Το Νταβός, η εκρηκτική κατάσταση στη Μέση Ανατολή και οι αστοχίες της αμερικανικής διπλωματίας

Την ώρα μάλιστα που παραμένει ανοικτή η πληγή του Ουκρανικού. Οι πάντες ανησυχούν έντονα. Εκτός, ίσως, από τον Αμερικανό υπουργό Εξωτερικών που ναι μεν αναγνώρισε τους κινδύνους, αλλά από την άλλη κουβέντα δεν είπε για τον κίνδυνο διασποράς της έντασης.

Ο Άντονι Μπλίνκεν μας είχε αφήσει άναυδους όταν κατά την πρόσφατη επίσκεψή του στην Αθήνα και ευρισκόμενος στο πλάι του Έλληνα πρωθυπουργού, είχε περιγράψει έναν σημαντικό ρόλο για τον Ταγίπ Ερντογάν, τόσο για τον τερματισμό του πολέμου στη Γάζα όσο και για τη διαφύλαξη της ειρήνης και της σταθερότητας την περιοχή, την επόμενη μέρα. Παρεμπιπτόντως, σε εμάς είπε μερικά καλά λόγια (φιλοφρονήσεις άνευ σημασίας το λέμε) και διατύπωσε το βαρύ αίτημα αποστολής ελληνικής φρεγάτας στην πιο επικίνδυνη περιοχή του πλανήτη -αυτή τη στιγμή τουλάχιστον- φυσικά άνευ ανταλλάγματος. Διαπιστώσαμε, έτσι, με τον πιο καθαρό τρόπο -ωμό ίσως- πώς μετρούν οι ΗΠΑ το "ειδικό βάρος" των δύο συμμάχων της στη ΝΑ πτέρυγα του ΝΑΤΟ: την Ελλάδα και την Τουρκία.

Ας δούμε όμως και μια άλλη πτυχή, πέρα από την τριγωνική σχέση Ουάσιγκτον - Αθήνα - Άγκυρα: Πού βασίζει ο κ. Μπλίνκεν την υπόσχεση προς τον Τούρκο ηγέτη, ότι θα παίξει πρωτεύοντα ρόλο στο Παλαιστινιακό; Ρώτησε άραγε τον... κ. Νετανιάχου για το θέμα; Θεωρεί ότι οποιοσδήποτε Ισραηλινός πρωθυπουργός θα αποδεχόταν την Τουρκία ως εγγυήτρια δύναμη; Δεν τον ενημέρωσε το επιτελείο του και οι μυστικές του υπηρεσίες ότι από παλαιστινιακής πλευράς υπάρχει μεγάλη επιφυλακτικότητα απέναντι στην Άγκυρα και ότι οι Παλαιστίνιοι έχουν καθαρά στραμμένο το βλέμμα τους προς τις παραδοσιακές δυνάμεις του αραβικού κόσμου και το Ιράν; Δεν αντελήφθη ότι το Ιράν έχει επανέλθει δυναμικά στο παιχνίδι και επομένως αποκλείεται να αφήσει χώρο... στον ανταγωνισμό;

Θέλω να πιστεύω ότι όλα αυτά μάλλον τα αντιλαμβάνεται, αλλά καθοδηγείται στις δημόσιες τοποθετήσεις του από τη μάλλον αφελή άποψη, ότι δι΄αυτόν τον τρόπον θα "καλμάρει" κάπως την αντιδυτική ρητορική του κ. Ερντογάν. Ο Τούρκος ηγέτης έχει συγκεκριμένη ατζέντα. Φιλοδοξεί να διαδραματίσει έναν περιφερειακό ηγετικό ρόλο την ώρα που (βάσει της Συνθήκης του Μοντρέ) είναι ο γενικός κουμανταδόρος στο ποια πλοία μπαινοβγαίνουν στα Στενά. Μπήκε σφήνα στο Ουκρανικό, πατώντας μάλιστα σε δύο βάρκες. Επιχειρεί να μπει σφήνα στη Μέση Ανατολή υποστηρίζοντας ανοικτά τη Χαμάς και του Χούθι. Αν θέλει να υποστηρίξει την παρουσία του σ' αυτό το πεδίο, δεν υπάρχει περίπτωση να κάνει κανένα "σκόντο" στην αντιδυτική του προσέγγιση. Γιατί απλά δεν κουμπώνει με το πρότζεκτ. Άρα προς τι οι κορώνες του κ. Μπλίνκεν;

Όλα αυτά, όμως, φέρνουν στο προσκήνιο ένα ευρύτερο θέμα, των ευθυνών της αμερικανικής διπλωματίας -πρωτίστως-, για την εκρηκτική κατάσταση που έχει δημιουργηθεί. Απαριθμώ τις αστοχίες:

• Μετά από 49 χρόνια απειλών και κυρώσεων, το Ιράν είναι η μεγαλύτερη περιφερειακή δύναμη στην περιοχή και μάλιστα σε ευθεία διασύνδεση με Μόσχα και Πεκίνο.
• Παίζοντας συνεχώς καθυστερήσεις στο θέμα της ίδρυσης παλαιστινιακού κράτους, αφήνοντας δηλαδή την ισραηλινοπαλαιστινιακή διαμάχη να εξελίσσεται στο... έλεος του Θεού, με αποτέλεσμα τη σφαγή στη Γάζα και τον κίνδυνο περαιτέρω κλιμάκωσης στην ευρύτερη περιοχή.
• Πέρασαν στην αντεπίθεση με τη συνδρομή της Βρετανίας έναντι των Χούθι που πλήττουν τη ναυτιλία και το εμπόριο, στην Ερυθρά Θάλασσα, αλλά προς οι Χούθι τους βγάζουν γλώσσα, συνεχίζοντας ακάθεκτοι.

Θα μπορούσαμε να πούμε και πολλά άλλα. Σημασία έχει, όμως, ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες καθώς επίσης και η Δύση, βλέπουν την πολιτική τους επιρροή να απομειώνεται και η διπλωματία τους επικεντρώνεται στη διαχείριση κρίσεων. Το είδαμε και στο Ντάβος, όπου έπεσε πολύ δάκρυ για το "κακό που μας βρήκε". Για πρωτοβουλίες ούτε κουβέντα!

Σχετικές ειδήσεις

• Η στροφή της Αθήνας και το «διαβατήριο» Ερντογάν
• Η Ελλάδα της νέας χρονιάς: Ο εφησυχασμός και η μεγάλη πρόκληση
• Σταϊκούρας στο Meeting Point: ΟΣΕ, ΕΡΓΟΣΕ, ΓΕΟΣΕ ενοποιούνται σε ένα νέο ισχυρό φορέα