Νάξος: SOS από παραγωγούς - Με πατάτες «μαϊμού» το νησί - «Κάνουμε λιτανείες για να βρέξει»
Η διάσημη πατάτα Νάξου, γνωστή για την ποιότητά της βρίσκεται αντιμέτωπη με μία από τις χειρότερες χρονιές στην ιστορία της παραγωγής της. Η ανομβρία, οι ισχυροί άνεμοι και η έλλειψη βασικών υποδομών έχουν πλήξει ανεπανόρθωτα τη φθινοπωρινή σοδειά, οδηγώντας τους παραγωγούς σε απόγνωση.
Η παραγωγή πατάτας στη Νάξο έχει σημειώσει κατακόρυφη πτώση τα τελευταία χρόνια. Το 2022, το νησί παρήγαγε περίπου 6.000 τόνους πατάτας, ενώ το 2023 η παραγωγή μειώθηκε στους 4.000 τόνους όπως ανέφερε χαρακτηριστικά στο Newsbomb.gr ο πρόεδρος της ΕΑΣ Νάξου, Δημήτρης Καπούνης.
Φέτος, η κατάσταση επιδεινώθηκε ακόμα περισσότερο, με την παραγωγή να περιορίζεται στους 1.800 τόνους. Ακόμα πιο ανησυχητική είναι η πρόβλεψη για τη φθινοπωρινή συγκομιδή, η οποία αναμένεται να φτάσει μόλις τους 100 τόνους, μία από τις χαμηλότερες αποδόσεις στην ιστορία της Νάξου.
«Η παραγωγή φέτος είναι πολύ μειωμένη. Το 2022 ήταν περίπου 6.000 τόνοι, το 2023 μειώθηκε στους 4.000 τόνους και φέτος είναι μόνο 1.800 τόνοι. Σκεφτείτε ότι εμείς καλλιεργούμε πατάτες δύο φορές τον χρόνο. Τις φυτεύουμε Μάρτιο και τις μαζεύουμε Ιούνιο-Ιούλιο», ανέφερε.
«Ξαναφυτεύουμε από τις 15 Αυγούστου μέχρι τις 15 Σεπτεμβρίου, και τις μαζεύουμε Δεκέμβριο. Σε 10-20 μέρες, αν υπάρχουν πατάτες, θα αρχίσουν να βγαίνουν. Όμως, αυτές οι πατάτες, η δεύτερη σοδειά που λέμε, δεν θα ξεπεράσουν τους 150 τόνους για όλη τη Νάξο. Αντιλαμβάνεστε ότι δεν θα φτάσουν ούτε τις 1.200-1.500 τόνους που χρειάζεται η αγορά», συμπλήρωσε.
Αξίζει να σημειωθεί ότι οι αποθήκες της ΕΑΣ Νάξου όπου φυλάσσονται οι πατάτες έχουν αδειάσει. Επομένως οι πατάτες που κυκλοφορήσουν το επόμενο διάστημα θα είναι… μαϊμού.
«Από δω και πέρα, που θα βγούνε κάποιες πατάτες στη Νάξο, θα γεμίσει όλη η αγορά με πατάτες "Νάξου". Δεν θα υπάρχει έλεγχος. Αυτή τη στιγμή, δεν υπάρχουν πατάτες στην αγορά. Μην λέμε ότι υπάρχει… όχι αυτή την εποχή. Όμως, σε 20 μέρες, όταν θα βγουν οι πατάτες στη Νάξο, δεν θα υπάρχουν επαρκείς ποσότητες. Δυστυχώς, δεν θα βγουν ούτε 100 με 150 τόνοι. Και αν βγουν, θα βγουν με το ζόρι. Έτσι όπως είναι η κατάσταση, λόγω ανομβρίας και των ειδικών καιρικών συνθηκών, όπως τα 9 μποφόρ, που τις έκαψαν όλες, δεν υπάρχουν πατάτες», ανέφερε ο Δημήτρης Καπούνης.
«Παράλληλα, θα βλέπουμε κρούσματα στις αγορές και τις λαϊκές, όπου θα πωλούνται πατάτες ως "Νάξου" ενώ δεν θα είναι. Θα είναι προϊόν αγνώστου προέλευσης, το οποίο θα παρουσιάζεται ψευδώς ως "πατάτα Νάξου". Για αυτό πρέπει η πολιτεία να παρέμβει, να βάλει μηχανισμούς ελέγχου, ώστε να προστατεύσει το προϊόν. Η πατάτα Νάξου είναι ένα πολύτιμο προϊόν και δεν γίνεται να υπάρχουν τέτοιες παραποιήσεις», συμπλήρωσε.
