Συνωστισμός στα καταλύματα βραχυχρόνιας μίσθωσης στην Αττική

Οι αριθμοί επιβεβαιώνουν την αλματώδη αύξηση της ενοικίασης κατοικιών με «την ημέρα» ή και «τον μήνα» καθότι εξαπλασιάστηκαν από το 2015 στην Αθήνα, με τη μεγαλύτερη ζήτηση να καταγράφεται από ξένους τουρίστες.

Εκθεση του Κέντρου Προγραμματισμού και Οικονομικών Ερευνών (ΚΕΠΕ) σκιαγραφεί το προφίλ της αγοράς και ανακηρύσσει την περιφέρεια Αττικής ως πρωταθλήτρια, καθώς συγκεντρώνει το υψηλότερο μερίδιο καταλυμάτων βραχυχρόνιας μίσθωσης στην Ελλάδα, τα οποία συνήθως είναι καταλύματα μεγέθους κάτω των 10 κλινών, με επισκέπτες προερχόμενους κυρίως από χώρες της Ευρώπης.

Στις πρώτες θέσεις είναι το Νότιο Αιγαίο, η Κρήτη, τα Ιόνια Νησιά και η Κεντρική Μακεδονία. Στην Αττική, η διαμονή πραγματοποιείται κατά το μεγαλύτερο μέρος στον Κεντρικό Τομέα Αθηνών και ακολουθούν η Ανατολική Αττική, ο Πειραιάς - Νήσοι και ο Νότιος Τομέας Αθηνών. Το μεγαλύτερο μέρος της διαμονής σε καταλύματα βραχυχρόνιας μίσθωσης αφορά επισκέπτες διεθνούς προέλευσης, οι οποίοι απορροφούν μεγαλύτερο τμήμα των σχετικών υπηρεσιών στην Ελλάδα συγκριτικά με την αντίστοιχη αναλογία στην ΕΕ. Η πλειονότητα των επισκεπτών στη βραχυχρόνια μίσθωση προέρχεται από τις χώρες της ΕΕ, ενώ ακολουθούν οι υπόλοιπες χώρες της Ευρώπης και η Αμερική.

Ως προς τα μερίδια των χωρών - μελών στα συνολικά μεγέθη της διαμονής σε καταλύματα βραχυχρόνιας μίσθωσης στην ΕΕ-27, δέκα χώρες, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα, συγκέντρωναν μαζί πάνω από το 85% των διανυκτερεύσεων κατά την τριετία 2018-2020. Σύμφωνα με το ΚΕΠΕ, και τα στοιχεία της Eurostat, από τις δέκα χώρες, οι πέντε ήταν μεσογειακές (Γαλλία, Ισπανία, Ιταλία, Πορτογαλία, Ελλάδα) και είχαν συγκεντρώσει μερίδιο 65,7% και 62,8% των συνολικών διανυκτερεύσεων το 2019 και το 2020, αντίστοιχα.

Η ζήτηση είναι επίσης αυξημένη, καθώς σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της εταιρείας AirDNA η Ελλάδα φέτος βρέθηκε στην τρίτη θέση, καταγράφοντας διψήφια άνοδο σε σχέση με το 2019, σχετικά με τον αριθμό των διανυκτερεύσεων σε καταλύματα τύπου Airbnb. Η Ελλάδα, κατέγραψε αύξηση κατά 33,2% τον Νοέμβριο, σε σύγκριση με το 2019. Τη μεγαλύτερη αύξηση σε σχέση με το 2019 σημείωσε η Γαλλία (53,3%), με επόμενη τη Γερμανία (37,9%). Οσον αφορά τις μέσες ημερήσιες τιμές, αυτές κινήθηκαν ανοδικά σε 17 από τις 20 χώρες κατά το περασμένο έτος. Η Ελλάδα, η Φινλανδία, η Αυστρία και η Ελβετία κατέγραψαν μείωση κατά 12,2%, 8,2%, 1,3% και 0,9% αντίστοιχα, ενώ στον αντίποδα διψήφιο ρυθμό αύξησης σημείωσαν Τσεχία (35,6%), Κροατία (25,1%) και Δανία (11,7%).

Οι δύο βασικότεροι παράγοντες που συνέβαλαν στην ανάπτυξη της βραχυχρόνιας μίσθωσης στην Ελλάδα, σύμφωνα με το ΚΕΠΕ, ήταν το μεγάλο απόθεμα κενών κατοικιών, οι χαμηλές τιμές αγοράς και οι μεγάλες ροές τουριστών σε ετήσια βάση.

Στην Ελλάδα, σύμφωνα με το ΚΕΠΕ, η διαμονή στη βραχυχρόνια μίσθωση παρουσιάζει γενικά εντονότερη εποχικότητα σε σχέση με το σύνολο της ΕΕ, με τους μήνες Ιούλιο και Αύγουστο, όταν κατά παράδοση η χρήση των τουριστικών καταλυμάτων παρουσιάζει τη μεγαλύτερη συχνότητα, να συγκεντρώνουν υψηλό μερίδιο των συνολικών διανυκτερεύσεων.

Σε σύγκριση με τον ξενοδοχειακό τομέα, η εποχικότητα στη βραχυχρόνια μίσθωση εμφανίζεται σχετικά πιο έντονη, ενώ παρατηρούνται και σημαντικές διαφοροποιήσεις μεταξύ των ευρύτερων περιφερειών και των πόλεων της Ελλάδας. Ο χαμηλότερος βαθμός εποχικότητας στη βραχυχρόνια μίσθωση εμφανίζεται στην περιφέρεια Αττικής και στις δύο μεγαλύτερες πόλεις της Ελλάδας (Αθήνα, Θεσσαλονίκη).

Πρόσφατη μελέτη που εκπόνησε το Ινστιτούτο Τουριστικών Ερευνών και Προβλέψεων αναδεικνύει τους ραγδαίους ρυθμούς ανάπτυξης που καταγράφει τα τελευταία χρόνια η αγορά των βραχυχρόνιων μισθώσεων. Σχεδόν οι μισές κλίνες, δηλαδή περίπου το 43% στην Αθήνα, ανήκουν σε μη ξενοδοχειακά καταλύματα. Ανω του 90% αφορά καταλύματα τύπου Airbnb, ενώ το 57% αφορά αμιγώς ξενοδοχειακές κλίνες.

Κατά το διάστημα 2015-2022, τα δωμάτια και οι κλίνες βραχυχρόνιας μίσθωσης έχουν αυξηθεί κατά 374% και 377%, αντιστοίχως, ενώ τα ξενοδοχειακά δωμάτια και οι κλίνες έχουν αυξηθεί μόλις 11% και 12%. Τον Σεπτέμβριο του 2022 λειτουργούσαν 12.165 καταλύματα τύπου Airbnb στην Αθήνα, ενώ τον Ιούλιο του 2015 λειτουργούσαν περίπου 2.116. Δηλαδή, τα καταλύματα Airbnb στην Αθήνα αυξήθηκαν κατά περίπου 475%. Οι ξενοδοχειακές μονάδες έχουν αυξηθεί κατά περίπου 25%.