστά τις σημερινές δονήσεις από τις μεγαλύτερες.

Σε σύγκριση με τον σεισμό των 6,2 βαθμών που έπληξε την κεντρική Ιταλία το 2016 σκοτώνοντας περίπου 300 ανθρώπους, ο σεισμός της Τουρκίας απελευθέρωσε 250 φορές περισσότερη ενέργεια, σύμφωνα με την Τζοάνα Φορ Γουόκερ, την επικεφαλής του Ινστιτούτου Μείωσης Κινδύνων και Καταστροφών στο University College του Λονδίνου.

Από τους σεισμούς με πολλά θύματα που σημειώθηκαν μεταξύ 2013-2022, μόνο δύο είχαν το ίδιο μέγεθος με τον σημερινό.

Γιατί ήταν τόσο σοβαρός;

Το Ρήγμα Ανατολικής Ανατολίας είναι ένα ρήγμα οριζόντιας μετατόπισης. Αυτό σημαίνει ότι οι πλάκες πιέζονται η μία πάνω στην άλλη κατά μήκος μιας κατακόρυφης γραμμής, συσσωρεύοντας πίεση μέχρι που η μία από αυτές ολισθαίνει με μια οριζόντια κίνηση και απελευθερώνει τεράστια ποσότητα ενέργειας που προκαλεί τον σεισμό. Ένα τέτοιο γνωστό ρήγμα είναι αυτό του Αγίου Ανδρέα, στην Καλιφόρνια, όπου οι επιστήμονες λένε ότι θα μπορούσε να έχει ήδη συμβεί ένας καταστροφικός σεισμός.

Ο σεισμός προήλθε από σχετικά μικρό εστιακό βάθος για αυτό και η δόνηση στην επιφάνεια ήταν εντονότερη απ’ ότι αν προερχόταν από μεγαλύτερο βάθος, δήλωσε ο Ντέιβιντ Ρόδερι, γεωεπιστήμονας στο Open University της Βρετανίας.

Τι είδους μετασεισμοί αναμένονται;

Έντεκα λεπτά μετά την πρώτη δόνηση, ακολούθησε ένας μετασεισμός μεγέθους 6,7 βαθμών. Ώρες αργότερα, σημειώθηκε μια δόνηση 7,5 βαθμών και ακολούθησε το απόγευμα ένας μετασεισμός 6 βαθμών.

«Αυτό που βλέπουμε τώρα είναι ότι η δραστηριότητα επεκτείνεται στα γειτονικά ρήγματα. Αναμένουμε ότι η σεισμική δραστηριότητα θα συνεχιστεί για ένα διάστημα», είπε ο Μάσον.

Μετά τον σεισμό του 1822, οι μετασεισμοί συνεχίστηκαν μέχρι και το επόμενο έτος.

Ποιος θα είναι ο τελικός απολογισμός;

Σεισμοί παρόμοιου μεγέθους σε κατοικημένες περιοχές έχουν στοιχίσει τη ζωή σε χιλιάδες ανθρώπους. Ένας σεισμός 7,8 βαθμών στο Νεπάλ, το 2015, σκότωσε σχεδόν 9.000 ανθρώπους.

«Δεν θα είναι καλός (ο απολογισμός)», είπε ο Μάσον. «Τα θύματα θα είναι χιλιάδες, ενδεχομένως και δεκάδες χιλιάδες», πρόσθεσε.

Ο ψυχρός, χειμωνιάτικος καιρός, σημείωσε, σημαίνει ότι οι άνθρωποι που έχουν παγιδευτεί στα συντρίμμια έχουν λιγότερες πιθανότητες να επιβιώσουν.

Η Τουρκία μετακινήθηκε... νοτιοδυτικά

Σύμφωνα με όσα αναφέρει η εφημερίδα Corriere della Sera που συνομίλησε με τον πρόεδρο του INGV (Εθνικό Ινστιτούτο Γεωφυσικής και Ηφαιστειολογίας), Κάρλο Ντολιόνι, η τεκτονική πλάκα της Ανατολίας μετακινήθηκε κατά τρία ολόκληρα μέτρα.

