ΧΩΡΙΣΜΕΝΟΙ ΣΤΑ ΔΥΟ ΣΤΙΣ ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ
Η πρόταση που άναψε φωτιές στην Ε.Ε. – Το διαχρονικό «ταμπού» και η στριμωγμένη Γερμανία
Χωρισμένη σε στρατόπεδα είναι για μία ακόμα φορά η Ευρώπη σε ό,τι αφορά στους τρόπους και στα εργαλεία που θα πρέπει να ενεργοποιηθούν, προκειμένου να αναχαιτιστεί η ενεργειακή κρίση. Πίσω από τις κλειστές πόρτες των Βρυξελλών, έχουν βγει τα… μαχαίρια και δεν είναι λίγες οι ευρωπαϊκές χώρες που τα βάζουν ανοιχτά με τη Γερμανία τόσο για την άρνησή της να επιβληθεί πλαφόν στην τιμή του φυσικού αερίου όσο και για το δανεισμό – μαμούθ των 200 δισ. ευρώ που ανακοίνωσε για να στηρίξει νοικοκυριά και επιχειρήσεις.
Εκτός όμως από τα παραπάνω, το Βερολίνο αντιδρά και στην πρόταση για κοινή έκδοση χρέους από την ΕΕ, στα πρότυπα των ενεργειών που έγιναν για την αντιμετώπιση της πανδημίας. Η αμοιβαιοποίηση του χρέους αποτελεί «ταμπού» για το Βερολίνο και τους δορυφόρους του και όποτε έπεσε στο τραπέζι, η αντίδραση από τις συγκεκριμένες χώρες ήταν σφοδρή.
Το άρθρο και οι αντιδράσεις
Αυτό που έχει ενδιαφέρον είναι πως η πρόταση έγινε από δύο υψηλόβαθμους αξιωματούχους των Βρυξελλών. Πρόκειται για τον Επίτροπο για την εσωτερική αγορά Τιερί Μπρετόν και τον Επίτροπο των Οικονομικών Πάολο Τζεντιλόνι, οι οποίοι σε άρθρο γνώμης που υπογράφουν και δημοσιεύτηκε σε ευρωπαϊκές εφημερίδες, υποστηρίζουν ότι η ΕΕ πρέπει να στραφεί σε αμοιβαία εργαλεία, να επιλέξει μια κοινή ευρωπαϊκή δημοσιονομική απάντηση, για στηρίξει τις χώρες που πλήττονται σοβαρά από την ενεργειακή κρίση.
Το κοινό τους άρθρο έδωσε το έναυσμα για μία συζήτηση μεταξύ των υπουργών Οικονομικών της Ευρωπαϊκής Ενωσης που συνέρχονται στο Λουξεμβούργο, την ώρα που οι συνήθεις ύποπτοι, Γερμανία, Αυστρία και Σουηδία δεν θέλουν ούτε να ακούσουν για νέα έκδοση κοινού χρέους.
«Είναι η μεμονωμένη άποψη δύο επιτρόπων. Εχω την εντύπωση ότι δεν είναι αυτή η γενική άποψη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής», δήλωσε ο Αυστριακός υπουργός Οικονομικών Μάγκνους Μπρίνερ.
Η πρόταση αυτή «απαιτεί συζητήσεις, διότι υπάρχουν διαφορές απόψεων γύρω από το τραπέζι», παραδέχθηκε ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Βάλντις Ντομπρόβσκις.
Βολές κατά Γερμανίας
Η ανακοίνωση από τη Γερμανία την περασμένη εβδομάδα εθνικού πακέτου 200 δισεκατομμυρίων δολαρίων για την προστασία της γερμανικής οικονομίας από την αύξηση των τιμών της ενέργειας προκάλεσε την έντονη δυσφορία των εταίρων. Το Βερολίνο κατηγορείται για υποκρισία, καθώς υποστηρίζει τη λιτότητα στις Βρυξέλλες, ενώ η ίδια κατασπαταλά για δικό της λογαριασμό.
Το ύψος της ενίσχυσης και ο ασυντόνιστος χαρακτήρας της γερμανικής πρωτοβουλίας δημιουργεί φόβους ότι η Γερμανία θα δώσει στις επιχειρήσεις της πλεονέκτημα σε σχέση με τις ανταγωνίστριές της των χωρών που δεν έχουν τα μέσα να χρηματοδοτήσουν μία τόσο ισχυρή «ασπίδα» κατά της εκτόξευσης των τιμών της ενέργειας.
«Η Γερμανία μπορεί να βοηθήσει τις δικές της εταιρείες με εκατοντάδες δισεκατομμύρια ευρώ, όμως οι πιο φτωχές χώρες δεν μπορούν να κάνουν το ίδιο. Είναι η αρχή του κανιβαλισμού στην ΕΕ. Οι Βρυξέλλες πρέπει να ενεργήσουν, διότι αυτό θα καταστρέψει την ευρωπαϊκή ενότητα», δήλωσε ο πρωθυπουργός της Ουγγαρίας.
