Σύνοδος Κορυφής: Στο «κόκκινο» η αντιπαράθεση για το μεταναστευτικό - Κρίνεται το μέλλον της Ευρώπης

Στη συνάντηση στο κτίριο Berlaymont των Βρυξελλών έφτασε περίπου στις 16:00 ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας, ενώ λίγο αργότερα η Καγκελάριος της Γερμανίας, Άνγκελα Μέρκελ, προσερχόμενη στην άτυπη Σύνοδο Κορυφής δήλωσε στους δημοσιογράφους: «Ένα μεγάλο μέρος των σημερινών συζητήσεων θα αφορά την προστασία των εξωτερικών συνόρων και το πώς θα μειώσουμε την παράτυπη μετανάστευση στην Ευρώπη».

«Θα υπάρξει επίσης συζήτηση για τη δευτερεύουσα μετανάστευση, πώς θα αντιμετωπίσουμε δίκαια ο ένας τον άλλον μέσα στον χώρο Σένγκεν, πώς θα μπορέσουμε να βρούμε μια εύλογη ισορροπία», δήλωσε η Μέρκελ και πρόσθεσε:

«Τα συζητούμε αυτά ενόψει του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Όμως γνωρίζουμε ότι δυστυχώς στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο δεν θα έχουμε μια πλήρη λύση στο μεταναστευτικό ζήτημα. Γι' αυτό θα υπάρξουν διμερείς και τριμερείς συμφωνίες για το πώς μπορούμε να βοηθήσουμε ο ένας τον άλλον - δεν θα περιμένουμε πάντα και τα 28 μέλη, αλλά θα σκεπτόμαστε τι είναι σημαντικό σε ποιόν. Αυτή η αναζήτηση ενός 'modus vivendi' και η συνέχιση της δουλειάς για να έχουμε μια κοινή ευρωπαϊκή λύση βρίσκεται στο κέντρο των σημερινών συνομιλιών. Η δουλειά θα συνεχιστεί τις ερχόμενες ημέρες. Σήμερα είναι μια συμβουλευτική συνάντηση εργασίας. Είναι μια πρώτη ανταλλαγή, τίποτε περισσότερο και τίποτε λιγότερο. Για το αν όμως μπορούμε να έχουμε διμερείς και τριμερείς συμφωνίες μέσα στις ερχόμενες ημέρες, η συνάντηση αυτή είναι πολύ σημαντική».

Από την πλευρά του, ο πρωθυπουργός της Ιταλίας Τζουζέπε Κόντε, προσερχόμενος στην άτυπη μίνι Σύνοδο κορυφής των Βρυξελλών, δήλωσε ότι η Ιταλία θα παρουσιάσει μια νέα πρόταση για το άσυλο και τη μετανάστευση.

Όπως ανέφερε ο Κόντε, η ιταλική πρόταση αφορά, ουσιαστικά την κατάργηση του κανονισμού του Δουβλίνου, ο οποίος, όπως είπε, είναι βασισμένος σε μια λογική «εκτάκτου ανάγκης». Η Ιταλία, τόνισε, επιθυμεί να αντιμετωπίζει το προσφυγικό πρόβλημα με τρόπο διαρθρωτικό.

Μακρόν: Η Γαλλία δεν δέχεται μαθήματα από κανέναν

Ο Εμανουέλ Μακρόν δήλωσε πως η Γαλλία «δεν δέχεται μαθήματα από κανέναν» στο ζήτημα των μεταναστών διότι είναι «φέτος η δεύτερη χώρα υποδοχής αιτούντων άσυλο» -μια απάντηση στις επικρίσεις της Ρώμης για τη γαλλική θέση.

«Να μην ξεχνάμε ποτέ τις αξίες μας, θα είμαι ασυμβίβαστος στο σημείο αυτό», πρόσθεσε ο Γάλλος πρόεδρος κατά την άφιξή του στην ευρωπαϊκή μίνι σύνοδο κορυφής για το μεταναστευτικό.

Διχασμένοι οι ηγέτες

«Αυτή η συνάντηση δεν έχει σκοπό τη διάσωση μιας καγκελαρίου, αλλά την εύρεση κοινών λύσεων σε ένα πρόβλημα που δεν είναι εθνικό αλλά ευρωπαϊκό» δήλωσε προσερχόμενος ο πρωθυπουργός του Λουξεμβούργου Ξαβιέ Μπετέλ.

