Τα κλιματικά stress test , το τραπεζικό «δυστύχημα» της Πτολεμαΐδα 5 και η Μύλοι Λούλη

Τα κλιματικά stress test της ΕΚΤ

Τις τελευταίες εβδομάδες παρατηρείται μεγάλη κινητικότητα στο μέτωπο της εποπτικής άσκησης προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων για τους κλιματικούς κινδύνους που διενεργεί στις τράπεζες της ευρωζώνης η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Συγκεκριμένα, οι ελληνικές και ευρωπαϊκές τράπεζες έχουν αρχίσει να υποβάλλουν προς αξιολόγηση στην ΕΚΤ υποδείγματα ασκήσεων προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων σε σχέση με τους κλιματικούς κινδύνους. Η άσκηση προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων έχει ως αντικείμενο συγκεκριμένες κατηγορίες στοιχείων ενεργητικού που είναι εκτεθειμένα σε κλιματικούς κινδύνους και όχι τους συνολικούς ισολογισμούς των τραπεζών. Επικεντρώνεται τόσο σε ανοίγματα όσο και σε πηγές εσόδων που είναι πιο ευπαθή στους κλιματικούς κινδύνους, συνδυάζοντας τις κλασικές προβολές για ζημίες με νέες συλλογές ποιοτικών δεδομένων. Από την άσκηση προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων θα αντληθούν συμπεράσματα βάσει των οποίων θα αξιολογηθεί ο βαθμός ετοιμότητας των τραπεζών όσον αφορά στους κλιματικούς κινδύνους. Τα συγκεντρωτικά δε αποτελέσματα της άσκησης θα δημοσιευθούν από την ΕΚΤ τον Ιούλιο του 2022. Η συγκεκριμένη άσκηση της ΕΚΤ είναι σημαντική, καθώς μεταξύ άλλων περιλαμβάνει μια συγκριτική ανάλυση μεταξύ τράπεζων με ομοειδή χαρακτηριστικά για την αξιολόγηση των επιχειρηματικών τους μοντέλων και ειδικά για την έκθεσή τους σε εταιρείες υψηλής έντασης εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Να σημειωθεί πως από τη Συμφωνία των Παρισίων για την κλιματική αλλαγή έως και το τέλος του 2021 οι 60 μεγαλύτερες τράπεζες του κόσμου έχουν χρηματοδοτήσει επενδύσεις σε ορυκτά καύσιμα (λιγνίτη, άνθρακα, πετρέλαιο, φυσικό αέριο) συνολικούς ύψους 3,8 τρισ. δολαρίων. Παρά τις ESG δεσμεύσεις των ίδιων των τραπεζών, τα επίπεδα χρηματοδότησης επενδύσεων σε ορυκτά καύσιμα είναι σήμερα υψηλότερα από ό,τι ήταν το 2016 και αυτό ισχύει ακόμη και αν ληφθεί υπόψη η ύφεση που προκλήθηκε από την πανδημία! Στη βάση αυτή, η έκθεση της ΕΚΤ θα καταδείξει το πόσο «πράσινα» είναι τελικά τα πιστωτικά ιδρύματα της ευρωζώνης και πόσο εκτεθειμένα σε δανειοδοτήσεις που δεν είναι βιώσιμες λόγω της κλιματικής αλλαγής.

Το «δυστύχημα» της Πτολεμαΐδα 5

Στην Ελλάδα, το πλέον χαρακτηριστικό παράδειγμα τραπεζικών δανείων που έχουν ήδη «πάει άπατα» είναι αυτά που σχετίζονται με την υπό κατασκευή μονάδα Πτολεμαΐδα 5 της ΔΕΗ, η οποία αναμένεται να τεθεί σε δοκιμαστική λειτουργία εντός του καλοκαιριού. Τα επίπεδα στα οποία διαμορφώνονται σήμερα οι τιμές των δικαιωμάτων ρύπων, καθιστούν ζημιογόνα -από την πρώτη ημέρα- τη λειτουργία του σταθμού, που έχει ως καύσιμο τον λιγνίτη. Συγκεκριμένα, έχει υπολογισθεί πως σε συνθήκες «κανονικότητας» των χονδρεμπορικών αγορών ρεύματος, η μονάδα θα μπορούσε να ανακτήσει το λειτουργικό της κόστος, εάν οι τιμές των δικαιωμάτων ρύπων δεν ξεπερνούν τα 45 ευρώ ανά τόνο. Σήμερα όμως τα δικαιώματα είναι στα 75 ευρώ ανά τόνο. Έτσι, για να μην πάει ολωσδιόλου στα «σκουπίδια» το project που ξεπέρασε σε κόστος το 1 δισ. ευρώ , προβλέπεται πως από το 2025 ο σταθμός θα μετατραπεί σε μονάδα ηλεκτροπαραγωγής με καύσιμο το φυσικό αέριο. Ωστόσο, καθώς και το φυσικό αέριο είναι ορυκτό καύσιμο, δηλαδή θεωρείται ρυπογόνο, κανείς δεν μπορεί να προεξοφλήσει το τί θα συμβεί τελικά με την Πτολεμαΐδα 5 στο κοντινό μέλλον. Ειδικά δε στην περίπτωση που οι τιμές του φυσικού αέριου παραμείνουν σε υψηλά επίπεδα και εκ των πραγμάτων καταστίσουν ασύμφορη την ηλεκτροπαραγωγή με φυσικό αέριο. Και εάν η Πτολεμαΐδα 5 δεν ερμηνευθεί ως «mea culpa» από τις τράπεζες θα επαναλάβουν τα ίδια λάθη και σε άλλα ενεργειακά project που δεν είναι βιώσιμα, αλλά κάποιοι θέλουν να τα εμφανίζουν ως τέτοια…

