Παγκόσμια ημέρα λεύκης: Ενθαρρυντικά τα νέα θεραπευτικά δεδομένα
H λεύκη είναι μια χρόνια, επίκτητη δερματική πάθηση, η οποία στους περισσότερους ασθενείς έχει αυτοάνοση αιτιολογία. Χαρακτηρίζεται από την εμφάνιση λευκών κηλίδων στο δέρμα, οι οποίες προκαλούνται από την απώλεια της χρωστικής του δέρματος, της μελανίνης. Μπορεί να παρουσιαστεί σε οποιοδήποτε σημείο του σώματος, έχει ίδια συχνότητα εμφάνισης μεταξύ των φύλων και εκδηλώνεται σε οποιαδήποτε ηλικία, συνήθως όμως τα αρχικά συμπτώματά της εμφανίζονται πριν από την ηλικία των 30 ετών. Στην Ευρώπη, ο επιπολασμός της λεύκης εκτιμάται στο 1%, ενώ στη χώρα μας υπολογίζεται ότι αφορά περίπου 100.000 ασθενείς.
Πέρα από τις δερματικές της εκδηλώσεις, η λεύκη συνδέεται με σημαντική ψυχοκοινωνική επιβάρυνση. Σύμφωνα με μελέτες, τα άτομα με λεύκη συχνά βιώνουν έντονο στρες, μειωμένη αυτοπεποίθηση, χαμηλή αυτοεκτίμηση και συμπτώματα άγχους ή κατάθλιψης, ενώ σε αυξημένο ποσοστό αναφέρουν ότι έχουν βιώσει στιγματισμό εξαιτίας της λεύκης τους.
«Η λεύκη έχει, στους περισσότερους ασθενείς, αυτοάνοση αιτιολογία. Για τον λόγο αυτό, οι ασθενείς με λεύκη ενδέχεται να πάσχουν και από κάποιο άλλο αυτοάνοσο νόσημα, όπως είναι η θυρεοειδίτιδα Hashimoto. Άλλα νοσήματα που μπορεί να συνυπάρχουν είναι η γυροειδής αλωπεκία και η ατοπική δερματίτιδα» αναφέρει η Δρ. Ηλέκτρα Νικολαΐδου, Καθηγήτρια Δερματολογίας - Αφροδισιολογίας, Α΄ Κλινική Αφροδισίων και Δερματικών Νόσων Ιατρικής Σχολής Ε.Κ.Π.Α., Νοσοκομείο Αφροδισίων & Δερματικών Νόσων «Ανδρέας Συγγρός».
Υψηλά ποσοστά ανταπόκρισης στις νέες θεραπείες
«O καταλληλότερος θεραπευτικός δρόμος για κάθε ασθενή, θα βρεθεί σε συνεργασία με τον θεράποντα ιατρό, τον δερματολόγο» τονίζει με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα για τη λεύκη, η Ελληνική Δερματολογική & Αφροδισιολογική Εταιρείας (ΕΔΑΕ). Ο πρόεδρος της ΕΔΑΕ, Δρ. Ιωάννης Μπάρκης, Δερματολόγος - Αφροδισιολόγος, Διδάκτωρ Ιατρικής Σχολής Ε.Κ.Π.Α. αναφέρει σχετικά: «Η λεύκη είναι μία χρόνια, αυτοάνοση δερματική νόσος. Δημιουργεί έντονα αισθητικά προβλήματα, λόγω των δυσχρωμιών που προκαλεί, χωρίς όμως να απειλεί τη σωματική υγεία των πασχόντων. Πολύ συχνά επίσης δημιουργεί έντονα ψυχοκοινωνικά προβλήματα, στις εκτεταμένες μορφές της νόσου, κυρίως όταν αυτές εντοπίζονται στα σκουρόχρωμα δέρματα και έτσι επηρεάζει αρνητικά την ποιότητα ζωής των ατόμων που πάσχουν από αυτή. Για τον λόγο αυτό, η Ελληνική Δερματολογική & Αφροδισιολογική Εταιρεία (ΕΔΑΕ) δημιουργεί και διεξάγει εκστρατείες ενημέρωσης του κοινού και υποστηρίζει προσπάθειες που έχουν σκοπό να προάγουν τη γνώση, ώστε να δοθούν χρήσιμες πληροφορίες για όλα τα αυτοάνοσα νοσήματα. Πιο εξειδικευμένα, σχετικά με τη λεύκη είναι πολύ σημαντική η ενημέρωση του κοινού, ώστε αφενός μεν να γίνει κατανοητό το νόσημα τόσο από τους πάσχοντες όσο και από τους συμπολίτες μας, αφετέρου δε να σταματήσει το στίγμα που δημιουργεί η νόσος, δεδομένο που επιβαρύνει σημαντικά την ψυχολογική κατάσταση των ασθενών».
