Μπερλουσκόνι: Η σολομώντεια απόφαση του Αρείου Πάγου

Τα τελευταία 21 χρόνια ο πρώην Πρωθυπουργός της Ιταλίας Σίλβιο Μπερλουσκόνι έχει απασχολήσει τη Δικαιοσύνη ουκ ολίγες φορές για αδικήματα που περιλαμβάνουν από απάτη και διαφθορά, μέχρι φοροδιαφυγή και σεξουαλικές σχέσεις με μία ανήλικη πόρνη. Πάντοτε όμως κατόρθωνε να βγαίνει αλώβητος, καθώς είτε τα αδικήματά του είχαν ήδη παραγραφεί, όταν οι υποθέσεις έφταναν στις δικαστικές αίθουσες, είτε ο ίδιος «θωρακιζόταν» πίσω από νόμους και φωτογραφικές διατάξεις που είχαν ψηφισθεί φυσικά...επί των ημερών του.

Ωστόσο, την περασμένη Πέμπτη και παρά την αισιοδοξία του ότι για μία ακόμη φορά θα γλίτωνε από την «τσιμπίδα» του νόμου, το Ανώτατο Δικαστήριο της Ιταλίας «υπέγραψε» την πρώτη τελεσίδικη καταδίκη του Ιταλού μεγιστάνα.

Συγκεκριμένα, επικυρώθηκε η ποινή των τεσσάρων χρόνων κάθειρξης που του είχε επιβάλει το εφετείο του Μιλάνο για φοροδιαφυγή που σχετίζεται με υπόθεση αγοραπωλησίας τηλεοπτικών δικαιωμάτων, ενώ όσον αφορά στο άλλο σκέλος της ποινής, που έχει να κάνει με την πενταετή στέρηση πολιτικών δικαιωμάτων, οι δικαστές αποφάνθηκαν ότι το εφετείο οφείλει να την επανεξετάσει.

Αναμφίβολα η πρώτη αυτή καταδίκη συνιστά πλήγμα για τον Καβαλιέρε. Σίγουρα όμως όχι όσο τόσο μεγάλο όσο φαντάζει εκ πρώτης όψεως. Και αυτό γιατί αφενός, λόγω ηλικίας και νομοθεσίας, τα τρία χρόνια παραγράφονται και το ένα που απομένει μπορεί να μετατραπεί σε κατ' οίκον περιορισμό ή σε παροχή κοινωφελούς εργασίας και αφετέρου το ότι το σκέλος που αφορά στα πολιτικά του δικαιώματα θα εξεταστεί και πάλι από το Εφετείο, δίνει στον 76χρονο μεγιστάνα χρόνο για να προετοιμάσει τις επόμενες κινήσεις του.

Χαρακτηριστικά, τα ιταλικά μέσα αλλά και οι πολιτικοί αναλυτές, έκαναν λόγο για «σολομώντεια απόφαση», καθώς το δεύτερο σκέλος που παραμένει και «ανοιχτό» είναι το πιο ουσιώδες. Όπως επεσήμαναν μια επικύρωση και της συγκεκριμένης ποινής θα σήμαινε ότι ο Μπερλουσκόνι όφειλε να παραδώσει άμεσα την έδρα του στη Γερουσία, ενώ θα στερούνταν πλέον της δυνατότητας να διαδραματίσει ενεργό πολιτικό ρόλο.

Ενώ τώρα και μέχρι να εξεταστεί εκ νέου η υπόθεση από το Εφετείο-κάτι που μπορεί να πάρει καιρό, ο Μπερλουσκόνι μπορεί να αντιστρέψει το κλίμα και μάλιστα να βγει κερδισμένος. Πώς μπορεί να γίνει αυτό; Σύμφωνα με την υπάρχουσα νομοθεσία, η ποινή που του επιβλήθηκε καθίσταται εκτελεστέα μόνο εφόσον επικυρωθεί και από τη βουλή. Πρακτικά, για να συμβεί αυτό, θα πρέπει να ψηφιστεί από τους περισσότερους βουλευτές του κόμματος των Δημοκρατικών, το οποίο στηρίζει την κυβέρνηση Λέτα από κοινού με τον Λαό της Ελευθερίας, το κόμμα του Μπερλουσκόνι.

Επομένως, καθίσταται σαφές ότι ο Μπερλουσκόνι έχει στα χέρια του ένα τελευταίο, αλλά πολύτιμο χαρτί σε περίπτωση που η Βουλή τολμήσει να τα «βάλει» μαζί του και επικυρώσει με τη σειρά της την απόφαση.

Ο Σίλβιο στην αντεπίθεση

Απόδειξη των προθέσεων του Καβαλιέρε αποτελούν οι πιέσεις που ασκούν τις τελευταίες ώρες οι βουλευτές του κόμματος Λαός της Ελευθερίας (PdL) προκειμένου να απονεμηθεί χάρη στον αρχηγό τους.

Έπειτα από συνάντηση που είχαν με τον Καβαλιέρε και προσπαθώντας να εξασφαλίσουν με κάθε τρόπο την παραμονή του στο πολιτικό προσκήνιο, λέγεται μάλιστα ότι έθεσαν τις παραιτήσεις τους στην διάθεση των εκπροσώπων των κοινοβουλευτικών ομάδων του κεντροδεξιού κόμματος στην βουλή και στη γερουσία.

