Τι είναι τα αυτόνομα δίκτυα 5G SA και πού χρησιμεύουν στην καθημερινότητά μας

Ολοένα και περισσότερο οι εταιρείες κάνουν λόγο για τη μετάβαση σε αυτόνομα δίκτυα 5G (5G standalone, 5G SA) και το γεγονός ότι αντιπροσωπεύουν το μέλλον στην τηλεπικοινωνίες.

Οι δύο μεγάλες κατηγορίες δικτύων 5G είναι το μη αυτόνομο (Non standalone – NSA) και το αυτόνομο (Standalone – SA) δίκτυο 5G. Σε αντίθεση με τα δίκτυα 5G Non – Standalone, το 5G SA βασίζεται αποκλειστικά σε αρχιτεκτονική 5G Core (αυτόνομο πυρήνα) και 5G Radio, cloud – native τεχνολογίες και επιτρέπει στους παρόχους υπηρεσιών να αναβαθμίζουν, να δημιουργούν και να αναπτύσσουν νέες υπηρεσίες μέσα σε λίγες ώρες αντί για ημέρες ή εβδομάδες, χωρίς να επηρεάζονται οι ενεργές υπηρεσίες.

Τα αυτόνομα δίκτυα 5G αξιοποιούν καινοτόμες, σύγχρονες τεχνολογίες, όπως η τεχνητή νοημοσύνη (AI) και η μηχανική μάθηση (machine learning), που επιτρέπουν στους υπολογιστές να «μαθαίνουν» από μεγάλο όγκο δεδομένων και αυτό είναι το χαρακτηριστικό που τα ξεχωρίζει και τα κάνει μοναδικά σε σχέση με άλλα δίκτυα που χρειάζονται ανθρώπινη παρέμβαση (5G ή δίκτυα παλιότερης γενιάς 4G κ.ά.).

Πώς τα αυτόνομα δίκτυα 5G διευκολύνουν την καθημερινή μας ζωή

Πρακτικά, αν σε ένα συγκεκριμένο σημείο σε μία πόλη, η κίνηση δεδομένων είναι υψηλή, γιατί οι χρήστες κινητής τηλεφωνίας «κατεβάζουν» μαζικά δεδομένα, ένα αυτόνομο δίκτυο 5ης γενιάς μπορεί να το αναγνωρίσει και να προσαρμόσει αυτόματα την απόδοσή του, χωρίς ανθρώπινο χέρι, προκειμένου να εξυπηρετήσει καλύτερα τους χρήστες την ώρα αιχμής.

Το ίδιο μπορεί να κάνει και αν προκύψει κάποιο πρόβλημα κατά τη λειτουργία του, δηλαδή το δίκτυο 5G SA μπορεί να διορθώσει αυτόματα το σφάλμα και να διατηρήσει τη σύνδεση σταθερή. Ακόμα και σε περιπτώσεις κυβερνοεπιθέσεων από χάκερς, τα αυτόνομα δίκτυα έχουν την ικανότητα να αναγνωρίζουν και να ανταποκρίνονται σε απειλές σε πραγματικό χρόνο για να προστατεύουν προσωπικά δεδομένα και ιδιωτικότητα.

Το 5G είναι ήδη γνωστό για τις υψηλές ταχύτητες, ωστόσο στο πλαίσιο της ψηφιακής δεκαετίας της Ευρώπης και με στόχο τα ευρωπαϊκά νοικοκυριά να έχουν πρόσβαση σε υψηλής ταχύτητας διαδικτυακή κάλυψη έως το 2025 και συνδεσιμότητα 1 gigabit έως το 2030, τα δίκτυα 5G SA έρχονται για να φέρουν μία πραγματική 'επανάσταση' καθώς θα προσφέρουν υπερυψηλές ταχύτητες και καλύτερη ποιότητα σύνδεσης.

Οι καταναλωτές θα απολαμβάνουμε σταθερότερη και μεγαλύτερη ταχύτητα download και upload, είτε βρισκόμαστε εντός είτε εκτός σπιτιού, κάτι που είναι ιδιαίτερα σημαντικό κατά τη χρήση πολλαπλών συσκευών ή υπηρεσιών που απαιτούν γρήγορες συνδέσεις, όπως το streaming ή τα διαδικτυακά παιχνίδια και ταυτόχρονα καλύτερη διαχείριση της μπαταρίας στις κινητές μας συσκευές που είναι συνδεδεμένες στο δίκτυο, άρα και εξοικονόμηση ενέργειας.

