Φόβος για νέο γύρο αιματοχυσίας στη Μέση Ανατολή: «Θα επιστρέψετε στη λίθινη εποχή»
Το Ισραήλ ορκίζεται ότι η Χεζμπολάχ του Λιβάνου θα «πληρώσει το τίμημα» αφού την κατηγόρησε για την επίθεση στο γήπεδο ποδοσφαίρου που σκότωσε 12 παιδιά. Πυρετώδεις προσπάθειες για να αποτραπεί ένας ολομέτωπος πόλεμος
Το Ισραήλ υποσχέθηκε ότι η Χεζμπολάχ θα «πληρώσει το τίμημα» αφού κατηγόρησε τη λιβανέζικη μαχητική οργάνωση για μια επίθεση με ρουκέτα στα κατεχόμενα από το Ισραήλ Υψίπεδα του Γκολάν που σκότωσε 12 παιδιά, πυροδοτώντας για μια ακόμη φορά φόβους οτι η περιοχή θα διολοσθήσει σε ολομέτωπο πόλεμο.
Η Χεζμπολάχ αρνήθηκε «κατηγορηματικά» την ευθύνη για το χτύπημα, το πιο θανατηφόρο με στόχο το Ισραήλ ή τα εδάφη του μετά τις επιθέσεις της 7ης Οκτωβρίου. Ισραηλινά πολεμικά αεροσκάφη πραγματοποίησαν αεροπορικές επιδρομές εναντίον στόχων της Χεζμπολάχ «βαθιά εντός του λιβανικού εδάφους» και κατά μήκος των συνόρων τη νύχτα της Κυριακής (28/7) σύμφωνα με δήλωση του στρατού. Δεν έγινε αμέσως σαφές εάν υπήρξαν θύματα από αυτές τις επιδρομές.
Και σε μια επίσκεψη στην πόλη Majdal Shams κοντά στα σύνορα της Συρίας και του Λιβάνου, όπου σημειώθηκε η μοιραία επίθεση με ρουκέτα, ο υπουργός Άμυνας του Ισραήλ Γιόαβ Γκάλαντ δεσμεύτηκε για βαριά απάντηση. «Η Χεζμπολάχ είναι υπεύθυνη για αυτό και θα πληρώσει το τίμημα», είπε. Σε προηγούμενη δήλωση από το γραφείο του, πρόσθεσε: «Θα χτυπήσουμε σκληρά τον εχθρό».
Οι επιθέσεις του Σαββάτου στην περιοχή περιελάμβαναν «περίπου 30 βλήματα» που πέρασαν από τον Λίβανο στο ισραηλινό έδαφος, σε ένα μπαράζ που ο ισραηλινός στρατός έσπευσε να αποδώσει γρήγορα στην υποστηριζόμενη από το Ιράν μαχητική ομάδα. Σκότωσε 12 παιδιά και άφησε πίσω 44 τραυματίες, σύμφωνα με το γραφείο του πρωθυπουργού Μπενιαμίν Νετανιάχου.
Τα παιδιά που σκοτώθηκαν έπαιζαν σε ένα γήπεδο ποδοσφαίρου, σύμφωνα με λίστα του Υπουργείου Εξωτερικών του Ισραήλ και κατοίκων που μίλησαν στο CNN. Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Άντονι Μπλίνκεν υποστήριξε την Κυριακή το Ισραήλ, λέγοντας ότι «κάθε ένδειξη» υποδηλώνει οτι ήταν πύραυλος που εκτοξεύτηκε από τη Χεζμπολάχ.
Περίπου 20.000 Δρούζοι Άραβες ζουν στα Υψίπεδα του Γκολάν, μια περιοχή που το Ισραήλ κατέλαβε από τη Συρία το 1967 κατά τη διάρκεια του Πολέμου των Έξι Ημερών και προσαρτήθηκε το 1981. Θεωρείται κατεχόμενο έδαφος σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο και τα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, ενώ η περιοχή φιλοξενεί επίσης περίπου 25.000 Ισραηλινούς Εβραίοι εποίκους.
