Τα πετρώματα του πλανήτη Άρη... περιμένουν - Το μεγαλεπήβολο σχέδιο της NASA
Επιστήμονες θεωρούν πως στα πετρώματα του πλανήτη Άρη κρύβονται μυστικά για τη ζωή - Το αβάσταχτο οικονομικό κόστος, οι υποψήφιες εταιρείες για διαστημική δράση και οι ελπίδες των ερευνητών
Η διαστημική υπηρεσία NASA εξέδωσε μια ανακοίνωση «βόμβα», σύμφωνα με την οποία αναζητά προτάσεις από την ιδιωτική βιομηχανία για να επανεκκινήσει το ιδιαιτέρως δύσκολο σχέδιό της να μεταφέρει βράχους από τον πλανήτη Άρη στη Γη. Κάτι τέτοιο, πιστεύεται, ότι θα ρίξει φως στην κατανόηση της ζωής στο πρώιμο ηλιακό σύστημα.
Πρόκειται για ένα από τα πλέον φιλόδοξα σχέδια που έχει επιχειρήσει η NASA από το πρόγραμμα Apollo. Το κόστος για να επιτευχθεί κάτι τέτοιο μοιάζει αστρονομικό καθώς κυμαίνεται -σύμφωνα με τις πρώτες εκτιμήσεις- μεταξύ 8 και 11 δισεκατομμυρίων δολαρίων, ενώ παράλληλα δεν προβλέπεται κάτι τέτοιο να μπορεί να επιτευχθεί νωρίτερα από το 2040. Την ίδια ώρα λοιπόν, πολλοί είναι αυτοί που αναρωτιούνται αν τα οφέλη του εν λόγω μεγαλεπήβολου σχεδίου θα είναι περισσότερα από… το κόστος.
Οι εταιρείες-κολοσσοί οι οποίοι υπάρχουν στο τραπέζι των υποψηφίων είναι μεταξύ άλλων η SpaceX και η Lockheed Martin, προκειμένου να σηκώσουν στις πλάτες τους την υλοποίηση του σχεδίου και να έρθουν στον πλανήτη Γη πετρώματα και βράχοι από τον Άρη. Ωστόσο κανείς δεν αρνείται πως το κόστος είναι τόσο δυσπρόσιτο που ακόμη και οι εν λόγω εταιρείες θα αντιμετωπίσουν ζητήματα.
Υπενθυμίζεται πως τα διαστημικά αντικείμενα και οι αντίστοιχες εργασίες ήταν, είναι και θα είναι αφάνταστα ακριβά! Το διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb (JWST) κόστισε περίπου 10 δισεκατομμύρια δολάρια, ενώ ολόκληρο το πρόγραμμα Apollo κόστισε περισσότερα από 250 δισεκατομμύρια δολάρια. Σε αυτές και σε πολλές άλλες περιπτώσεις, οι έντονες επικρίσεις για το υψηλό κόστος ξεθώριασαν εκ των υστέρων, καθώς ο πραγματικός αντίκτυπος των μνημειωδών επιτευγμάτων κάθε έργου έγινε σαφής. Συνεπώς, σ’ αυτά στηρίζονται οι επιστήμονες και επιμένουν να έχουν στραμμένο το βλέμμα τους στη μεταφορά βράχων από τον Άρη.
Μαγνήτης ενδιαφέροντος ο πλανήτης Άρης – Κρύβει μυστικά του πρώιμου ηλιακού συστήματος
Ο Άρης είναι επιστημονικά σημαντικός γιατί μας επιτρέπει να μελετήσουμε τι κάνει έναν πλανήτη κατοικήσιμο με την πάροδο του χρόνου. Ο Κόκκινος Πλανήτης είχε ποτάμια, λίμνες και πιθανώς ακόμη και ωκεανούς στην πρώιμη ιστορία του, αλλά λόγω του μικρού του μεγέθους και της απόστασης του από τον ήλιο, ψύχθηκε και έχασε μεγάλο μέρος της ατμόσφαιράς του μέσα στα πρώτα δισεκατομμύρια χρόνια της ζωής του. Αυτό μετέτρεψε τον Άρη σε ένα πολύ πιο σκληρό μέρος. Η τεκτονική των πλακών και η διάβρωση έχουν «μασήσει» το μεγαλύτερο μέρος των αρχαίων βράχων του πλανήτη μας, αλλά στον Άρη έχουμε ένα παράθυρο στο πρώιμο ηλιακό σύστημα που χρονολογείται από τέσσερα δισεκατομμύρια χρόνια - την ίδια στιγμή που η ζωή εμφανίστηκε για πρώτη φορά στη Γη.