Μάλιστα, σύμφωνα με τον καθηγητή, η Τουρκία μετακινήθηκε νοτιοδυτικά... «Πρόκειται για μια διαχρονική κίνηση, το επίπεδο του ρήγματος είναι πολύ κεκλιμένο και κατά τη διάρκεια του συμβάντος, παρατηρείται οριζόντια μετατόπιση των δύο πλευρών του ρήγματος. Οι δύο πλευρές κινήθηκαν η μία σε σχέση με την άλλη. Με άλλα λόγια, είναι σαν η Τουρκία να έχει μετακινηθεί σε σχέση με την αραβική πλάκα προς τα νοτιοδυτικά».

Μέσα στο κρύο και τη βροχή διασώστες και κάτοικοι αναζητούν επιζώντες στα συντρίμμια

Οι μετασεισμοί, η βροχή και το χιόνι, σε συνδυασμό με την πτώση της θερμοκρασίας τη νύχτα, καθιστούν ακόμη δυσκολότερη την κατάσταση για τους εγκλωβισμένους και τους άστεγους, ενώ δυσχεραίνουν επίσης το έργο των σωστικών συνεργείων.

Ο πρώτος σεισμός, στις 4.17 τα ξημερώματα (τοπική ώρα), βρήκε τους κατοίκους στον ύπνο.

«Με τη γυναίκα και τα παιδιά μου τρέξαμε προς την πόρτα του διαμερίσματός μας, που ήταν στον τρίτο όροφο. Μόλις την ανοίξαμε, όλο το κτίριο κατέρρευσε», αφηγήθηκε ο Ουσάμα Αμπντελχαμίντ, κάτοικος του Αζμαρίν, ενός συριακού χωριού στα σύνορα με την Τουρκία. Ο Ουσάμα νοσηλεύεται τώρα στο νοσοκομείο Αλ-Ράχμα, στην πόλη Νταρκούς. Σε δευτερόλεπτα, βρέθηκε παγιδευμένος στα χαλάσματα της τετραώροφης πολυκατοικίας, αλλά «ο Θεός τον έσωσε», όπως λέει. Σώθηκε και η οικογένειά του.

«Οι τοίχοι έπεσαν πάνω μας αλλά ο γιος μου κατάφερε να βγει έξω, άρχισε να φωνάζει. Μαζεύτηκε κόσμος και μας έβγαλαν», λέει συγκινημένος αυτός ο άνδρας. Όλοι οι γείτονές του σκοτώθηκαν.

Το νοσοκομείο στην Αλ Ράχμα έχει κατακλυστεί από κόσμο, τα ασθενοφόρα μεταφέρουν ασταμάτητα τραυματίες, μεταξύ αυτών και πάρα πολλά παιδιά. Μετέφεραν επίσης και 30 νεκρούς.

Στη Συρία, στις ζώνες που ελέγχονται από τους αντάρτες και τους τζιχαντιστές, οι νεκροί είναι τουλάχιστον 390. Στις επαρχίες που ελέγχονται από το καθεστώς του Δαμασκού, έχουν καταγραφεί μέχρι στιγμής 538 θύματα.

Στην Τουρκία οι νεκροί είναι 1.541, οι τραυματίες τουλάχιστον 9.733, σύμφωνα με τον αντιπρόεδρο Φουάτ Οκτάι. Τουλάχιστον 3.471 κτίρια κατέρρευσαν και ο απολογισμός θα αυξηθεί κι άλλο.

Σκηνές Αποκάλυψης

«Η αδελφή μου και τα τρία παιδιά της είναι κάτω από τα συντρίμμια. Το ίδιο και ο σύζυγός της, ο πεθερός και η πεθερά της. Επτά μέλη της οικογένειάς μας» είπε ο πρωί ο Μουχιτίν Ορακτσί, μπροστά στα χαλάσματα ενός κτιρίου στο Ντιγιάρμπακιρ, στη νοτιοανατολική Τουρκία.

