«Στην Ευρώπη κυριαρχούν οι Ταλιμπάν της λιτότητας»

Τη λύπη του για το γεγονός ότι στην Ευρώπη εξακολουθούν να κυριαρχούν οι «Ταλιμπάν της λιτότητας» εξέφρασε σε συνέντευξή του στη Le Monde ο οικονομολόγος Ζαν Πιζανί-Φερί, πρόεδρος του κέντρου προβληματισμού Bruegel.
2'

«Το περασμένο καλοκαίρι σημειώθηκε μια στροφή στην αντιμετώπιση της κρίσης. Η Ευρώπη πίστευε για καιρό ότι η κρίση προήλθε αποκλειστικά από την παραβίαση των δημοσιονομικών κανόνων. Οι αποφάσεις που έχουν ληφθεί από τον περασμένο Ιούνιο - σχέδιο τραπεζικής ένωσης και δυνατότητα της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας να παρεμβαίνει στις αγορές του χρέους - δείχνουν ότι οι ευρωπαίοι ηγέτες κατάλαβαν επιτέλους ότι δεν αρκεί να ενισχύεται η πειθαρχία. Και ότι ο ακραίος οικονομικός κατατεμαχισμός της ευρωζώνης απαιτεί μια συστημική απάντηση», αναφέρει ο Γάλλος οικονομολόγος.

Από τα μέσα του 2011, σημειώνει, τα κεφάλαια διαφεύγουν μαζικά από τον Νότο προς τον Βορρά. Η «καρδιακή προσβολή», συνεχίζει, δεν αποτράπηκε παρά με την παρέμβαση των κεντρικών τραπεζών, που πήραν τη θέση των αγορών. Παρ' όλα αυτά, οι επιχειρήσεις του Νότου χρηματοδοτούνται με πολύ χειρότερους όρους από εκείνες του Βορρά.

Κατά τον Πιζανί-Φερί, η Ισπανία πρέπει να ζητήσει επισήμως ενίσχυση από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας, κάτι που θα ανοίξει τον δρόμο στις παρεμβάσεις της ΕΚΤ. Μια τέτοια κίνηση θα έχει βέβαια πολιτικό κόστος. Πρέπει όμως να γίνει. Η Ευρώπη έχει την ικανότητα να ανακοινώνει αποφάσεις τις οποίες δεν εφαρμόζει ποτέ.

Χρειάζεται λιγότερη λιτότητα; «Οι χώρες της νότιας Ευρώπης πάσχουν ταυτοχρόνως από χαμηλή ανταγωνιστικότητα και υψηλό χρέος, ιδιωτικό ή δημόσιο. Η προσπάθεια ανάκτησης της ανταγωνιστικότητας με μείωση των τιμών και των μισθών δημιουργεί όμως προβλήματα στα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις. Και αυτό μεγαλώνει τελικά το βάρος του χρέους. Για να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα αυτό, πρέπει να αυξηθούν περισσότερο οι μισθοί στη βόρεια Ευρώπη. Και αυτό είναι δυνατό αν διατηρηθεί ο πληθωρισμός στο επίπεδο του 2%».

Ο επικεφαλής του ινστιτούτου Bruegel συμφωνεί με τον πρώην πρόεδρο της Κομισιόν Ρομάνο Πρόντι, που είχε χαρακτηρίσει βλακώδη τα όρια στους οικονομικούς δείκτες (όπως το 3% για το έλλειμμα). Αυτά τα όρια πρέπει να καταργηθούν. Θα υπάρχουν βέβαια πάντα οι «ταλιμπάν της λιτότητας». Δεν είναι δυνατόν όμως, σε περίοδο ύφεσης, να γίνεται προσπάθεια να αντισταθμιστεί η πτώση των εσόδων με την αύξηση των φόρων.