Σύμφωνα με τον ίδιο, η ανταπόκριση στις μέχρι σήμερα υπάρχουσες θεραπείες δεν είναι ικανοποιητική, γιατί επιτυγχάνεται μερική αποκατάσταση του χρώματος στο πάσχον δέρμα. Τα νέα θεραπευτικά δεδομένα, όμως, είναι ιδιαίτερα ενθαρρυντικά, καθώς έχουν αναπτυχθεί και εγκριθεί νέες καινοτόμες θεραπείες για την αντιμετώπιση της λεύκης με υψηλά ποσοστά ανταπόκρισης. «Είναι σημαντικό οι ασθενείς να επισκέπτονται έγκαιρα τον δερματολόγο τους, καθώς μόνο σε συνεργασία μαζί του θα βρεθεί η κατάλληλη θεραπευτική διαδρομή και θα δουν πραγματικά τα συμπτώματα να υποχωρούν σημαντικά και τη ζωή τους να βελτιώνεται» καταλήγει.
Μύθοι και αλήθειες για τη λεύκη
- ΜΥΘΟΣ: Η λεύκη είναι κοσμητική πάθηση
ΑΛΗΘΕΙΑ: Η λεύκη είναι μια δερματική πάθηση αυτοάνοσης αιτιολογίας, που προκαλεί απώλεια του χρώματος του δέρματος και δημιουργεί λευκές κηλίδες. Οι κηλίδες αυτές σχηματίζονται όταν τα μελανοκύτταρα (κύτταρα του δέρματος που δίνουν χρώμα στο δέρμα, τα μαλλιά και τα μάτια) καταστρέφονται κατά λάθος από το ανοσοποιητικό σύστημα του οργανισμού. Δεν θεωρείται απειλητική για τον οργανισμό, μπορεί όμως να έχει σημαντικό αντίκτυπο στην αυτοπεποίθηση και αυτοεκτίμηση του ασθενούς, καθώς και να επηρεάσει σε μεγάλο βαθμό την καθημερινότητα και την ποιότητα ζωής του.
- ΜΥΘΟΣ: Η λεύκη αφορά μόνο το δέρμα
ΑΛΗΘΕΙΑ: Η λεύκη εμφανίζεται κυρίως στο δέρμα, αλλά μπορεί να επηρεάσει τον βλεννογόνο στο εσωτερικό του στόματος και της μύτης. Αν εμφανιστεί σε περιοχές με τριχοφυΐα, οι τρίχες αποκτούν λευκό χρώμα. Επίσης, η λεύκη, ως αυτοάνοσο νόσημα, συχνά συνυπάρχει και με άλλα αυτοάνοσα, όπως η δυσλειτουργία του θυρεοειδούς, η ατοπική δερματίτιδα και η αλωπεκία.
- ΜΥΘΟΣ: Η λεύκη εμφανίζεται σε μεγαλύτερη συχνότητα σε άτομα με πιο σκούρο δέρμα
ΑΛΗΘΕΙΑ: Η λεύκη μπορεί να εμφανιστεί σε όλους τους τόνους δέρματος, απλώς τείνει να είναι πιο εμφανής σε άτομα με πιο σκούρες επιδερμίδες.
