Bρετανία: Φρούτα και λαχανικά με δελτίο στα σούπερ μάρκετ - Oργή και πανικός στους καταναλωτές

Τα φρέσκα φρούτα και τα λαχανικά διατίθενται με δελτίο σε δύο από τα μεγαλύτερα σούπερ μάρκετ της Βρετανίας μετά από μια εγχώρια αγροτική κρίση που οδήγησε σε ελλείψεις που θα διαρκέσουν εβδομάδες. Ειδικοί εκφράζουν φόβους οτι το «δελτίο λαχανικών» θα εξαπλωθεί καθώς και άλλες αλυσίδες, καθώς οι ελλείψεις αποδίδονται στις κακές καιρικές συνθήκες, τα ζητήματα μεταφορών στην Ισπανία και το Μαρόκο, αλλά και το αυξανόμενο κόστος ενέργειας για τους παραγωγούς.

Οι κολοσσοί Asda και Morrisons περιορίζουν πόσες ντομάτες, αγγούρια, μαρούλια και πιπεριές επιτρέπεται να αγοράζουν οι πελάτες μετά τη συμπίεση των προμηθειών, ενώ οι τυχεροί αγοραστές που κατάφεραν να πάρουν στα χέρια τους τα απαραίτητα φρούτα και λαχανικά, ανακάλυψαν ότι οι τιμές έχουν εκτοξευθεί στα ύψη καθώς ορισμένα προϊόντα έχουν τριπλασιαστεί. Ευπαθή είδη όπως οι ντομάτες, οι πατάτες, το αγγούρι και το μπρόκολο έχουν περιοριστεί σε μόλις δύο ή τρία ανά πελάτη σε πολλά καταστήματα σε όλη τη χώρα.

Από σήμερα Τετάρτη (22/2) η Morrisons θα επιτρέπει στους πελάτες να αγοράζουν το πολύ δύο είδη απο τα προαναφερόμενα. Κανένα από τα σούπερ μάρκετ δεν έχει πει πόσο καιρό σκοπεύει να διατηρήσει τους περιορισμούς σε ισχύ, αλλά ένας εκπρόσωπος της Βρετανικής Κοινοπραξίας Λιανικής (BRC) προειδοποίησε ότι η διακοπή είναι πιθανό να διαρκέσει για μερικές εβδομάδες.

Η κρίση σημειώνεται μετά την πτώση της ποσότητας φρέσκων προϊόντων που προέρχονται από την Ισπανία και τη βόρεια Αφρική λόγω της κακής συγκομιδής από τις πλημμύρες και τις χαμηλές θερμοκρασίες. Εν τω μεταξύ, οι αγρότες στο Ηνωμένο Βασίλειο δήλωσαν ότι οι υψηλές τιμές ενέργειας σημαίνουν ότι οι εγχώριοι παραγωγοί δεν έχουν σπείρει αρκετά για να καλύψουν το κενό.

Οι εισαγωγές είναι κρίσιμες για να διατηρούνται τα σούπερ μάρκετ εφοδιασμένα κατά τη διάρκεια του χειμώνα και της άνοιξης, όταν η Βρετανία παράγει συνήθως μόνο 5% από τις ντομάτες της και 10% από τα μαρούλια της, και προμηθεύεται τα υπόλοιπα από το εξωτερικό. Οι αρχές στο Μαρόκο έχουν επίσης κινηθεί για να εμποδίσουν ορισμένες εξαγωγές ντομάτας, κρεμμυδιού και πατάτας λόγω των φόβων για την επισιτιστική ασφάλεια της ίδιας της χώρας.

Ο πανικός των καταναλωτών

Η Hilary Paterson-Jones, είπε ότι έπρεπε να επισκεφτεί τέσσερα σούπερ μάρκετ στην πατρίδα της, το Χόλιχεντ για να ολοκληρώσει τις εβδομαδιαίες αγορές της. «Δεν υπήρχαν σχεδόν καθόλου φρέσκα προϊόντα στην Tesco. Στο Morrisons ρώτησα ένα νεαρό μέλος του προσωπικού τι συνέβαινε και είπε ότι δεν υπήρχε τίποτα στα πίσω καταστήματα. Το ίδιο συνέβη στο Aldi και στο Lidl. Οι ελλείψεις έχουν επιδεινωθεί τους τελευταίους μήνες, αλλά σοκαρίστηκα βλέποντας τόσα πολλά άδεια ράφια στις 10 το πρωί του Σαββάτου.

«Τα πράγματα μπορεί να γίνουν άσχημα το καλοκαίρι όταν φτάνουν οι τουρίστες, αλλά τίποτα σαν αυτό. Οι τιμές ξεπερνούν την οροφή, αλλά η έλλειψη βασικών ειδών διατροφής είναι απαράδεκτη». Σε ένα κατάστημα Morrisons, το προσωπικό τοποθέτησε πινακίδα ζητώντας συγγνώμη για την αναστάτωση.

Έγραφε: «Η διαθεσιμότητα σε όλες τις ποικιλίες τομάτας έχει επηρεαστεί σημαντικά από τις δυσμενείς καιρικές συνθήκες σε ολόκληρη την Ισπανία και το Μαρόκο. Η τρέχουσα έλλειψη είναι πιθανό να βελτιωθεί εντός δύο εβδομάδων ».

