Ιός Μάρμπουργκ: Τι γνωρίζουμε μέχρι σήμερα και σε ποιες χώρες υπάρχουν κρούσματα
Τι καθιστά τον ιό Μάρμπουργκ τόσο επικίνδυνο, πώς μεταδίδεται, υπάρχει εμβόλιο και πώς αντιμετωπίζεται;
Υπήρξαν τουλάχιστον εννέα εργαστηριακά επιβεβαιωμένα κρούσματα, επτά από τα οποία οδήγησαν σε θάνατο, και 20 πιθανές περιπτώσεις νεκρών ατόμων σε αυτό το ξέσπασμα, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας.
Τώρα, οι αρχές της Τανζανίας, στην Ανατολική Αφρική, επιβεβαίωσαν το πρώτο κρούσμα της θανατηφόρας νόσου στη χώρα αυτή. Οι υγειονομικές αρχές ερευνούν συνολικά οκτώ κρούσματα, πέντε από τα οποία έχουν πεθάνει, και έχουν εντοπίσει συνολικά 161 επαφές που παρακολουθούνται.
Όπως γνωρίζουν πλέον οι περισσότεροι άνθρωποι από το αποκορύφωμα της πανδημίας Covid-19, ένας ιός μπορεί να μεταδοθεί από τη μία χώρα στην άλλη και να μεταπηδήσει από ήπειρο σε ήπειρο μέσω της ανθρώπινης μετάδοσης.
Για τον ιό Μάρμπουργκ ερωτήθηκε η Ιατρική Αναλύτρια του CNN Dr. Leana Wen. Η Wen είναι γιατρός επειγόντων περιστατικών και καθηγήτρια πολιτικής και διαχείρισης της υγείας στη Σχολή Δημόσιας Υγείας του Milken Institute του Πανεπιστημίου George Washington.
Η γιατρός με τα συμπτώματα της νόσου, τι την καθιστά τόσο επικίνδυνη, πώς μεταδίδεται, αν υπάρχει εμβόλιο και πώς αντιμετωπίζεται η νόσος. Τέλος, ποιος πρέπει να ανησυχεί για τον ιό Μάρμπουργκ;
Τι είναι η ασθένεια του ιού Μάρμπουργκ;
Dr. Leana Wen: Η νόσος του ιού Μάρμπουργκ προκαλείται από τον ιό Μάρμπουργκ, ο οποίος ανήκει στην ίδια οικογένεια ιών με τον ιό Έμπολα. Όπως και ο Έμπολα, ο ιός Μάρμπουργκ προκαλεί σοβαρό αιμορραγικό πυρετό που επηρεάζει πολλαπλά συστήματα οργάνων και μπορεί να περιλαμβάνει έντονη αιμορραγία και προσβάλλει τόσο τους ανθρώπους όσο και τα πρωτεύοντα θηλαστικά. Η ιογενής λοίμωξη είναι ζωονόσος, που σημαίνει ότι η προέλευση της νόσου είναι η μετάδοση από τα ζώα στον άνθρωπο. Με προηγούμενα κρούσματα, οι νυχτερίδες φρούτων έχουν ταυτοποιηθεί ως ξενιστές του ιού Μάρμπουργκ, από τους οποίους ο ιός μεταδίδεται στη συνέχεια στους ανθρώπους.
Ποια είναι τα συμπτώματα και τι κάνει την ασθένεια αυτή τόσο επικίνδυνη;
Η νόσος του ιού Μάρμπουργκ είναι εξαιρετικά θανατηφόρα και είναι εξαιρετικά μεταδοτική όταν έρχεστε σε άμεση επαφή με ένα μολυσμένο άτομο. Με προηγούμενες επιδημίες, τα ποσοστά θνησιμότητας των κρουσμάτων κυμαίνονταν από 24% έως 88%, με μέσο ποσοστό θνησιμότητας περίπου 50%. Αυτό σημαίνει ότι περίπου οι μισοί άνθρωποι που προσβάλλονται από τη νόσο θα πεθάνουν από αυτήν.
Τα συμπτώματα συχνά ξεκινούν ξαφνικά, με τους μολυσμένους ασθενείς να εμφανίζουν υψηλό πυρετό, πονοκέφαλο, μυϊκούς πόνους και κακουχία. Είναι επίσης σύνηθες να έχουν κοιλιακό πόνο και κράμπες και βαριά υδαρή διάρροια.
Η ασθένεια αυτή, όπως και ο Έμπολα, είναι αιμορραγικός πυρετός, κατά τον οποίο τα μολυσμένα άτομα αιμορραγούν από πολλαπλά στόμια. Εξωτερικά, οι ασθενείς μπορεί να αιμορραγούν από τη μύτη, τα ούλα και τα μάτια, ενώ η εσωτερική αιμορραγία εκδηλώνεται ως αίμα στον εμετό, τα ούρα και τα κόπρανα. Η σοβαρή απώλεια αίματος μπορεί να προκαλέσει σοκ και θάνατο.
