Καρκίνος Ορθού: Αντιμετωπίστε τις υποτροπές

Όπως μας εξηγεί ο Δρ. Παναγιώτης Γεωργίου, Διευθυντής Χειρουργός Παχέος Εντέρου και Ορθού Ιατρικού Κέντρου Αθηνών, αν και σε γενικές γραμμές, οι υποτροπές μετά από αφαίρεση καρκίνου του ορθού, δεν είναι συχνές, όταν το χειρουργείο πραγματοποιείται από εξειδικευμένο χειρουργό παχέος εντέρου και ορθού, υπάρχουν παράγοντες που μπορούν να αυξήσουν τις πιθανότητες εμφάνισής τους. Σε κάθε περίπτωση, οι τοπικές υποτροπές μπορούν πλέον να αντιμετωπιστούν χειρουργικά με εξαιρετικά αποτελέσματα, με την έγκαιρη διάγνωση, αλλά και την εμπειρία της χειρουργικής ομάδας να αναδεικνύονται σε καθοριστικούς παράγοντες για την επιτυχημένη αφαίρεσή τους.

Διαβάστε αναλυτικά για τον Καρκίνο Παχέος Εντέρου και Ορθού

Τι είναι η Υποτροπή Καρκίνου του Ορθού;

Υποτροπή ονομάζεται η τοπική επανεμφάνιση του καρκίνου του ορθού μετά από επιτυχημένο χειρουργείο για την αφαίρεση του, και συμβαίνει περίπου στο 2-6% των χειρουργημένων ασθενών.

Τι επηρεάζει την τοπική υποτροπή;

Η τοπική υποτροπή επηρεάζεται από το στάδιο του αρχικού καρκίνου, το ύψος από τον πρωκτό και την απόσταση από τα όρια της εκτομής. Όταν αυτή η απόσταση είναι μικρότερη από 1 χιλιοστό, τότε αυξάνεται κατά πολύ η πιθανότητα υποτροπής.

Η χρήση της υψηλής ευκρίνειας μαγνητικής τομογραφίας του ορθού (HR-MRI) επιτρέπει την λεπτομερή απεικόνιση του καρκίνου αλλά και των μεταστάσεων στους τοπικούς λεμφαδένες, διευκολύνοντας τον σχεδιασμό της ογκολογικής στρατηγικής, ούτως ώστε να μειώσει τη πιθανότητα υποτροπής.

Σε περιπτώσεις τοπικής υποτροπής η αξία της υψηλής ευκρίνειας μαγνητικής τομογραφίας του ορθού είναι πολύ μεγάλη. Στις περιπτώσεις αυτές, χρησιμοποιείται το πρωτόκολλο Μαγνητικής, το οποίο είχαμε εισηγηθεί ως μέρος της διατριβής μου στο Imperial College London, και έχει γίνει πλέον το Gold Standard στα μεγαλύτερα ογκολογικά κέντρα αναφοράς για καρκίνο του ορθού στον κόσμο. Το ίδιο πρωτόκολλο χρησιμοποιείται πλέον και στο Ιατρικό Κέντρο Αθηνών. Το πρωτόκολλο αυτό δίνει τη δυνατότητα της εξειρετικά λεπτομερούς απεικόνισης του καρκίνου, αλλά και των γειτονικών ανατομικών δομών που μπορεί να προσβάλλει, συμβάλλοντας στον ακριβή σχεδιασμό του χειρουργείου.

Μέσα από το ερευνητικό μου έργο, είχαμε αποδείξει την υψηλή αξία της HR-MRI και τον ογκολογικό της ρόλο, καθώς μπορεί να προβλέψει με μεγάλη ακρίβεια το ποσοστό επιτυχίας του χειρουργείου, όταν αυτό πραγματοποιείται από εκπαιδευμένο και έμπειρο χειρουργό στον υποτροπιάζοντα καρκίνο του ορθού με εμπειρία σε μεγάλα κέντρα αναφοράς, όπως το Royal Marsden, St Mark’s & St Marys. Τα αποτελέσματά αυτής της εργασίας δημοσιεύτηκαν στο Ευρωπαϊκό περιοδικό του Καρκίνου.

Μπορεί να αφαιρεθεί η τοπική υποτροπή;

Μετά το πρώτο χειρουργείου αφαίρεσης του καρκίνου του ορθού είναι πολύ σημαντικό ο ασθενής να παρακολουθείται από τον ογκολόγο και το χειρουργό με προγραμματισμένο απεικονιστικό έλεγχο και κολονοσκοπήσεις, με σκοπό την έγκαιρη διάγνωση μίας πιθανής υποτροπής. Η έγκαιρη διάγνωση είναι εξαιρετικά σημαντική για την επιτυχημένη αφαίρεση της υποτροπής.