Στο Καχραμάνμαρας, η Μελίσα Σαλμάν, μια 23χρονη δημοσιογράφος, λέει ότι έχει συνηθίσει να ζει με τους σεισμούς «Όμως είναι η πρώτη φορά που βιώνω κάτι τέτοιο. Νομίζαμε ότι ήρθε η Αποκάλυψη», είπε.

Η κακοκαιρία σε αυτήν την ορεινή περιοχή έχει παραλύσει τα κυριότερα αεροδρόμια γύρω από το Ντιγιάρμπακιρ και τη Μαλάτια, όπου συνεχίζεται η σφοδρή χιονόπτωση. Όσοι γλίτωσαν από τον σεισμό αλλά έμειναν άστεγοι, βρέθηκαν με τις πιτζάμες έξω στο κρύο.

«Ακούμε φωνές εδώ και εκεί κάτω. Πιστεύουμε ότι ίσως 200 άνθρωποι να βρίσκονται εγκλωβισμένοι στα συντρίμμια», είπε ένας διασώστης αναφερόμενος σε ένα κτίριο που κατέρρευσε στο Ντιγιάρμπακιρ.

Μπροστά σ’ αυτήν την καταστροφή, παντού οι κάτοικοι κινητοποιούνται και προσπαθούν να απομακρύνουν με τα χέρια ή με φτυάρια τα χαλάσματα.

Στη Χάμα, στην κεντροδυτική Συρία, διασώστες και πολίτες έβγαλαν με τα χέρια πτώματα από ένα κτίριο. Μεταξύ αυτών ήταν και ένα παιδί. Στη Τζανταρίς, βορειότερα, ένας άνδρας, καταβεβλημένος, θρηνεί για τον θάνατο του γιου του, ενός μικρού αγοριού, που στον σφίγγει στην αγκαλιά του αρνούμενος να τον αποχωριστεί. Τουλάχιστον 40 σπίτια έπεσαν σαν χάρτινοι πύργοι σε αυτήν την κοινότητα, στα σύνορα με την Τουρκία.

Οι κάτοικοι δεν διαθέτουν μηχανήματα, σκάβουν με οικιακά εργαλεία και με τα χέρια για να βρουν επιζώντες. «Όλη μου η οικογένεια θάφτηκε εδώ. Οι γιοι μου, η κόρη μου, ο γαμπρός μου, δεν υπάρχει κανείς να τους βγάλει», λέει λαχανιασμένος από την προσπάθεια ο Άλι Μπατάλ.

«Η Ημέρα της Κρίσης»

Στο Χαλέπι, ο Ανάς Χαμπακέ, 37 ετών, μόλις αισθάνθηκε τον σεισμό, πήγε να πάρει τον γιο του και φώναξε στην έγκυο γυναίκα του να κατέβει στην είσοδο της τριώροφης πολυκατοικίας τους.

«Κατεβήκαμε τη σκάλα σαν τρελοί και μόλις φτάσαμε στον δρόμο, είδαμε δεκάδες κατατρομαγμένες οικογένειες. Κάποιοι είχαν γονατίσει και προσεύχονταν, άλλοι έκλαιγαν, ήταν σαν να είχε φτάσει η Ημέρα της Κρίσης», αφηγήθηκε.

«Δεν έχω αισθανθεί κάτι παρόμοιο όλα τα χρόνια του πολέμου. Η κατάσταση είναι πολύ χειρότερη από τις βόμβες», πρόσθεσε.

Σχετικές ειδήσεις

• Σταθακόπουλος-Σεισμός: Κούρδοι και Σύροι πρόσφυγες τα θύματα – Πώς θα το εκμεταλλευθεί ο Ερντογάν
• Σεισμός στην Τουρκία: Επταήμερο εθνικό πένθος κήρυξε ο Ερντογάν
• Σεισμός στην Τουρκία: Τρομάζουν οι εκτιμήσεις για τους νεκρούς - Μετακινήθηκε νοτιοδυτικά η χώρα