Υποβοηθούμενη αναπαραγωγή: Χορηγήθηκαν οι πρώτες 25 άδειες σε γυναίκες ηλικίας 52-54 ετών

Για το νέο θεσμικό πλαίσιο για την ιατρικώς υποβοηθούμενη αναπαραγωγή μίλησε ο Αναπληρωτής Καθηγητής και Πρόεδρος της Εθνικής Αρχής Ιατρικώς Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής, Νικόλαος Βραχνής, σε συνέντευξη Τύπου, την Τετάρτη (14/09/2022). «Οι προοδευτικές και εξαιρετικά ευεργετικές διατάξεις του νέου νόμου 4958/2022, με τις αναγκαίες ρυθμίσεις για την Υποβοηθούμενη Αναπαραγωγή προσαρμόζουν την νομοθεσία της χώρας μας στα άλματα που έχει επιτύχει η ιατρική επιστήμη τα τελευταία χρόνια» δήλωσε ο κ. Βραχνής, τονίζοντας ότι «το νομοσχέδιο εκσυγχρονίζει το θεσμικό πλαίσιο της ιατρικώς υποβοηθούμενης αναπαραγωγής, ενώ ταυτόχρονα διασφαλίζει τα δικαιώματα της γυναίκας και αποκαθιστά αδικίες ετών».

«Πλέον το ανώτερο ηλικιακό όριο τροποποιείται από το 50ο έτος στο 54ο (54 ετών και 0 ημερών), υπό την προϋπόθεση ότι οι υποψήφιες γυναίκες ηλικίας 50-54 ετών θα πάρουν ειδική άδεια από την Εθνική Αρχή Ιατρικώς Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής για να προχωρήσουν στη διαδικασία, αφού έχουν προσκομίσει τα απαραίτητα δικαιολογητικά. Ήδη μέσα σε χρονικό διάστημα ενός μηνός από την εφαρμογή του νέου νόμου, η ΕΑΙΥΑ έχει χορηγήσει 25 άδειες εφαρμογής μεθόδου ιατρικώς υποβοηθούμενης αναπαραγωγής σε γυναίκες ηλικίας 52-54 ετών. Επίσης, όπως αποδεικνύεται από τα επίσημα στατιστικά στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, ο αριθμός των παιδιών που γεννιούνται στην Ελλάδα από γυναίκες άνω των 50 ετών δεν μπορεί να παραβλεφθεί και να θεωρηθεί αμελητέος καθώς το έτος 2020 πραγματοποιήθηκαν 136 γεννήσεις τέκνων από γυναίκες ηλικίας άνω των 50 ετών. Η συντριπτική πλειοψηφία των κυήσεων αν όχι όλες προήλθαν από εφαρμογή μεθόδων ΙΥΑ οι οποίες έγιναν στην αλλοδαπή όπου κατέφυγαν τα υποβοηθούμενα ζευγάρια αφού στην Ελλάδα το νομικό πλαίσιο για προσαύξηση του ηλικιακού ορίου από τα 50 στα 52 έτη ίσχυσε από Ιούνιο του 2021 ενώ η προσαύξηση μέχρι 54 ετών ισχύει από τον Ιούνιο του τρέχοντος έτους».

Αναφερόμενος στις νομοθετικές διατάξεις περί κρυοσυντήρησης, ο πρόεδρος της Αρχής τόνισε ότι «με το νέο νόμο παρέχεται η δυνατότητα κρυοσυντήρησης γεννητικού υλικού, ζυγωτών και γονιμοποιημένων ωαρίων όχι μόνο για ιατρικούς αλλά και για κοινωνικούς λόγους και συγκεκριμένα για τη διατήρηση της γονιμότητας («κοινωνική κρυοσυντήρηση»)», ενώ σε άλλο σημείο επεσήμανε ότι με τον νέο νόμο θεσμοθετείται «το δικαίωμα κρυοσυντήρησης αγονιμοποίητου γεννητικού υλικού (ωαρίων ή σπέρματος), αλλά όχι γονιμοποιημένων ωαρίων (δηλαδή εμβρύων), χωρίς τη συναίνεση του/της συζύγου ή του προσώπου µε το οποίο έχει συναφθεί σύμφωνο συμβίωσης ή του/της συντρόφου». Επιπροσθέτως, ο Καθηγητής εξήγησε πως σε περίπτωση διαζυγίου, ακύρωσης του γάμου, διάστασης, λήξης ή καταγγελίας του συμφώνου συμβίωσης και λήξης της ελεύθερης ένωσης, «το μη γονιμοποιημένο γεννητικό υλικό (γαμέτες) δεν καταστρέφεται, αλλά διατηρείται και χρησιμοποιείται από αυτόν στον οποίο ανήκει».

