Το «Επιτελικό παράθυρο», η διάψευση για τη Νατάσα και η Επιτροπή Στρατηγικής για το Ξέπλυμα

Τέλος στα σενάρια

Σενάρια επιστημονικής φαντασίας και καθαρή παραφιλολογία, χαρακτηρίζονται από όσους γνωρίζουν τα τεκταινόμενα στην κεφαλαιαγορά τα δημοσιεύματα που φέρουν την Αντιπρόεδρο της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς Νατάσα Στάμου να αναλαμβάνει τη θέση της Διευθύνουσας Συμβούλου στον Όμιλο του Χρηματιστηρίου Αθηνών. Η κ. Στάμου είναι προσηλωμένη στο έργο της στην Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς και δεν έχει καμία συμμετοχή στην οργιάζουσα παραφιλολογία. Και όσοι εξακολουθούν να την εμφανίζουν ως υποψήφια CEO του Χρηματιστηρίου, είτε δεν γνωρίζουν το πόσο σέβεται τον εποπτικό της ρόλο και τις ευθύνες που απορρέουν από αυτόν, είτε δεν γνωρίζουν πως η κ. Στάμου ως συγγραφέας πλήθους κανονισμών για την εταιρική διακυβέρνηση, και σέβεται και τηρεί το γράμμα του νόμου.

Cooling-off period

Η παραφιλολογία για την μεταπήδηση της Αντιπρόεδρου της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς στη θέση της CEO του Χρηματιστηρίου αναπτύχθηκε διότι η Ελλάδα δεν είναι ούτε η χώρα της κανονικότητας, ούτε η χώρα που η εταιρική διακυβέρνηση, ο ιδιωτικός τομέας και οι ανεξάρτητες Αρχές λειτουργούν όπως πρέπει να λειτουργούν. Δεν είναι τυχαίο πως προηγούμενος Αντιπρόεδρος της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς μέσα σε ένα φεγγάρι βρέθηκε επικεφαλής κανονιστικής συμμόρφωσης συστημικής τράπεζας, σαν να μην συμβαίνει τίποτα. Ποιο είναι το πρόβλημα ; Ο εν λόγω ήταν επόπτης και μέσα σε μια νύκτα βρέθηκε να είναι εποπτευόμενος από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς. Υπάρχει προδήλως σοβαρή σύγκρουση συμφερόντων. Πότε δεν θα υπήρχε αυτή η σύγκρουση; Σύμφωνα με την ευρωπαϊκή πρακτική και νομοθεσία, αλλά και σύμφωνα με την ελληνική νομοθεσία, ο εν λόγω θα μπορούσε να καταλάβει νόμιμα τη θέση, μόνον εάν είχε παρέλθει μια περίοδος 6 – 12 μηνών από την αποχώρησή του από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς. Αυτή η περίοδος ονομάζεται στην επιχειρηματική διάλεκτο ως «cooling-off period». Και ειδικά όταν κάποιο στέλεχος από εποπτική δημόσια Αρχή μεταπηδά στον ιδιωτικό τομέα, η «cooling-off period» είναι επιβεβλημένη.

Επιτελικό Κράτος

Όλα αυτά είναι γνωστά και σε όσους διακινούν τα σενάρια για την κ. Στάμου, αλλά και στη Διοίκηση του Χρηματιστηρίου Αθηνών. Παρόλα αυτά η σεναριολογία εξακολουθεί, και αυτό γίνεται διότι την επιτρέπει με κάποιο τρόπο η ίδια η νομοθεσία . Τί εννοούμε ; Αναφερόμαστε στο Νόμο 4622/2019, τον ευρύτερα γνωστό ως νόμο για το «Επιτελικό Κράτος». Το άρθρο 73 του νόμου για το «Επιτελικό Κράτος» προβλέπει πως μέλη της κυβέρνησης και υφυπουργοί, γενικοί και ειδικοί γραμματείς, συντονιστές αποκεντρωμένων διοικήσεων, πρόεδροι ή επικεφαλής ανεξαρτήτων αρχών και πρόεδροι, αντιπρόεδροι, διοικητές, αναπληρωτές διοικητές, υποδιοικητές, διευθύνοντες ή εντεταλμένοι συμβούλιο Νομικών Προσώπων Δημοσίου Δικαίου και Νομικών Προσώπων Ιδιωτικού Δικαίου, των οποίων η επιλογή ανήκει στην κυβέρνηση, «οφείλουν για ένα (1) έτος μετά από την αποχώρηση από τη θέση τους για οποιονδήποτε λόγο, να λαμβάνουν άδεια για οποιαδήποτε επαγγελματική ή επιχειρηματική δραστηριότητα, που σχετίζεται με τη δραστηριότητα του φορέα στον οποίο διορίστηκαν, εφόσον αυτή μπορεί να δημιουργήσει κατάσταση σύγκρουσης συμφερόντων». Η διάταξη αυτή ισχύει από την 1^η Ιανουαρίου 2020.