- ΜΥΘΟΣ: Η λεύκη είναι κληρονομική
ΑΛΗΘΕΙΑ: Η λεύκη δεν είναι τεκμηριωμένα κληρονομική, έχει όμως κληρονομική προδιάθεση. Περίπου το 20% των ασθενών έχει τουλάχιστον έναν συγγενή πρώτου βαθμού με λεύκη.
- ΜΥΘΟΣ: Η λεύκη προκαλείται από στρες
ΑΛΗΘΕΙΑ: Το στρες δεν προκαλεί από μόνο του λεύκη, ανήκει όμως στους παράγοντες που συμβάλλουν στην εμφάνισή της, μεταξύ των οποίων η απορρύθμιση του ανοσοποιητικού συστήματος και η γενετική ευαισθησία1,5. Επίσης, η εμφάνιση λεύκης μπορεί να προκαλέσει αυξημένο στρες καθώς είναι μια δερματική πάθηση που επηρεάζει την όψη του δέρματος και την εξωτερική εμφάνιση. Τα άτομα με λεύκη συχνά αναφέρουν πως έχουν μειωμένη αυτοπεποίθηση, χαμηλή αυτοεκτίμηση καθώς και συμπτώματα άγχους ή κατάθλιψης2.
- ΜΥΘΟΣ: Η λεύκη συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο καρκίνου του δέρματος
ΑΛΗΘΕΙΑ: Αρκετές μελέτες έχουν δείξει ότι το ποσοστό του καρκίνου του δέρματος, λόγω της έκθεσης στον ήλιο, ήταν χαμηλότερο σε άτομα με λεύκη. Αυτό φυσικά δεν σημαίνει πως δεν απαιτείται προσοχή και προφύλαξη όταν εκτίθενται στον ήλιο.
- ΜΥΘΟΣ: Συγκεκριμένες τροφές μπορεί να επιδεινώσουν τη λεύκη
ΑΛΗΘΕΙΑ: Μέχρι σήμερα, καμία τροφή δεν έχει αποδειχθεί επιστημονικά ότι προκαλεί λεύκη ή, αντίθετα, ότι βοηθά στον επαναχρωματισμό του δέρματος. Ωστόσο, συνιστάται να αποφεύγεται η κατανάλωση τροφών στις οποίες ο ασθενής είναι αλλεργικός ή έχει δυσκολία στην πέψη, καθώς αυτό μπορεί να διαταράξει το πεπτικό ή ορμονικό σύστημα και κατά συνέπεια να διεγείρει περαιτέρω το ανοσοποιητικό σύστημα που συνδέεται με τη λεύκη8. Ως βασική οδηγία, είναι σημαντικό να ακολουθείται μια ισορροπημένη διατροφή και συνήθως συνιστάται η διατροφή να περιλαμβάνει βιταμίνη D, καθώς βοηθά ιδιαίτερα στο ανοσοποιητικό σύστημα.
- ΜΥΘΟΣ: Η λεύκη δεν αντιμετωπίζεται
ΑΛΗΘΕΙΑ: Αν και δεν υπάρχει οριστική θεραπεία για τη λεύκη, οι ασθενείς που επιθυμούν να αντιμετωπίσουν τη λεύκη τους μπορούν να αναπτύξουν ένα προσωπικό πλάνο διαχείρισης σε συνεργασία με τον δερματολόγο τους. Υπάρχουν διαθέσιμες θεραπευτικές επιλογές που μπορούν να βοηθήσουν στην αναστολή της εξέλιξη της νόσου, στον επαναχρωματισμό του δέρματος και να αποτρέψουν τις υποτροπές.
- ΜΥΘΟΣ: Η λεύκη μεταδίδεται
ΑΛΗΘΕΙΑ: Όχι, η λεύκη δεν είναι μεταδοτική.