Η εξήγηση γιατί ο Άρης είχε αρχαίους ποταμούς και λίμνες είναι ένα μακροχρόνιο πρόβλημα στην πλανητική επιστήμη. Από το 1972, ο Carl Sagan και ο George Mullen παρατήρησαν ότι επειδή ο νεαρός ήλιος ήταν πιο «αδύναμος» από ό, τι είναι σήμερα, ο πρώιμος Άρης θα έπρεπε να ήταν εξαιρετικά κρύος, εκτός αν το κλίμα του ήταν ριζικά διαφορετικό. Σήμερα, υπάρχουν πολλές υποσχόμενες λύσεις σε αυτό το πρόβλημα, αλλά ακόμα δεν υπάρχει συμφωνία σχετικά με το ποια είναι η σωστή.
Τα αρχαία πετρώματα του Άρη… περιμένουν!
Έτσι λοιπόν, η μεταφορά βράχων και πετρωμάτων θα δώσει απαντήσεις σ’ αυτό το ερώτημα, επειδή θα επιτρέψει να μελετηθούν τα αρχαία πετρώματα του Άρη όσο ποτέ άλλοτε, αναζητώντας χημικές ενδείξεις για τη φύση της πρώιμης ατμόσφαιρας και του κλίματος αυτού του κόσμου. Πολλά δείγματα είναι ήδη «συσκευασμένα» σε σωλήνες και αναμένουν την ανάκτησή τους από την περιοχή του κρατήρα Jezero του Άρη, τη θέση μιας εξαφανισμένης αρχαίας λίμνης όπου το ρόβερ Perseverance της NASA λειτουργεί από το 2021.
Οι επιτόπιες μελέτες του Perseverance για τα δείγματα ήδη υπαινίσσονται το εξαιρετικά δυναμικό περιβάλλον της αρχαίας λίμνης και τα ορυκτά που διατηρούνται σε αυτά τα πετρώματα αντιπροσωπεύουν έναν θησαυρό για να εξετάσουν οι μελλοντικοί επιστήμονες. Για παράδειγμα, οι μετρήσεις ιχνών ισοτόπων μπορούν να αποκαλύψουν τη σύνθεση της αρχαίας ατμόσφαιρας, να περιορίσουν τον χρόνο των βασικών γεωλογικών γεγονότων και ακόμη και να μας πουν τις θερμοκρασίες στις οποίες σχηματίστηκαν τα ορυκτά στα ιζήματα. Οι τεχνικές για αυτού του είδους τις εργασίες στη Γη είναι πλέον πολύ προηγμένες, αλλά απαιτούν μεγάλα εργαστήρια και άκρως βαθμονομημένα όργανα, αποκλείοντας τη χρήση τους από ρομποτικά προσγειωμένα αεροσκάφη και ρόβερ.
Οι τελευταίες παρατηρήσεις από το JWST υποδηλώνουν ότι ακριβώς όπως ο Άρης, πολλοί μικροί βραχώδεις κόσμοι γύρω από άλλα αστέρια έχουν χάσει επίσης μεγάλο μέρος της ατμόσφαιράς τους. Επομένως, η επίλυση του προβλήματος της σχετικά με την κατοικήσιμη επιφάνεια του Άρη μπορεί επίσης να μας βοηθήσει να καταλάβουμε αν θα μπορούσε να υπάρχει ζωή σε τέτοιους πλανήτες.
*Με πληροφορίες από scientificamerican