Ο Τζο Νέσμπο στο Newsbomb.gr για την Ελλάδα, τον «Χάρι Χόλε» και το ενδεχόμενο να αποσυρθεί

Ο Τζο Νέσμπο δεν χρειάζεται συστάσεις. Πρόκειται για τον ροκ σταρ της αστυνομικής λογοτεχνίας και για έναν από τους πιο διάσημους και κορυφαίους συγγραφείς του αστυνομικού μυθιστορήματος παγκοσμίως. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι έχει πιστούς θαυμαστές, γνωστούς και ως Nesbomaniacs.

Aν δεν ανήκετε ωστόσο στην παραπάνω ομάδα, εν συντομία αναφέρω ότι ο Νορβηγός αρχικά ξεκίνησε ως ποδοσφαιριστής, όμως η πολλά υποσχόµενη καριέρα του διακόπηκε ξαφνικά όταν έπαθε ρήξη χιαστών και στα δύο γόνατα στα 18 του. Αφού σπούδασε οικονοµικά, άρχισε να εργάζεται ως χρηµατιστής, ενώ τα βράδια έπαιζε µε το ροκ συγκρότηµά του, τους Di Derre. Όταν ένας εκδότης τού ζήτησε να γράψει τις εµπειρίες του από τις περιοδείες µε το συγκρότηµά του, ο Nesbo κατέληξε να γράφει το πρώτο αστυνοµικό µυθιστόρηµα της σειράς Χάρι Χόλε, τη Νυχτερίδα. Σήµερα τα βιβλία του (κυκλοφορούν στα ελληνικά από τις εκδόσεις ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ) εκδίδονται σε 50 γλώσσες και έχουν πουλήσει περισσότερα από 50 εκατοµµύρια αντίτυπα σε όλο τον κόσµο.

Εκτός από όλα τα παραπάνω, ο Νέσμπο είναι επίσης δεινός αναρριχητής και κάθε φθινόπωρο επισκέπτεται το αγαπημένο του ελληνικό νησί, την Κάλυμνο, για να αναρριχηθεί στους ασβεστολιθικούς βράχους της.

Εκεί τοποθετείται και η κεντρική ιστορία του από την πρόσφατη συλλογή διηγημάτων που κυκλοφόρησε, με τίτλο «Ο Άρχοντας της Ζήλιας».

Με αφορμή το νέο του βιβλίο, είχα τη χαρά να κάνω μια πολύ όμορφη τηλεφωνική κουβέντα μαζί του. Ευδιάθετος και χαλαρός, ο διάσημος Νορβηγός συγγραφέας δεν αρνήθηκε να απαντήσει σε καμία ερώτηση και ομολογώ ότι υπήρξε περισσότερο αποκαλυπτικός από ό,τι περίμενα.

Nesbomaniacs (και μη) o Τζο Νέσμπο αποκαλύπτει και αποκαλύπτεται...

H συλλογή διηγημάτων, Ο Άρχοντας της Ζήλιας, έρχεται 20 χρόνια μετά την πρώτη σου συλλογή με σύντομες ιστορίες.

«Σωστά. Έγραψα την πρώτη μου συλλογή με διηγήματα πριν 20 χρόνια, αλλά δεν είναι ιδιαίτερα γνωστό αυτό και φυσικά ούτε εκείνη η συλλογή. Μου αρέσουν οι σύντομες οι ιστορίες, τις απολαμβάνω».

Ποια είναι η διαφορά ή η δυσκολία όταν γράφεις ένα διήγημα και ένα μυθιστόρημα;

«Νομίζω ότι η μεγαλύτερη και βασική διαφορά είναι ότι μπορείς να πειραματιστείς πιο ελεύθερα και πιο πολύ με τη μικρή ιστορία. Σε ένα ολόκληρο μυθιστόρημα χρειάζεται να ακολουθείς ένα πλάνο, ένα σχεδιάγραμμα. Πρέπει να σιγουρευτείς ότι κρατάς το ενδιαφέρον αμείωτο ή ότι δεν κάνει «κοιλιά» η πλοκή. Μετράς τις λέξεις, πόσες πρέπει να γράφεις κάθε μέρα ώστε να παραδώσεις έγκαιρα το βιβλίο. Με το διήγημα δεν το έχεις αυτό, γράφεις πιο ελεύθερα. Έχεις μια ιδέα και ξεκινάς. Αν δεν βγει καλή δεν τρέχει κάτι. Την πετάς και γράφεις μια άλλη μικρή ιστορία. Είναι σαν να γράφεις ένα τραγούδι.