Οι περισσότεροι Δρούζοι εκεί αυτοπροσδιορίζονται ως Σύροι και έχουν απορρίψει προσφορές για ισραηλινή υπηκοότητα. Το Περιφερειακό Συμβούλιο του Majdal Shams δήλωσε την Κυριακή ότι κανένα από τα 12 παιδιά που σκοτώθηκαν δεν είχε ισραηλινή υπηκοότητα. Εκατοντάδες πενθούντες παρατάχθηκαν στους δρόμους την Κυριακή για μια νεκρώσιμη ακολουθία προς τιμήν των θυμάτων. Άνθρωποι ντυμένοι στα μαύρα θρηνούσαν πάνω από τα λευκά φέρετρα, ενώ άλλοι κουβαλούσαν στεφάνια με λουλούδια.
Ο ηγέτης της ισραηλινής αντιπολίτευσης Γιαίρ Λαπίντ μίλησε στην κηδεία, λέγοντας «τα παιδιά που πέθαναν σε εκείνο το γήπεδο ποδοσφαίρου θα μπορούσαν να ήταν οποιοδήποτε από τα παιδιά μας. Επομένως, είναι όντως τα παιδιά του καθενός μας. Αυτά είναι τα παιδιά μας».
Ωστόσο, ορισμένοι κάτοικοι επέπληξαν τον ακροδεξιό Ισραηλινό υπουργό Μπεζαλέλ Σμότριχ που έδωσε το παρών, ζητώντας από τον υπουργό Οικονομικών και απαιτώντας να φύγει.Τελικά απομακρύνθηκε από τους άνδρες ασφαλείας.
Εξαπλώνονται οι φόβοι για ευρύτερο πόλεμο
Το Ισραήλ και η Χεζμπολάχ ανταλλάσσουν ρουκέτες σε σχεδόν καθημερινή βάση από τις επιθέσεις της Χαμάς στο Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου, και αυτές οι εχθροπραξίες γίνονται όλο και πιο επικίνδυνες, πυροδοτώντας σε πολλές περιπτώσεις φόβους ότι ο πόλεμος του Ισραήλ με τη Χαμάς στη Γάζα θα οδηγούσε σε σύγκρουση στα πολλαπλά μέτωπα σε όλη τη Μέση Ανατολή.
Ενώ η Χεζμπολάχ παραδέχτηκε ότι έπληξε τα Υψίπεδα του Γκολάν το Σάββατο, απέρριψε την ευθύνη για τη φονική επίθεση στο Majdal Shams. «Επιβεβαιώνουμε ότι η Ισλαμική Αντίσταση δεν έχει καμία σχέση με το περιστατικό και αρνείται κατηγορηματικά όλους τους ψευδείς ισχυρισμούς σχετικά με το θέμα», αναφέρεται σε ανακοίνωση. Αναλύοντας πλάνα από την έκρηξη και τα επακόλουθα, οι ειδικοί είπαν στο CNN ότι η έκρηξη και οι ζημιές ήταν σύμφωνες με τους τύπους πυρομαχικών που εκτοξεύτηκαν στο βόρειο Ισραήλ και στα Υψίπεδα του Γκολάν από τον Λίβανο και τη Συρία.
Ο Tρέβορ Μπολ, πρώην τεχνικός εξουδετέρωσης εκρηκτικών μηχανισμών του αμερικανικού στρατού, είπε στο CNN ότι θραύσματα όπλων στη σκηνή υποδηλώνουν ότι ο πύραυλος εκτοξεύτηκε από τη Χεζμπολάχ ή άλλη μαχητική ομάδα. Με βάση τα διαθέσιμα στοιχεία, απέκλεισε την πιθανότητα η έκρηξη να προκλήθηκε από ισραηλινό πύραυλο αναχαίτισης, όπως αυτοί που εκτοξεύτηκαν από το σύστημα αεράμυνας Iron Dome.