«Δεν μπορούμε πλέον τις επόμενες εβδομάδες και μήνες να προχωρήσουμε χωρίς κοινή στρατηγική», δήλωσε ο Γάλλος υπουργός Οικονομικών Μπρουνό Λε Μερ.
Ο πρωθυπουργός της Ιταλίας Μάριο Ντράγκι κατακεραύνωσε τη Γερμανία, καταγγέλλοντας πιθανές «επικίνδυνες και αδικαιολόγητες στρεβλώσεις της εσωτερικής αγοράς».
Ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών Κρίστιαν Λίντνερ που βρέθηκε με την πλάτη στον τοίχο στο Λουξεμβούργο, διαβεβαίωσε ότι το γερμανικό σχέδιο είναι «αντίστοιχο του μεγέθους της χώρας» και κατά συνέπεια συγκρίσιμο στα μέτρα στήριξης που έχουν ληφθεί στη Γαλλία. «Πολλοί δεν έχουν αντιληφθεί ότι τα μέτρα εκτείνονται σε μία διετία», είπε.
Η πρόταση Τζεντιλόνι και Μπρετόν
Ο Πάολο Τζεντιλόνι και ο Τιερί Μπρετόν πρότειναν το μοντέλο του μηχανισμού SURE, του ευρωπαϊκού μηχανισμού των 100 δισ. ευρώ που επιστρατεύθηκε κατά τη διάρκεια της ύφεσης που προκλήθηκε από την πανδημία. Πρόκειται για τον κοινό δανεισμό υπό προνομιακούς όρους εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η οποία είναι σε θέση να δανείζεται φθηνά στις αγορές.
«Απέναντι στις κολοσσιαίες προκλήσεις που βρίσκονται μπροστά μας, μία είναι η δυνατή απάντηση: η ευρωπαϊκή αλληλεγγύη. Για να ξεπεράσουμε τα ρήγματα που έχουν προκαλέσει τα διαφορετικά περιθώρια κινήσεων των εθνικών προϋπολογισμών, πρέπει να σκεφτούμε την αμοιβαιοποίηση των εργαλείων σε ευρωπαϊκό επίπεδο», γράφουν.
«Η άντληση έμπνευσης από τον μηχανισμό SURE για την υποστήριξη των ευρωπαϊκών και βιομηχανικών οικοσυστημάτων στην παρούσα κρίση μπορεί να είναι μία βραχυπρόθεσμη λύση... Θα μπορούσε επίσης να ανοίξει τον δρόμο για ένα πρώτο βήμα προς την παροχή "ευρωπαϊκών δημοσίων αγαθών" στους τομείς της ενέργειας και της ασφάλειας, που είναι ο μόνος τρόπος για τη διαμόρφωση μίας συστημικής απάντησης στην κρίση», γράφουν οι δύο Ευρωπαίοι επίτροποι.
«Προτάσεις βασιζόμενες στο πρόγραμμα SURE δεν μπορούν να δικαιολογηθούν από τις αποφάσεις που έλαβε η Γερμανία», δήλωσε ο Κρίστιαν Λίντνερ, διαβεβαιώνοντας ότι το Βερολίνο «είναι ανοικτό για τη συζήτηση άλλων εργαλείων».
«Ενα πράγμα είναι σαφές: το κοινό χρέος δεν θα μας βοηθήσει να ενισχύσουμε μακροπρόθεσμα την ανταγωνιστικότητά μας, η χρηματοδότηση μέσω κοινού δανείου δεν θα αποτελεί λύση», επέμεινε ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών.
Οι υπουργοί Οικονομικών της ΕΕ συζήτησαν τη χρησιμοποίηση μη χρησιμοποιημένων δανείων ύψους 200 δισ. ευρώ στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού σχεδίου ανάκαμψης (συνολικού ύψους 750 δισ.) μετά την κρίση της Covid και συμφώνησαν στην κατανομή επιδοτήσεων ύψους 20 δισεκατομμυρίων ευρώ που διατέθηκαν την άνοιξη από την Κομισιόν, στο πλαίσιο της στρατηγικής της για την απεξάρτηση από τους ρωσικούς υδρογονάνθρακες.
Ομως ο Πάολο Τζεντιλόνι επέμεινε: «Αν θέλουμε να αντιμετωπίσουμε αυτή την κρίση, θεωρώ ότι έχουμε ανάγκη από ένα υψηλότερο επίπεδο αλληλεγγύης και ότι πρέπει να ενεργοποιήσουμε επιπλέον κοινά εργαλεία».