Μενδώνη για Ιντεάλ - Άστορ: «Είμαι υπέρ της διατήρησης και της λειτουργίας των κινηματογράφων»

«Yπέρ της διατήρησης της χρήσης και λειτουργίας όλων των ιστορικών κινηματογράφων, στο κέντρο της Αθήνας», δηλώνει η υπουργός Πολιτισμού, Λίνα Μενδώνη. Στη συνέχεια, προσθέτει ότι «αν διακοπεί η λειτουργία του Ιντεάλ και του Άστορ, θα αλλοιωθεί έτι μάλλον ο χαρακτήρας του ιστορικού κέντρου, που έχει ήδη πολύ κακοποιηθεί».

Ωστόσο, η Λίνα Μενδώνη επαναλαμβάνει πως «Στις περιπτώσεις των τριών κινηματογράφων δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις που θέτει ο νόμος για την κήρυξη τους ως μνημεία. Η αρμοδιότητα κήρυξης-χρήσης ενός κτηρίου ανήκει στο Υπουργείο Περιβάλλοντος».

Συγκεκριμένα, σε σχετική ερώτηση της εφημερίδας Ελεύθερος Τύπος, η Λίνα Μενδώνη απάντησε για τη διάσωση των ιστορικών κινηματογράφων Ιντεάλ, Άστορ και Ίριδα:

«Προφανώς, ως Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού και ως πολίτης, είμαι απολύτως υπέρ της διατήρησης της χρήσης και λειτουργίας όλων των ιστορικών κινηματογράφων, στο κέντρο της Αθήνας.

Όταν, στις 12 Φεβρουαρίου 2012, δεκάδες κτήρια παραδόθηκαν στον βανδαλισμό και στις φλόγες, ανάμεσά τους και οι δυο ιστορικοί και διατηρητέοι κινηματογράφοι ΑΠΟΛΛΩΝ και ΑΤΤΙΚΟΝ, η καταστροφή στο πολιτιστικό απόθεμα αλλά και στη μνήμη της πόλης μας ήταν ανήκεστη.

Το λαμπρό διατηρητέο κτήριο το οποίο φιλοξενούσε τις δύο αίθουσες είχε κτιστεί σε σχέδια του Ερνέστου Τσίλερ (1870-81). Από τότε η οδός Σταδίου σκοτείνιασε. Έμειναν τα καμένα ερείπια, τα χάσκοντα παράθυρα να μας θυμίζουν ότι ο αστικός ιστός των Αθηνών δεν μπορεί να αφήνεται στον καιρό...

Παρά τις άοκνες προσπάθειες της κυβέρνησης και τις θεσμικές διευκολύνσεις που ανέλαβε για την επαναλειτουργία τους, οι λινάτσες, στην πρόσοψή τους, μετά από έντεκα ολόκληρα χρόνια, δεν πληγώνουν μόνον εμάς ως πολίτες αλλά και το ιστορικό κέντρο της Αθήνας. Αν διακοπεί η λειτουργία του ΙΝΤΕΑΛ -αν και διαβάζω ότι υπάρχει σαφής δέσμευση για την εξακολούθηση της λειτουργίας του- και του ΑΣΤΟΡ, θα αλλοιωθεί έτι μάλλον ο χαρακτήρας του ιστορικού κέντρου, που έχει ήδη πολύ κακοποιηθεί. Η Αθήνα, ως ζωντανός οργανισμός, πρέπει να εξελίσσεται, διατηρώντας τα τοπόσημά της, όχι ως νοσταλγική ανάμνηση αλλά ως ιμάντα σύνδεσης του παρελθόντος με το μέλλον της.

Η συνέχιση της λειτουργίας των κινηματογραφικών αιθουσών μπορεί να αποδώσει υπεραξία, στην όποια αξιοποίηση των κτηρίων που τα περιβάλλουν. Την ΙΡΙΔΑ, στη γωνία Ιπποκράτους και Ακαδημίας, την θυμάμαι από τα φοιτητικά μου χρόνια, ως αίθουσα πανεπιστημιακής διδασκαλίας.

Το ισχύον θεσμικό πλαίσιο δεν επιτρέπει στο ΥΠΠΟΑ να κηρύξει εν χρήσει, κάποιο κτήριο, παρά μόνον εάν το συγκεκριμένο έχει κηρυχτεί μνημείο βάσει των διατάξεων του νόμου ν. 4858/2021 περί προστασίας των αρχαιοτήτων και εν γένει της πολιτιστικής κληρονομιάς.

Στις περιπτώσεις των τριών κινηματογράφων δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις που θέτει ο νόμος για την κήρυξη τους ως μνημεία. Η αρμοδιότητα κήρυξης-χρήσης ενός κτηρίου ανήκει στο Υπουργείο Περιβάλλοντος.