Πέρα από αυτό, πολλοί άνθρωποι αγαπούν το διήγημα και θεωρούν ότι χρειάζεται τεχνική για να γράψεις. Για παράδειγμα η μητέρα μου, όταν ήμουν νεότερος μού έλεγε ότι όλοι μπορούν να γίνουν συγγραφείς. Ο καθένας μπορεί να γράψει ένα βιβλίο, αλλά λίγοι συγγραφείς μπορούν να γράψουν μια καλή σύντομη ιστορία. Και εννοούσε την τεχνική πλευρά. Εγώ δεν το βλέπω έτσι. Στο τέλος της ημέρας αυτό που κρατά ο αναγνώστης δεν είναι η τεχνική, αλλά το περιεχόμενο αυτού που διάβασε, είτε είναι διήγημα είτε μυθιστόρημα. Είναι η ατμόσφαιρα που έχεις χτίσει.

Για εμένα λοιπόν σημασία έχει η ιδέα. Έχεις μια ιστορία να αφηγηθείς; Τέλεια! Είτε είναι 10 σελίδες ή 500 δεν έχει διαφορά. Δεν θέλει ξεχωριστές ικανότητες. Απλά εμπιστεύσου το ένστικτό σου και άστο να σε οδηγήσει. Δεν υπάρχουν κρυμμένα μυστικά, αν θες να γράψεις μια ιστορία. Δεν χρειάζεται να ξέρεις κάτι. Αν έχεις διαβάσεις πολλά διηγήματα και αν έχεις έμπνευση, τότε είσαι στο σωστό δρόμο».

Πότε και που έγραψες την κεντρική ομότιτλη ιστορία της συλλογής;

«Νομίζω ότι μού είχε έρθει η ιδέα εδώ και αρκετά χρόνια. Ταξιδεύω στην Κάλυμνο κάθε φθινόπωρο για αναρρίχηση εδώ και πολλά χρόνια. Δεν θυμάμαι συγκεκριμένα πότε ακριβώς μού ήρθε η ιδέα, αλλά σκεφτηκα να χρησιμοποιήσω την Κάλυμνο ως τον τόπο που εξελισσόταν η ιστορία μου, όταν έγραψα μια ιστορία σχετικά με την αναρρίχηση για έναν φίλο μου που εκδίδει οδηγούς αναρρίχησης για την Κάλυμνο. Την δημοσίευσε στον οδηγό και τότε συνειδητοποίησα ότι πρέπει να αναπτύξω μια τέτοια ιστορία σε συλλογή μου».

Κάνω μια παρένθεση εδώ για να σου προτείνω να δοκιμάσεις να κάνεις αναρρίχηση και στα Μετέωρα.

«Μετέωρα είπες; Πώς γράφεται και που είναι;».

Είναι στην Καλαμπάκα. Νομίζω θα σου αρέσει πολύ.

«Μόλις τελειώσει η συνέντευξη θα το αναζητήσω στο διαδίκτυο και θα δω φωτογραφίες».

Γυρίζω λοιπόν στον Άρχοντα της Ζήλιας, τη νουβέλα της συλλογής, για να σε ρωτήσω αν έχεις αντλήσει έμπνευση από κάποιο υπαρκτό πρόσωπο για τον ήρωά σου, τον αστυνομικό Νίκο Μπαλή;

«Ναι, πάντα εμπνέομαι από υπαρκτά πρόσωπα. Οπότε, ναι! Δεν είναι κάποιος συγκεκριμένος που συνάντησα στην Αθήνα ή την Κάλυμνο. Τα χαρακτηριστικά του Νίκου Μπαλή προέρχονται από στοιχεία πολλών ανθρώπων μαζί, που έχω συναντήσει. Έχω πάρει κάτι από τον καθένα».

Στη συλλογή περιγράφεις σκοτεινά συναισθήματα και ένστικτα που ενίοτε μπορεί να γίνουν επικίνδυνα. Τη ζήλια, το πάθος, τη δίψα για εκδίκηση που προκαλούν. Βρισκόσουν σε μια τέτοια κατάσταση όταν έγραφες τις ιστορίες;

«Εκείνη την εποχή που έγραφα τις ιστορίες όχι, αλλά φυσικά έχω νιώσει αυτά τα συναισθήματα. Συνήθως μεταφέρω ή περιγράφω συναισθήματα που βασικά έχω νιώσει από προσωπική εμπειρία. Οπότε ναι, έχω νιώσει ζήλια και πάθος».

Ποια είναι η αντίθετη πλευρά των συναισθημάτων αυτών, η άλλη πλευρά του νομίσματος;

«Νομίζω είναι ο έρωτας. Δεν είμαι πολύ σίγουρος, αλλά θα έλεγα ο έρωτας».

