Η ακρίβεια σαρώνει τα πάντα – Οι μεγαλύτερες ανατιμήσεις στο 12μηνο
Από διαδοχικά σοκ ακρίβειας περνούν τα νοικοκυριά που βλέπουν κάθε μήνα να ψαλιδίζονται τα εισοδήματά τους από τις συνεχείς ανατιμήσεις σε βασικά προϊόντα.
Τα στοιχεία της Ελληνικής Στατικής Αρχής επιβεβαίωσαν το άλμα των τιμών καθώς ο πληθωρισμός εκτινάχθηκε στο 12% τον Σεπτέμβριο, έναντι 11,4% τον Αύγουστο, παραμένοντας σε υψηλά επίπεδα προ εισόδου της χώρας στο ευρώ (1994). Φωτιά στους οικογενειακούς προϋπολογισμούς βάζουν το φυσικό αέριο αλλά και η έκρηξη στις τιμές των ειδών διατροφής όπου στις πέντε πρώτες θέσεις με τις μεγαλύτερες αυξήσεις βρίσκονται τα γαλακτοκομικά και τα αβγά με ποσοστό 23,3%.
Οι τιμές προϊδεάζουν για τον δύσκολο χειμώνα που ακολουθεί, με τις διεθνείς αναταράξεις σε ενεργειακά και γεωπολιτικά να βρίσκονται σε εξέλιξη. Με βάση, πάντως, τις προβλέψεις που περιλαμβάνονται στο προσχέδιο του προϋπολογισμού, το 2023 ο πληθωρισμός θα υποχωρήσει στο 3,1% από το 9,1% εφέτος.
Τον Σεπτέμβριο, πάντως, καταγράφηκε η μεγαλύτερη μηνιαία μεταβολή από τις αρχές του έτους, 2,9%, καθώς εκτός από την εκτόξευση της τιμής του φυσικού αερίου στα ύψη, πέρασε στις τιμές καταναλωτή σωρεία αυξήσεων σε βασικά τρόφιμα και άλλα είδη παντοπωλείου.
Μια ανάσα από το ρεκόρ του Ιουνίου (12,1%) έφθασε ο πληθωρισµός τον Σεπτέµβριο, καθώς διαµορφώθηκε στο 12% έπειτα από δύο µήνες µικρής αποκλιµάκωσης. Τον Σεπτέµβριο, πάντως, καταγράφηκε η µεγαλύτερη µηνιαία µεταβολή από τις αρχές του έτους, 2,9%, καθώς εκτός από την εκτόξευση της τιµής του φυσικού αερίου στα ύψη, πέρασαν στις τιµές καταναλωτή σωρεία αυξήσεων σε βασικά τρόφιµα και άλλα είδη παντοπωλείου.
Το γεγονός ότι στην ενέργεια, στα τρόφιµα, στις µεταφορές και στα είδη άµεσης κατανάλωσης νοικοκυριού εντοπίζονται οι µεγαλύτερες ανατιµήσεις εξηγεί τη µεγάλη πίεση που δέχονται τα νοικοκυριά, τα οποία πλέον έχουν µεταβάλει σηµαντικά τις καταναλωτικές τους συνήθειες και ετοιµάζονται να γιορτάσουν και τα Χριστούγεννα «κυνηγώντας» τις προσφορές στα σούπερ µάρκετ. Ο χειµώνας προµηνύεται δύσκολος και ήδη στον πίνακα µε τις µεγαλύτερες ανατιµήσεις φιγουράρουν και τα στερεά καύσιµα – δηλαδή κατά βάση καυσόξυλα και πέλετ.
Οι οµάδες αγαθών - υπηρεσιών στις οποίες έχει καταγραφεί η µεγαλύτερη αύξηση σε ετήσια βάση είναι της «Στέγασης» (35,4%) και της «∆ιατροφής και µη αλκοολούχων ποτών» (13,6%). Αιτία η τετραπλάσια και πλέον τιµή του φυσικού αερίου (332% υψηλότερη σε σύγκριση µε τον περυσινό Σεπτέµβριο), η αύξηση κατά 65,1% της τιµής του πετρελαίου θέρµανσης, κατά 30,5% του ηλεκτρισµού, ενώ αυξήσεις 16,1% κατέγραψε η ΕΛΣΤΑΤ στα στερεά καύσιµα.
Οι πληροφορίες, πάντως, από την αγορά κάνουν λόγο για πολύ µεγαλύτερες αυξήσεις στα καυσόξυλα, ακόµη και για διπλασιασµό της τιµής τους σε σύγκριση µε πέρυσι, λόγω της πολύ αυξηµένης ζήτησης.
Ψωµί, γαλακτοκοµικά, κρέατα και λάδι, από τα κυριότερα δηλαδή είδη διατροφής, βρίσκονται στην κορυφή των ανατιµήσεων. Σε ετήσια βάση οι αυξήσεις τιµών είναι στο ψωµί - δηµητριακά 18,4%, στα γαλακτοκοµικά αυγά 23,3%, στα κρέατα 17,6%, στα έλαια 17%, στον καφέ 14,3%, στα λαχανικά 8,7% και στα σοκολατοειδή 6,2%.
Οι ανατιµήσεις στην ενέργεια επηρεάζουν άµεσα και τις χρεώσεις στις µεταφορές. Τα αεροπορικά εισιτήρια είναι ακριβότερα κατά 58,7%, τα ακτοπλοϊκά κατά 25,4% και οι χρεώσεις των ταξί κατά 32,9%. Πλέον οι ανατιµήσεις καταγράφονται και στον κλάδο της εστίασης, µε τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ να δίνουν αυξήσεις 6,7%.
Οι µεγάλες ανατιµήσεις από τις αρχές του χρόνου και κυρίως από την άνοιξη και έπειτα οδηγούν τους καταναλωτές στην αγορά λιγότερων προϊόντων από το σούπερ µάρκετ. Τούτο, βεβαίως, δεν σηµαίνει σε καµία περίπτωση ότι δεν βάζουν το χέρι πιο βαθιά στην τσέπη.
Σύµφωνα µε τα τελευταία διαθέσιµα στοιχεία της εταιρείας ερευνών αγοράς IRI, το διάστηµα Ιανουαρίου - Αυγούστου 2022 ο τζίρος των σούπερ µάρκετ αυξήθηκε κατά 3%, όµως την ίδια στιγµή ο όγκος πωλήσεων υποχώρησε κατά 1,6% σε σύγκριση µε το αντίστοιχο διάστηµα του 2021. Επιπλέον, οι καταναλωτές στρέφονται σε φθηνότερα προϊόντα, µε τα στοιχεία να δείχνουν αύξηση των πωλήσεων των προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας κατά 11,2% στο οκτάµηνο και µερίδιο 15,9% από 14,8% στο σύνολο του 2021.
Διαβάστε επίσης
Ακρίβεια: Πώς οι αυξήσεις στα ράφια αλλάζουν τις αγοραστικές συνήθειες των πολιτών
Ακρίβεια: Προσοχή! Ποια βασικά αγαθά έμειναν εκτός από το «καλάθι του νοικοκυριού»
Πρεμιέρα για το «Καλάθι του νοικοκυριού» - Τα 50 προϊόντα στο σούπερ-μάρκετ και οι διευκρινίσεις