Η περίοδος επώασης – η περίοδος από τη μόλυνση έως την έναρξη των συμπτωμάτων – είναι από δύο ημέρες έως τρεις εβδομάδες. Τα περισσότερα συμπτώματα αρχίζουν εντός μιας εβδομάδας, ενώ ο θάνατος επέρχεται οκτώ έως εννέα ημέρες μετά τα πρώτα συμπτώματα.
Πώς μεταδίδεται ο ιός Μάρμπουργκ;
Μάρμπουργκ μεταδίδεται μέσω άμεσης επαφής από άτομο σε άτομο. Αυτό περιλαμβάνει την επαφή με αίμα ή άλλα σωματικά υγρά ή αντικείμενα που έχουν μολυνθεί με τα σωματικά υγρά ενός μολυσμένου ατόμου – όπως κλινοσκεπάσματα, ρούχα, βελόνες και άλλος ιατρικός εξοπλισμός. Έχουν επίσης καταγραφεί ορισμένες περιπτώσεις στις οποίες το σπέρμα ενός άνδρα που έχει αναρρώσει από το Μάρμπουργκ είχε ως αποτέλεσμα τη μετάδοση στις συντρόφους του.
Αυτοί που κινδυνεύουν περισσότερο από το Μάρμπουργκ είναι τα άτομα που έρχονται σε άμεση επαφή με μολυσμένα άτομα. Αυτό περιλαμβάνει τα μέλη της οικογένειας, τους φροντιστές και τους εργαζόμενους στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης. Τα άτομα με υποψία ή επιβεβαίωση του ιού Μάρμπουργκ πρέπει να τίθενται σε απομόνωση. Όσοι τα φροντίζουν θα πρέπει να φορούν προστατευτικές ρόμπες, γάντια και μάσκες για να αποτρέψουν την άμεση σωματική επαφή με τον ασθενή.
Υπάρχει εμβόλιο; Πώς αντιμετωπίζεται η νόσος του ιού Μάρμπουργκ;
«Μάρμπουργκ, αν και υπάρχει ένα πειραματικό εμβόλιο και άλλα υποψήφια εμβόλια. Δεν υπάρχει ειδική αντιιική θεραπεία. Οι ασθενείς που έχουν μολυνθεί αντιμετωπίζονται με συμπτωματικές και υποστηρικτικές θεραπείες, δηλαδή θα λαμβάνουν υγρά, οξυγόνο και μεταγγίσεις αίματος ανάλογα με τις ανάγκες».
Ποιος πρέπει να ανησυχεί για τον ιό Μάρμπουργκ;
«Μάρμπουργκ έχουν εντοπιστεί μόνο σε δύο χώρες, την Ισημερινή Γουινέα και την Τανζανία. Καταβάλλονται προσπάθειες για τον περιορισμό αυτών των κρουσμάτων. Στο παρελθόν έχει σημειωθεί επιτυχής περιορισμός. Το Μάρμπουργκ δεν είναι μια νέα ασθένεια που εντοπίστηκε το 1967 μετά από ταυτόχρονες επιδημίες στη Γερμανία και τη Σερβία. Έκτοτε έχουν εμφανιστεί πολυάριθμα κρούσματα, μεταξύ άλλων στην Ουγκάντα, στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό και πιο πρόσφατα, το 2022, στη Γκάνα», απάντησε η Δρ. Leana Wen
Αν και ο ιός Μάρμπουργκ προκαλεί σοβαρή ασθένεια, υπάρχουν τρόποι για να περιοριστεί. Τα άτομα που τον μεταδίδουν σε άλλους είναι γενικά συμπτωματικά. Επιπλέον, ο ιός Μάρμπουργκ δεν μεταδίδεται με τον αέρα. Αυτό καθιστά ευκολότερο τον έλεγχό του σε σύγκριση με τον ιό Covid-19, ο οποίος συχνά μεταδίδεται από άτομα που δεν παρουσιάζουν συμπτώματα και είναι τόσο μεταδοτικός που δεν απαιτεί άμεση επαφή και μπορεί να μεταφερθεί με μικροσκοπικά αερολύματα.
Τα δύο κρούσματα του Μάρμπουργκ στη Δυτική και την Ανατολική Αφρική πρέπει να παρακολουθούνται στενά. Οι εργαζόμενοι στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης σε αυτές τις περιοχές πρέπει να βρίσκονται σε υψηλή επιφυλακή και οι προσπάθειες για τη δοκιμή εμβολίου και θεραπειών πρέπει να επιταχυνθούν.
Προς το παρόν, δεν υπάρχει λόγος να ανησυχεί το μεγαλύτερο μέρος του κόσμου για τον κίνδυνο μόλυνσης από το Μάρμπουργκ. Ωστόσο, ο ιός Μάρμπουργκ αποτελεί μια ακόμη υπενθύμιση των πολλών ζωονοσογόνων παθογόνων που είναι σε θέση να προκαλέσουν σοβαρή βλάβη στην ανθρώπινη υγεία.
Πηγή: ΕΡΤ, CNN