Ξανθός: Κενό γράμμα η ψυχιατρική μεταρρύθμιση, χωρίς πρωτοβάθμια φροντίδα ψυχικής υγείας

Ο κ. Ξανθός, στην εναρκτήρια ομιλία του, παρουσίασε τους βασικούς άξονες του νομοσχεδίου για την ψυχική υγεία, κάνοντας λόγο για επανεκκίνηση με νέους όρους της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης.

Έχοντας σαφή εικόνα για τις δυσλειτουργίες και ανεπάρκειες στην καθημερινότητα του συστήματος και για την υπερπροσπάθεια των επαγγελματιών ψυχικής υγείας να κρατήσουν σε αποδεκτό επίπεδο τις παρεχόμενες υπηρεσίες, η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Υγείας έθεσε ως προτεραιότητα την αναστροφή της πορείας εγκατάλειψης και απορρύθμισης του δημόσιου συστήματος ψυχικής υγείας. «Βασική μας πολιτική στόχευση είναι η αποκατάσταση της "κακοποιημένης" ιδέας της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης και ο σχεδιασμός για την επανεκκίνηση και ολοκλήρωσή της με καλά προετοιμασμένα βήματα, που θα διασφαλίζουν την ομαλή μετάβαση από την ασυλικού τύπου περίθαλψη στην αξιόπιστη φροντίδα των χρονίων ψυχικά ασθενών σε κοινοτικού τύπου δομές (ξενώνες, οικοτροφεία, προστατευόμενα διαμερίσματα κλπ.), στην ανάπτυξη της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Ψυχικής Υγείας και στη διασφάλιση των δικαιωμάτων και της αξιοπρέπειας των ασθενών» ανέφερε ο κ. Ξανθός.

«Για την εκπόνηση του νέου στρατηγικού σχεδιασμού το υπουργείο Υγείας συνέστησε πολυμελή και αντιπροσωπευτική Ομάδα Εργασίας για την Ψυχική Υγεία, στην οποία συμμετέχουν ψυχίατροι και παιδοψυχίατροι από τον χώρο του Πανεπιστημίου, του ΕΣΥ, της ΠΦΥ και τον χώρο της ιδιωτικής ψυχιατρικής από πολλές περιφέρειες της χώρας, ψυχολόγοι, ψυχιατρικοί νοσηλευτές, μέλη της Ομοσπονδίας Φορέων Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης και Ψυχικής Υγείας, Πρόεδροι ΚοιΣΠΕ, καθώς και, για πρώτη φορά, εκπρόσωποι συλλόγων ληπτών υπηρεσιών ψυχικής υγείας. Η Ομάδα αυτή έχει ήδη συμβάλει στην επεξεργασία του υπό ψήφιση ν/σ για την Ψυχική Υγεία και είναι σε on going λειτουργία για την αναζήτηση απαντήσεων στα κρίσιμα προβλήματα και διλήμματα της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης» πρόσθεσε ο υπουργός Υγείας.

Πρώτο βήμα αποτελεί η αλλαγή της διοικητικής δομής του Συστήματος ψυχικής υγείας. Συγκεκριμένα:

- Επιχειρείται αποκέντρωση της διοίκησης των υπηρεσιών ψυχικής υγείας με τη δημιουργία Περιφερειακών Διοικήσεων Τομέων Ψυχικής Υγείας.

- Αποδίδονται για πρώτη φορά αποφασιστικές αρμοδιότητες στις Περιφερειακές αυτές Διοικήσεις, πάγιο διαχρονικό αίτημα των Τομεακών Επιτροπών Ψυχικής Υγείας.

- Σε όλα τα επίπεδα διοίκησης συμμετέχουν εκπρόσωποι των Ληπτών Υπηρεσιών Ψυχικής Υγείας και των Οικογενειών τους με δικαίωμα ψήφου.

- Η συγκρότηση των επιτροπών είναι δημοκρατική και αντιπροσωπευτική.

- Στις Τομεακές Επιτροπές συμμετέχουν για πρώτη φορά εκπρόσωπος της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, ώστε να διασφαλίζεται η διασύνδεση με κοινωνικές υπηρεσίες των Δήμων (Βοήθεια στο Σπίτι, ΚΑΠΗ, ΚΗΦΗ ) καθώς και εκπρόσωπος των δομών Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, ώστε να διασφαλίζεται η διασύνδεση με την ΠΦΥ.

- Θωρακίζονται τα δικαιώματα των ασθενών, καθώς σε κάθε Τομέα Ψυχικής Υγείας συγκροτούνται Επιτροπές Ελέγχου Προστασίας των Δικαιωμάτων των Ληπτών Ψυχικής Υγείας.

