Ένταση στις σχέσεις Γαλλίας - Πολωνίας μετά την ακύρωση μεγάλης συμφωνίας με την Airbus
Την οργή της κυβέρνησης της Γαλλίας προκάλεσε η απόφαση της Πολωνίας να ακυρώσει μια συμφωνία ύψους 3,5 δισ. δολαρίων με την Airbus για την αγορά ελικοπτέρων Caracal, με το Παρίσι να διαμηνύει ότι θα επανεξετάσει το σύνολο της διμερούς συνεργασίας στο πεδίο της άμυνας κι ότι αναβάλλεται επ’ αόριστον η προγραμματισμένη επίσκεψη του προέδρου Φρανσουά Ολάντ στη Βαρσοβία.
Η Πολωνία είχε συμφωνήσει τον Απρίλιο του 2015 να αγοράσει 50 ελικόπτερα, έναντι 13,5 δισ. ζλότι, στο πλαίσιο των προσπαθειών της να εκσυγχρονίσει τις ένοπλες δυνάμεις της, εν μέσω της κλιμάκωσης των εντάσεων με τη Ρωσία.
Η συμφωνία είχε γίνει από την προηγούμενη, κεντρώα κυβέρνηση, η οποία ηττήθηκε από το δεξιό κόμμα του Νόμου και της Δικαιοσύνης (PiS) στις εκλογές του περασμένου Οκτωβρίου. Η νέα πολωνική κυβέρνηση ανακοίνωσε την 4η Οκτωβρίου πως η συμφωνία ακυρώνεται.
Μέλη της νέας, ευρωσκεπτικιστικής κυβέρνησης ανακοίνωσαν ότι θα προτιμούσαν η σύμβαση να αναληφθεί από μια εταιρεία που θα κατασκευάσει τα ελικόπτερα σε μονάδες στο έδαφος της Πολωνίας.
«Η γαλλοπολωνική σχέση αναμφίβολα θα επηρεαστεί τρομερά από αυτή την απόφαση», ανέφερε γαλλική διπλωματική πηγή.
«Η ακύρωση της σύμβασης θα μας αναγκάσει να επανεξετάσουμε στο σύνολό της την αμυντική συνεργασία μας με την Πολωνία και να δούμε τι θα μείνει και τι δυστυχώς όχι στο τρέχον πλαίσιο», συνέχισε η πηγή αυτή.
Χωρίς να αναφερθεί σε συγκεκριμένες επενδύσεις, η πηγή πρόσθεσε ότι η γαλλική κυβέρνηση, στην οποία ανήκει περίπου το 11% του μετοχικού κεφαλαίου της Airbus, θα καλέσει τη διοίκησή της να αναθεωρήσει επίσης τη στρατηγική της στη χώρα—μη εξαιρουμένων ακόμη κι επενδύσεων που έχουν ήδη γίνει.
Ο πρόεδρος της Γαλλίας Φρανσουά Ολάντ ανέβαλε την επίσκεψη που ήταν προγραμματισμένη για τη 13η Οκτωβρίου, ανέφερε το Ελιζέ. Το Παρίσι αποφάσισε να «αναβάλλει τις γαλλοπολωνικές κυβερνητικές διαβουλεύσεις», ανέφερε σε ανακοίνωσή της η γαλλική προεδρία.
Σχεδόν ταυτόχρονα γνωστοποιήθηκε ότι ο υπουργός Άμυνας της Γαλλίας Ζαν-Ιβ Λε Ντριάν ακύρωσε επίσης την επίσκεψή του στη Βαρσοβία τη Δευτέρα κατά την οποία αναμενόταν να συζητήσει σχετικά με τη σύμβαση για τα Caracal, ανέφερε γαλλική διπλωματική πηγή.
Σε μια ομιλία του την Παρασκευή (8/10), ο πρωθυπουργός της Γαλλίας Μανουέλ Βαλς αναφέρθηκε με επικριτικό τόνο στην Πολωνία, σε μια συγκυρία κατά την οποία η ΕΕ εξετάζει πρωτοβουλίες για να ενισχυθεί η κοινή άμυνα, θορυβημένη από την πολιτική της Ρωσίας, τη δράση των ισλαμιστών εξτρεμιστών και την κρίση των προσφύγων.
«Η Πολωνία είναι μια μεγάλη χώρα, αλλά χρειάζεται να τεθούν ερωτήματα στην Πολωνία, ειδικά για την πολιτική της (στον τομέα) της αμυντικής βιομηχανίας, μετά τις επιλογές που μόλις έγιναν», είπε ο Βαλς.
«Σε ό,τι αφορά τη Γαλλία, ανησυχούμε, διότι άρχισαν διαπραγματεύσεις» είπε ο Βαλς, αλλά ακόμη και για «την ίδια την ιδέα της ευρωπαϊκής άμυνας».
Σύμφωνα με δημοσιεύματα σε πολωνικά ΜΜΕ, η Βαρσοβία διεξάγει ήδη διαπραγματεύσεις με τη Sikorsky, θυγατρική της Lockheed Martin και κατασκευάστρια των Black Hawk, ελικοπτέρων η παραγωγή των οποίων γίνεται (και) στην Πολωνία κι αναμένεται να αποκτηθούν από τις πολωνικές ένοπλες δυνάμεις φέτος.
Πέραν της ενίσχυσης της πολωνικής αμυντικής βιομηχανίας, η αγορά ελικοπτέρων της Sikorsky θα ενίσχυε τη σχέση της Βαρσοβίας με την Ουάσινγκτον. Ήδη, η σχέση της Πολωνίας με τις ΗΠΑ θεωρείται εξαιρετικά στενή.
«Πριν, είχαμε μια κεντροδεξιά πλατφόρμα που αντιλαμβανόταν πως ήταν προς το συμφέρον της Πολωνίας να υπερβεί τον άξονα των ΗΠΑ και να αποκτήσει μια (στενότερη) διμερή σχέση τόσο με τη Γαλλία, όσο και με την Πολωνία», επισήμανε γαλλική διπλωματική πηγή. «Αλλά ξεκάθαρα το PiS δεν αντιλαμβάνεται τα οφέλη για την Πολωνία, που είναι τεράστια στην ευρωπαϊκή αρένα» καθώς επιδιώκει μια «αποκλειστική σχέση με τις ΗΠΑ», σύμφωνα με δύο γαλλικές διπλωματικές πηγές.
Μια τρίτη γαλλική διπλωματική πηγή επισήμανε με πικρία ότι «ανασκοπώντας τα γεγονότα, γίνεται προφανές ότι οι Πολωνοί δεν είχαν ποτέ την πρόθεση να δεχθούν την προσφορά» της Airbus.
Δεν ήταν διαθέσιμα στελέχη των υπουργείων Άμυνας και Οικονομίας της Πολωνίας για σχόλια.
