Ανάλυση: Είναι τελικά οι ΗΠΑ στα πρόθυρα ύφεσης ή όχι; - Πώς επηρεάζονται οι αμερικανικές εκλογές

Η απροσδόκητη αύξηση του ποσοστού ανεργίας στις Ηνωμένες Πολιτείες έχει διχάσει τους οικονομολόγους: Είναι οι ΗΠΑ στα πρόθυρα ύφεσης ή όχι;

Το ποσοστό ανεργίας εκτινάχθηκε σε υψηλό σχεδόν τριών ετών στο 4,3% τον Ιούλιο, σύμφωνα με στοιχεία που δόθηκαν στη δημοσιότητα την Παρασκευή. Η αύξηση –από 4,1% τον Ιούνιο και από χαμηλό πέντε δεκαετιών 3,4% τον Απρίλιο του περασμένου έτους– ανοίγει το έδαφος, περισσότερο από ποτέ, για μείωση των επιτοκίων στην επόμενη συνεδρίαση της Fed τον Σεπτέμβριο. Οι εξελίξεις αυτές εγείρουν το ερώτημα: Μήπως είναι πολύ αργά;

Το άλμα του ποσοστού ανεργίας «υποδεικνύει ύφεση το 2025», δήλωσε στο Al Jazeera ο Gary Clyde Hufbauer, ανώτερος συνεργάτης στο Peterson Institute for International Economics. «Περιμένω ότι η Fed θα αρχίσει να μειώνει το επιτόκιο τον Σεπτέμβριο και θα συνεχίσει να μειώνει σε επόμενες συνεδριάσεις. Αυτή η απάντηση πιθανότατα θα εξασφαλίσει μια ήπια ύφεση», πρόσθεσε.

Οι αγορές επίσης, αντέδρασαν υπό τον φόβο ύφεσης. Ο μέσος όρος Dow Jones υποχώρησε περισσότερες από 700 μονάδες - σχεδόν 2%- στην απογευματινή διαπραγμάτευση της Παρασκευής και ο S&P 500 υποχώρησε 2% με τις τράπεζες της Wall Street να ζητούν μεγαλύτερες και περισσότερες μειώσεις επιτοκίων από ό,τι αναμενόταν μέχρι στιγμής.

Οι οικονομολόγοι της Goldman Sachs και της Citigroup, μεταξύ άλλων, αναβάθμισαν τις προσδοκίες τους σε μείωση των επιτοκίων κατά μισή μονάδα τον Σεπτέμβριο καθώς και τον Νοέμβριο, και σε μείωση επιτοκίων κατά τέταρτο της μονάδας τον Δεκέμβριο. Όλα αυτά σημειώνονται μετά από μία εβδομάδα αδύναμων οικονομικών στοιχείων, συμπεριλαμβανομένης της επιβράδυνσης της μεταποίησης και των αρνητικών συναισθημάτων για την απασχόληση, τα οποία δείχνουν προς μια οικονομική πτωτική τάση.

«Δεν σηματοδοτεί ύφεση»

Αλλά δεν συμφωνούν όλοι με αυτό το σενάριο. «Δεν βλέπουμε ύφεση, παρόλο που το χρηματιστήριο σήμερα συμπεριφέρεται σαν να προσδοκά ύφεση», δήλωσε στο Al Jazeera η Nancy Vanden Houten, επικεφαλής οικονομολόγος της Oxford Economics.

«Η έκθεση για τις θέσεις εργασίας ήταν σίγουρα πιο αδύναμη από ό,τι περίμεναν οι περισσότεροι οικονομολόγοι και δεν απορρίπτουμε τα σημάδια μιας πιο αδύναμης αγοράς εργασίας, αλλά υπάρχουν πράγματα που συμβαίνουν κάτω από την επιφάνεια» που πρέπει να ληφθούν υπόψη κατά την εξέταση των στοιχείων είπε η Χάουτεν.

Πρώτον, υπάρχουν πολύ περισσότεροι άνθρωποι που αναζητούν εργασία – περίπου 420.000 άτομα εισήλθαν στο εργατικό δυναμικό τον περασμένο μήνα. Αυτοί είναι νέοι μετανάστες που εντάσσονται στο εργατικό δυναμικό και «αυτό είναι καλό», επεσήμανε.

