Απόφαση σταθμός: Οι μετανάστες δεν μπορούν να φυλακιστούν αφού εισέλθουν παράνομα στη ζώνη Σένγκεν
Ο γενικός εισαγγελέας του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου αναπτύσσοντας την Τρίτη (2/2) τις προτάσεις του για την υπόθεση ενός προσώπου γκανεζικής ιθαγένειας που τέθηκε υπό κράτηση στη Γαλλία επειδή εισήλθε με πλαστά έγγραφα, αποφάνθηκε ότι "αλλοδαπός ο οποίος δεν έχει συλληφθεί κατά την παράνομη διέλευσή του από τα εξωτερικά σύνορα του χώρου Σένγκεν δεν μπορεί να φυλακισθεί αποκλειστικά και μόνο λόγω της παράνομης εισόδου του στο έδαφος κράτους μέλους".
Αυτό, κατά τον γενικό εισαγγελέα ισχύει, μεταξύ άλλων, όταν ο αλλοδαπός συλλαμβάνεται κατά την έξοδό του από τον χώρο Σένγκεν, από τον οποίο απλώς διέρχεται, και έχει κινηθεί για αυτόν διαδικασία επανεισδοχής στο κράτος μέλος από το οποίο έρχεται.
Η υπόθεση αυτή έφθασε στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο με αφορμή τη σύλληψη μιας γυναίκας, γκανέζικης ιθαγένειας τον Μάρτιο του 2013 από τη γαλλική αστυνομία στο σημείο εισόδου της υποθαλάσσιας σήραγγας της Μάγχης, ενώ επέβαινε σε λεωφορείο προερχόμενο από τη Γάνδη (Βέλγιο) με προορισμό το Λονδίνο (Ηνωμένο Βασίλειο). Αφού επέδειξε βελγικό διαβατήριο με φωτογραφία και όνομα τρίτου και καθώς δεν διέθετε άλλο έγγραφο ταυτότητας ή ταξιδιωτικό έγγραφο στο όνομά της, τέθηκε αρχικά υπό κράτηση για παράνομη είσοδο στη γαλλική επικράτεια πριν τεθεί υπό προσωρινή κράτηση εν αναμονή της επανεισδοχής της στο Βέλγιο. Κατά το γαλλικό δίκαιο οι υπήκοοι τρίτων χωρών μπορούν να τιμωρούνται με ποινή φυλακίσεως ενός έτους για την παράνομη είσοδό τους στη γαλλική επικράτεια.
Η κρατηθείσα προσέφυγε στη συνέχεια στη γαλλική δικαιοσύνη υποστηρίζοντας ότι η κράτησή της δεν ήταν νόμιμη. Με τη σειρά του το γαλλικό δικαστήριο Cour de cassation ζήτησε από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο να τοποθετηθεί επί του αν, βάσει της οδηγίας για την επιστροφή των παρανόμως διαμενόντων υπηκόων τρίτων χωρών, επιτρέπεται να επιβληθεί ποινή φυλακίσεως σε υπήκοο τρίτης χώρας για την παράνομη είσοδό του στην εθνική επικράτεια.
Με τις προτάσεις ο γενικός εισαγγελέας του ευρωδικαστηρίου υπενθυμίζει καταρχάς ότι η οδηγία εφαρμόζεται στους παρανόμως διαμένοντες στο έδαφος κράτους μέλους υπηκόους τρίτων χωρών και ότι, κατά τη νομολογία του Δικαστηρίου, η οδηγία αυτή δεν απαγορεύει να επιβληθεί σε παρανόμως διαμένοντα υπήκοο τρίτης χώρας ποινή φυλακίσεως σε δύο περιπτώσεις: 1) όταν έχει εφαρμοστεί η διαδικασία επιστροφής που προβλέπει η οδηγία 2008/115 και ο αλλοδαπός παραμένει παράνομα στο έδαφος του κράτους μέλους χωρίς να συντρέχει κάποιος καιολογητικός λόγος και 2) όταν η διαδικασία επιστροφής έχει εφαρμοστεί και το εν λόγω πρόσωπο εισέρχεται εκ νέου στην επικράτεια του ίδιου κράτους μέλους κατά παράβαση απαγορεύσεως εισόδου .
Ο γενικός εισαγγελέας φρονεί ότι η οδηγία εφαρμόζεται στην περίπτωση της γκανεζας, σημειώνοντας ότι οδηγία δεν θα μπορούσε να εφαρμοστεί αν η εν λόγω είχε συλληφθεί κατά την είσοδό της στον χώρο Σένγκεν από τα εξωτερικά σύνορα. Η Γκανέζα πολίτης δεν σκοπούσε όμως, όπως σημειώνει ο εισαγγελέας να εισέλθει στον χώρο Σένγκεν (στον οποίο βρισκόταν ήδη λόγω της διαμονής της στο Βέλγιο και τη Γαλλία) αλλά να εξέλθει από τον χώρο Σένγκεν (δεδομένου ότι το Ηνωμένο Βασίλειο δεν εντάσσεται στον χώρο Σένγκεν). Σημειώνεται, τέλος, ότι οι προτάσεις του εισαγγελέα δεν δεσμεύουν το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο.
