Ζητούμενο η διατήρηση του «status quo» στην Ευρώπη  

Μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, αλλά και άλλες μεγάλες δυνάμεις, προσπαθούν με πυκνές διπλωματικές διαβουλεύσεις να συμβάλλουν στην αποκλιμάκωση της έντασης και στην αποφυγή μίας στρατιωτικής κρίσης στα σύνορα της Ρωσίας με την Ουκρανία. Προς επίτευξη αυτού του σκοπού, ο Γάλλος Πρόεδρος, Εμμανουέλ Μακρόν ταξίδεψε στην Ρωσία και στην Ουκρανία, έχοντας συνεννοηθεί με τον Αμερικανό Πρόεδρο Τζο Μπάιντεν, ενώ η Ουκρανία βρέθηκε στο επίκεντρο της πρόσφατης συνάντησης του Προέδρου των ΗΠΑ με τον νέο Γερμανό Καγκελάριο Σόλτς.

Η στρατιωτική παρουσία ένθεν – κακείθεν, έχει ενισχυθεί δραματικά στην περιοχή. Η Ρωσία έχει αναπτύξει περισσότερους από 130.000 στρατιώτες στα σύνορα με την Ουκρανία, αλλά και στα σύνορα της Λευκορωσίας με την Ουκρανία. Παράλληλα προβαίνει σε επίδειξη ισχύος, «βγάζοντας» τον στόλο της στην Μεσόγειο, στον Ειρηνικό και στον Ατλαντικό.

Από Ουκρανικής πλευράς, το σύνολο των Ενόπλων Δυνάμεων βρίσκεται σε πολεμική επιφυλακή, ενώ και οι ΗΠΑ στέλνουν στρατεύματα στην περιοχή, αλλά σε σαφώς μικρότερους αριθμούς και εκτός Ουκρανίας, όπως οι περίπου 3.000 άνδρες που κατέφθασαν στην Πολωνία.

Το Υπουργείο Εξωτερικών της Ρωσίας παρουσιάζει την Δύση ως «επικίνδυνο» παίκτη, από τον οποίο αναμένει προκλητική ενέργεια. Έχοντας ως στρατηγικό σύμμαχο και εταίρο την Κίνα, η οποία και αυτή θεώρησε ότι απειλούνται τα συμφέροντά της όταν το περασμένο Φθινόπωρο υπεγράφη το Αμυντικό Σύμφωνο “AUKUS” μεταξύ ΗΠΑ, Αυστραλίας και Μεγάλης Βρετανίας, η Ρωσία επιδιώκει να θέσει ένα όριο, μια «κόκκινη γραμμή», στην περαιτέρω επέκταση του ΝΑΤΟ ανατολικά και στην αυξανόμενη επιρροή της Δύσης. Μια πιθανή ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ, θα αποτελούσε για αυτήν πλήγμα, καθώς η Βορειοατλαντική Συμμαχία θα έφτανε στην «αυλή» της.

Σε αυτό το πλαίσιο, η Ρωσία επικαλείται την εθνική της ασφάλεια, αφού αν η Ουκρανία ενταχθεί στο ΝΑΤΟ, τότε σε περίπτωση κρίσης, θα μπορούσε να ενεργοποιηθεί και για αυτήν το Άρθρο 5 της Συμμαχίας, που προβλέπει ότι σε περίπτωση απειλής κράτους – μέλους, υπάρχει η δέσμευση της συλλογικής άμυνας για όλους τους συμμάχους. Για παράδειγμα, αν η Ουκρανία ήταν στο ΝΑΤΟ όταν έγινε η παράνομη προσάρτηση της Κριμαίας από την Ρωσία, όλες οι χώρες του ΝΑΤΟ όφειλαν να συνεισφέρουν στρατιωτικά και να πολεμήσουν πλάι - πλάι με την Ουκρανία εναντίον της Ρωσίας!

Βεβαίως μία πιθανή στρατιωτική κλιμάκωση της κρίσης θα είχε δυσβάσταχτες επιπτώσεις για την Ευρώπη, η οποία εξαρτάται ενεργειακά από την Ρωσία. Οι Οικονομίες μας, που ήδη βρίσκονται αντιμέτωπες με τις συνέπειες της υγειονομικής και της ενεργειακής κρίσης, θα κλονίζονταν ακόμη περισσότερο. Μια σύρραξη θα είχε επιπλέον ολέθριες επιπτώσεις για χώρες που βασίζονται στον Τουρισμό, όπως είναι η Ελλάδα. Δεν θα πρέπει να υποτιμηθεί επιπλέον ο κίνδυνος επέκτασης και διασποράς της έντασης σε άλλες περιοχές, όπως είναι η περιοχή του Καυκάσου ή της Μέσης Ανατολής.

Η κατάσταση είναι πράγματι εύθραυστη και επικίνδυνη. Η εξαιρετικά μεγάλη συγκέντρωση στρατευμάτων και οπλικών συστημάτων σε συνδυασμό με την τεταμένη ατμόσφαιρα, μπορούν ανά πάσα στιγμή να οδηγήσουν σε κάποιο ατύχημα ή θερμό επεισόδιο, με επικίνδυνες συνέπειες.

Παρότι ενδεχόμενη εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία θα επιφέρει σοβαρές κυρώσεις και θα έχει βαρύτατες οικονομικές συνέπειες για την Μόσχα - όπως και χιλιάδες νεκρούς στρατιώτες - ο Πρόεδρος Πούτιν δείχνει αποφασισμένος να χρησιμοποιήσει κάθε μέσο προκειμένου να διατηρηθεί το ισχύον “status quo” στην Ευρώπη.

Οι βασικές γεωπολιτικές θεωρίες του Mackinder (Heartland) και του Spykman (Rimland) για τον έλεγχο της Ευρασίας και άρα ολόκληρου του πλανήτη ξεδιπλώνονται μπροστά μας. Το “bra-de-fer” ανατολής – δύσης προμηνύεται σκληρό. Ας ελπίσουμε να επικρατήσει η λογική…

* *Ο Στέφανος Γκίκας είναι Βουλευτής Κερκύρας με την Νέα Δημοκρατία, Αρχιπλοίαρχος ΠΝ ε.α.

Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο Newsbomb.gr.