Με διαφορετικές προτεραιότητες η φορολόγηση των ενεργειακών εταιρειών στην ΕΕ

Από την πλευρά τους, το Ηνωμένο Βασίλειο, η Ιταλία και η Ισπανία ζήτησαν, με διαφορετικούς τρόπους και από διαφορετικούς κλάδους, ειδική συνεισφορά από εταιρείες οι οποίες ευνοήθηκαν από την ακριβότερη ενέργεια, τη μετά την πανδημία ανάκαμψη ή τα υψηλότερα επιτόκια. Το Παρίσι και το Βερολίνο έχουν διαφορετικούς λόγους να περιφρονούν τέτοιες πρωτοβουλίες. Η Γαλλία, επειδή ο πρόεδρος Μακρόν επανεξελέγη τον Μάιο βασιζόμενος σε υποσχέσεις να μην αυξήσει τους φόρους.

Η Γερμανία, επειδή ο υπουργός Οικονομικών Κρίστιαν Λίντνερ, φιλελεύθερος και οπαδός της ελεύθερης αγοράς, επισημαίνει πως ο φόρος αυτός δεν έχει οικονομική λογική.

Παρ’ όλο που οι απροσδόκητοι φόροι είναι αμφιλεγόμενοι, ξεκινώντας με τον ευαίσθητο ορισμό του τι ακριβώς συνιστά ένα «απρόσμενο» κέρδος, οι τεράστιες δαπάνες που πρέπει να επωμιστούν οι κυβερνήσεις για να αντιμετωπίσουν τη συνεχιζόμενη κρίση θα δικαιολογούσε μια τέτοια κίνηση. Μπορούν να χρηματοδοτηθούν οι δαπάνες αυτές είτε από φόρους είτε με περισσότερο δανεισμό.

Η Γερμανία με το χαμηλό χρέος θα μπορούσε να αντέξει οικονομικά το να δανειστεί περισσότερο και παρά την εμμονή του Λίντνερ για τα ελλείμματα. Θα ήταν πιο δύσκολο να γίνει κάτι τέτοιο για τη Γαλλία με το υψηλό χρέος, η οποία φαίνεται να προτιμά να πιέζει τις εταιρείες να κάνουν το σωστό – για παράδειγμα, «ζητώντας» από την Total Energies να μειώσει την τιμή της βενζίνης στα πρατήρια καυσίμων.

Τόσο ο Κρίστιαν Λίντνερ όσο και ο Γάλλος ομόλογός του Μπρινό Λε Μερ υπαινίχθηκαν πως η φορολόγηση των ομίλων κοινής ωφέλειας ή των εταιρειών πετρελαιοειδών θα έθετε σε κίνδυνο τις προσπάθειές τους να κάνουν τις χώρες τους προορισμούς για παγκόσμιες επενδύσεις. Στην πραγματικότητα, οι απειλές της βιομηχανίας για συρρίκνωση των επενδύσεων, εάν επιβληθούν τέτοιοι φόροι, πρέπει να αντιμετωπιστούν με επιφύλαξη.

Η συνολική φορολογική επιβάρυνση του Ηνωμένου Βασιλείου, περίπου στο 37% του ΑΕΠ, παραμένει πολύ χαμηλότερη από αυτή της Γαλλίας (51%) ή της Γερμανίας (47%), σύμφωνα με το ΔΝΤ. Με μια μεγάλη παγκόσμια ύφεση να επίκειται το 2023, οι διεθνείς επενδυτές καλό θα ήταν αξιολογήσουν, εάν οι απαντήσεις των μεμονωμένων κυβερνήσεων στην κρίση αποτρέψουν μια σοβαρή κατάρρευση της οικονομίας. Ισως αρχίζοντας να κοιτούν πώς ξοδεύουν τα χρήματα, όχι πώς τα συγκεντρώνουν.