Ένας εκπρόσωπος της Asda δήλωσε: «Όπως και άλλα σούπερ μάρκετ, αντιμετωπίζουμε προκλήσεις προμήθειας για ορισμένα προϊόντα που καλλιεργούνται στη νότια Ισπανία και τη βόρεια Αφρική. Έχουμε εισαγάγει ένα προσωρινό όριο τριών από κάθε προϊόν σε πολύ μικρό αριθμό σειρών φρούτων και λαχανικών, ώστε οι πελάτες να μπορούν να παραλάβουν τα προϊόντα που αναζητούν.»

Ο Tim O'Malley, της μεγάλης εισαγωγέας Nationwide Produce, είπε ότι οι ασταθείς συνθήκες καλλιέργειας είχαν οδηγήσει τις τιμές χονδρικής πώλησης για γραμμές νωπών προϊόντων να εκτοξευθούν έως και 300%. Οι ζημιές από τον παγετό στις εγχώριες βρετανικές καλλιέργειες όπως τα καρότα, τα λάχανα και τα κουνουπίδια σημαίνει επίσης ότι πολλά χωράφια έχουν διαγραφεί.

Ορισμένοι λένε ότι η γραφειοκρατία που σχετίζεται με το Brexit παίζει επίσης ρόλο. Οι πωλητές, οι κατασκευαστές και οι μεταφορείς αναγκάζονται να αλλάξουν τον τρόπο που δραστηριοποιούνται, διαφορετικά τα άδεια ράφια θα γίνουν ο κανόνας.

Οργή και αντιδράσεις

Οι Βρετανοί καλλιεργητές επέκριναν την έλλειψη προνοητικότητας από τα σούπερ μάρκετ, τα οποία, όπως είπαν, εξαρτώνται υπερβολικά από τους προμηθευτές του εξωτερικού. Ο Jack Ward, επικεφαλής της Βρετανικής Ένωσης Καλλιεργητών, δήλωσε ότι τα δελτία ήταν προβλέψιμα μετά από μήνες συμπίεσης των προμηθευτών του Ηνωμένου Βασιλείου, των οποίων οι πληρωμές για τα προϊόντα δεν έχουν αυξηθεί τόσο όσο το κόστος τους.

«Αν οι έμποροι λιανικής δεν ήταν διατεθειμένοι να πουν στους καλλιεργητές, "θα σας στηρίξουμε, θα σας δώσουμε την τιμή που χρειάζεστε", τότε οι καλλιέργειες δεν έμπαιναν στο έδαφος» Παρόμοια ζητήματα με τον εφοδιασμό είναι πιθανό να προκύπτουν «ξανά και ξανά» χωρίς να κάνουν την αλυσίδα εφοδιασμού του Ηνωμένου Βασιλείου πιο ανθεκτική.

Η κυβέρνηση, εν τω μεταξύ, δέχθηκε πυρά την Τρίτη επειδή απέτυχε να προστατεύσει τους αγρότες του Ηνωμένου Βασιλείου από το αυξανόμενο κόστος ενέργειας. Η Εθνική Ένωση Αγροτών δήλωσε ότι οι βασιλικοί βοτανικοί κήποι όπως το Kew προστατεύονται καλύτερα από το αυξανόμενο κόστος ενέργειας από τους καλλιεργητές λαχανικών.

Η Minnette Batters, πρόεδρος του οργανισμού, είπε ότι ένα κυβερνητικό σχέδιο που παρουσιάστηκε στην αρχή του έτους για να βοηθήσει τις εταιρείες να αντιμετωπίσουν τους λογαριασμούς τους δεν καλύπτει καμία «αγροτική ή αναπτυσσόμενη» επιχείρηση. Είπε ότι η «φαινομενικά γελοία» κατάσταση σήμαινε ότι τα τρόφιμα για τις βρετανικές οικογένειες ήταν επί του παρόντος απροστάτευτα, ενώ υποστηρίζονταν επιχειρήσεις όπως οι κατασκευαστές χαρτικών.

«Χωρίς αμφιβολία» πρόσθεσε θα υπάρχουν περισσότερα άδεια ράφια στα σούπερ μάρκετ τους επόμενους μήνες, αν δεν υπάρξει κρατική υποστήριξη. Η παραγωγή ζαρζαβατικών όπως οι ντομάτες και τα αγγούρια αναμένεται να πέσει στο χαμηλότερο επίπεδο από τότε που ξεκίνησαν τα αρχεία το 1985, πρόσθεσε.

Το Πρόγραμμα Έκπτωσης Λογαριασμών Ενέργειας, που παρουσιάστηκε τον Ιανουάριο, επιτρέπει στις επιλέξιμες επιχειρήσεις και σε μη οικιακούς χρήστες ενέργειας να λαμβάνουν έκπτωση στους λογαριασμούς υψηλών ενεργειακών πόρων έως τις 31 Μαρτίου 2024. Οι επιλέξιμες επιχειρήσεις στον κατάλογο περιλαμβάνουν «Βοτανικούς και ζωολογικούς κήπους και δραστηριότητες φυσικών καταφυγίων» και εκείνες που «κατασκευάζουν χαρτικά». Οι γαλακτοπαραγωγοί λαμβάνουν επίσης στήριξη στο πλαίσιο του καθεστώτος, οι παραγωγοί λαχανικών ωστόσο, έχουν μείνει εκτός.