Επιπλέον, οι επαγγελματίες θα μπορούν να χρησιμοποιούν νέες υπηρεσίες, όπως η απομακρυσμένη συνεργασία και η ρομποτική, χωρίς διακοπές και καθυστερήσεις (latency) ενώ θα υπάρξουν σημαντικές βελτιώσεις σε τομείς όπως η υγεία, καθώς το 5G SA υποστηρίζει εφαρμογές τηλεϊατρικής και απομακρυσμένης χειρουργικής.

Η τεχνολογία των αυτόνομων δικτύων 5G ανοίγει το δρόμο για νέες εφαρμογές, όπως τα αυτόνομα οχήματα (αυτοκίνητα που κινούνται χωρίς οδηγό) και οι «έξυπνες» πόλεις. Σε αυτές τις περιπτώσεις, οι ανάγκες για σύνδεση είναι πολύ υψηλές και απαιτείται πολύ γρήγορη ανταπόκριση, που μόνο το αυτόνομο 5G μπορεί να προσφέρει.

Ταυτόχρονα, οφέλη θα προκύψουν και για τη βιομηχανία, καθώς με την υιοθέτηση των αυτόνομων δικτύων είναι εφικτή η μετάβαση σε αυτοματοποιημένες διαδικασίες, άρα λιγότερες ανάγκες για συνεχή παρακολούθηση και ρυθμίσεις από τον άνθρωπο, εξοικονόμηση πόρων και ενέργειας και κατ’ επέκταση μικρότερα κόστη και πιο οικονομικές υπηρεσίες στους καταναλωτές.

Προς το παρόν, στην αγορά κυριαρχούν τα μη αυτόνομα δίκτυα 5G (NSA) αλλά οι συνθήκες πλέον ωριμάζουν για τη μετάβαση σε αυτόνομη αρχιτεκτονική 5G (SA).

Παρά το γεγονός ότι μέχρι σήμερα η ανάπτυξη του 5G SA έχει προχωρήσει με αργούς ρυθμούς, με περίπου 12% των δικτύων 5G παγκοσμίως να χρησιμοποιούν την τεχνολογία SA (στοιχεία της Οοkla, δημιουργoύ του SpeedTest) σε περίπου 50 δίκτυα παγκοσμίως και 130 παρόχους να έχουν επενδύσει σε δημόσια δίκτυα 5G SA έως τα τέλη Ιουνίου 2024 (σύμφωνα με στοιχεία του παγκόσμιου οργανισμού Global mobile Suppliers Association), οι πάροχοι τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών προωθούν το 5G SA σε αγορές όπου δραστηριοποιούνται, ονομάζοντάς το 5G+ στα δικά τους προγράμματα δεδομένων (Ericsson Mobility Report, Ιούνιος 2024).

Παράλληλα, οι αγορές του εξωτερικού, όπως η Ινδία, οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Νοτιοανατολική Ασία είναι πρωτοπόροι στην υιοθέτηση του 5G SA, η Ευρώπη παρότι έχει καθυστερήσει, ωστόσο, έχει τον μεγαλύτερο αριθμό παρόχων που σχεδιάζουν να λανσάρουν στην αγορά τα αυτόνομα δίκτυα.

Η αρχιτεκτονική των αυτόνομων δικτύων 5G είναι η βάση για το «πραγματικό» 5G, καθώς θα προσφέρει δυνατότητες που δεν ήταν εφικτές με τις παλιές τεχνολογίες. Με την ενσωμάτωση cloud–native υποδομών και ευέλικτων υπηρεσιών, το 5G SA θα ανοίξει νέες, καινοτόμες δυνατότητες για τις επικοινωνίες, φέρνοντας μας πιο κοντά σε ένα πλήρως διασυνδεδεμένο και «έξυπνο» μέλλον. Μόνο τα νέα, αυτόνομα δίκτυα μπορούν καλύψουν την ανάγκη τροφοδότησης με τεράστιο όγκο δεδομένων προκειμένου προηγμένες εφαρμογές, όπως αυτές της τεχνητής νοημοσύνης, να αξιοποιηθούν στο έπακρο στο μέλλον.