Νέες συστάσεις από την FATF

Με βαλίτσες γεμάτες σημειώσεις γύρισαν από το Παρίσι τα στελέχη της ελληνικής αποστολής που εκπροσώπησαν τη χώρα μας στην ετήσια ολομέλεια της Ομάδας Χρηματοπιστωτικής Δράσης (Financial Action Task Force - FATF). Η FATF, o διεθνής οργανισμός που θέτει τους κανόνες για το ξέπλυμα χρήματος, προχώρησε στην ετήσια συνάντησή του, σε συγκεκριμένες αναθεωρήσεις σε νευραλγικούς τομείς όπου διαπιστώνονται αδυναμίες στον περιορισμό του ξεπλύματος χρήματος. Αυτοί οι τομείς είναι η κτηματαγορά, τα μητρώα πραγματικών δικαιούχων νομικών προσώπων και το «μαύρο» χρήμα που σχετίζεται με τους πρόσφυγες. Ειδικότερα, η FATF συμφώνησε να αναθεωρήσει τη Σύσταση 24 και την ερμηνευτική της σημείωση, η οποία απαιτεί από τις χώρες να διασφαλίζουν ότι οι αρμόδιες αρχές έχουν πρόσβαση σε επαρκείς, ακριβείς και ενημερωμένες πληροφορίες για τους πραγματικούς ιδιοκτήτες εταιρειών. Σύμφωνα με τις προτεινόμενες αλλαγές, οι χώρες θα πρέπει πλέον να διασφαλίζουν ότι οι πληροφορίες για την πραγματική ιδιοκτησία των επιχειρήσεων διατηρούνται από μια δημόσια αρχή ή έναν φορέα που θα λειτουργεί ως μητρώο πραγματικών δικαιούχων. Επίσης, ζητήθηκε από τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν ότι οι αρμόδιες αρχές θα έχουν ταχεία και αποτελεσματική πρόσβαση σε πληροφορίες σχετικά με τους πραγματικούς ιδιοκτήτες επιχειρήσεων. Η αλλαγή αυτή αφορά την Ελλάδα, όπου ουσιαστικά το Μητρώο Πραγματικών Δικαιούχων είναι ημιτελές και υπολειτουργεί. Αλλά και στο ξέπλυμα χρήματος μέσω του real estate η FATF προωθεί σημαντικές αλλαγές. Στην Ολομέλεια της FATF διαπιστώθηκε πως η κτηματαγορά σχεδόν σε όλες τις χώρες του Οργανισμού έχει γενικά κακή κατανόηση των κινδύνων στους οποίους εκτίθεται σε σχέση με το ξέπλυμα. Στη βάση αυτή, η FATF έχει αναπτύξει σχέδιο καθοδήγησης σχετικά με την εφαρμογή κριτηρίων κινδύνου κατά της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες μέσω συναλλαγών στο real estate. Το σχετικό κείμενο θα δημοσιοποιηθεί μετά τις 22 Απριλίου 2022. Τέλος, άλλη μια σύσταση της FATF με ελληνικό ενδιαφέρον έχει να κάνει με τους κινδύνους νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και χρηματοδότησης της τρομοκρατίας που συνδέονται με τη διακίνηση μεταναστών και προσφύγων. Στην Ολομέλεια του Οργανισμού τονίσθηκε πως ενώ αυτή η εγκληματική δραστηριότητα έχει επεκταθεί, πολλές χώρες δεν τη θεωρούν έγκλημα υψηλού κινδύνου για ξέπλυμα χρήματος και οι σχετικές χρηματοοικονομικές ροές σπάνια ερευνώνται. Στο πλαίσιο αυτό η FATF προχώρησε σε συστάσεις που θα επιτρέψουν στις αρχές διεθνώς , αλλά και στις ελληνικές αρχές, να εντοπίζουν καλύτερα τα έσοδα από τη διακίνηση παράνομων μεταναστών και προσφύγων.

Η Μύλοι Λούλη

Σε μια περίοδο που οι εγχώριες αλευρομηχανίες είναι αντιμέτωπες με τεράστιες ανατιμήσεις στις τιμές των πρώτων υλών και στο κόστος ενέργειας η εισηγμένη Μύλοι Λούλη ΑΕ έλαβε μια πολύτιμη ένεση ρευστότητας. Το υπουργείο Ανάπτυξης πιστοποίησε -με ένα χρόνο καθυστέρηση- την ολοκλήρωση της επένδυσης της αλευρομηχανίας στον Δήμο Σούρπης στη Μαγνησία, η οποία αφορούσε στον εκσυγχρονισμό της μονάδας παραγωγής αλεύρων της εισηγμένης. Η εν λόγω επένδυση ύψους 4 εκατ. ευρώ είχε επιχορηγηθεί με 1 εκατ. ευρώ από τον αναπτυξιακό νόμο. Ωστόσο, η Μύλοι Λούλη δεν είχε λάβει το 40% της επιχορήγησης , καθώς ανέμενε την τελική πιστοποίηση του υπουργείου. Παράλληλα, για όσο η διαδικασία ήταν σε εκκρεμότητα παρέμενε δεσμευμένη και εγγυητική επιστολή της εταιρείας συνολικού ποσού 557.85 ευρώ. Με τη χορήγηση της πιστοποίησης από τη Γενική Γραμματεία Ιδιωτικών Επενδύσεων η εγγυητική αποδεσμεύθηκε και στα ταμεία της εισηγμένης εισέρευσαν 432.637 ευρώ , από το υπόλοιπο της εκκρεμούσας επιχορήγησης. Καλό timing ομολογουμένως.