Αποτελεί επιθυμία όλων μας, όσων μεγαλώσαμε και ζούμε εδώ, η Αθήνα να διατηρήσει την ιστορική της φυσιογνωμία και το άυλο πολιτιστικό της απόθεμα, μέρος των οποίων αποτελούν οι αίθουσες και των πέντε κινηματογράφων. Δεν θέλουμε να αποκοπούν από τη ζώσα πραγματικότητα της πόλης μας».

Κατερίνα Σακελλαροπούλου: Το «Ideal», το «Άστορ», η «Ίριδα» κινδυνεύουν

Πρόσφατα, η Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Κατερίνα Σακελλαροπούλου είχε εκφράσει την ανησυχία της για τους τρεις ιστορικούς κινηματογράφους της Αθήνας που απειλούνται με κλείσιμο.

«Περπατώντας συχνά στο ιστορικό κέντρο της Αθήνας και ζώντας στην καρδιά του, βρίσκομαι συχνά μπροστά σ’ ένα παράδοξο: μια πόλη με πυκνή, πλούσια ιστορία και λαμπρά αρχαία μνημεία, να είναι ταυτόχρονα μια πόλη που κινδυνεύει να χάσει τη μνήμη της, ή ακριβέστερα, μια πόλη που επείγεται να εξαλείψει τα νεότερα μνημονικά της ίχνη, μαζί με τις αξίες που φέρουν, αξίες αισθητικές, πολιτισμικές, κοινωνικές. Η ερημοποίηση της Σταδίου μας πληγώνει.

Το καμένο κτίριο που στέγαζε τον «Απόλλωνα» και το «Αττικόν» παραμένει τραύμα ανεπούλωτο στον αστικό ιστό. Το «Ideal», το «Άστορ», η «Ίριδα» κινδυνεύουν. Χάνουμε κινηματογράφους που μας μύησαν στα «μυστικά του σινεμά σαν της ποιήσεως τη μαγεία», όπως έγραψε ο Ανδρέας Εμπειρίκος, γνωρίζοντάς μας μεγάλους δημιουργούς, που απόσταξαν στις εικόνες τους τη λυρική ουσία της ζωής. Χάνουμε τη μυσταγωγία της αίθουσας, τη γοητεία της συλλογικής εμπειρίας. Χάνουμε χώρους που δεν ήταν απλώς αίθουσες προβολής, αλλά κιβωτοί πολιτισμού. Καθώς αποκόπτονται, ένας ένας, από το σώμα της πόλης, όπως εξάλλου και άλλοι, ιστορικοί τόποι συνάθροισης, παλιά καφενεία ή εστιατόρια που κάποτε αποτέλεσαν πυκνωτές της αθηναϊκής πνευματικής ζωής, χάνεται, σταδιακά, και η μνήμη της πόλης.

Όταν αναφέρομαι σε απώλεια μνήμης δεν μιλώ για μνήμη ιστορική, αλλά για ζώσα μνήμη, μνήμη βιωμένη, παρούσα στον τρόπο που ζούμε το παρόν και σχεδιάζουμε το μέλλον. Μνήμη που δεν έχει σχέση με την στειρότητα ή την καθήλωση της νοσταλγίας, αλλά με την ικανότητα αναδημιουργίας του παρελθόντος με βάση τις δυνατότητες του σήμερα και τις υποσχέσεις του αύριο. Γιατί η υποδοχή του μέλλοντος δεν σημαίνει ρήξη με ό,τι προϋπήρξε, αλλά εγγραφή στη συνέχεια. Δεν σημαίνει απάλειψη των ιχνών του παρελθόντος, αλλά ένταξή τους σε μια αστική εμπειρία που πλουτίζει από την παρουσία τους.

Η πόλη, κάθε πόλη, είναι ένας ζωντανός οργανισμός σε συνεχή μεταμόρφωση, όπως και οι άνθρωποι που την κατοικούν. Αναζητεί όμως πάντοτε τις σταθερές της. Τα τοπόσημά της. Κι αυτά δεν είναι μόνο τα μνημεία της. Είναι τα σπίτια, τα καφενεία, οι κινηματογράφοι και τα θέατρα, οι κήποι, οι πλατείες της, ό,τι, δηλαδή, προσδίδει σε μια πόλη ταυτότητα, ό,τι περιέχει την ιστορία των ανθρώπων, των αναζητήσεων, των παθών και των προσδοκιών τους, ό, τι συνέχει τους κατοίκους της. Αν κοπεί αυτό το ενοποιητικό νήμα, η πόλη χάνει τον άξονά της και ο καθένας από μας τη σύνδεση με τα ίδια του τα βιώματα».

Διαβάστε επίσης

ΥΠΠΟΑ: Ιντεάλ και Άστορ δεν μπορούν να χαρακτηρισθούν ως μνημεία

«Τα σινεμά μας, η πόλη μας»: Κάλεσμα στήριξης με δωρεάν προβολές σε Ιντεάλ, Άστορ, Ίριδα