Η συνάντηση αυτή διοργανώθηκε από τον πρόεδρο της Επιτροπής Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ με φόντο, ωστόσο, τα ενδοκυβερνητικά προβλήματα που αντιμετωπίζει η Μέρκελ, με αφορμή το μεταναστευτικό, και τα οποία απειλούν ακόμα και να ρίξουν την κυβέρνηση.

Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ είχε δώσει μια άτυπη προθεσμία για την επίτευξη συμβιβασμού στο ζήτημα της μεταρρύθμισης του Κοινού Συστήματος Ασύλου, συμπεριλαμβανομένου του Κανονισμού του Δουβλίνου, στην τελευταία Σύνοδο Κορυφής πριν από το καλοκαίρι, στις 28 και 29 Ιουνίου. Ωστόσο, κάτι τέτοιο φαίνεται πλέον σχεδόν απίθανο, καθώς οι χώρες του Βορρά επικεντρώνονται στον περιορισμό των λεγόμενων δευτερογενών μεταναστεύσεων, ενώ οι χώρες πρώτης υποδοχής ζητούν μεγαλύτερη βοήθεια στη διαχείριση των εισροών και μια πιο δίκαιη κατανομή των προσφύγων και των μεταναστών σε όλες τις χώρες της ΕΕ.

«Γνωρίζουμε ότι δυστυχώς δεν θα έχουμε μια συνολική λύση στο πρόβλημα της μετανάστευσης στη σύνοδο κορυφής», δήλωσε η Γερμανίδα καγκελάριος Μέρκελ προσερχόμενη στη σημερινή συνάντηση, εξηγώντας ότι θα προσανατολιστεί περισσότερο σε «διμερείς ή τριμερείς συμφωνίες».

Από την πλευρά του, ο νέος Ιταλός πρωθυπουργός Τζουζέπε Κόντε δήλωσε πως προσέρχεται με μια νέα ιταλική πρόταση για τη ουσιαστική κατάργηση του Κανονισμού του Δουβλίνου.

Εξάλλου, μια από τις ιδέες που προωθούν κάποιοι ηγέτες είναι η δημιουργία των λεγόμενων «πλατφόρμων αποβίβασης», δηλαδή hot spots, εκτός Ευρώπης. «Πρέπει να συνεργαστούμε αποτελεσματικά με χώρες εκτός ΕΕ, με τη Λιβύη, τα Βαλκάνια, χώρες της Ασίας και της Αφρικής» είπε μεταξύ άλλων ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν, κάνοντας λόγο για «πολιτική κρίση». Τόνισε επίσης την ανάγκη να καταπολεμηθεί η παράτυπη μετανάστευση με «μεθοδικότητα» αλλά και «ανθρωπιά».

Τέλος, ο Ισπανός πρωθυπουργός Πέδρο Σάντσεθ δήλωσε πως η Ισπανία υποστηρίζει μια «κοινή απάντηση» σε αυτήν την «παγκόσμια πρόκληση», που δημιουργούν τα μεταναστευτικά ρεύματα, τα οποία σε αυτή τη φάση εντοπίζονται κυρίως στη δυτική μεσόγειο.

Οι τέσσερις προτάσεις του Αλέξη Τσίπρα

Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές οι προτάσεις αυτές περιλαμβάνουν:

1. Αναθεώρηση του ευρωπαϊκού συστήματος ασύλου με δίκαιη κατανομή των βαρών φιλοξενίας.
2. Ενίσχυση των ευρωπαϊκών χωρών πρώτης υποδοχής.
3. Στήριξη των χωρών διέλευσης και προέλευσης.
4. Αντικατάσταση της Frontex από ισχυρές δυνάμεις της Ευρωπαϊκής Ακτοφυλακής και Συνοριοφυλακής.

Ο Τσίπρας εξέφρασε μάλιστα σοβαρές επιφυλάξεις σχετικά με τη δημιουργία κλειστών κέντρων για πρόσφυγες εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Στην τοποθέτηση του ο Έλληνας πρωθυπουργός επισήμανε ότι το μεταναστευτικό/προσφυγικό είναι ευρωπαϊκή πρόκληση και απαιτεί ευρωπαϊκή λύση. Μονομερείς ενέργειες υπονομεύουν την Ευρώπη, δεν οδηγούν σε λύσεις και, επίσης, ενισχύουν την αντιευρωπαϊκή και συντηρητική προσέγγιση.