Σχετικά με τις αλλαγές που επιφέρει ο νέος νόμος ως προς τη δωρεά γενετικού υλικού, ο πρόεδρος της Αρχής ανέφερε ότι θεσμοθετείται «η δυνατότητα δωρεάς γενετικού υλικού, ανεξάρτητα από την ύπαρξη ληπτών κατά τον κρίσιμο χρόνο της δωρεάς, αντίστοιχα η δυνατότητα λήψης και κρυοσυντήρησης γεννητικού υλικού από τις Τράπεζες Κρυοσυντήρησης, χωρίς σύνδεση µε συγκεκριμένο/ους λήπτη/ες και τρίτον το δικαίωμα του δότη ή της δότριας να αποφασίζουν για την ανωνυμία τους». Επεξηγώντας το τελευταίο, ο κ. Βραχνής επεσήμανε ότι «τα πρόσωπα που προσφέρουν γαμέτες ή γονιμοποιημένα ωάρια έχουν τη δυνατότητα να επιλέξουν αν θα είναι επώνυμα ή ανώνυμα ή αν η ταυτότητά τους θα γνωστοποιείται στο παιδί μετά την ενηλικίωσή του. Στην περίπτωση που επιλέξουν την ανωνυμία, οι ιατρικές πληροφορίες που τους αφορούν τηρούνται σε απόρρητο αρχείο, χωρίς ένδειξη της ταυτότητάς τους. Πρόσβαση στο αρχείο του ανώνυμου δότη επιτρέπεται µόνο στο παιδί και µόνο για λόγους που αφορούν την υγεία του, χωρίς να γνωστοποιούνται άλλα στοιχεία του δότη όπως το ονοματεπώνυμό του. Η επιλογή ανώνυμου ή επώνυμου δότη γίνεται από το υποβοηθούμενο πρόσωπο και, σε περίπτωση γάμου ή συμφώνου συμβίωσης ή ελεύθερης ένωσης, απαιτείται η συμφωνία του συζύγου ή του συντρόφου».

Κλείνοντας, ο κ. Νικόλαος Βραχνής αναφέρθηκε και στην ίδρυση της Μονάδας Ιατρικώς Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής για χρήση αποκλειστικά από οροθετικά HIV άτομα στο Αττικό Νοσοκομείο. Όπως σημείωσε, «η βιβλιογραφία είναι πλέον επαρκής όσον αφορά την ασφάλεια εφαρμογής διαδικασιών υποβοηθούμενης αναπαραγωγής στα άτομα αυτά. Ήταν μια διαπιστωμένη αναγκαιότητα εδώ και αρκετά χρόνια και πλέον με το νέο Νόμο εμπράκτως εφαρμόζεται ο ρόλος της επιστήμης που είναι να δίνει ίσες ευκαιρίες και δικαιώματα στους ανθρώπους. Το Αττικό Νοσοκομείο είναι το πλέον κατάλληλο εκ της στελέχωσης και των εγκαταστάσεων του για να φιλοξενήσει και να υποστηρίξει τη νέα Μονάδα. Οι διαδικασίες πρόκειται να εκκινηθούν άμεσα για την αναδιαμόρφωση του χώρου, τον εξοπλισμό της μονάδας και την τοποθέτηση του προσωπικού».

Υπενθυμίζεται ότι στα βασικά σημεία του νόμου προβλέπεται:

α) η αύξηση του ηλικιακού ορίου των γυναικών που δύνανται να προσφύγουν σε ιατρικώς υποβοηθούμενη αναπαραγωγή από το 50ο στο 54ο έτος της ηλικίας τους, καθώς και η πρόβλεψη περί χορήγησης ειδικής άδειας για ιατρικώς υποβοηθούμενη αναπαραγωγή σε γυναίκες ηλικίας από 50 έτη και 1 ημέρα μέχρι 54 ετών.

β) η δυνατότητα κρυοσυντήρησης γεννητικού υλικού, ζυγωτών και γονιμοποιημένων ωαρίων και για κοινωνικούς λόγους, και η κατάργηση του ανώτατου ορίου των 20 ετών όσον αφορά τη διάρκειά της,

γ) το δικαίωμα του ατόμου να καταθέτει μη γονιμοποιημένο γεννητικό υλικό για κρυοσυντήρηση χωρίς τη συναίνεση του ή της συζύγου ή του μέρους με το οποίο έχει συνάψει σύμφωνο συμβίωσης ή του συντρόφου του, καθώς και για ελεύθερη χρήση του σε περίπτωση διαζυγίου, ακύρωσης του γάμου, διάστασης, λήξης ή καταγγελίας του συμφώνου συμβίωσης ή λήξης της ελεύθερης ένωσής του,

δ) η ρητή πρόβλεψη ότι η διάθεση γεννητικού υλικού για τη δημιουργία Τραπεζών Κρυοσυντήρησης ανεξάρτητα από την ύπαρξη ληπτών κατά το χρόνο της διάθεσης δεν αποτελεί απαγορευμένη διάθεση,

ε) η δυνατότητα λήψης και κρυοσυντήρησης γεννητικού υλικού δότη ή δότριας από Τράπεζα Κρυοσυντήρησης, ανεξάρτητα από την ύπαρξη ληπτών τη δεδομένη χρονική περίοδο,

στ) η δυνατότητα του δότη ή της δότριας να αποφασίζει ο ίδιος ή η ίδια για την ανωνυμία του ή της,

η ) η ίδρυση Μονάδας Ιατρικώς Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής (Μ.Ι.Υ.Α.) και Τράπεζας Κρυοσυντήρησης αποκλειστικά για την εξυπηρέτηση προσώπων οροθετικών στον ιό της ανθρώπινης ανοσοποιητικής ανεπαρκείας.

Σχετικές ειδήσεις

• Προσωπικός γιατρός: Ξεπέρασαν τα 3 εκατομμύρια οι εγγεγραμμένοι πολίτες
• Κατάργηση του clawback ζητούν οι γιατροί - Στο ΣτΕ προσφεύγει και ο Ιατρικός Σύλλογος Αθηνών
• Κωτσιόπουλος: «Βόμβα» στα θεμέλια του ΕΣΥ, η διαφθορά στην υγεία