Μεταφορές: Από τα σχέδια του Λεονάρντο ντα Βίντσι ώς το jetpack του James Bond - Οι σταθμοί-ορόσημα
Ένα ταξίδι στον χρόνο και στους σταθμούς των μεταφορών που αποτέλεσαν τη «μήτρα» των σημερινών τροχήλατων αλλά και ιπτάμενων οχημάτων - Οι εφευρέσεις που σημάδευσαν την τεχνολογία και τα μυαλά που άφησαν το στίγμα τους
Από τον Λεονάρντο ντα Βίντσι μέχρι τους μηχανικούς της Bell Aerosystems, μερικά από τα καλύτερα μυαλά έχουν αφιερωθεί στην εξεύρεση μιας καλύτερης μορφής ταξιδιού. Βαθιά αισιόδοξοι οι οραματιστές των μεταφορών, πίστευαν ότι θα μπορούσαν να αλλάξουν τον κόσμο, ωστόσο δεν μπόρεσαν να επιτύχουν το απόλυτο. Παρόλα αυτά όμως, τους αξίζει σεβασμός!
Το να είσαι οραματιστής των μεταφορών πρέπει να ήταν πιο ενδιαφέρον πριν η τεχνολογική πρόοδος και ο ακραίος πλούτος επιτρέψουν στους δισεκατομμυριούχους να «διαταράξουν» τη βαρετή διαδικασία των συμβατικών ταξιδιών.
Δεν ξέρουμε πότε και πού ακριβώς εμφανίστηκαν για πρώτη φορά οι τροχοί - πιθανότατα σε πολλά μέρη ταυτόχρονα - αλλά σίγουρα υπήρχαν από την εποχή του χαλκού (3.500-2.300 π.Χ.). Η μεγαλύτερη πρόοδος όμως ήρθε με τη μορφή τροχήλατων οχημάτων. Έκτοτε, το ενδιαφέρον των μεταφορών αναπτύχθηκε ιδιαιτέρως έντονα μαγνητίζοντας το βλέμμα της επιστημονικής κοινότητας της κάθε εποχής.
Ο 17ος αιώνας έφερε το πρώτο υποβρύχιο και ο 18ος αιώνας έφερε την ιδέα (αν όχι την πραγματικότητα) του αεροπλάνου στην αρχή, και μέχρι το τέλος είχε γεννήσει το αερόστατο και την ατμομηχανή. Τα πράγματα όμως έγιναν ακόμη πιο ουσιώδη τον 19ο και τον 20ό αιώνα, καθώς εμφανίστηκαν τα αερόστατα αλλά και τα υδροπτέρυγα.
Δημοσίευμα του Guardian κάνει ένα ταξίδι στον χρόνο και καταπιάνεται με «μεταφορικά μέσα» που αποτέλεσαν ορόσημα για την εποχή τους. Κάποια έμειναν στα σχέδια, κάποια αποτέλεσαν πηγή έμπνευσης, κάποια έγιναν η «μήτρα» των σημερινών και κάποια άλλα πέρασαν μέχρι και στον κινηματογράφο.
Το ιπτάμενο σκάφος του Λεονάρντο ντα Βίντσι, περίπου το 1490
Ο Λεονάρντο ντα Βίντσι ήταν αναμφισβήτητα μια ιδιοφυΐα, κάτι που αποτυπώνεται στα σημειωματάριά του στα τέλη της δεκαετίας του 1480. Τα εν λόγω σημειωματάρια είναι γεμάτα από σκίτσα ιπτάμενων μηχανών με φτερά νυχτερίδας και πουλιού που μοιάζουν με το προϊόν κάποιου που διαμέλισε πολλές νυχτερίδες.
Ο άνθρωπος στο φεγγάρι, 1638
Το παράξενο δημιούργημα του επισκόπου Φράνσις Γκόντγουιν φαντάζει άπιαστο. Ωστόσο δεν είναι λίγοι αυτοί που φαντάζονται και αναρωτιούνται πώς θα ήταν αν μπορούσαμε να ταξιδεύουμε τραβηγμένοι από ένα σμήνος άγριων κύκνων ώς το φεγγάρι. Πρόκειται για τις «γκάνες», όπως αποκαλούσε τους εν λόγω κύκνους ο Γκόντγουιν, οι οποίοι αποδεικνύονται αρκετά ισχυροί, ώστε να υπερνικήσουν τη βαρύτητα της Γης.
Mongolfière, 1783
Όπως φαίνεται και στην εικόνα, οι αδελφοί Mongolfier έβαλαν μια πάπια, έναν κόκορα και ένα πρόβατο σε ένα καλάθι κάτω από ένα αερόστατο και το έστειλαν στον ουρανό, παρατηρούμενο από τον Λουδοβίκο ΙΣΤ' και τη Μαρία Αντουανέτα. Έκτοτε το ενδιαφέρον για την κατάκτηση του αέρα μετατράπηκε σε μανία. Τεράστια πλήθη συγκεντρώνονταν για να παρακολουθήσουν τις απογειώσεις και τις προσγειώσεις. Μάλιστα, η ανταγωνιστική αερόστατη πτήση ήταν ολυμπιακό αγώνισμα στο Παρίσι το 1900.
