Η αλαζονεία, το ρίσκο και η έλλειψη ψυχικής συνοχής
Σίγουρα επικοινωνιακά -κάτι που όμως είναι πρόσκαιρο- ίσως και ουσιαστικά, αν υπάρχει η ανάλογη πολιτική βούληση και τόλμη. Πάντως, ο «φρέσκος» μετεκλογικός ανασχηματισμός δίνει την εντύπωση μιας άτολμης ανακύκλωσης. Χωρίς να αμφισβητώ την ικανότητα ορισμένων κυβερνητικών στελεχών, που μάλιστα «ιδρώνουν τη φανέλα», το «σασπένς» εντοπίζεται, κυρίως, στη μεγάλη υποβάθμιση υπουργού που φιγουράριζε μάλιστα στη μαρκίζα των επίδοξων διαδόχων του Κυριάκου Μητσοτάκη. Είναι γνωστό ότι ο πρωθυπουργός δεν αγαπά τη «μεγάλη αναταραχή» -προτιμά τις ήπιες παρεμβάσεις. Είναι επίσης γνωστό, ότι δεν τον απασχολεί το πολυάριθμον του κυβερνητικού σχήματος παρά το γεγονός ότι το μεγάλο μέρος της δουλειάς γίνεται κεντρικά, στο Μέγαρο Μαξίμου. Είναι, ακόμη, εμφανές ότι επιμένει στον ίδιο σχεδιασμό (όχι απολύτως καθολικής εφαρμογής), υπουργός πολιτικό πρόσωπο και τεχνοκράτης υφυπουργός με υπεραρμοδιότητες.
Κυρίως, όμως, είναι εμφανές, ότι γενικώς δεν έχει παραληφθεί από την κυβέρνηση το μήνυμα της κάλπης, εκτός και αν θεωρήσουμε για παράδειγμα ότι ο κ. Θεοχάρης φταίει για τους ελεύθερους επαγγελματίες ή ο κ. Καιρίδης για την ακροδεξιά στροφή του εκλογικού σώματος και φυσικά ο κ. Γκρίνμπεργκ για τις λανθασμένες προβλέψεις του ως προς το τελικό αποτέλεσμα, που τροφοδότησαν τον εφησυχασμό. Κακά τα ψέματα, ο πρωθυπουργός στην πρώτη του τηλεοπτική συνέντευξη (Alpha – Αντώνης Σρόιτερ), απέδωσε την απώλεια ενός εκατομμυρίου ψηφοφόρων της ΝΔ (μέσα σε 11 μήνες) σε απλή κόπωση, ενώ ερμήνευσε τα αιτήματα των πολιτών ως εντολή να επιταχύνει τις μεταρρυθμίσεις. Αναγκαίες μεν οι μεταρρυθμίσεις, αλλά προσωπικά δεν ξέρω πολλούς πολίτες που ξυπνούν το πρωί με αγωνία για την πορεία των εκσυγχρονισμών, μάλλον οι περισσότεροι αγωνιούν για το γολγοθά του σούπερ-μάρκετ, για το πώς θα καλυτερεύσει η ζωή τους και τρέμει η ψυχή τους με βρεθούν στο νοσοκομείο, στο υποβαθμισμένο δημόσιο νοσοκομείο που σήμερα λειτουργεί οριακά χάρη στον πατριωτισμό μιας σημαντικής μερίδας γιατρών και νοσηλευτικού προσωπικού. Άλλωστε αυτό λέει και η τελευταία δημοσκόπηση (Opinion Poll), κατά την οποία το ποσοστό των πολιτών που μετείχαν στις ευρωεκλογές και ζητεί από τον πρωθυπουργο να λάβει μέτρα για την ακρίβεια και τα νοικοκυριά, φθάνει το 58,9% ενώ σε εκείνους που ψήφισαν ΝΔ εκτινάσσεται στο 69,4%.
Πέραν των οξύτατων προβλημάτων της καθημερινότητας, θα πρόσθετα στους παράγοντες της ήττας της κυβερνώσας παράταξης και τη λέξη υπεροψία. Και θα πρόσθετα επίσης ότι όσο ο κ. Μητσοτάκης αντιμάχεται απλώς τον εαυτό του -ελλείψει αντίπαλου δέους- δύσκολα θα δούμε μεγάλες αλλαγές σε πολιτικές και συμπεριφορές.
