Κονγκό: Ένοχος για εκστρατεία βιασμών πρώην αντιπρόεδρος της χώρας
Ο πρώην αντιπρόεδρος της Λαϊκής Δημοκρατίας του Κονγκό Ζαν-Πιερ Μπεμπά κρίθηκε σήμερα ένοχος για τρία εγκλήματα πολέμου, καθώς και για δύο εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας από το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο, κατηγορούμενος σχετικά με μια εκστρατεία βιασμών και φόνων την περίοδο 2002-2003 στην Κεντροαφρικανική Δημοκρατία.
Πρόκειται για την πρώτη καταδικαστική απόφαση του ΔΠΔ που αφορά στη χρήση των βιασμών ως όπλο πολέμου.
Ο Μπεμπά, αντιπρόεδρος της ΛΔ Κονγκό από το 2003 ως το 2006, καταδικάστηκε διότι άφησε ανεξέλεγκτους περίπου 1.500 μαχητές του Κινήματος για την Απελευθέρωση του Κονγκό (MLC), του οποίου ηγείτο, να διαπράξουν μια σωρεία ακροτήτων στην Κεντροαφρικανική Δημοκρατία, όπως επισήμανε η Σίλβια Στάινερ, προεδρεύουσα στο ΔΠΔ.
Το δικαστήριο «κρίνει τον Ζαν-Πιερ Μπεμπά ένοχο» διότι αυτός διατηρούσε «το ρόλο του στρατιωτικού ηγέτη» των μαχητών του MLC οι οποίοι είχαν αναπτυχθεί στην Κεντροαφρικανική Δημοκρατία για να εμποδίσουν μια απόπειρα πραξικοπήματος εναντίον του τότε προέδρου Ανζ-Φελίξ Πατασέ.
Πέραν του ότι είναι η πρώτη φορά που το ΔΠΔ λαμβάνει απόφαση για τη χρήση των βιασμών ως όπλο πολέμου, είναι επίσης η πρώτη υπόθεση στην οποία ένας αξιωματούχος κρίνεται ένοχος για εγκλήματα που διέπραξαν κατώτεροί του.
Ο πρώην επικεφαλής αυτής της οργάνωσης ανταρτών της ΛΔ Κονγκό καταδικάστηκε όχι ως δράστης ή συνεργός, αλλά με βάση την αρχή της «ευθύνης του διοικητή» μιας δύναμης για εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας.
Τα μέλη του MLC «διά της βίας, εν γνώσει τους και εσκεμμένα» βίαζαν τα θύματά τους, ανέφερε η Στάινερ, η οποία συνέχισε κάνοντας μια ασυνήθιστα γλαφυρή περιγραφή των εγκλημάτων. Αναφέρθηκε ειδικά στο βιασμό του μάρτυρα με κωδικό P22, της συζύγου του και των τριών κορών τους σε μια επίθεση τον Νοέμβριο του 2002. Μια άλλη γυναίκα βιάστηκε από τουλάχιστον δώδεκα μέλη της οργάνωσης και οι κόρες της, 12 και 13, από τέσσερις. Συνολικά τα θύματα υπολογίζεται ότι ξεπέρασαν τα 5.200.
Ο Ύπατος Αρμοστής του ΟΗΕ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα Ζέιντ Ράαντ αλ Χουσέιν χαιρέτισε τη σημερινή ετυμηγορία κάνοντας λόγο για ένα βήμα προς την εξάλειψη «των φρικιαστικών σεξουαλικών εγκλημάτων τα οποία κατέστρεψαν τις ζωές τόσο πολλών γυναικών».
Η Στάινερ έδωσε εντολή ο Μπεμπά να παραμείνει προφυλακισμένος. Αντιμετωπίζει ποινή που μπορεί να κυμανθεί από τα 30 χρόνια ως και την ισόβια κάθειρξη, αν οι δικαστές του ΔΠΔ κρίνουν ότι δικαιολογεί κάτι τέτοιο η «τεράστια βαρύτητα του εγκλήματος».
Ο 53χρονος Μπεμπά αναμένεται πάντως να ασκήσει έφεση, ενώ η διαδικασία ενδέχεται να χρειαστεί αρκετά χρόνια για να τελεσιδικήσει.
Αν και ο Ζαν-Πιερ Μπεμπά είχε επιβάλει πειθαρχικές ποινές σε ορισμένους απλούς στρατιώτες για τα εγκλήματα που τους αποδόθηκαν και είχε διατάξει έρευνες για ορισμένες καταγγελίες, όπως για τους βιασμούς κοριτσιών ακόμη και 10 ετών, οι προσπάθειες του στην καλύτερη περίπτωση έγιναν με μισή καρδιά, εκτίμησε η Στάινερ.
Τα μέλη του MLC επιδίδονταν σε λεηλασίες για να συμπληρώνουν τους μισθούς τους κατά τη διάρκεια της επέμβασης της οργάνωσης υπέρ του Πατασέ, ο οποίος αργότερα ανατράπηκε από τους αντάρτες που δήλωναν πίστη στον διάδοχό του, τον Φρανσουά Μποζιζέ.
Γιος επιχειρηματία που πλούτισε χάρη στις στενές σχέσεις του με τον άλλοτε δικτάτορα της ΛΔ Κονγκό Μομπούτου Σέσε Σέκο, ο Μπεμπά ίδρυσε και συνέβαλε στη χρηματοδότηση του MLC, μιας οργάνωσης ανταρτών που αρχικά δρούσε κυρίως στο βορειοδυτικό Κονγκό. Είχε τοποθετηθεί στο αξίωμα του αντιπροέδρου από τον Ζοζέφ Καμπιλά, που παραμένει ως και σήμερα πρόεδρος της ΛΔ Κονγκό.
