Κύπρος:Επενδυτές διατείνονται ότι βλέπουν ακόμη κίνδυνο πτώχευσης

Η συμφωνία για τον δανεισμό 10 δισεκ. ευρώ στην Κύπρο, η οποία συμφωνήθηκε με τους διεθνείς της εταίρους —την ΕΕ, την ΕΚΤ και το ΔΝΤ— την 25η Μαρτίου, είναι η πρώτη στην Ευρώπη η οποία προβλέπει την επιβολή ζημίας στους δικαιούχους μεγάλων τραπεζικών καταθέσεων. Αυτό αναμένεται να πλήξει το υπέρογκο κυπριακό τραπεζικό σύστημα, που αποτελεί την κύρια «βιομηχανία» της Κύπρου.

Το μέτρο, που συνδυάστηκε με την επιβολή περιορισμών στις κινήσεις κεφαλαίων για να αποτραπεί μια ταχεία ανάληψη καταθέσεων, αλλά και τη συνήθη «θεραπεία» των προγραμμάτων λιτότητας, αναμένεται να καταδικάσουν την κυπριακή οικονομία σε πολυετή ύφεση η οποία, για ορισμένους αναλυτές, ίσως αποδειχθεί ακόμα πιο επώδυνη και από αυτή στην Ελλάδα. Εάν η συρρίκνωση της οικονομίας τα επόμενα χρόνια αποδειχτεί βαθύτερη από την αρχικά αναμενόμενη, όπως συνέβη στην Ελλάδα, η τρόικα και η Κύπρος θα πρέπει να αναζητήσουν περισσότερα κεφάλαια για να κλείσουν το χρηματοδοτικό κενό που θα ανακύψει.

Ένα τέτοιο σενάριο εγείρει επίσης τον κίνδυνο να υπάρξει απομείωση της ονομαστικής αξίας των κρατικών ομολόγων της Κύπρου, σύμφωνα με αναλυτές τους οποίους επικαλείται το πρακτορείο ειδήσεων Ρόιτερς. Η τιμή των κυπριακών ομολόγων η αποπληρωμή των οποίων έχει οριστεί για το 2020 έφθανε τα 64 λεπτά ανά ευρώ σήμερα στην δευτερογενή αγορά, ελάχιστα υψηλότερα από τα 61 λεπτά όπου βρισκόταν την ημέρα που συμφωνήθηκε η δανειακή σύμβαση. Την περασμένη εβδομάδα, είχε πέσει έως και στα 55,75 λεπτά ανά ευρώ.

«Εάν συρρικνώνεις το τραπεζικό σου σύστημα με τόσο δραματικό τρόπο, είναι απίθανο η οικονομία σου να αναπτυχθεί στο εγγύς μέλλον», σχολίασε ένας επενδυτής ενεργά αναμεμιγμένος σε αγορές χρέους κρατών με δημοσιονομικά προβλήματα. «Αυτή η άποψη αντανακλάται στο ότι πολύς κόσμος λέει πλέον: Για μισό λεπτό. Εάν συνάπτεις μια δανειακή συμφωνία τώρα, αυτό δεν σημαίνει κατ' ανάγκη ότι θα αποδειχθεί επαρκής. Άρα, στο μέλλον δεν μπορείς να είσαι σίγουρος ότι (η Κύπρος) θα είναι σε θέση να πληρώσει» το χρέος της.

Η τιμή των ομολόγων αναφοράς της Ελλάδας είχε πέσει στα περίπου 60 λεπτά/1 ευρώ πριν συναφθεί η πρώτη δανειακή σύμβαση με την τρόικα τον Μάιο του 2010. Έπειτα από μερικές αυξομειώσεις, έπεσε ακόμα και κάτω από τα 20 λεπτά πριν η χώρα προβεί στην αναδιάρθρωση του χρέους της το 2012. Αναλυτές πάντως λένε ότι τα κυπριακά ομόλογα δεν είναι πολύ πιθανό να φθάσουν σε τέτοια επίπεδα διότι έχουν συναφθεί με βάση το διεθνές δίκαιο, που προσφέρει μεγαλύτερη προστασία στους ομολογιούχους.

Η απόδοση του ομολόγου που ωριμάζει το 2020 βρίσκεται στο 12,5%, λιγότερο δηλαδή από το 16,7% του ομολόγου που η Λευκωσία καλείται να αποπληρώσει το 2015. Η αντεστραμμένη καμπύλη των επιτοκίων —όταν οι βραχυπρόθεσμες αποδόσεις είναι μεγαλύτερες από τις μακροπρόθεσμες— είναι μια ένδειξη των εντεινόμενων φόβων περί πτώχευσης.

Τα ασφάλιστρα κινδύνου (CDS) πρέπει επίσης να πληρώνονται προκαταβολικά — φαινόμενο που παρατηρείται όταν κυβερνήσεις ή εταιρείες βρίσκονται κοντά στην πτώχευση, παρατηρεί το Ρόιτερς. Τα πενταετή ασφάλιστρα κινδύνου απαιτούν 36 μονάδες βάσης προκαταβολή, επίπεδο υψηλότερο από τις 28 όπου βρίσκονταν αμέσως μετά την δανειακή συμφωνία. Αυτό σημαίνει ότι οι επενδυτές πρέπει να καταβάλουν 3,6 εκατ. ευρώ προκαταβολικά για να ασφαλίζουν κυπριακό χρέος 10 εκατ. ευρώ για πέντε χρόνια.

Η καμπύλη των αποδόσεων των CDS είναι επίσης αντεστραμμένη. Πάντως η ανακοίνωση του ΔΝΤ χθες ότι θα συμμετέχει στη δανειακή σύμβαση με τον Κύπρο αύξησε τις αποδόσεις των κυπριακών αξιόγραφων κατά 3-5 λεπτά σε όλη την καμπύλη. Αναλυτές είπαν ότι η αύξηση μπορεί να μην διαρκέσει. «Είμαι ακόμα ικανοποιημένος με την πρότασή μου «πουλήστε»», σχολίασε ο Γκάμπριελ Στερν, επικεφαλής οικονομολόγος στην Exotix, μια επενδυτική εταιρεία ενεργή στις αγοραπωλησίες χρέους κρατών με οικονομικά προβλήματα.

«Πιο μακροπρόθεσμα υπάρχει κίνδυνος το πρόγραμμα να εκτροχιαστεί. . . Δεν θα έλεγα ότι τα ομόλογα θα άξιζαν πάνω από 30 λεπτά, εάν η Κύπρος εγκατέλειπε το ευρώ». Ωστόσο, ο ίδιος παραδέχθηκε ότι η εμπλοκή του ΔΝΤ «αύξησε σημαντικά τις πιθανότητες» αποπληρωμής τουλάχιστον των ομολόγων αξίας 1,4 δισεκ. ευρώ που «ωριμάζουν» τον Ιούνιο φέτος.

Η τιμή τους δεν έχει ακόμα ανακάμψει μετά τη συμφωνία, και βρίσκεται στα 94,5 λεπτά από τα 80 του περασμένου μήνα. Για πολλούς, αυτή είναι μια ευκαιρία να βγάλουν μεγάλα κέρδη σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα. «Αντιμετώπισαν το πρόβλημα με τις τράπεζες, αντιμετώπισαν το πολιτικό πρόβλημα—αλήθεια θα αφήσουν (την Κύπρο) να χρεοκοπήσει μέσα σε δυο μήνες; Δεν πρόκειται να συμβεί», σχολίασε ένας χρηματομεσίτης.