Τρικ από Ερντογάν για να αποτρέψει περαιτέρω διολίσθηση της λίρας
Τελευταία στη σειρά η απόφασή της να προσφέρει στις εξαγωγικές επιχειρήσεις της χώρας μια ευνοϊκή συναλλαγματική ισοτιμία με την οποία θα μετατρέπουν στο τουρκικό νόμισμα τα έσοδά τους από τις εξαγωγές.
Αυτή η ισοτιμία που θα έχει ένα μπόνους 2%, θα ισχύει υπό τον όρο ότι τα κέρδη από την ευνοϊκή αυτή συναλλαγή θα τα κρατήσουν ένα, απροσδιόριστο έως τώρα, χρονικό διάστημα σε τουρκικές λίρες. Σύμφωνα με σχετική ανακοίνωση που δημοσιεύθηκε στην επίσημη εφημερίδα της κυβερνήσεως, ο μηχανισμός θα ισχύει μόνον για όσους εξαγωγείς «θα αναλάβουν τη δέσμευση» να μην αγοράσουν σκληρό νόμισμα για ένα χρονικό διάστημα, που όμως δεν έχει έως τώρα προσδιοριστεί και αναμένεται να το ανακοινώσει σύντομα η αρχή νομισματικής πολιτικής της Τουρκίας.
Σύμφωνα με το Bloomberg, έχουν προηγηθεί παράπονα από πλευράς εξαγωγικών επιχειρήσεων της Τουρκίας, που χαρακτήριζαν «υπερτιμημένη» την τουρκική λίρα και εξέφραζαν φόβους πως τα προϊόντα τους κινδυνεύουν να χάσουν την ανταγωνιστικότητά τους στο εξωτερικό.
Ορισμένοι βιομηχανικοί όμιλοι ζητούσαν μάλιστα ευθέως την υποτίμηση του τουρκικού νομίσματος ή την εφαρμογή μιας εναλλακτικής συναλλαγματικής ισοτιμίας, εντείνοντας τις πιέσεις στην κυβέρνηση εν μέσω προεκλογικής περιόδου.
Σημειωτέον ότι η κυβέρνηση Ερντογάν έχει προ πολλού επιβάλει στις εξαγωγικές επιχειρήσεις την υποχρέωση να μεταφέρουν στην κεντρική τράπεζα το 40% των εσόδων που συγκεντρώνουν σε σκληρό νόμισμα από τις πωλήσεις τους στο εξωτερικό και να παίρνουν ως αντάλλαγμα τουρκικές λίρες.
Με τη νέα ρύθμιση τούς δίνεται η δυνατότητα να επωφεληθούν από μια ευνοϊκότερη συναλλαγματική ισοτιμία αν διατηρήσουν το υπόλοιπο 60% των εσόδων τους σε τουρκικές λίρες. Στην περίπτωση αυτή θα επωφελούνται, άλλωστε, από τα οφέλη των λεγόμενων «προστατευόμενων» λογαριασμών. Πρόκειται για τους λογαριασμούς που η κυβέρνηση Ερντογάν έχει υποσχεθεί πως θα αναπληρώνει στο ποσοστό που χάνουν εξαιτίας της συναλλαγματικής ισοτιμίας.
Σε ό,τι αφορά, πάντως, τις εξαγωγικές επιχειρήσεις που δεν τηρούν τη δέσμευσή τους, θα είναι εφεξής υποχρεωμένες να καταβάλουν πληρωμές στην κεντρική τράπεζα με διαφορετική ισοτιμία στην οποία θα προστίθεται το επιτόκιο overnight δανεισμού.
Ανακοινώνοντας τη νέα ανορθόδοξη πολιτική, η Τράπεζα της Τουρκίας τόνισε πως πρόκειται για μια απόφαση στο πλαίσιο της στρατηγικής της για τη «λιροποίηση» της οικονομίας, δηλαδή την πολιτική της κυβέρνησης να ενθαρρύνει τη χρήση του εγχώριου νομίσματος, ακρογωνιαίο λίθο μιας προσπάθειας για στήριξη του νομίσματος. Παράλληλα, η κεντρική τράπεζα εξετάζει σειρά άλλων μέτρων με σκοπό να εμποδίσει την πώληση παραγώγων του τουρκικού νομίσματος από τις τράπεζες στην πελατεία τους ώστε να περιορίσει τη ζήτηση για δολάρια.
Σύμφωνα με πηγές που μίλησαν στο Bloomberg σε καθεστώς ανωνυμίας, τα σχετικά μέτρα βρίσκονται αυτή τη στιγμή στο στάδιο της μελέτης και η κεντρική τράπεζα σχεδιάζει τις λεπτομέρειες που δεν έχουν ακόμη αποφασιστεί. Η ισοτιμία της λίρας έχει υποχωρήσει κατά 1% έναντι του δολαρίου από την αρχή του έτους. Στη διάρκεια του περασμένου έτους το τουρκικό νόμισμα έχασε, πάντως, το 30% της αξίας της έναντι του δολαρίου, σημειώνοντας τη χειρότερη επίδοση ανάμεσα στα νομίσματα των αναδυόμενων αγορών.