Ένας δυτικός αξιωματούχος που γνωρίζει τις μυστικές υπηρεσίες είπε στο CNN ότι δεν υπάρχει αμφιβολία ότι το χτύπημα έγινε από τη Χεζμπολάχ, αλλά δεν πιστεύεται ότι ήταν σκόπιμα. Η προσδοκία είναι ότι το Ισραήλ θα απαντήσει, αλλά δεν έχει καμία επιθυμία να κλιμακωθεί σε μια ευρύτερη σύγκρουση, είπε ο αξιωματούχος, προσθέτοντας ότι η Χεζμπολάχ γνωρίζει ότι η απάντηση έρχεται και ελπίζει ότι θα είναι ορθολογική και όχι ασύμμετρη.
Ο επικεφαλής της μονάδας σχέσεων με τα ΜΜΕ της Χεζμπολάχ, Μοχάμαντ Αφιφ, είπε στο CNN την Κυριακή ότι η οργάνωση βρισκόταν σε «κατάσταση κινητοποίησης» και είχε εκκενώσει ορισμένες στρατιωτικές θέσεις μετά την κλιμάκωση των απειλών από το Ισραήλ. Δεν έδωσε περισσότερες λεπτομέρειες για την τοποθεσία ή τον αριθμό των θέσεων που εμπλέκονται.
«Η κατάσταση κινητοποίησης και ετοιμότητας και η εκκένωση ορισμένων από τις στρατιωτικές θέσεις εδώ και εκεί είναι ένα φυσιολογικό μέρος του πολέμου, ειδικά μετά την κλιμάκωση των ισραηλινών απειλών από χθες», είπε. Ο Αφίφ περιέγραψε τις αντιπαραθέσεις μεταξύ Ισραήλ και Χεζμπολάχ που ξεκίνησαν στις 8 Οκτωβρίου ως «κατάσταση πολέμου».
Η αρχική ολονύκτια απάντηση του Ισραήλ φαινόταν να μην ανταποκρίνεται στο είδος της επίθεσης που θα εξαπέλυε έναν ολοκληρωτικό πόλεμο, αλλά οδήγησε σε μια απίστευτα τεταμένη μέρα στην περιοχή. Το Ιράν προειδοποίησε το Ισραήλ για «νέες περιπέτειες» με στόχο τον Λίβανο, σε δήλωση που εξέδωσε ο εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών Νάσερ Καναάνι. Η δήλωση ανέφερε ότι το Ισραήλ «δεν έχει την ελάχιστη ηθική εξουσία για να σχολιάσει και να κρίνει το περιστατικό που συνέβη στην περιοχή Majdal Shams, και ούτε οι ισχυρισμοί αυτού του καθεστώτος εναντίον άλλων θα εισακουστούν».
Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου διέκοψε αρκετές ώρες την επίσκεψή του στις Ηνωμένες Πολιτείες και επέστρεψε στο Ισραήλ για να συγκαλέσει συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου ασφαλείας στο Τελ Αβίβ για να συζητήσει την κατάσταση. Το γραφείο του δήλωσε μετά τη συνάντηση ότι το υπουργικό συμβούλιο «εξουσιοδότησε τον πρωθυπουργό και τον υπουργό Άμυνας να αποφασίσουν για τη φύση της απάντησης κατά της τρομοκρατικής οργάνωσης Χεζμπολάχ και για το χρονοδιάγραμμα της».
«Το Ισραήλ θα επιστρέψει στη Λίθινη Εποχή»
Ο πρωθυπουργός δήλωσε νωρίτερα ότι ήταν «σοκαρισμένος» από την επίθεση. «Μπορώ να πω ότι το κράτος του Ισραήλ δεν θα σιωπήσει για αυτό. Δεν θα το θέσουμε εκτός ημερήσιας διάταξης», είπε. Ο υπουργός Εξωτερικών του Λιβάνου προειδοποίησε ότι εάν το Ισραήλ απαντήσει εισβάλλοντας στον Λίβανο, κινδυνεύει να παρασύρει ολόκληρη την περιοχή σε πόλεμο.
