Mακελειό στην Πράγα: Γιατί η Τσεχία έχει από τους πλέον χαλαρούς νόμους οπλοκατοχής στην ΕΕ

Το μακελειό στην Πράγα μπορεί να φαίνεται εντελώς αναπάντεχο. Σε μια πόλη ιστορικά γνωστή για τις αμυντικές ενέργειες αλλά λιγότερο για τα βίαια εγκλήματα, η ασφάλεια θεωρούνται δεδομένη πολύ περισσότερο από ό,τι στις περισσότερες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες.

Η αντίδραση του δημάρχου της Πράγας, Μπόχουσλαμ Σβόμποντα, του οποίουτο γραφείο στο Νέο Δημαρχείο της Πράγας βρίσκεται σε μικρή απόσταση από τον τόπο του εγκλήματος, προκάλεσε σύγχυση σε πολλούς ντόπιους καθώς προσπαθούσαν να χωνέψουν τη φρίκη που είχε εκτυλιχθεί. «Πάντα πιστεύαμε ότι αυτό ήταν κάτι που δεν μας απασχολούσε», είπε στο Ceske Televize, τον εθνικό δημόσιο ραδιοτηλεοπτικό φορέα. «Τώρα αποδεικνύεται ότι δυστυχώς και ο κόσμος μας αλλάζει και το πρόβλημα του μοναχικού λύκου αναδύεται και εδώ».

Ωστόσο, το περιστατικό είναι αναμφισβήτητα λιγότερο εκτός πλαισίου από ό,τι υπονοούν τέτοιες παρατηρήσεις. Η αστυνομία δήλωσε την Πέμπτη ότι ο ένοπλος κατείχε νόμιμα πολλά πυροβόλα όπλα, γεγονός που μπορεί να εξηγηθεί από το γεγονός ότι η Τσεχία έχει από τους πιο ανεκτικούς νόμους περί οπλοκατοχής στην ΕΕ.

Το «δικαίωμα απόκτησης, διατήρησης και οπλοφορίας» αναγνωρίζεται στην τσεχική νομοθεσία περί πυροβόλων όπλων, ενώ μια συνταγματική τροποποίηση που έγινε στον χάρτη των θεμελιωδών δικαιωμάτων μόλις το 2021 εγγυάται νομικά «το δικαίωμα υπεράσπισης της ζωής του ατόμου ή της ζωής άλλου ατόμου με ένα όπλο». Η τροπολογία εγκρίθηκε μετά από αναφορά που υπογράφηκε από 102.000 πολίτες και οργανώθηκε σε αντίθεση με την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για περιορισμό της κατοχής πυροβόλων όπλων σε ολόκληρη την ΕΕ.

Η αντίδραση αντανακλούσε μια μακρά ιστορία oπλοκατοχής στην Τσεχία, που χρονολογείται από την εξέγερση των Χουσιτών κατά της Καθολικής εκκλησίας το 1419. Αν και ελέγχονταν αυστηρά κατά τη ναζιστική κατοχή (1939-45) και από το κομμουνιστικό καθεστώς που κυβέρνησε την Τσεχοσλοβακία κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου , η ευρεία κατοχή όπλων επέστρεψε μετά τη «Βελούδινη Επανάσταση» του 1989 που προανήγγειλε το τέλος του κομμουνισμού.

Μέχρι το 2020 υπήρχαν περισσότεροι από 307.000 νόμιμοι κάτοχοι όπλων, σε μια χώρα περίπου 10,6 εκατομμυρίων κατοίκων, η συντριπτική πλειονότητα των οποίων επικαλούνται ανησυχίες για την ασφάλεια και την προστασία τους. Η ιδιοκτησία συμβαδίζει με την περήφανη παράδοση της τσεχικής κατασκευής όπλων. Και, ίσως όχι άσχετα, οι μαζικοί πυροβολισμοί στη σχετικά ήρεμη χώρα της κεντρικής Ευρώπης δεν είναι άγνωστοι.

Σε μια επίθεση, τον Φεβρουάριο του 2015, ένας 63χρονος άνδρας χρησιμοποίησε δύο όπλα για να σκοτώσει οκτώ ανθρώπους σε ένα εστιατόριο στην ανατολική πόλη Uhresky Brod πριν αυτοκτονήσει. Όπως και με τον πυροβολισμό στην Πράγα, ο ένοπλος κατείχε νόμιμα και τα δύο πυροβόλα όπλα