Αδυναμία ελέγχου της φαρμακευτικής δαπάνης – «Αγκάθι» και η μείωση της συμμετοχής

Ο υπουργός Υγείας παρουσίασε τους στόχους στη φαρμακευτική πολιτική για το επόμενο διάστημα, ώστε να ληφθούν υπόψη στη συζήτηση και στην προσπάθεια διαμόρφωσης μιας μίνιμουμ εθνικής πολιτικής στο συγκεκριμένο τομέα που είναι σημαντικός, τόσο για τους ασθενείς όσο και για την παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας, όπως είπε.

Ο σχεδιασμός έχει δύο άξονες, τις παρεμβάσεις για τους πολίτες και αυτές για την αγορά φαρμάκου, ώστε να αλλάξει το «μείγμα» της φαρμακευτικής πολιτικής και να αρθούν οι στρεβλώσεις που παρήγαγε το μνημονιακό πλαίσιο. Βασική παραδοχή είναι η ανεπάρκεια της δημόσιας φαρμακευτικής δαπάνης, νοσοκομειακής και εξωνοσοκομειακής, η οποία ανέρχεται συνολικά σε περίπου 2,5 δισ. ευρώ. Συνέπειες είναι η αυξητική τάση του rebate και του clawback, καθώς και η αύξηση των επιβαρύνσεων για τους πολίτες.

Ως προς τη φαρμακευτική αγορά, το υπουργείο Υγείας δρομολογεί:

Α) Νέο μοντέλο τιμολόγησης: το σημερινό πλαίσιο παρήγαγε ανά 6μηνο υποτιμολογήσεις κυρίως για τα off-patent και γενόσημα. Οι τιμές αυτών των φαρμάκων δεν μπορούν να συμπιεστούν άλλο καθώς υπάρχει σοβαρός κίνδυνος για αποσύρσεις σκευασμάτων από την αγορά, τόνισε ο κ. Ξανθός. Το αμέσως επόμενο διάστημα, θα έρθει για ψήφιση στη Βουλή, ρύθμιση με την οποία καταργείται η υποχρεωτικότητα της δεύτερης ανατιμολόγησης μέσα στο 2018. Έτσι, θα υπάρξει περιθώριο για διαβούλευση, ώστε να ισχύσει το νέο μοντέλο από τις αρχές του 2019.

Β) Αποζημιωτική πολιτική: αλλαγή του αλγόριθμου με στόχο την απλοποίηση και τη σταδιακή μείωση των επιβαρύνσεων των πολιτών.

Γ) Μηχανισμός αξιολόγησης HTA: σε κανονικούς ρυθμούς λειτουργούν οι δύο επιτροπές, αξιολόγησης και διαπραγμάτευσης, ενώ είναι έτοιμο και το προσχέδιο για τον ανεξάρτητο Οργανισμό, με στόχο στην αρχή της νέας χρονιάς να δρομολογηθεί η συγκρότηση και λειτουργία του, όπως διευκρίνισε ο γενικός γραμματέας του υπουργείου Υγείας.

Δ) Συνταγογράφηση: η ηλεκτρονική συνταγογράφηση μέχρι σήμερα λειτουργεί μόνο ως μηχανισμός επιτήρησης και όχι ελέγχου. Η εισαγωγή 51 πρωτοκόλλων είναι το δομικό βήμα αυτής της περιόδου, με στόχο την ορθολογικότερη συνταγογράφηση.