Το «παράθυρο»

Ποιος όμως και πως παρέχει τη σχετική άδεια; Ο Νόμος 4622/2019 προβλέπει πως τα πρόσωπα που προτίθενται να ασκήσουν δραστηριότητα που δύναται να δημιουργήσει κατάσταση σύγκρουσης συμφερόντων, οφείλουν να υποβάλουν σχετική αίτηση στην Επιτροπή Δεοντολογίας που προβλέπει ο νόμος για το «Επιτελικό Κράτος». Σε αυτή την Επιτροπή μετέχουν ο Διοικητής της Εθνικής Αρχής Διαφάνειας, δύο μέλη του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους, ένα μέλος του ΑΣΕΠ και ο Συνήγορος του Πολίτη. Η εν λόγω Επιτροπή Δεοντολογίας, αφού λάβει υπόψη την αίτηση του προσώπου, εκδίδει, εντός αποκλειστικής προθεσμίας ενός μηνός, αιτιολογημένη απόφαση. Κατά τη διάρκεια του μήνα αυτού, το πρόσωπο οφείλει να απέχει από την άσκηση της δραστηριότητας την οποία αφορά η αίτηση. Ενώ μέχρι εδώ το άρθρο 73 του Νόμου 4622/2019 τα λέει καλά, ωστόσο εν συνεχεία ο νομοθέτης δημιουργεί ένα «παράθυρο». Αυτό το «παράθυρο» αναφέρει πως εάν η Επιτροπή Δεοντολογίας δεν αποφανθεί εντός της προθεσμίας του ενός μήνα, τότε «λογίζεται ότι, η άδεια έχει χορηγηθεί». Σχηματικά και μόνο σχηματικά, εάν και εφόσον η κ . Στάμου επιθυμούσε να αποχωρήσει από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς (κάτι που δεν επιθυμεί) και εφόσον ήθελε να καταλάβει τη θέση της CEO του Χρηματιστηρίου, θα μπορούσε να το πράξει ανενόχλητη, εάν υπέβαλε αίτημα στην Επιτροπή Δεοντολογίας και αυτό το αίτημα δεν απορριπτόταν εντός ενός μήνα από την υποβολή της αίτησής της. Τί σημαίνουν όλα τα παραπάνω; Πως ο νόμος για το «Επιτελικό Κράτος» λειτουργεί ως «Κολυμβήθρα του Σιλωάμ» για όσους μεταπηδούν από το Δημόσιο στον ιδιωτικό τομέα και έχουν πρόβλημα σύγκρουσης συμφερόντων. Και παραδόξως, η «αναβάπτισή» τους γίνεται με την σιωπή της Εθνικής Αρχής Διαφάνειας και της Επιτροπής Δεοντολογίας.

Η ενημέρωση των επενδυτών

Σε μια άλλη χώρα, με λειτουργικούς θεσμούς και κουλτούρα εταιρικής διακυβέρνησης, η πλήρωση της θέσης του CEO μιας εισηγμένης εταιρείας θα γινόταν με διαφανείς όρους, με ενημέρωση του επενδυτικού κοινού και κυρίως με ενημέρωση των μετόχων της εταιρείας. Η Επιτροπή Τοποθετήσεων Στελεχών (Nomination Committee) θα έτρεχε μια πολύμηνη διαδικασία προκήρυξης της θέσης του CEO και θα ανέθετε σε εξωτερικό σύμβουλο να τρέξει τις συνεντεύξεις και να διαμορφώσει short list με τους καταλληλότερους υποψηφίους. Εάν το Χρηματιστήριο Αθηνών βρίσκεται σε διαδικασία αλλαγής CEO και ο Σωκράτης Λαζαρίδης πρόκειται να αποχωρήσει, θα πρέπει να γίνει γνωστό στο επενδυτικό κοινό. Εάν όχι, ξανά θα πρέπει να μπουν τα πράγματα σε μια σειρά και να μην σέρνονται φημολογίες. Η ενημέρωση είναι ευθύνη της ίδιας της εισηγμένης. Και αφού μέχρι σήμερα δεν έχει παρασχεθεί, θα πρέπει να ζητηθεί από τον Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς να υπάρξει ενημέρωση του επενδυτικού κοινού.

Επιτροπή Στρατηγικής

Δημοσιεύθηκε η απόφαση του υπουργού Οικονομικών Χρήστου Σταϊκούρα για τη νέα σύνθεση της Επιτροπής Στρατηγικής για την αντιμετώπιση της νομιμοποίησης εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες. Της επιτροπής θα προεδρεύει πλέον ο νέος Γενικός Γραμματέας Οικονομικής Πολιτικής Νικόλαος Κουλοχέρης, ο οποίος έχει βαρύ πρόγραμμα και πολλές εκκρεμότητες. Ενδεικτικά, εκκρεμεί η επικαιροποίηση της Έκθεσης Εκτίμησης Εθνικού Κινδύνου (ΝRA), αλλά και η αναθεώρηση του Εθνικού Σχεδίου Δράσης κατά τους ξεπλύματος χρήματος. Ακόμη, εκκρεμεί η αξιοποίηση του πορίσματος που έχει συνταχθεί για την καταγραφή των στατιστικών στοιχείων που απαιτείται να τηρούνται σε εθνικό επίπεδο, για την πρόληψη και την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες και τη χρηματοδότηση της τρομοκρατίας και τα οποία θα πρέπει να χορηγούνται στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή και σε διεθνείς οργανισμούς. Όλα αυτά είναι υπό την ευθύνη της Επιτροπής Στρατηγικής για την αντιμετώπιση της νομιμοποίησης εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες, η οποία έχει κρίσιμο συντονιστικό ρόλο.