Τόνισε, δε, πως πρέπει να υπάρξει πολυεπίπεδη ευρωπαϊκή πρωτοβουλία, τουλάχιστον από αυτούς που ακόμη επιθυμούν η Ευρώπη να αντιμετωπίζει συλλογικά τα προβλήματά της.

Σε ό,τι αφορά στην Ελλάδα ο Τσίπρας σημείωσε πως δεν υφίστανται δευτερογενείς ροές από τη χώρα μας, καθώς έχουν μονομερώς κλείσει τα βόρεια σύνορά μας.

Τι προηγήθηκε

Την παραμονή αυτής της «άτυπης συνάντησης», ο τόνος ανέβηκε και πάλι ανάμεσα στη Γαλλία και την Ιταλία, όπου η νέα λαϊκιστική κυβέρνηση καταφέρθηκε εναντίον της «αλαζονείας» του Εμανουέλ Μακρόν μετά την πρότασή του για «κλειστά κέντρα» για τους μετανάστες στις χώρες πρώτης άφιξης.

Ενώ όλοι πλέον συμφωνούν στην ενίσχυση των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ, οι Ευρωπαίοι συνεχίζουν να είναι διαιρεμένοι όσον αφορά τις ευθύνες τους για τη φιλοξενία των μεταναστών που επιχειρούν να φθάσουν στην Ευρώπη, όπως και αυτών που ήδη βρίσκονται σ' αυτή.

«Η κατάσταση έχει κινδύνους», παραδέχθηκε διπλωματική πηγή, διότι αν δεν υπάρξει ευρωπαϊκή λύση «θα κλείσουν εθνικά σύνορα και συνεπώς θα αμφισβητηθεί ο χώρος Σένγκεν και συνεπώς η ΕΕ».

Στη σημερινή συνάντηση, οργανωμένη από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, επρόκειτο αρχικά να συμμετάσχουν μόνο οκτώ χώρες (η Γαλλία, η Γερμανία, η Ιταλία, η Ισπανία, η Ελλάδα, η Αυστρία, η Βουλγαρία και η Μάλτα) για να αποναρκοθετήσουν το έδαφος της συνόδου κορυφής των 28 στις 28 και 29 Ιουνίου.

Θα συμμετάσχουν τελικά οι διπλάσιες, αφού ζήτησαν να πάρουν μέρος και άλλες οκτώ (το Βέλγιο, η Ολλανδία, το Λουξεμβούργο, η Δανία, η Σουηδία, η Φινλανδία, η Σλοβενία και η Κροατία). Οι χώρες της ομάδας του Βίσεγκραντ (Πολωνία, Ουγγαρία, Τσεχία, Σλοβακία) είπαν ότι δεν ενδιαφέρονται.

«Δυστυχώς λίγες ελπίδες έχω για ένα σημαντικό αποτέλεσμα», παραδέχθηκε ο αυστριακός καγκελάριος Σεμπάστιαν Κουρτς, η χώρα του οποίου θα αναλάβει την 1η Ιουλίου την προεδρία της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

«Να σώσουμε την Μέρκελ»

Ο δηλωμένος στόχος των Βρυξελλών είναι να απομακρύνουν το φάσμα των μονομερών αποφάσεων, όπως η απόφαση της Ρώμης να κλείσει τα λιμάνια της στα πλοία μη κυβερνητικών οργανώσεων που διασώζουν μετανάστες, όπως το Aquarius πριν από λίγο καιρό και τώρα το Lifeline με τους 230 επιβάτες του που περιμένουν μια λύση στα διεθνή ύδατα.

Όπως επίσης η απόφαση της επαναπροώθησης στα σύνορα που απειλεί να λάβει ο Γερμανός υπουργός Εσωτερικών, ένας συντηρητικός Βαυαρός, κόντρα στην άποψη της καγκελαρίου Άνγκελα Μέρκελ.

«Η αρχική ιδέα αυτής της συνάντησης ήταν να σώσουμε την Μέρκελ», υπογράμμισε διπλωματική πηγή, με το να καταδειχθεί στη δεξιά πτέρυγα του συνασπισμού της πως η Ευρώπη θα βάλει τέλος στο πρόβλημα με τις «δευτερεύουσες μετακινήσεις» μεταναστών.

