Επικουρικές συντάξεις: Ποιες κατηγορίες θα δουν μειώσεις στα ποσά

«Ψαλίδι» στις πολύ υψηλές επικουρικές συντάξεις που θα λάμβαναν κάποιες περιπτώσεις συμβολαιογράφων, αρτοποιών, βενζινοπωλών, τραπεζοϋπαλλήλων βάζει διάταξη του μίνι ασφαλιστικού, που δόθηκε σε δημόσια διαβούλευση.

Σύμφωνα με πηγές του υπουργείου Εργασίας, για τη στρέβλωση ευθύνεται αφενός η διάταξη του νόμου Κατρούγκαλου και αφετέρου η διευρυμένη ερμηνεία που έδωσαν στη διάταξη οι υπηρεσίες του ΕΦΚΑ.

Ειδικότερα, με βάση τη νομοθεσία του 2015-2016, οι επικουρικές συντάξεις υπολογίζονται, κατά ένα μέρος τους, με βάση τις εισφορές που είχαν καταβληθεί κατά το χρονικό διάστημα 2002-2014.

Αν και ο αριθμός των «ρετιρέ» δεν είναι μεγάλος – έχουν καταμετρηθεί περίπου 60 «ιλιγγιώδεις» επικουρικές –, το υπουργείο Εργασίας αποφάσισε να θεσπίσει πλαφόν στις προκλητικά υψηλές επικουρικές συντάξεις, ίσο με 6/20 του πλαφόν κύριας σύνταξης (1.382,40 ευρώ / μήνα). Σύμφωνα με το υπουργείο, με το πλαφόν περιορίζεται το ανώτατο ύψος των επικουρικών συντάξεων σε αυτό, που αντιστοιχεί στις νόμιμες προσδοκίες που είχαν δημιουργηθεί στους ασφαλισμένους κατά τον καιρό που κατέβαλλαν τις εισφορές, οι οποίες ενσωμάτωναν και κοινωνικούς πόρους.

Η επιβολή πλαφόν (που εφαρμόζεται στις κύριες συντάξεις, αλλά όχι στις επικουρικές) καθίσταται επιβεβλημένη για να αποκατασταθεί η ισορροπία μεταξύ παλαιών και νέων ασφαλισμένων. Παράλληλα ικανοποιείται το περί δικαίου αίσθημα ανάμεσα σε όλους τους συνταξιούχους σε σχέση με το θεμιτό ύψος των επικουρικών συντάξεων και το τι πράγματι είναι εισφορές.

Χαρακτηριστικά είναι τα παρακάτω παραδείγματα:

1. Επικουρική 19.753 ευρώ. Στις συγκεκριμένες κατηγορίες συνταξιούχων ενσωματώθηκαν και οι κοινωνικοί πόροι (καταργήθηκαν πλήρως το 2017). Τι σημαίνει αυτό; Για παράδειγμα, συμβολαιογράφος κατέβαλλε τα προηγούμενα χρόνια εισφορά υπέρ τρίτων από 5% έως 15%, ανάλογα με το είδος του συμβολαίου που συνέτασσε.

Αν ο κύκλος εργασιών του ήταν μεγάλος και η εισφορά υπέρ τρίτων ερχόταν να προστεθεί στις ετήσιες ατομικές του εισφορές προς το επικουρικό του ταμείο (ΤΑΣ), είναι εύλογο οι συντάξιμες αποδοχές βάσει των οποίων θα υπολογιστεί η επικουρική σύνταξη να φτάνουν σε αστρονομικά ποσά.

Ενδεικτικό παράδειγμα αποτελεί η συνταξιοδοτική απόφαση συμβολαιογράφου που συνταξιοδοτήθηκε το 2018 σε ηλικία 70 ετών, με 44 χρόνια ασφάλισης, και έλαβε σύνταξη 19.753,31 ευρώ. Σημειώνεται ότι ο υπολογισμός έγινε με βάση τις «φουσκωμένες» συντάξιμες αποδοχές ύψους 13 εκατ. ευρώ. Ενας παλαιότερος συνταξιούχος συμβολαιογράφος, πριν από τη στρέβλωση, έπαιρνε επικουρική 500 ευρώ.

2. Επικουρική 4.348 ευρώ. Σύμφωνα με δεύτερη συνταξιοδοτική απόφαση που αφορά βενζινοπώλη, είχε καταβληθεί εισφορά επί του τζίρου της επιχείρησής του στο ταμείο πετρελαιοειδών (ΤΕΑΠΥΚ).

Ο εν λόγω βενζινοπώλης συνταξιοδοτήθηκε σε ηλικία 76 ετών το 2016, με 36 χρόνια ασφάλισης. Η σύνταξη που έλαβε ανερχόταν σε 4.348,30 ευρώ, καθώς υπολογίστηκε με βάση συντάξιμες αποδοχές ύψους 4,3 εκατ. ευρώ. Ενας παλιός συνταξιούχος βενζινοπώλης έπαιρνε επικουρική 450 ευρώ.

3. Επικουρική 1.397 ευρώ. Η τρίτη συνταξιοδοτική απόφαση αφορά αρτοποιό ο οποίος κατέβαλλε εισφορά επί του τζίρου του στο ταμείο αρτοποιών (ΤΕΑΑ). Ο εν λόγω αρτοποιός συνταξιοδοτήθηκε το 2017 με 38 χρόνια ασφάλισης, σε ηλικία 63 ετών. Ελαβε επικουρική ύψους 1.397,55 ευρώ, καθώς υπολογίστηκε με βάση συντάξιμες αποδοχές 1,3 εκατ. ευρώ.

Πάντως, διαφορετική είναι η περίπτωση των τραπεζοϋπαλλήλων (κυρίως από την Αlpha Βank και την πρώην Εμπορική), όπου μέρος του προσυνταξιοδοτικού τους με μνημονιακό νόμο ενσωματώθηκε στην επικουρική τους σύνταξη, με αποτέλεσμα σήμερα να λαμβάνουν επικουρική έως 1.450 ευρώ.

Υπενθυμίζεται ότι το 2019 – με τον νόμο Βρούτση – θεσπίστηκε πλαφόν 4.608 ευρώ, το δωδεκαπλάσιο της εθνικής σύνταξης, σε όλες τις νέες κύριες συντάξεις γήρατος, αναπηρίας και χηρείας που εκδόθηκαν από τον Μάιο του 2016 και τις επανυπολογισμένες με βάση τον νόμο Κατρούγκαλου.

Το πλαφόν τέθηκε όταν διαπιστώθηκε ότι οι συνταξιοδοτικές αποφάσεις έδειχναν συντάξεις ύψους 10.000, 15.000, ακόμα και 24.000 ευρώ. Μάλιστα, περίπου 224 άτομα πρόλαβαν και έλαβαν συντάξεις έως 7.000 ευρώ, ενώ για τους υπόλοιπους πάγωσε η διαδικασία.

Στην κορυφή της λίστας με τις χρυσές συντάξεις βρισκόταν συνταξιούχος συμβολαιογράφος του πρώην Ταμείου Νομικών, για την οποία είχε εκδοθεί απόφαση για σύνταξη 24.000 ευρώ. Η εν λόγω συνταξιούχος μάλιστα κατέθεσε αγωγή κατά του ΕΦΚΑ, ζητώντας αναδρομικά εκατοντάδων χιλιάδων ευρώ για τους μήνες που δεν της είχε καταβληθεί η σύνταξή της.