Επίσης, στην έρευνα για τις θέσεις εργασίας, υπήρξε μεγάλο άλμα στον αριθμό των ατόμων που ισχυρίστηκαν ότι ήταν σε προσωρινή απόλυση ή ότι δεν εργάζονταν λόγω κακοκαιρίας, αναφερόμενος στην επιβράδυνση της εργασίας στο Τέξας λόγω του τυφώνα Beryl τον περασμένο μήνα.

«Ο αριθμός των ανθρώπων που ανέφεραν ότι δεν εργάστηκαν τον Ιούλιο λόγω κακοκαιρίας ήταν υψηλότερος από οποιονδήποτε άλλο μη χειμερινό μήνα από τον Σεπτέμβριο του 2017, όταν οι επιπτώσεις των τυφώνων Harvey, Irma και Maria έπληξαν τις νοτιοανατολικές ΗΠΑ», δήλωσε ο Matt Colyar, αναπληρωτής διευθυντής στο Moody's Analytics.

«Αυτό είναι απλώς απόδειξη ότι αυτό που ήθελε να κάνει η Fed να επιβραδύνει την οικονομία, να επιβραδύνει τις θέσεις εργασίας, ώστε οι άνθρωποι να μην αλλάζουν θέσεις εργασίας και να μην παίρνουν αυξήσεις 8% με 10% στους μισθούς που ανατροφοδοτούν τον πληθωρισμό. Αυτό δεν σηματοδοτεί ύφεση», είπε ο Colyar στο Al Jazeera.

Επιπλέον, η τελευταία προ-πανδημική ύφεση είχε άλλους καταλύτες για μια ύφεση, συμπεριλαμβανομένων των πολύ υψηλού χρέους των νοικοκυριών και των στεγαστικών δανείων με το οποίο ιδιοκτήτες κατοικιών δεν μπορούσαν να συμβαδίσουν, μια κατάσταση που επί του παρόντος δεν υπάρχει, εξήγησε

Τα δεδομένα, ωστόσο, έχουν ξεκινήσει τη φλυαρία για τον λεγόμενο «κανόνα Sahm». Η πρώην οικονομολόγος της Federal Reserve Claudia Sahm επινόησε ένα μέτρο που εξετάζει πόσο γρήγορα αυξάνεται το ποσοστό ανεργίας για να προσδιορίσει εάν αποτελεί ένδειξη ύφεσης.

Όλα τα βλέμματα προς το παρόν είναι στραμμένα στην έκθεση για τις θέσεις εργασίας του επόμενου μήνα για μια πιο ξεκάθαρη εικόνα της αγοράς και της οικονομίας των ΗΠΑ. Μέχρι τότε, οικονομολόγοι όπως ο Colyar θα παρακολουθούν τις εβδομαδιαίες αιτήσεις ανεργίας για να αποκτήσουν μια αίσθηση της πραγματικής οικονομίας, είπε.

Τα τελευταία δεδομένα πάντως θα παίξουν ρόλο στις επερχόμενες προεδρικές εκλογές. Η εκστρατεία του πρώην προέδρου Ντόναλντ Τραμπ την Παρασκευή είπε ότι η έκθεση για τις θέσεις εργασίας είναι «μία ακόμη απόδειξη ότι η οικονομία Μπάιντεν-Χάρις άφησε πίσω τους Αμερικανούς», μετέδωσε το πρακτορείο ειδήσεων Associated Press.

Οποιαδήποτε αποδυνάμωση της οικονομίας θα είναι πρόβλημα για τους ηγέτες του κατεστημένου, είπε η Vanden Houten. Παρόλο που ο πρόεδρος Τζο Μπάιντεν δεν είναι πλέον υποψήφιος, η αντιπρόεδρος Καμάλα Χάρις είναι μέλος της ομάδας Μπάιντεν και αυτό μπορεί να την επηρεάσει αρνητικά στις δημοσκοπήσεις, καθ'οδόν προς τις προεδρικές εκλογές επεσήμανε