«Ο πόλεμος εναντίον του Λιβάνου είναι ένας περιφερειακός πόλεμος», δήλωσε ο υπηρεσιακός υπουργός Εξωτερικών Abdallah Bou Habib στο CNN. «Δεν πρόκειται να είναι η Χεζμπολάχ εναντίον του Ισραήλ… Έχετε τους Χούθι, έχετε τις ιρακινές πολιτοφυλακές, έχετε πολιτοφυλακές στη Συρία που δεν είναι Σύροι: Πακιστανοί, Αφγανοί πολιτοφύλακες. Θα εμπλακούν όλοι σε αυτό».
Είπε ότι σε περίπτωση πολέμου, ο Λίβανος δεν θα εμπλακεί αλλά θα σταθεί πίσω από τη Χεζμπολάχ. «Αν γίνει πόλεμος, σίγουρα υποστηρίζουμε τη Χεζμπολάχ», είπε ο Μπου Χαμπίμπ. «Όχι λόγω πεποίθησης, αλλά λόγω οποιασδήποτε επίθεσης στη χώρα μας, υποστηρίζουμε τη Χεζμπολάχ από αυτή την άποψη».
Ένας πόλεμος μεταξύ του Λιβάνου και του Ισραήλ το 2006 κατέστρεψε μεγάλο μέρος του Λιβάνου, ωστόσο η Χεζμπολάχ απέτρεψε το τελικό σχέδιο του Ισραήλ για την εξάρθρωση της οργάνωσης. Καθ' όλη τη διάρκεια του πολέμου των 34 ημερών, η Χεζμπολάχ εκτιμάται ότι εκτόξευσε περίπου 4.000 ρουκέτες – ένας ημερήσιος μέσος όρος 117.
Ο Μπου Χαμπίμπ τόνισε ότι ένας άλλος πόλεμος δεν θα ήταν μόνο επιζήμιος για τον Λίβανο, αλλά και για το Ισραήλ. «[Το Ισραήλ] θα επιστρέψει επίσης στη λίθινη εποχή», είπε, αναφερόμενος στα σχόλια του Υπουργού Άμυνας του Ισραήλ τον Ιούνιο του 2023 ότι ο ισραηλινός στρατός θα μπορούσε να στείλει τον Λίβανο. πίσω στη Λίθινη Εποχή».
Ωστόσο, ο Μπου Χαμπίμπ είπε στο λιβανέζικο τηλεοπτικό κανάλι Al Jadeed News ότι ο Λίβανος είχε λάβει διαβεβαιώσεις από τρίτες χώρες ότι η απάντηση του Ισραήλ θα ήταν «περιορισμένη». Πρόσθεσε ότι η Χεζμπολάχ θα περιορίσει με τη σειρά της τις ενέργειές της. Πιεζόμενος να προσδιορίσει τις χώρες που είχαν προσφέρει αυτή τη διαβεβαίωση, άφησε να εννοηθεί ότι «οι ΗΠΑ και η Γαλλία ανησυχούν πολύ για το θέμα». Ο Λίβανος ζήτησε διεθνή έρευνα για την επίθεση για να διαπιστωθεί ποιος ήταν υπεύθυνος.
Ο υπουργός Εξωτερικών της Αιγύπτου προειδοποίησε την Κυριακή «για τους κινδύνους που εγκυμονεί το άνοιγμα ενός νέου πολεμικού μετώπου στον Λίβανο». Κάλεσε τις «δυνάμεις με επιρροή στη διεθνή κοινότητα να επέμβουν αμέσως» για να αποτρέψουν μια παρατεταμένη σύγκρουση.