Ένα έγγραφο που είχε ετοιμάσει η Κομισιόν για την Κυριακή περιείχε επίσης έναν κατάλογο μέτρων για την αντιμετώπιση αυτού του φαινομένου, στο πλαίσιο του οποίου οι αιτούντες άσυλο μετακινούνται μέσα στην ΕΕ, αντί να παραμείνουν στη χώρα μέσω της οποίας εισήλθαν όσο περιμένουν την απόφαση για την περίπτωσή τους.

Το κείμενο επέμενε στις υποχρεώσεις των χωρών πρώτης εισόδου, όπως η Ιταλία, και στην ανάγκη να μπορούν να σταλούν σ' αυτές τα πρόσωπα που έχουν ή θα έπρεπε να έχουν καταγραφεί εκεί.

Σε σημείο που προκάλεσε την οργή της Ρώμης, η οποία εξέτασε το ενδεχόμενο να μποϊκοτάρει τη μίνι σύνοδο κορυφής. Όμως η Μέρκελ «ξεκαθάρισε τα πράγματα», δήλωσε εκφράζοντας την ικανοποίησή του ο Ιταλός πρωθυπουργός Τζουζέπε Κόντε, διαβεβαιώνοντας πως η Ιταλία δεν θα είναι υποχρεωμένη να δεχθεί προκαθορισμένα μέτρα.

«Η αλαζονεία» του Μακρόν

Η σημερινή συνάντηση πρόκειται να ολοκληρωθεί με «μια σύνοψη των θέσεων που θα εκφραστούν», σύμφωνα με μια ευρωπαϊκή πηγή.

Η Γαλλία και η Ισπανία θα προτείνουν να δημιουργηθούν «κλειστά κέντρα στο ευρωπαϊκό έδαφος» εφοδιασμένα με «ευρωπαϊκά μέσα», όπου οι μετανάστες θα περιμένουν να εξεταστεί η περίπτωσή τους, ανακοίνωσε ήδη χθες ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν.

«Αν η γαλλική αλαζονεία σκέφτεται να μετατρέψει την Ιταλία σε προσφυγικό καταυλισμό για όλη την Ευρώπη, δίνοντας ίσως μερικά ευρώ για πουρμπουάρ, πλανάται εντελώς», του απάντησε ο ακροδεξιός Ιταλός υπουργός Σαλβίνι.

«Ο Μακρόν κάνει τη χώρα του υποψήφια να γίνει ο υπ' αριθμόν ένα εχθρός του λαού της Ιταλίας» στο ζήτημα αυτό, αντέδρασε από την πλευρά του ο υπουργός Λουίτζι ντι Μάιο, επικεφαλής του αντισυστημικού Κινήματος Πέντε Αστέρων.

Η επιτάχυνση των επαναπροωθήσεων μεταναστών χωρίς χαρτιά και των προσώπων των οποίων το αίτημα για άσυλο απορρίπτεται θα είναι επίσης στο σημερινό μενού. Όπως και οι ακόμη αόριστες ιδέες για κέντρα υποδοχής μεταναστών εκτός της ΕΕ ή για «περιφερειακά κέντρα αποβίβασης» μεταναστών που διασώζονται στη θάλασσα, μέσα και έξω από την ΕΕ.

Οι 16 θα πρέπει τέλος να αναφερθούν στη μεταρρύθμιση του ευρωπαϊκού καθεστώτος του ασύλου, το οποίο βρίσκεται σε αδιέξοδο εδώ και περισσότερο από δύο χρόνια.

Η Επιτροπή προτείνει κυρίως να ρετουσαριστεί ο Κανονισμός του Δουβλίνου, ο οποίος αναθέτει την ευθύνη του χειρισμού των αιτημάτων ασύλου στις χώρες πρώτης εισόδου.

Οι μεσογειακές χώρες επιθυμούν από την πλευρά τους μια μόνιμη ανακατανομή των αιτούντων άσυλο. Οι τέσσερις χώρες του Βίσεγκραντ, υποστηριζόμενες από την Αυστρία, απορρίπτουν κατηγορηματικά την πρόταση αυτή.

Η σύνοδος κορυφής των 28 στις 28 και 29 Ιουνίου στις Βρυξέλλες επρόκειτο αρχικά να αναζητήσει κάποιον συμβιβασμό σ' αυτό το θέμα, όμως η προοπτική αυτή εγκαταλείφθηκε.

(Με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ, Reuters)

0103

0203

0303