Φαρμακευτική δαπάνη

Τα 92,5 εκατ. ευρώ που προκύπτουν από την εκτιμώμενη αύξηση κατά 2,3% του ΑΕΠ για το 2019 ενσωματώνονται στο νοσοκομειακό φάρμακο και στις λοιπές δαπάνες του ΕΟΠΥΥ. Συγκεκριμένα, 45 εκατ. ευρώ θα ενισχύσουν τον κλειστό προϋπολογισμό του νοσοκομειακού φαρμάκου. Εντός της νοσοκομειακής δαπάνης θα δημιουργηθεί κλειστός προϋπολογισμός για τα παράγωγα αίματος στο επίπεδο που είναι σήμερα και επομένως δεν θα επιβαρύνονται με υπερβάσεις που αφορούν την υπόλοιπη δαπάνη. Επίσης, τα υπόλοιπα 40 εκατ. ευρώ πηγαίνουν στον ΕΟΠΥΥ για την οδοντιατρική κάλυψη παιδιών και 7,5 εκατ. στον κλειστό προϋπολογισμό της ειδικής αγωγής.

«Τα επόμενα χρόνια και ανάλογα με το δημοσιονομικό χώρο θα δούμε αναπροσαρμογή και για τον προϋπολογισμό του 1,945 δισ. ευρώ» δήλωσε ο κ. Ξανθός.

Ο υπουργός Υγείας αναφέρθηκε και στην ιδέα των κλειστών προϋπολογισμών ανά θεραπευτική κατηγορία η οποία παραμένει στο τραπέζι, με στόχο να προσαρμοστούν καλές πρακτικές της Ευρώπης στα επιδημιολογικά δεδομένα της χώρας μας και να βρεθεί ισορροπία η οποία να διασφαλίζει σε κάθε κατηγορία φαρμάκων ότι θα καλύπτονται «αξιοπρεπώς» οι ανάγκες. Αμιγώς στο θέμα του clawback, πάντως, ο κ. Ξανθός παραδέχτηκε ότι θα συνεχίσει να υπάρχει υπέρβαση «γιατί δεν μπορούμε να ελέγξουμε αποτελεσματικά τη δαπάνη». Πέρυσι, η συνολική επιβάρυνση ήταν 1,2 δισ. ευρώ, ενώ για φέτος «θα δούμε πού θα φτάσει», όπως είπε χαρακτηριστικά.

Μείωση της συμμετοχής

Η συμπίεση της φαρμακευτικής δαπάνης μετακύλησε το κόστος και στους πολίτες, οι οποίοι πληρώνουν 1,8 δισ. ευρώ για συμμετοχή, διαφορά ασφαλιστικής-λιανικής τιμής, για ΜΗΣΥΦΑ είτε για το 1 ευρώ ανά συνταγή. Το τελευταίο δεν καταργείται άμεσα, όμως θα προκύψει ελάφρυνση από την άρση του περιορισμού των τριών φαρμάκων ανά συνταγή, από τις 15/10/2018. Άρα, θα έχουμε πραγματική εικόνα των συνταγών και μείωση της επιβάρυνσης γιατί ο πολίτης θα πληρώνει μόνο 1 ευρώ αφού θα χρειάζεται μία συνταγή, είπε ο κ. Ξανθός.

Για τη μείωση της συμμετοχής, ο υπουργός Υγείας τόνισε ότι όποια ελάφρυνση υπάρξει, έχει δημοσιονομική επίπτωση, είτε επιβαρύνει το κράτος είτε τους εμπλεκόμενους στην αγορά φαρμάκου. Επομένως, «χρειάζονται βήματα με πολύ μετρημένο τρόπο» ανέφερε.

Η ιδέα που είναι προς συζήτηση αφορά στην εισαγωγή εισοδηματικών κριτηρίων και κριτηρίων με βάση τη χρονιότητα της νόσου. «Έχουμε ξεκινήσει διάλογο με τη φαρμακοβιομηχανία και στο επόμενο διάστημα θα έχουμε μια λύση» δήλωσε.

Σε κάθε περίπτωση, στόχος του υπουργείου Υγείας είναι η καθολική κάλυψη των πολιτών χωρίς διακρίσεις και η εγγυημένη πρόσβαση στο φάρμακο, είτε σε αποτελεσματικά και οικονομικά φάρμακα είτε σε νέα, με προστιθέμενη θεραπευτική αξία, τόνισε ο κ. Ξανθός.