Όπως γνωρίζουμε και ανέφερες κι εσύ προηγουμένως, έρχεσαι στην Κάλυμνο για αναρρίχηση εδώ και πολλά χρόνια. Έχεις αποκτήσει ελληνικά χούγια;

(Γέλια) Πολύ καλή ερώτηση! Λοιπόν, κάτσε να σκεφτώ. Το να ζει κανείς τη ζωή του στην Ελλάδα, είναι πολύ διαφορετικό. Είστε εγκάρδιοι, ανοιχτοί, κοινωνικοί, γλεντζέδες. Οι Νορβηγοί δεν είναι έτσι. Σε κρατούν σε μια απόσταση, είναι κλειστοί χαρακτήρες, παγωμένοι, ίσως να φταίει και το κλίμα. Δεν σε προσεγγίζουν εύκολα και όταν το κάνουν, το κάνουν προσεκτικά. Οι Έλληνες σε πλησιάζουν πιο ανοιχτά, πιο ζεστά από την πρώτη στιγμή. Όχι μόνο το έχω συνηθίσει, αλλά σε κάποιο βαθμό έχω γίνει κι εγώ έτσι, είτε είμαι στη Νορβηγία και φυσικά όταν βρίσκομαι στην Ελλάδα. Ναι μου βγαίνει αυθόρμητα πλέον αυτό».

Μιλώντας για τη ζήλια, είναι ένα συναίσθημα που χαρακτηρίζει τους Έλληνες. Από το να ζηλέψουμε το ακριβό αυτοκίνητο ή το ωραίο σπίτι του άλλου, μέχρι τη ζήλια προς τον σύντροφό μας.

«Πρέπει να σου πω ότι αυτό είναι κοινό και στους Νορβηγούς επίσης. Απλά ξέρεις τι συμβαίνει; Εμείς είμαστε καλύτεροι στο να το κρύβουμε, να κρύβουμε τα συναισθήματά μας. Εσείς το δείχνετε πιο εύκολα, το εκφράζετε».

Ισχύει ότι αυτή η συλλογή διηγημάτων θα έχει και συνέχεια; Πρόκειται να κυκλοφορήσεις ακόμα μια συλλογή με πέντε ιστορίες;

«Ναι, σωστά. Θα έχει τίτλο Rat Island και μάλλον θα κυκλοφορήσει το φθινόπωρο ή κάποια στιγμή μέσα στην επόμενη χρονιά. Στο Ηνωμένο βασίλειο, οι δύο συλλογές κυκλοφορούν μαζί, στη Νορβηγία όπως και στην Ελλάδα κυκλοφορούν ξεχωριστά και το δεύτερο μέρος είναι περισσότερο αστυνομικές ιστορίες με δολοφονίες, όπως Ο Άρχοντας της Ζήλιας».

Βιβλία σου όπως τα: Κυνηγοί Κεφαλών και Ο Χιονάνθρωπος έχουν γίνει ταινίες. Ποιες άλλες ιστορίες σου πρόκειται να δούμε στην οθόνη;

«Υπάρχουν συζητήσεις να μεταφερθούν στην οθόνη Ο Άρχοντας της ζήλιας και το Λονδίνο. Υπάρχουν σχέδια στα σκαριά με τη Universal Pictures για να γίνουν ταινίες, αλλά δεν μπορώ να ανακοινώσω περισσότερες λεπτομέρειες».

Υπάρχουν ομοιότητες ανάμεσα στην αναρρίχηση και τη συγγραφή;

«Από όσο μπορώ να σκεφτώ όχι. Για παράδειγμα όταν σκαρφαλώνω δεν μπορώ και δεν πρέπει να σκεφτώ τίποτα άλλο πέρα από το να πατήσω σωστά ώστε να μην πέσω και να καταφέρω να φτάσω στην κορυφή. Δεν πρέπει να φεύγει το μυαλό σου. Είμαι απόλυτα συγκεντρωμένος σε αυτό, στο σκαρφάλωμα. Άρα για εμένα είναι τελείως διαφορετικά. Θα μπορούσα να πω μόνο ότι και τα δύο είναι πολύ εποικοδομητικά».

Πότε νιώθεις περισσότερη έξαψη; Όταν ολοκληρώνεις τη συγγραφή ενός βιβλίου; Όταν φτάνεις στην κορυφή του βράχου ή όταν παίζεις μουσική και ποδόσφαιρο;

«Με όλα (γέλια). Η συγγραφή είναι μια απόλυτη μοναχική διαδικασία. Με την αναρρίχηση δεν αισθάνεσαι τίποτα εκείνη τη στιγμή που σκαρφαλώνεις. Όταν βάζεις το τελευταίο καρφί και δίνεις ώθηση στο σώμα σου για να πατήσεις στην κορυφή, ναι είναι ωραίο συναίσθημα, αλλά δεν είχες άλλη επιλογή παρά μόνο να πετύχεις να φτάσεις στην κορυφή.