Ας πάμε παρακάτω: Το αποτέλεσμα (δεν ήταν δυσμενές μόνο για τους κυβερνώντες) προκαλεί ισχυρές αναταράξεις στην Κουμουνδούρου. Η επιλογή του Στέφανου Κασσελάκη – που του αρέσει να ρισκάρει- για συνεδρίαση δύο φάσεων της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του κόμματος, προκάλεσε έντονες αντιδράσεις ενώ το κλίμα ήταν ήδη τεταμένο για το τι μέλει γενέσθαι με την ανασύνθεση της κεντροαριστεράς.
Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ, πάντως, δεν κράτησε κλειστά τα χαρτιά του ως προς το θέμα της ηγεσίας παρότι δεν έχει τεθεί. Δήλωσε πως σε κάθε περίπτωση -αυτόνομης καθόδου ή συνεργασίας του προοδευτικού χώρου- ο ίδιος θα είναι παρών και έσπευσε να ορίσει το πεδίο των διεργασιών στην κεντροαριστερά, προτείνοντας νομοθετικές κοινές πρωτοβουλίες με το ΠΑΣΟΚ και την Πλεύση Ελευθερίας -η οποία έχει ήδη απορρίψει ένα τέτοιο σενάριο και μάλιστα με σκληρή προσωπική επίθεση εναντίον του κ. Κασσελάκη-, ενώ «έβγαλε απαγορευτικό» για τη Νέα Αριστερά.
Δεν θα πρέπει να θεωρηθεί άλλωστε τυχαίο το γεγονός ότι η Όλγα Γεροβασίλη που ρωτήθηκε σχετικά (OPEN), επισήμανε ότι και η Ζωή Κωνσταντοπούλου προέρχεται από διάσπαση, προσθέτοντας με νόημα ότι η εικόνα του πολιτικού συστήματος στο σύνολό του είναι ότι δεν πρόκειται για… εύκολη συνομιλήτρια. Κατά τα άλλα, σε σχέση με τις προτάσεις που έπεσαν στο τραπέζι, ότι ορισμένα στελέχη του χώρου ακούν με μεγάλη επιφύλαξη την ιδέα συνομιλιών με την ηγετική ομάδα της Νέας Αριστεράς. Όπως και αν έχει η υπόθεση, πάντως, η σύγκλιση τίθεται πλέον και ως κοινωνική απαίτηση, σύμφωνα με την ίδια δημοσκόπηση χαρακτηρίζουν θετική εξέλιξη τη συμπόρευση των δυνάμεων της κεντροαριστεράς (της Νέας Αριστεράς περιλαμβανομένης) το 79,8% των ψηφοφόρων του ΣΥΡΙΖΑ και το 73,5% των ψηφοφόρων του ΠΑΣΟΚ.
Ας έλθουμε, τώρα, στα τεκταινόμενα στη Χαριλάου Τρικούπη, όπου έχει εκδηλωθεί έντονη αμφισβήτηση της ηγεσίας του Νίκου Ανδρουλάκη. Ο τρόπος με τον οποίο έγινε πριν καν στεγνώσει το μελάνι του τελικού αποτελέσματος και από το βήμα τηλεοπτικών πάνελ, μου θυμίζει «το σύνδρομο του Ζαππείου», από το οποίο προκύπτει το συμπέρασμα ότι οι επισπεύδοντες δεν βγαίνουν πάντα ωφελημένοι. Κατά τα άλλα, είναι προφανώς αναγκαίο τα κόμματα να συζητούν για τα αίτια της ήττας, για αλλαγές στρατηγικής, τρόπου λειτουργίας ή και αρχηγού. Προτιμότερο, όμως, αυτά να γίνονται συντεταγμένα και στα αρμόδια κομματικά όργανα.
Το ζήτημα είναι, ωστόσο, ότι το ΠΑΣΟΚ βρίσκεται σε βαθιά κρίση από την οποία ουδείς μπορεί να προβλέψει πότε και πώς θα βγει με δεδομένο έναν σημαντικό παράγοντα: Από το χώρο αυτό απουσιάζει πλήρως η λεγόμενη ψυχική συνοχή.
Συμπέρασμα αυτή τη στιγμή, είμαστε στα «προσεχώς». Δεν θα αργήσουμε όμως να δούμε και τα έργα.