ΠΑΣΟΚ: Το θρίλερ, ο δεύτερος γύρος και η επόμενη ημέρα
Ξεκινά ο δεύτερος γύρος με τελικούς διεκδικητές τον νυν πρόεδρο και τον δήμαρχο Αθηναίων
Ουδείς μπορούσε να φανταστεί, ως το βράδυ της Κυριακής (06/10/2024), ότι η δεύτερη θέση στις εσωκομματικές εκλογές του ΠΑΣΟΚ θα παιζόταν περίπου στα ζάρια, θα κρινόταν δηλαδή για λίγες εκατοντάδες ψήφους, τη στιγμή που η συνολική συμμετοχή ξεπέρασε κατά τι τις 300 χιλιάδες. Πριν θέσουμε το αυτονόητο ερώτημα «και τώρα τι μέλλει γενέσθαι», ας συζητήσουμε κατ' αρχάς για το τι συνέβη στον πρώτο γύρο.
Πράγματι η προσέλευση (σε σχέση με το 2021) ήταν μεγαλύτερη -γεγονός καθόλου αμελητέο- αλλά δεν ήταν το αναμενόμενο big bang που θα παρέπεμπε σε σημαντική διεύρυνση του υπάρχοντος κομματικού ακροατηρίου. Γνωρίζουμε και από τις δημοσκοπήσεις ότι η κοινωνία είναι σε αναζήτηση. Από τη μια πλευρά η ΝΔ εξακολουθεί να κινείται στα όρια του αποτελέσματος των ευρωεκλογών ενώ η πολιτική της καταγράφει ακόμη χαμηλότερο θετικό σκορ -επιβραβεύεται μόλις από το 27% των πολιτών. Από την άλλη ο ΣΥΡΙΖΑ αυτοδιαλύεται περίπου σε καθημερινή βάση, και μάλιστα σε «ζωντανή σύνδεση» από τις τηλεοπτικές εκπομπές ως τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Παρά ταύτα όσοι αποστασιοποιούνται από το κυβερνών κόμμα και την Κουμουνδούρου παραμένουν σταθερά στη λεγόμενη «γκρίζα ζώνη» και θεωρούνται από τους αναλυτές ιδιαίτερα απαιτητικοί, μ' άλλα λόγια δύσκολα πείθονται, όπως για μια ακόμη φορά αποδείχθηκε περίτρανα στην πράξη.
Δεν είναι μόνο οι πολιτικές προτάσεις που παίζουν ρόλο, αξιολογούνται πλέον και ζητήματα ήθους. Φαίνεται ότι πέρασε ευρύτερα το μήνυμα, πως το θέμα της ηγεσίας δεν ανακινήθηκε τόσο από ενδιαφέρον για τα προβλήματα των πολιτών όσο για την αναδιανομή της εξουσίας στο εσωτερικό του ΠΑΣΟΚ. Αν σ' αυτό προσθέσουμε και το γεγονός ότι ο προεκλογικός διάλογος είχε έντονα χαρακτηριστικά εσωστρέφειας, αντιλαμβανόμαστε τους λόγους για τους οποίους ο πρώτος γύρος των εσωκομματικών εκλογών του ΠΑΣΟΚ παρέμεινε σε μεγάλο βαθμό στα όρια μιας... οικογενειακής υπόθεσης.
Αυτή τη στιγμή δεν γνωρίζουμε την ακριβή σύνθεση του εκλογικού σώματος της Κυριακής. Μπορούμε, όμως, να πούμε ότι οι «κομματικοί» -εκείνοι που ανέδειξαν και το 2021 τον Νίκο Ανδρουλάκη στην ηγεσία του κινήματος- προσήλθαν μαζικά στις κάλπες. Μένει να δούμε τον βαθμό συμμετοχής του λεγόμενου εκσυγχρονιστικού κέντρου αλλά και των δυνάμεων από το χώρο της Αριστεράς, που απελευθερώθηκαν λόγω της ροπής του ΣΥΡΙΖΑ προς την κατεύθυνση της ρευστοποίησης.
Κάπως, έτσι, λοιπόν ξεκινά ο δεύτερος γύρος με τελικούς διεκδικητές τον νυν πρόεδρο και τον δήμαρχο Αθηναίων, που και οι δύο σφυροκοπήθηκαν ανηλεώς από τους άλλους υποψηφίους για την προεδρία ενδεχομένως για τις «ανάγκες» του πρώτου γύρου.