Οι τοπικές υποτροπές μπορούν πλέον να αντιμετωπιστούν χειρουργικά με εξαιρετικά αποτελέσματα, αφού πρώτα γίνει η σταδιοποίηση με τη χρήση της υψηλής ευκρίνειας Μαγνητικής του Ορθού, όπως αναφέρθηκε πιο πάνω. Είναι πολύ σημαντικό να τονιστεί ότι τα περιστατικά αυτά είναι πολύ απαιτητικά και πρέπει να αντιμετωπίζονται από εκπαιδευμένους και έμπειρους χειρουργούς παχέος εντέρου και ορθού με τις ομάδες τους μόνο. Χρειάζεται προσεκτική προ-εγχειρητική εκτίμηση, ούτως ώστε να γίνει η σωστή επιλογή ασθενών και το είδος του χειρουργείου, καθώς κάθε χειρουργείο είναι διαφορετικό. Χρειάζεται εξατομικευμένη χειρουργική προσέγγιση. Σε μερικές περιπτώσεις, χρειάζεται και η συμβολή χειρουργών άλλων ειδικοτήτων όπως αγγειοχειρουργοί, νευροχειρουργοί, ουρολόγοι και πλαστικοί χειρουργοί. Είναι πάρα πολύ απαιτητικά μετεγχειρητικά και χρειάζονται διαρκή παρακολούθηση για σημαντικό χρονικό διάστημα.

Επί τη ευκαιρία, να αναφέρουμε ότι στις 15 Μαΐου, πραγματοποιήθηκε το πρώτο χειρουργείο στην Ελλάδα όπου αφαιρέθηκε το κατώτερο ιερό οστό μαζί με το ορθό και το οπίσθιο τοίχωμα του κόλπου και μήτρα, για την αντιμετώπιση υποτροπής καρκίνου του ορθού που διηθούσε το ιερό οστό (Κοιλιο-ιερεκτομή/Abdominosacral resection). Η ασθενής είχε αρχικά αποταθεί σε κέντρο αναφοράς του Λονδίνου, όπου την είχαν παραπέμψει σε εμάς. Το χειρουργείο διήρκεσε 15 ώρες και πραγματοποιήθηκε με τη βοήθεια όλων των προαναφερθέντων ειδικοτήτων. Η ασθενής ανάρρωσε και πήρε εξιτήριο.

Δείτε παρακάτω την συνέντευξη του Παναγιώτη Γεωργίου στον ANT1 για την αντιμετώπιση των υποτροπών του καρκίνου του ορθού.

Μπορούν αυτά τα χειρουργεία να πραγματοποιηθούν λαπαροσκοπικά ή ρομποτικά;

Σε επιλεγμένες περιπτώσεις, ναι.

Χρειάζεται κάποια άλλη θεραπεία πριν ή μετά το χειρουργείο;

Η θεραπεία είναι εξατομικευμένη και προσαρμόζεται στον κάθε ασθενή. Εξαρτάται από την ύπαρξη μεταστάσεων και από τη χορήγηση χημειοθεραπείας ή χημειο-ακτινοθεραπείας στο παρελθόν.

Κλείνοντας αυτή τη συζήτηση, υπάρχει κάποιο μήνυμα που θα θέλατε να απευθύνετε στους αναγνώστες μας;

Συνοψίζοντας τα όσα ήδη συζητήσαμε, νομίζω ότι οι αναγνώστες σας θα πρέπει να κρατήσουν ότι σήμερα, η υποτροπή του καρκίνου του ορθού, μπορεί να αντιμετωπιστεί επιτυχώς, γεγονός που υπογραμμίζει τη σημασία της έγκαιρης διάγνωσης. Σε κάθε περίπτωση όμως, τα περιστατικά αυτά παραμένουν εξαιρετικά απαιτητικά και χρήζουν εξατομικευμένης χειρουργικής αντιμετώπισης από χειρουργούς με εμπειρία στις υποτροπές.

Για αναλυτική ενημέρωση καλέστε στο 6988 266 898, ο Παναγιώτης Γεωργίου, Διευθυντής Χειρουργός Παχέος Εντέρου και Ορθού Ιατρικού Κέντρου Αθηνών είναι στη διάθεση σας στην Κηφισίας 58, στο Μαρούσι.

Εναλλακτικά επισκεφθείτε την ιστοσελίδα: georgioumd.gr

Ο Παναγιώτης Γεωργίου είναι Διευθυντής Γενικός Χειρουργός και Χειρουργός Παχέος Εντέρου και Ορθού, διδάκτωρ και επίτιμος Λέκτορας του Πανεπιστημίου Imperial στο Λονδίνο, με διατριβή στη διάγνωση και θεραπεία του προχωρημένου και υποτροπιάζοντος καρκίνου του ορθού.

Ο Δρ Γεωργίου εργάζεται στο Ιατρικό Κέντρο Αθηνών ως Διευθυντής με τακτικές ιατρικές επισκέψεις στην Κύπρο, όπου εξετάζει και χειρουργεί εξειδικευμένα περιστατικά. Στόχος του είναι η παροχή χειρουργικών υπηρεσιών ακολουθώντας τα διεθνή πρότυπα και τις εξελίξεις στην υποειδικότητά του, με γνώμονα τις ανάγκες του ασθενή.