Όπως τόνισε ο υπουργός Υγείας, προϋπόθεση όμως για την τομεοποιημένη λειτουργία του συστήματος είναι η επαρκής στελέχωση των υπηρεσιών και η μέριμνα για τη δημιουργία νέων δομών εκεί που λείπουν: «Έχουν δρομολογηθεί 300 περίπου μόνιμες προσλήψεις επαγγελματιών ψυχικής υγείας και έχουν ήδη προκηρυχθεί οι πρώτες 94 θέσεις ψυχιάτρων-παιδοψυχιάτρων, ώστε να καλυφθούν τα πιο επείγοντα κενά. Η επιλογή έγινε δίνοντας προτεραιότητα σε δομές της περιφέρειας (ψυχιατρικές κλινικές νομαρχιακών νοσοκομείων, τμήματα οξέων), ώστε να μειωθεί η ροή περιστατικών προς το κέντρο και κυρίως προς τα 3 ειδικά Ψυχιατρικά Νοσοκομεία που επιβαρύνεται υπέρμετρα η λειτουργία τους, με σημαντικές επιπτώσεις τόσο στην ποιότητα της νοσηλείας όσο και στο σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων».

Ανενεργό το σύμφωνο Ador - Λυκουρέντζου

Ο Ανδρέας Ξανθός αναφέρθηκε και στο ζήτημα της χρηματοδότησης των υπηρεσιών ψυχικής υγείας και των ΑΜΚΕ, που είχε προκαλέσει σφοδρή αντιπαράθεση στη Βουλή, με την αξιωματική αντιπολίτευση. Η χρηματοδότηση γίνεται πλέον από τον τακτικό κρατικό προϋπολογισμό, ανέφερε ο κ. Ξανθός και πρόσθεσε: «Η ρύθμιση αυτή επιβάλλει την αναθεώρηση του σημερινού συστήματος κοστολόγησης που δημιούργησε αρκετά διαχειριστικά προβλήματα και την ανάπτυξη ενός αποτελεσματικού μηχανισμού αξιολόγησης και διαρκούς ελέγχου της ποιότητας και του κόστους των παρεχόμενων υπηρεσιών, τόσο των ΝΠΙΔ ( ΑΜΚΕ) όσο και των δομών του Δημοσίου. Ήδη έχει διασφαλιστεί η χρηματοδότηση από το ΕΣΠΑ Διοικητικής Μεταρρύθμισης της δημιουργίας των "εργαλείων" αξιολόγησης και ελέγχου. Έχουμε παρουσιάσει επεξεργασμένο και κοστολογημένο το σκέλος του σχεδίου δράσης της ψυχικής υγείας που αφορά τη διοικητική μεταρρύθμιση και την αξιολόγηση όλων των δομών, συμπεριλαμβανομένων των δομών κοινωνικής πρόνοιας. Το σχέδιο έτυχε της έγκρισης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και επίκειται η ανακοίνωση των πρώτων προσκλήσεων μέσω ΕΣΠΑ για τις δράσεις αυτές (υποστήριξη της διοικητικής μεταρρύθμισης των υπηρεσιών ψυχικής υγείας, αξιολόγηση των δομών, ποιοτικοί δείκτες, υποστήριξη των επιτροπών δικαιωμάτων των ληπτών)».

«Ουσιαστικά, λοιπόν, το σύμφωνο Ador-Λυκουρέντζου είναι πλέον ανενεργό και η υποχρέωση μας απέναντι στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή περιλαμβάνει την εκπόνηση ενός συνεκτικού και κοστολογημένου σχεδίου για την προώθηση της συνολικής από-ασυλοποίησης και από-ιδρυματοποίησης. Το σχέδιο αυτό θα εκπονηθεί σε συνεργασία με το υπουργείο Εργασίας, καθώς θα πρέπει να περιλαμβάνει και όλες τις δομές Κοινωνικής Πρόνοιας, με στόχο τη σύναψη ενός νέου συμφώνου με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Ενός συμφώνου όμως με ρεαλιστική προοπτική και υλοποιήσιμα χρονοδιαγράμματα και με σαφή κατεύθυνση την προώθηση της πρωτοβάθμιας και κοινοτικής φροντίδας» κατέληξε ο υπουργός Υγείας.

Αναφερόμενος, τέλος, στο θέμα της προάσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των ασθενών, ο κ. Ξανθός τόνισε ότι αποτελεί κεντρική προτεραιότητα. Εκτός από τις Επιτροπές Ελέγχου Προστασίας των Δικαιωμάτων των Ληπτών Ψυχικής Υγείας, έχει προχωρήσει η συνεργασία με το υπουργείο Δικαιοσύνης στην εκπόνηση Σχεδίου Προεδρικού Διατάγματος για την υλοποίηση της ένταξης του Ψυχιατρείου Κορυδαλλού στο ΕΣΥ, ενώ σε συνεργασία επίσης με το υπουργείο Δικαιοσύνης βρίσκεται στην τελική φάση σχέδιο τροποποίησης του Άρθρου 69 που διέπει τους όρους κατάλληλης και ασφαλούς θεραπείας των μη-υπεύθυνων («ακαταλόγιστων») ασθενών.

Σχετικές ειδήσεις

• Ψυχική Υγεία: Στόχος ο μετασχηματισμός όλων των ασυλικών δομών
• Ξανθός σε Άδωνι: Κρύβετε ότι δίνατε 1 εκατ. ευρώ το χρόνο σε ιδιωτική εταιρεία για την Ψυχική Υγεία
• ΥΠΥΓ: Με την αναλογία προηγούμενων ετών η χρηματοδότηση στην Ψυχική Υγεία