EE: Έντομα στο πιάτο μας; Θύελλα αντιδράσεων για την απόφαση της Κομισιόν

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανοίγει σταδιακά το δρόμο στην κατανάλωση...εντόμων, σε μία απόφαση που προκάλεσε και εξακολουθεί να προκαλεί θύελλα αντιδράσεων σε ευρωσκεπτικιστές και όχι μόνο. Η Κομισιόν ενέκρινε ως «νέα τρόφιμα» τρεις τύπους εντόμων, τον οικιακό γρύλο (house cricket), το κίτρινο αλευροσκουλήκι (yellow mealworm) και την αποδημητική ακρίδα (migratory locus) ενώ έχει ήδη εγκρίνει τη διάθεση ενός τέταρτου εντόμου ως τροφή, το μικρότερο αλευροσκουλήκι ή σκαθαράκι (Alphitobius diaperionus), αλλά και τη μερική διάθεση του, οικιακού γρύλου (acheta domesticus) μόνο σε μορφή σκόνης. Την ίδια στιγμή εξετάζονται ακόμη 8 αιτήσεις, όπως έχει γίνει γνωστό.

Τα πρόσφατα εγκεκριμένα συστατικά πρέπει να αναφέρονται τόσο με την επιστημονική όσο και με την καθημερινή τους ονομασία, σύμφωνα με τις απαιτήσεις επισήμανσης στα δημόσια διαθέσιμα έγγραφα εξουσιοδότησης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Τα έγγραφα αναφέρουν επίσης ότι οι ετικέτες σε τρόφιμα που περιέχουν προϊόντα εντόμων πρέπει να φέρουν μια προειδοποίηση ότι μπορεί να προκαλέσουν αλλεργική αντίδραση.

Απαραίτητη προϋπόθεση οτι τα συστατικά έχουν κριθεί ασφαλή για ανθρώπινη κατανάλωση μέσω επιστημονικής ανάλυσης από την Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων. Από το 2021, η ΕΕ έχει εγκρίνει την πώληση προϊόντων που προέρχονται από το σπιτικό γρύλο, τη μεταναστευτική ακρίδα, τις κίτρινες προνύμφες αλευροσκούληκων και τις προνύμφες μικρότερων αλευροσκούληκων, όλα με τις ίδιες απαιτήσεις επισήμανσης και υγειονομικούς ελέγχους.

«Τσουνάμι» αντιδράσεων

Παρά τα περιβαλλοντικά οφέλη, δεν είναι όλοι ευχαριστημένοι με την έγκριση της νέας οδηγίας της ΕΕ για τα έντομα. Στη Γαλλία, ο δεξιός πολιτικός Λοράν Ντιπλόμπ επέκρινε την απόφαση λέγοντας: «Δεν μπορούμε να αφήσουμε τους Γάλλους να τρώνε έντομα εν αγνοία τους».

Αντίθετοι όμως ειναι και οι καταναλωτές που αδυνατούν να σκεφτούν τα...έντομα ως ρεαλιστική επιλογή στο πιάτο τους. Σύμφωνα άλλωστε με μια παλαιότερη έκθεση της Ευρωπαϊκής Οργάνωσης Καταναλωτή μόνο το 10% των Ευρωπαίων είναι πρόθυμοι να ανταλλάξουν το κρέας με έντομα. Η Γαλλία φαίνεται να είναι η χώρα που είναι η πιο δεκτική στην ιδέα, σύμφωνα με δημοσκόπηση που διεξήχθη από το YouGov το 2021.

Το 25% των ερωτηθέντων δήλωσαν πρόθυμοι να φάνε τροφές που περιέχουν σκόνη εντόμων. Η Γερμανία και η Δανία ακολουθούν επίσης με 24% και 22% αντίστοιχα. Η Ιταλία και η Πολωνία ήταν οι πιο «ανθεκτικές» στην ιδέα με μόλις το 17 και το 18% των ερωτηθέντων να λένε ότι θα μπορούσαν να καταναλώσουν έντομα σε τακτική βάση.

Πολιτικοί σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες αποκαλούν την έγκριση εντόμων ως μια κίνηση των Βρυξελλών για να εξαπατήσει τους ανθρώπους να τρώνε ανατριχιαστικές κουζίνες, μια επίθεση στα παραδοσιακά εθνικά μενού, ακόμη και ένα σχέδιο που θέτει σε κίνδυνο ζωές και θα μπορούσε να προκαλέσει ασθένειες.

«Δεν θέλω ακρίδες στο πρωινό μου!» λέει ο βρετανός αρχιευρωσκεπτικιστής Νάιτζελ Φάρατζ.«Στην ετικέτα του φαγητού θα γράφει «Acheta Domesticus, Οπότε όλοι καταλαβαίνουμε τι σημαίνει αυτό, προφανώς», είχε δηλώσει στο κανάλι GB News , αναφερόμενος στην επιστημονική ονομασία για τον οικιακό γρύλο. Ο Φάρατζ χαρακτήρισε τις εγκρίσεις εντόμων ως λόγο για να απεμπλακεί η Βρετανία από τα πρότυπα τροφίμων της ΕΕ , τονίζοντας οτι αποφάσεις σαν αυτές δικαιολογούν την απόφαση για το Brexit.

Τι λένε οι υπέρμαχοι

Οι ιθύνοντες στην ΕΕ λένε ότι τα έντομα αποτελούν μέρος μιας ευρύτερης εκστρατείας για την εξεύρεση πιο βιώσιμων πηγών διατροφής σε έναν πλανήτη με ολοένα και λιγότερους πόρους, η απόφαση ωστόσο έχει πυροδοτήσει κύμα αντιδράσεων στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και όχι μόνο.

Οι υποστηρικτές επιμένουν πως είναι καλά νέα για τον πλανήτη, καθώς τα πλούσια σε πρωτεΐνες έντομα απαιτούν πολύ λιγότερη γη και νερό από το κρέας για να παραχθούν. «Η κατανάλωση εντόμων… συμβάλλει θετικά στο περιβάλλον, την υγεία και τα μέσα διαβίωσης», αναφέρεται σε ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

Η καλλιέργεια εντόμων είναι μια εναλλακτική λύση χαμηλότερης περιεκτικότητας σε άνθρακα από την παραγωγή κρέατος. Η εκτροφή γρύλων για παράδειγμα, χρησιμοποιεί 75% λιγότερο CO2 από τις φάρμες κοτόπουλου. Θα βοηθήσει επίσης στην εξοικονόμηση πόρων. Έρευνα από τον Οργανισμό Τροφίμων και Γεωργίας του ΟΗΕ (FAO) δείχνει ότι οι γρύλοι χρειάζονται έξι φορές λιγότερη τροφή από τα βοοειδή για να δημιουργήσουν την ίδια ποσότητα πρωτεΐνης.