Τι εννοούσε ο Κλίντον όταν ρωτούσε για την εξαγωγή ενέργειας…
Σούσουρο έγινε χθες στα social media γιατί δήθεν ο πρωθυπουργός δεν γνώριζε -αυτό που ρώτησε ο Μπιλ Κλίντον- ότι στην Βόρεια Ελλάδα παράγεται ηλεκτρική ενέργεια μέσω ανεμογεννητριών η οποία πωλείται στη συνέχεια στη Γερμανία.
Της Μαρίνας Πρωτονοταρίου
Ο Έλληνας πρωθυπουργός έδειξε άγνοια γιατί βέβαια κάτι τέτοιο δεν συμβαίνει.
Προφανώς ο Μπιλ Κλίντον είχε κάποια στιγμή μάθει για το περίφημο project «Ήλιος», που συζητιόταν 2011-2012, είχε ψηφιστεί στο 2ο Μνημόνιο και είχε γίνει και νόμος (!) και προέβλεπε την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας στην Ελλάδα από φωτοβολταϊκά πάρκα και την εξαγωγή της στις χώρες της Βόρειας Ευρώπης και κυρίως στη Γερμανία.
Το θέμα είχε ξεκινήσει από τον ίδιο τον υπουργό Οικονομικών της Γερμανίας Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, ο οποίος το καλοκαίρι του 2011 είχε δηλώσει, με αφορμή και την απόφαση της χώρας του να κλείσει τα πυρηνικά της εργοστάσια, ότι χάρη στην ηλιακή της ενέργεια η Ελλάδα θα μπορούσε να μετατραπεί σε εξαγωγέα ενέργειας, βοηθώντας πολύ στην οικονομική της ανάπτυξη. Θετικά διακείμενος για το σχέδιο ήταν και ο Γερμανός επίτροπος Ενέργειας Γκίντερ Έτινγκερ, που το είχε χαρακτηρίσει «σχέδιο-κλειδί» για την ανάπτυξη στην Ελλάδα.
Το φιλόδοξο σχέδιο, που είχε φτάσει να συμπεριληφθεί στις αποφάσεις του συμβουλίου κορυφής της Ευρωπαϊκής Ένωσης ως έργο αντιστάθμισης της υφεσιακής πορείας της χώρας και είχε προβληθεί από τον εμπνευστή του, πρώην υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας Γιώργο Παπακωνσταντίνου, ως εργαλείο προσέλκυσης επενδύσεων, ανάπτυξης και μείωσης του δημόσιου χρέους, εγκαταλείφθηκε νωρίς.
Το σχέδιο
Το αρχικό σχέδιο Παπακωνσταντίνου προέβλεπε την εγκατάσταση σε πρώτη φάση φωτοβολταϊκών ισχύος 2.000 MW σε διάφορα σημεία της χώρας και σε δεύτερη φάση, μετά το 2017, επιπλέον 8.000 MW. Το σύνολο του παραγόμενου ρεύματος θα όδευε προς τις χώρες της Κεντρικής και Βόρειας Ευρώπης. Στηρίζονταν στην Ευρωπαϊκή οδηγία 2009/28 για την προώθηση της χρήσης ενέργειας από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας και συγκεκριμένα στους προβλεπόμενους μηχανισμούς συνεργασίας μεταξύ των κρατών-μελών. Σύμφωνα με τους μηχανισμούς συνεργασίας, ένα κράτος-μέλος με υψηλό δυναμικό σε Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας μπορούσε να εξάγει ενέργεια (στατιστικά ή με φυσικό τρόπο) σε άλλα κράτη-μέλη που είχαν χαμηλό δυναμικό και συνεπώς υψηλό κόστος επένδυσης, με απώτερο σκοπό να επιτευχθούν οι Εθνικοί στόχοι της οδηγίας για τη διείσδυση των ΑΠΕ στην τελική ενεργειακή κατανάλωση.
Το τέλος του
Του οριστικού ενταφιασμού είχε προηγηθεί η υποβάθμιση σε πιλοτικό έργο δυναμικότητας κάτω από 500 Μεγαβάτ, για το οποίο είχε αποφασιστεί η εκπόνηση μελέτης ελέγχου της βιωσιμότητας. Όμως ακόμα και η εκπόνηση της μελέτης για το πιλοτικό αυτό έργο έχει ουσιαστικά παγώσει, καθώς όλοι οι πιθανοί εμπλεκόμενοι έχουν αποσύρει το ενδιαφέρον και τη στήριξή τους.
Δηλαδή η Γερμανία από την οποία είχε αρχικά προέλθει η ιδέα και η οποία – θεωρητικά – θα απορροφούσε κατά κύριο λόγο το «πράσινο» ρεύμα, η Ευρωπαϊκή Ένωση που το είχε θέσει υπό την αιγίδα της, η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων που θα το συγχρηματοδοτούσε και βεβαίως η ελληνική κυβέρνηση, θεωρούν ότι το project είναι ανέφικτο.
Το project είχε συμπεριληφθεί στις υποχρεώσεις του δεύτερου μνημονίου και είχε ψηφιστεί από τη Βουλή το νομοσχέδιο για την ίδρυση της εταιρίας «Πρόγραμμα Ήλιος». Όμως το σχέδιο εγκαταλείφθηκε λόγω της ανυπαρξίας ενδιαφέροντος,
Το μεγαλύτερο πρόβλημα που οδήγησε στην εγκατάλειψη του σχεδίου ήταν το κόστος αναβάθμισης των δικτύων για τη μεταφορά της από την Ελλάδα μέσω Βουλγαρίας, Ρουμανίας, Ουγγαρίας και Αυστρίας στη Γερμανία. Καμία από τις χώρες αυτές δεν ήταν διατεθειμένη να συμβάλει με κεφάλαια για την αναβάθμιση των δικτύων κάτι που θα χρειαζόταν και πολύ χρόνο.
Το δεύτερο μεγάλο πρόβλημα ήταν ότι το υψηλό κόστος που απαιτείται για να παραχθεί και να εξαχθεί το ρεύμα σε άλλες χώρες, έκανε απαγορευτική την «εύλογη» τελική τιμή πώλησής του.