Οι δυο εκπρόσωποι των κοινοβουλευτικών ομάδων, παρότι διέψευσαν τις παραιτήσεις, φέρονται να σχεδιάζουν να μεταβούν το συντομότερο δυνατόν στο προεδρικό μέγαρο, προκειμένου να ζητήσουν από τον Ναπολιτάνο «να αποκατασταθεί η Δημοκρατία», πιθανόν με την απονομή χάριτος στον ηγέτη του PdL.

Ωστόσο, πηγές που πρόσκεινται στην προεδρία διεμήνυσαν ότι το ισχύον νομικό πλαίσιο ορίζει με σαφήνεια ποια πρόσωπα μπορούν να υποβάλουν αίτημα για την απονομή χάριτος και υπό ποίες συνθήκες – κάτι που ερμηνεύθηκε από πολιτικούς παρατηρητές ως μια έμμεση προειδοποίηση από μέρους του Ναπολιτάνο πως ένα τέτοιο αίτημα δεν μπορεί να υποβληθεί από τους επικεφαλής της κοινοβουλευτικής ομάδας του PdL και δεν μπορεί να απονεμηθεί χάρη στον ηγέτη της κεντροδεξιάς πριν ολοκληρωθούν οι εκκρεμείς δίκες του.

Στο μεταξύ, ο εκπρόσωπος στη Βουλή Ρενάτο Μπρουνέτα δήλωσε όμως σιβυλλικά πως «εάν το αίτημα απονομής χάριτος δεν γίνει δεκτό, ξέρουμε τι να κάνουμε για να αποκατασταθεί η δημοκρατία».

Από την πλευρά του, ο ίδιος ο Μπερλουσκόνι, κατά την συνάντησή του με τους κοινοβουλευτικούς του κόμματός του, αξίωσε άμεση μεταρρύθμιση του συστήματος δικαιοσύνης ή πρόωρες εκλογές.

Ειδικότερα, ο Μπερλουσκόνι φέρεται να είπε στους κοινοβουλευτικούς του ότι «εάν δεν υπάρξει μεταρρύθμιση του συστήματος δικαιοσύνης, είμαστε έτοιμοι για νέες εκλογές», ενώ επανέλαβε ότι «η καταδίκη του ήταν εντελώς αβάσιμη κι έχει ως αποκλειστικό στόχο τον εξοστρακισμό του από την δημόσια ζωή» της Ιταλίας.

Αμφιθυμία στην Ιταλία

Σε μια πρώτη αντίδραση μετά την ανακοίνωση της απόφασης, ο πρόεδρος της Ιταλίας, Τζόρτζιο Ναπολιτάνο, τόνισε ότι «η οδός που πρέπει να ακολουθηθεί είναι η εμπιστοσύνη και ο σεβασμός της βούλησης της δικαιοσύνης». Και πρόσθεσε «ελπίζω ότι μπορούν τώρα να αναπτυχθούν στην βουλή πιο ευνοϊκές συνθήκες ώστε να εξετασθούν τα προβλήματα της δικαιοσύνης. Χρειάζεται σύμπνοια και συνεργασία ώστε να μπορέσει η χώρα να ασχοληθεί με θέματα βασικής σημασίας για την θεσμική της δομή».

Σεβασμό και εφαρμογή της απόφασης ζήτησε από την πλευρά του το ανώτατο στέλεχος του Δημοκρατικού Κόμματος Γκουλιέλμο Επιφάνι ενώ ο Μπέπε Γκρίλο, ο ηγέτης του M5S, έγραψε δηκτικά στο ιστολόγιό του ότι η απόφαση «είναι σαν την πτώση του Τείχους του Βερολίνου. Ο Μπερλουσκόνι μόλυνε, διέφθειρε και παρέλυσε την πολιτική ζωή της χώρας επί 21 χρόνια».

Όπως και ο ίδιος ο Μπερλουσκόνι, η ετυμηγορία της Πέμπτης προκάλεσε αμφιθυμία στην Ιταλία: Οι υποστηρικτές του έκαναν λόγο για πραξικοπηματική καταδίκη, ενώ οι επικριτές του εμφανίστηκαν φορώντας μπλούζες με το σύνθημα «Η Δικαιοσύνη τον καταδίκασε, η πολιτική τον αθώωσε».

Ο ίδιος επιμένει στη γραμμή που κρατούσε πάντα όταν καταδικαζόταν. Σε μαγνητοσκοπημένο του μήνυμα το απόγευμα της Πέμπτης, με φόντο την ιταλική και την ευρωπαϊκή σημαία, ο Καβαλιέρε εμφανίστηκε να μιλά ξανά για ένα «τμήμα της Δικαιοσύνης» που τον «κυνηγά με μένος που δεν έχει όμοιό του στον πολιτισμένο κόσμο» και επέμεινε πως θα επιδιώξει να παραμείνει στην ιταλική πολιτική. «Ζήτω η Ιταλία, ζήτω η Forza Italia», είπε στο τέλος του μηνύματός του, προαναγγέλλοντας την επανασύσταση του κόμματός του.

«Εάν του έχουν μείνει ψήγματα αξιοπρέπειας», ανέφερε την επομένη η Sueddeutsche Zeitung, ο Μπερλουσκόνι θα πρέπει αποσυρθεί από την πολιτική. Ο χρόνος θα δείξει αν ο Καβαλιέρε θα απογοητεύσει όσους έχουν αυτήν την άποψη...