Παγκόσμια Εβδομάδα Εμβολιασμού: Η σημασία του εμβολιασμού στην ενήλικη ζωή

Κάθε χρόνο, η τελευταία εβδομάδα του Απριλίου είναι αφιερωμένη στην αξία των εμβολιασμών για την πρόληψη νόσων, κάποιες από τις οποίες στο παρελθόν κόστισαν τις ζωές εκατομμυρίων ανθρώπων. Η Παγκόσμια Εβδομάδα Εμβολιασμού καθιερώθηκε από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, για να υπενθυμίζει ότι τα εμβόλια αποτελούν ένα από τα σημαντικότερα επιτεύγματα της Επιστήμης και να αναδεικνύει τον ρόλο τους στην προστασία της Δημόσιας Υγείας.

Με αφορμή τη φετινή εβδομάδα εμβολιασμού (24-30 Απριλίου), είναι ευκαιρία να εστιάσουμε στην ευαισθητοποίηση για τον εμβολιασμό των ενηλίκων. Θετικό στοιχείο για τη χώρα μας είναι ότι οι παιδικοί εμβολιασμοί διενεργούνται σε υψηλά ποσοστά με βάση το Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών. Δεν συμβαίνει το ίδιο, όμως, με το Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών για τους ενήλικες, γεγονός που πιστοποιείται και από πρόσφατη έρευνα του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου, σύμφωνα με την οποία υπάρχει κενό ενημέρωσης για τον εμβολιασμό των ενηλίκων.

Χαρακτηριστικό είναι ότι με βάση μελέτες, μέχρι το 2030, ο αριθμός των ατόμων ηλικίας 60 ετών και άνω αναμένεται να αυξηθεί κατά περισσότερο από το ένα τρίτο του παγκόσμιου πληθυσμού, φτάνοντας τα 1,4 δισεκατομμύρια άτομα. Συνεπώς, καθώς ο πληθυσμός παγκοσμίως γηράσκει, η αξία της πρόληψης μέσω του εμβολιασμού είναι ακόμη μεγαλύτερη, συμβάλλοντας στο να παραμείνουν οι ενήλικες υγιείς και παραγωγικοί και μειώνοντας το κόστος υγειονομικής περίθαλψης.

Μια σειρά νοσημάτων περιλαμβάνονται στο πρόγραμμα της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών για τους ενήλικες. Κάποια είναι γνωστά στο ευρύ κοινό και κάποια λιγότερο. Για παράδειγμα, πολλοί ενδεχομένως γνωρίζουν ότι συστήνεται ο εμβολιασμός όλων των ατόμων άνω των 65 ετών για τον πνευμονιόκοκκο, όμως το εμβόλιο κατά του κοκκύτη δεν είναι ευρέως γνωστό ότι πρέπει να επαναλαμβάνεται κατά την ενήλικη ζωή. Επίσης, οι περισσότεροι αναγνωρίζουν την αξία του εμβολιασμού κατά της εποχικής γρίπης. Υπάρχουν, όμως, και νοσήματα που δεν έχουν εποχιακό χαρακτήρα και η εμφάνισή τους μπορεί να επηρεάσει σημαντικά την ποιότητα ζωής του νοσούντα. Ένα τέτοιο είναι ο έρπης ζωστήρας, ένα εξαιρετικά επώδυνο λοιμώδες νόσημα που πλήττει συνήθως τους ανθρώπους μέσης και τρίτης ηλικίας.

Περισσότερο από το 90% των ενηλίκων ηλικίας 50 ετών και άνω, είναι ήδη φορείς του ιού που προκαλεί έρπητα ζωστήρα, καθώς είναι ο ίδιος που είχε προκαλέσει την ανεμοβλογιά και παραμένει σε λανθάνουσα κατάσταση στον οργανισμό. Η κύρια αιτία εμφάνισής του είναι το γεγονός ότι οι αμυντικοί μηχανισμοί του ανοσοποιητικού συστήματος προοδευτικά εξασθενούν, ειδικά μετά την ηλικία των 50 ετών ή και νωρίτερα λόγω ανοσοκαταστολής λόγω νόσου ή θεραπείας.

Ένας στους τρεις ανθρώπους θα νοσήσει από έρπητα ζωστήρα, καθώς ο ανενεργός ιός επανενεργοποιείται. Οι επιπλοκές για τον ασθενή μπορεί να είναι σοβαρές, όπως:

• Η μεθερπητική νευραλγία: Πρόκειται για ένα νευροπαθητικό πόνο που μπορεί να διαρκέσει για μήνες ή και χρόνια, χωρίς να υπάρχουν ιδιαίτερα αποτελεσματικές θεραπείες για την ανακούφιση των ασθενών
• Ο οφθαλμικός έρπης ζωστήρας: Εμφανίζεται εάν ο ιός επανενεργοποιηθεί στο γάγγλιο του τρίδυμου νεύρου και μπορεί να οδηγήσει σε βαριές καταστάσεις ακόμη και σε τύφλωση

Η αξία του εμβολιασμού για τη συγκεκριμένη νόσο είναι πολύ μεγάλη, αφενός γιατί η εμφάνιση του έρπητα ζωστήρα έχει υψηλή συχνότητα, αφετέρου γιατί δεν μπορεί να αντιμετωπισθεί αποτελεσματικά με φαρμακευτική αγωγή, ενώ και η αποτελεσματικότητα των θεραπειών για την αντιμετώπιση του πόνου είναι περιορισμένη.

Σύμφωνα με το Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών Ενηλίκων συστήνεται ο εμβολιασμός ενηλίκων ηλικίας 60 ετών και άνω και ανοσοκατεσταλμένων ατόμων ηλικίας 18 ετών και άνω.

Συνοψίζοντας η Παγκόσμια Εβδομάδα Εμβολιασμού είναι μια καλή ευκαιρία για να συζητήσουμε με το γιατρό μας και να ενημερωθούμε ποια νοσήματα μπορούμε να προλάβουμε μέσω του εμβολιασμού.