Ο Otto Lilienthal και το ανεμόπτερό του, 1896
Ο πρώτος μηχανικός Otto Lilienthal εμπνεύστηκε από τα πουλιά για να δημιουργήσει τις τρομακτικές ιπτάμενες μηχανές του (η έρευνά του δημοσιεύτηκε με τίτλο Bird Flight as a Basis for Aviation). Ο Lilienthal κατάφερε μια ελεγχόμενη πτήση 24 μέτρων (80 πόδια) με το ανεμόπτερο Derwitzer πριν σχεδιάσει το, κάθε άλλο παρά φυσιολογικό, "Normalapparate". Αυτή η εικόνα μνημονεύει μια από τις τελευταίες πτήσεις του πριν το Normalapparate συντριβεί από ύψος 15 μέτρων, σκοτώνοντάς τον.
Μετακινούμενο πεζοδρόμιο, 1900
Πρόκειται για περίπτωση «επανάστασης» που αφορά τα κινούμενα πεζοδρόμια. «Ο δρόμος του μέλλοντος» παρουσιάστηκε στην έκθεση του Παρισιού το 1900 (μια μικρότερη εκδοχή του εμφανίστηκε στην Παγκόσμια Έκθεση του Σικάγο το 1893). Φέρεται να μετέφερε 70.000 ανθρώπους σε ένα απόγευμα. Πλέον κάτι τέτοιο εφαρμόζεται στα αεροδρόμια ώστε να καλύπτονται οι μεγάλες αποστάσεις.
Ο μονόδρομος του Brennan 1910
Ο εν λόγω μονόδρομος φωνάζει πρόοδο! Όπως φαίνεται και στη φωτογραφία, πρόκειται για μερικούς νέους πάνω σε όχημα το οποίο κινείται σε ράγες καταμεσής ενός χωραφιού. Είναι η εφεύρεση του Ιρλανδοαυστραλού μηχανικού και εφευρέτη της τορπίλης Louis Brennan, η οποία όμως δεν κατάφερε να προσελκύσει επαρκείς επενδύσεις, παρά το γεγονός ότι επρόκειτο για ένα βιώσιμο, λειτουργικό μέσο μεταφοράς, που δοκιμάστηκε και θαυμάστηκε από τον Winston Churchill. Από τα δύο οχήματα που κατασκευάστηκαν, το ένα πουλήθηκε ως παλιοσίδερα και το άλλο χρησιμοποιήθηκε ως καταφύγιο σε πάρκο. Χρεοκοπημένος αλλά απτόητος, ο Brennan προσπάθησε να κατασκευάσει ένα ελικόπτερο. Το εν λόγω σχέδιο όμως, πάλι εγκαταλείφθηκε από τους επενδυτές.
Motorwheel του Gerder, 1931
Η ιστορία έχει αποδείξει πως οι άνθρωποι επιθυμούσαν να κάθονται πάνω στους τροχούς καθώς αυτοί θα τους μετέφεραν στον προορισμό τους. Στη συγκεκριμένη φωτογραφία αποτυπώνεται μια λεπτομερής επισκόπηση των διαταραγμένων μονότροχων «οχημάτων», που χρονολογείται από το 1869. Αυτός ο «μηχανοκίνητος τροχός» περιγράφεται στη λεζάντα της φωτογραφίας ως δημιούργημα του οδηγού, ενός Ελβετού μηχανικού ονόματι Gerder.
Dynasphere του JA Purves, 1930
Μοιάζει με ρόδα για χάμστερ, ωστόσο στερείται πολλών πλεονεκτημάτων του σημερινού τροχήλατου «οχήματος», καθώς… δεν υπάρχουν φρένα. Ανήκει στον εφευρέτη δρ. Purves, ο οποίος πρότεινε επίσης μια εκδοχή του σύγχρονου λεωφορείου!
Τα θαλάσσια πέδιλα του MW Hulton, 1962
Πρόκειται για μία κλασική εκδοχή ενός οραματιστή των μεταφορών, ωστόσο χαρακτηρίστηκε ως ανόητη εφεύρεση, καθώς πραγματοποιούνταν στην επιφάνεια του νερού. Αξίζει να σημειωθεί πως ο Λεονάρντο ντα Βίντσι είχε οραματιστεί κάτι αντίστοιχο. Έκτοτε, πρώτες οι ΗΠΑ κατασκεύασαν πάνω από 100 πατέντες για μετακινήσεις επί της θαλάσσιας επιφάνειας με την αρχή να εντοπίζεται το 1858.
Ο Bob Courter δοκιμάζει ένα jetpack, 1964
Αυτό είναι το μέλλον που μας είχαν υποσχεθεί. Η Bell Aerosystems πήγε σχετικά μακριά το όλο θέμα με το jetpack τη δεκαετία του 1950, παρουσιάζοντας ένα στον αμερικανικό στρατό το 1960. Μάλιστα, προχώρησε σε σχετική επίδειξη στο κοινό σε διάφορες εκδηλώσεις, συμπεριλαμβανομένου του Super Bowl του 1967 και των Ολυμπιακών Αγώνων του Λος Άντζελες το 1984. Υπενθυμίζεται πως κάτι παρεμφερές χρησιμοποιήθηκε στην ταινία Thunderball του James Bond, όταν ένας πιλότος της Bell, ο William Suitor, αντικατέστησε τον Sean Connery.
*Με πληροφορίες από Guardian