Οι λόγοι που οδήγησαν τους παραγωγούς σε αδιέξοδο
Η έλλειψη νερού και υποδομών είναι οι κύριες αιτίες της κρίσης. Παρά τις διαδοχικές δεσμεύσεις για τη δημιουργία έργων, όπως το φράγμα του Καλαριού, που θα μπορούσε να συγκρατεί έως και 3 εκατομμύρια κυβικά μέτρα νερού, καμία ουσιαστική ενέργεια δεν έχει γίνει τα τελευταία 15 χρόνια. Επιπλέον, ο βιολογικός καθαρισμός της Χώρας Νάξου, ο οποίος θα μπορούσε να συμβάλλει στον εμπλουτισμό του υδροφόρου ορίζοντα, παραμένει ημιτελής λόγω έλλειψης χρηματοδότησης.
«Η έλλειψη νερού και υποδομών είναι οι κύριες αιτίες της κρίσης. Παρά τις διαδοχικές δεσμεύσεις για τη δημιουργία έργων, όπως το φράγμα του Καλαριού, που θα μπορούσε να συγκρατεί έως και 3 εκατομμύρια κυβικά μέτρα νερού, καμία ουσιαστική ενέργεια δεν έχει γίνει τα τελευταία 15 χρόνια. Επιπλέον, ο βιολογικός καθαρισμός της Χώρας Νάξου, ο οποίος θα μπορούσε να συμβάλλει στον εμπλουτισμό του υδροφόρου ορίζοντα, παραμένει ημιτελής λόγω έλλειψης χρηματοδότησης», ανέφερε ο Δημήτρης Καπούνης.
Παράλληλα, οι αποθήκες της ΕΑΣ Νάξου έχουν αδειάσει από τις 10 Οκτωβρίου, καθώς τα αποθέματα πατάτας εξαντλήθηκαν. Ωστόσο, η αγορά «γεμίζει» από πατάτες που παρουσιάζονται ψευδώς ως «Νάξου». Σύμφωνα με τον πρόεδρο της ΕΑΣ Νάξου, Δημήτρη Καπούνη, η έξαρση των «μαϊμού» πατατών θα κορυφωθεί μέσα στις επόμενες 20 ημέρες, εκμεταλλευόμενη την έλλειψη ελέγχων.
«Η κατάσταση είναι μη αναστρέψιμη. Οι αποθήκες μας είναι άδειες, ενώ οι πατάτες που κυκλοφορούν δεν έχουν παραχθεί στη Νάξο. Χρειαζόμαστε άμεσα μέτρα από την πολιτεία για την προστασία της αυθεντικής πατάτας Νάξου», τόνισε ο Δημήτρης Καπούνης.
«Κάνουμε λιτανείες για να βρέξει»
Τα προβλήματα στην παραγωγή πατάτας θα μπορούσαν να είχαν αποφευχθεί με την υλοποίηση βασικών έργων υποδομής. Αν το φράγμα του Καλαριού είχε ολοκληρωθεί, η Νάξος θα διέθετε αρκετό νερό για να καλύψει τις ανάγκες των καλλιεργητών, ακόμα και σε περιόδους ξηρασίας.
«Ο πρωθυπουργός δεσμεύτηκε πρόσφατα ότι θα προχωρήσει το έργο. Επίσης, ο βιολογικός καθαρισμός της Χώρας Νάξου χρειάζεται τριτοβάθμια επεξεργασία. Αυτό απαιτεί ένα κονδύλι 4 εκατομμυρίων ευρώ, αλλά αυτά τα χρήματα δεν έχουν δοθεί ποτέ. Με αυτόν τον τρόπο, θα μπορούσε να εμπλουτιστεί ο υδροφόρος ορίζοντας, όπως γίνεται σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες», ανέφερε.
«Δυστυχώς, τίποτα δεν έχει γίνει. Ούτε έργα υποδομής, ούτε επενδύσεις. Έχουμε φτάσει στο σημείο να κάνουμε λιτανείες, όπως τον προηγούμενο αιώνα, για να βρέξει», συμπλήρωσε ο κ. Καπούνης.