Ο εκπρόσωπος του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών Αντόνιο Γκουτέρες είπε ότι κάλεσε «όλα τα μέρη να επιδείξουν τη μέγιστη αυτοσυγκράτηση και επαναλαμβάνει για άλλη μια φορά τη συνεπή έκκλησή του προς όλους τους ενδιαφερόμενους να αποφύγουν οποιαδήποτε περαιτέρω κλιμάκωση», σύμφωνα με τον εκπρόσωπο.
Εν τω μεταξύ, το Διεθνές Αεροδρόμιο Βηρυτού-Ραφίκ Χαρίρι ανακοίνωσε αρκετές ακυρώσεις πτήσεων προς την πρωτεύουσα του Λιβάνου στην ιστοσελίδα του νωρίς τη Δευτέρα. Οι πτήσεις που ακυρώθηκαν ήταν προγραμματισμένο να αναχωρήσουν από τις πόλεις Αθήνα, Στοκχόλμη, Ντίσελντορφ, Αντίς Αμπέμπα, Άγκυρα, Αττάλεια και Άδανα τη Δευτέρα.
Νωρίτερα την Κυριακή, η Middle East Airlines (MEA) του Λιβάνου ανακοίνωσε ότι είχε καθυστερήσει έξι από τις πτήσεις της επιστροφής στη Βηρυτό μέχρι τη Δευτέρα. Οι πτήσεις θα αναχωρήσουν από Λονδίνο, Κοπεγχάγη, Ντόχα, Νταμάμ, Ντουμπάι και Τζέντα το πρωί της Δευτέρας, ανέφερε η ΜΕΑ σε ανακοίνωσή της που δεν διευκρίνισε τον λόγο για τις καθυστερήσεις.
Ερωτήματα σχετικά με το σύστημα ειδοποίησης
Στον απόηχο της επίθεσης, ορισμένοι κάτοικοι του Majdal Shams αμφισβήτησαν εάν το σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης της περιοχής λειτουργούσε σωστά. Ένας αυτόπτης μάρτυρας της επίθεσης στο γήπεδο ποδοσφαίρου είπε στον ανταποκριτή του CNN ότι ο πύραυλος χτύπησε λιγότερο από πέντε δευτερόλεπτα μετά τον ήχο των σειρήνων.
Ο Taymor Wili, κάτοικος του Majdal Shams, είπε ότι βρισκόταν στο διαμέρισμά του με θέα στο γήπεδο ποδοσφαίρου όταν έπεσε ο πύραυλος. Είπε ότι δεν υπήρχε χρόνος για τα παιδιά στο γήπεδο να αντιδράσουν μεταξύ της πρώτης σειρήνας και της στιγμής της πρόσκρουσης.
Είπε επίσης ότι το καταφύγιο ασφαλείας απείχε λίγα μέτρα από το γήπεδο ποδοσφαίρου και αν εκείνοι στο γήπεδο είχαν περισσότερο χρόνο, πιθανότατα θα μπορούσαν να φτάσουν στο καταφύγιο. Το βίντεο του καταφυγίου ασφαλείας το δείχνει λίγα μέτρα μακριά από τον κρατήρα που δημιουργήθηκε από την πρόσκρουση του πυραύλου.
Εκτός από τη μαρτυρία αυτόπτη μάρτυρα, σε πολλά βίντεο από τον Majdal Shams, ακούγονται σειρήνες για αρκετά δευτερόλεπτα πριν χτυπήσει ο πύραυλος. Ο Ισραηλινός Στρατός είπε ότι μια προκαταρκτική εξέταση έδειξε ότι το σύστημα συναγερμού λειτουργούσε σωστά πριν από τον πύραυλο.
Πρόσθεσε ότι «καταβάλλει όλες τις εφικτές προσπάθειες για να παρέχει στο κοινό τον απαιτούμενο χρόνο προειδοποίησης ως μέρος της προσπάθειας να σωθούν ζωές». Το IDF είπε ότι στέλνει «συλλυπητήρια στις οικογένειες και θα συνεχίσει να εργάζεται για να καταστήσει προσβάσιμες τις ειδοποιήσεις που σώζουν ζωές».