Με τη μουσική όταν είσαι πάνω στη σκηνή παίρνεις αυτό τον ενθουσιασμό από τον κόσμο, υπάρχει πάρε δώσε με το κοινό από κάτω. Όταν γράφεις δεν ξέρεις ποτέ αν θα πετύχεις τελικά, αν θα αρέσει η ιστορία σου, αν θα μιλήσει στον κόσμο. Νιώθεις ενθουσιασμό όταν τελειώνεις τη συγγραφή αλλά αν δεν πετύχει; Έτσι δεν ξέρεις αν στην ουσία κοροϊδεύεις τον εαυτό σου. Επίσης συνήθως δεν έχεις feedback από το κοινό εκείνη τη στιγμή».

Για ποιο λόγο θα σταματούσες να γράφεις βιβλία;

«Δύσκολη ερώτηση! Έχω ανάγκη να γράφω. Λοιπόν… Αν συνειδητοποιήσω ότι επαναλαμβάνομαι στα βιβλία μου, ότι έχω χάσει το πάθος μου, ότι το βλέπω σαν υποχρέωση ή σαν δουλειά τότε θα σταματήσω. Αλλά όχι, δεν μπορώ να φανταστώ πραγματικά ότι θα συμβεί! Βέβαια μπορεί να ξυπνήσω κάποια μέρα και να συνειδητοποιήσω ότι στέρεψα από έμπνευση, από ιδέες, ότι δεν είμαι ευτυχισμένος και ικανοποιημένος με το γράψιμό μου, ότι δεν παράγω κάτι καλό... Τότε ναι, θα σταματούσα να γράφω. Αλλά και μόνο που το σκέφτομαι τώρα, μοιάζει με εφιάλτη που δεν θέλω να μου συμβεί ποτέ!».

Διαβάζεις τα βιβλία σου;

«Σχεδόν ποτέ! Καμιά φορά μπορεί να διαβάσω μια και μόνο σελίδα έτσι αυθόρμητα και στην τύχη. Ή να ακούσω τα ηχητικά βιβλία μου, όχι όμως για να ακούσω την ιστορία μου αλλά γιατί είμαι περίεργος να ακούσω τη φωνή του τύπου που διαβάζει την ιστορία μου. Ξέρω ότι αυτό είναι πολύ περίεργο, ωστόσο με εμπνέει να ακούω τι έχω γράψει. Αλλά όχι, δεν διαβάζω τα βιβλία μου».

Ποιο είναι το πιο σκληρό, το πιο δύσκολο πράγμα όταν γράφεις crime fiction;

«Το δύσκολο μέρος είναι να σκεφτείς και να χτίσεις ένα πιθανό και ενδιαφέρον κίνητρο για τον δολοφόνο. Ο τρόπος του φόνου δεν είναι δύσκολος, το γιατί σκότωσε όμως, είναι το δύσκολο».

Πότε θα συναντήσεις ξανά τον αγαπημένο μας ήρωα, «Χάρι Χόλε»;

«Πολύ σύντομα. Τον επόμενο καιρό θα ξεκινήσω να δουλεύω πάνω σε μια νέα ιστορία του και έτσι ένα επόμενο βιβλίο με τον "Χάρι Χόλε" πιστεύω θα είναι έτοιμο να κυκλοφορήσει την επόμενη χρονιά, εννοώ μέσα στο 2023. Όμως δεν μπορώ να πω περισσότερα για την ιστορία».

Γράφεις κάτι αυτή τη στιγμή;

«Ναι, πάντα γράφω κάτι και πάντοτε παίζω μουσική. Δεν σταματώ».

Πότε ήρθες τελευταία φορά στην Κάλυμνο και πότε σε δούμε ξανά στην Ελλάδα;

«Ήμουν στην Κάλυμνο τον Σεπτέμβριο και θα επιστρέψω ξανά το επόμενο φθινόπωρο σίγουρα για αναρρίχηση».

Τζο Νέσμπο σε ευχαριστώ πολύ για τον χρόνο σου και την κουβέντα μας.


Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο Newsbomb.gr.

Διαβάστε επίσης:

Θεσσαλονίκη: «Παιδιά σκότωσα τη γυναίκα μου» - 49χρονος δολοφόνησε τη 48χρονη σύζυγό του

Δέσποινα Βανδή: Το τραγούδι που αφιέρωσε στον Βασίλη Μπισμπίκη – Η αντίδραση του ηθοποιού (vid)

Πάτρα: Άγριο επεισόδιο με τον τράπερ Toquel σε κλαμπ (pic+vid)