Ταχεία απεξάρτηση από το φυσικό αέριο της Ρωσίας επιδιώκει η ελληνική κυβέρνηση
Το αέριο της Gazprom αντιστοιχούσε το 2021 στο 45,5% των συνολικών εισαγωγών του καυσίμου στη ελληνική αγορά, ενώ ήδη τον Ιανουάριο, σύμφωνα με στοιχεία που παρουσίασε ο ίδιος ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης την στη Βουλή, η κυριαρχία του ρωσικού κολοσσού ανατράπηκε: Το 47% της ζήτησης καλύφθηκε με εισαγόμενο υγροποιημένο φυσικό αέριο (LNG), το 20% από φυσικό αέριο του Αζερμπαϊτζάν μέσω του αγωγού TAP και το 33% προερχόταν από την Gazprom.
Οι κινήσεις απεξάρτησης από το ρωσικό φυσικό αέριο αλλά και από τις κρατικές ενεργειακές επιχειρήσεις που ελέγχονται από το Κρεμλίνο σηματοδοτήθηκαν από τους ευρωπαϊκούς ομίλους της Shell και της BP, ενώ ταυτόχρονα και τα μηνύματα που στέλνουν αξιωματούχοι των Βρυξελλών είναι ανάλογα.
Οι κινήσεις της ελληνικής κυβέρνησης καθώς και επενδυτών για την αντικατάσταση του ρωσικού αερίου κινούνται σε τρία στάδια:
Τη διασφάλιση εναλλακτικών πηγών προμήθειας φυσικού αερίου σε περίπτωση άμεσης διακοπής του εφοδιασμού από τη Ρωσία. Στη χώρα μας φτάνουν σε ετήσια βάση περί τα 2 με 2,5 δισ. κυβικά μέτρα μέσω του αγωγού TurkStream και του βουλγαρικού συστήματος. Οι ποσότητες αυτές έχουν προβλεφθεί να καλυφθούν από τον αγωγό TAP (σήμερα εισάγονται περί το 1 δισ. κ.μ.) αλλά και με επιπλέον φορτία LNG που εκφορτώνονται στον τερματικό σταθμό αποθήκευσης του ΔΕΣΔΑ στη Ρεβυθούσα. Οι ποσότητες αυτές παραγγέλλονται κυρίως από εταιρείες παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος και εμπορικές επιχειρήσεις φυσικού αερίου. Η προέλευση του LNG είναι από Αλγερία, ΗΠΑ, Κατάρ και Αίγυπτο.
Την ανάπτυξη επενδύσεων πλωτών σταθμών προσωρινής αποθήκευσης και αεριοποίησης LNG. Τρία FSRU είναι στα σκαριά της κατασκευής αλλά και του σχεδιασμού. Τα δύο ανήκουν στην εταιρεία Gastrade (όμιλος Κοπελούζου, ΔΕΣΦΑ, Bulgartansgaz, Gaslog, ΔΕΠΑ Εμπορίας) και το τρίτο «ΔΙΩΡΥΓΑ GAS» στη Motor Oil. Το πρώτο της Gastrade είναι σε φάση κατασκευής και πρόκειται να τεθεί σε λειτουργία το 2023. Το δεύτερο της ίδιας εταιρείας βρίσκεται σε αρχικό στάδιο αδειοδότησης από τη ΡΑΕ. Και τα δύο θα αναπτυχθούν υπεράκτια της Αλεξανδρούπολης και αποσκοπούν στον εφοδιασμό της ελληνικής αγοράς και μέσω αγωγών το LNG θα φτάνει από τη Βουλγαρία μέχρι και την Ουκρανία. Το δεύτερο FSRU εκτιμάται ότι θα έχει ολοκληρωθεί το 2025. Το τρίτο FSRU της Motor Oil θα αναπτυχθεί ανοικτά της Κορίνθου και είναι σε φάση υλοποίησης του δεσμευτικού market test. Η κατασκευή του αναμένεται να ολοκληρωθεί στα τέλη του 2023. Οι τρεις πλωτοί σταθμοί θα αντιστοιχούν σε αποθηκευτική ικανότητα μιάμισης φοράς της Ρεβυθούσας. Ουσιαστικά τα FSRU και ο τερματικός σταθμός του ΔΕΣΦΑ στοχεύουν στον εφοδιασμό με ποσότητες φυσικού της τάξης των 10 δισ. κ.μ. την εγχώρια και βαλκανική αγορά.
Το κλείσιμο συμφωνιών για φθηνότερες εισαγωγές ρεύματος. Η ελληνική κυβέρνηση κινείται επίσης και με πιο μακροπρόθεσμα σχέδια για την ανταγωνιστικότητα των τιμολογίων ρεύματος και την επάρκεια εφοδιασμού. Στο πλαίσιο αυτό κινείται η συνεργασία της χώρας μας με την Αίγυπτο και την ανάπτυξη υποβρύχιου καλωδίου που θα μεταφέρει φθηνή ηλεκτρική ενέργεια από φωτοβολταϊκά της βορειοαφρικανικής χώρας στην ελληνική και την ευρωπαϊκή αγορά. Η ελληνική πλευρά έχει ξεκινήσει συζητήσεις και με τη βουλγαρική για τη σύναψη διμερούς μακροχρόνιου συμβολαίου (PPA) ανάμεσα σε ελληνικές εταιρείες και με υπό κατασκευή νέο σταθμό ηλεκτροπαραγωγής από πυρηνική ενέργεια στη γειτονική χώρα.