Θα ήταν πρόωρο να προεξοφλήσουμε το αποτέλεσμα παρά το ευκρινές προβάδισμα του κ. Ανδρουλάκη, ας περιοριστούμε λοιπόν σε ορισμένες παρατηρήσεις:
Παρατήρηση πρώτη: Παρά τις δημόσιες τοποθετήσεις εκείνων που έμειναν έξω από την κούρσα, ότι δεν προτίθενται να υποδείξουν στους ψηφοφόρους τους τι θα πράξουν στην τελική ευθεία, ουδόλως αποκλείω να υπάρξουν συζητήσεις και συνεννοήσεις, οι οποίες αν αποκρυσταλλωθούν σε ένα είδος συμφωνίας, θα έχουν κάποιο μεγαλύτερο ή μικρότερο αποτύπωμα στη δεύτερη κάλπη.
Παρατήρηση δεύτερη: Οι ίδιοι οι «ορφανοί», πλέον, ψηφοφόροι ενδέχεται να θεωρήσουν ότι δεν έχουν επαρκές κίνητρο να συμμετάσχουν στα δρώμενα και να προτιμήσουν τον καναπέ. Εκείνοι δε που θα επιλέξουν να συμμετάσχουν στη διαδικασία, θα βάλουν με μεγάλη αυστηρότητα στην πλάστιγγα τα θετικά και τα αρνητικά των δύο «μονομάχων». Στον κ. Ανδρουλάκη καταλογίσθηκε έλλειμμα δημοκρατικής εσωκομματικής λειτουργίας, αλλά και λογική περιορισμού του ΠΑΣΟΚ σε στενά κομματικά πλαίσια, πράγμα που αποκόπτει το κόμμα από την προοπτική επανόδου σε τροχιά εξουσίας. Ο κ. Δούκας έδωσε την εικόνα «βιαστικού», φαίνεται ότι δεν κατόρθωσε να πείσει επαρκώς ότι συμβολίζει τη μεγάλη αλλαγή, ούτε ότι είναι εφικτό να συνδυάσει ταυτόχρονα -ο οποιοσδήποτε άνθρωπος άλλωστε- το αξίωμα του προέδρου του κόμματος (πιθανά και της αξιωματικής αντιπολίτευσης) και του «άρχοντα» του μεγαλύτρου Δήμου της χώρας. Ως προς το τελευταίο, οι αριθμοί μιλούν από μόνοι τους: ο κ. Δούκας ήρθε τρίτος στην Αθήνα στο στενό πασοκικό ακροατήριο που μετείχε στον πρώτο γύρο ενώ θα μπορούσαμε παράλληλα να υποθέσουμε ότι συναξιολογήθηκαν και οι επιδόσεις του στη διαχείριση των δημοτικών προβλημάτων.
Παρατήρηση τρίτη: Ακόμη και το αν θα γίνει ή όχι debate θα παίξει το ρόλο του υπό την έννοια ότι ο κ. Ανδρουλάκης απεδείχθη καλύτερα προπονημένος, σ' αυτό το σπορ.
Συμπέρασμα: Αυτά τα οποία θα συμβούν στην εβδομάδα που τρέχει, θα επηρεάσουν σε μεγάλο βαθμό τα χαρακτηριστικά της επόμενης ημέρας στο ΠΑΣΟΚ. Στα συν καταχωρείται ότι εμφανίζει δημοσκοπική άνοδο, ότι ανεξαρτήτως της προσέλευσης στις εσωκομματικές εκλογές μονοπώλησε για μεγάλο διάστημα την επικαιρότητα, ότι ενδέχεται να βρεθεί στη θέση της αξιωματικής αντιπολίτευσης (σε περίπτωση νέας διάσπασης στον ΣΥΡΙΖΑ) και ότι παίρνει κεφάλι στην κεντροαριστερά. Στα μείον καταγράφεται ότι δεν ξεκαθάρισε το μάλλον θολό πολιτικό του στίγμα, δεν μιας διαφώτισε για το ποια ακριβώς σύγχρονη σχολή σοσιαλδημοκρατικής σκέψης το ελκύει, δεν μας είπε ποιες αξιόπιστες λύσεις κομίζει για τα οξύτατα προβλήματα της εποχής, ούτε βέβαια πώς θα διανύσει την απόσταση που το χαρίζει από την πρώτη θέση και την ακόμη μεγαλύτερη από την αυτοδυναμία. Στα μείον, επίσης, προστίθεται και το γεγονός ότι μεταξύ των τεσσάρων πρώτων του πρώτου γύρου, υπάρχουν σαφείς και ίσως αγεφύρωτες πολιτικές αποστάσεις.
Το επικρατέστερο σενάριο, πάντως, είναι να βρεθούμε απέναντι σε ένα σκηνικό χωρίς ισχυρές αναταράξεις σε πρώτη φάση και όπου η ταχύτητα μπορεί να μην είναι στο «νεκρό» αλλά σίγουρα δεν θα είναι στην «τετάρτη».