Σύνοδος Κορυφής για την ενέργεια: Τίποτα με μπόλικο καθόλου

Ήλθον, είδον και απήλθον. Οι ηγέτες συγκεντρώθηκαν στις Βρυξέλλες, πέταξαν το μπαλάκι στην Κομισιόν και στους υπουργούς Ενέργειας και είπαν ότι θα… ξαναδούν το όλο ζήτημα σε μια άλλη έκτακτη Σύνοδο. Καταπληκτικό. Είναι όπως λέμε η τέχνη του να μην κάνεις τίποτα και για κάθε λύση να βρίσκεις ένα πρόβλημα. Πρακτικά το επόμενο ραντεβού θα δοθεί σε μερικές εβδομάδες από σήμερα, πιθανότατα σε μια έκτακτη σύνοδο κορυφής, στην οποία οι «27» θα επιχειρήσουν πάλι να μας γοητεύσουν με την γνωστή αποφασιστικότητά τους. Για όσους ενδεχομένως δεν έχουν καταλάβει τι συμβαίνει, όλα όσα προτάθηκαν και από την κυρία φον ντερ Λάιεν και όσα συζητήθηκαν στη Σύνοδο θα είναι είτε σε εθελοντική βάση (όπως η κοινή προμήθεια του 15% του αερίου που εισάγει η ΕΕ) είτε αυστηρά προσωρινά, όπως το περιθώριο διακύμανσης και το ανώτατο όριο στις τιμές. Ότι γίνει θα αφορά μόνο το 2022, κάτι που σημαίνει ότι το 2023 οι διαπραγματεύσεις για φυσικό αέριο και LNG θα είναι άλλες, ένας θεός ξέρει με τι τιμές και σε ποια επάρκεια και από πού θα γίνουν οι εισαγωγές.

Ακόμα και η καραμέλα της ευρωπαϊκής αλληλεγγύης και των κοινών παραγγελιών πάει περίπατο αφού όπως σημειώσαμε παραπάνω αφορά των 15% των προμηθειών κι αυτό εθελοντικά! Την ίδια ώρα τα όσα ακούγονται για πλαφόν στο φυσικό αέριο αφορούν μόνο το αέριο που χρησιμοποιείται για ηλεκτρική ενέργεια και ακόμα η Ε.Ε. δεν έχει καταλήξει ποιος θα πληρώνει (ποιος θα επιδοτεί) στις εταιρείες παραγωγής το επιπλέον ποσοστό του πλαφόν. Αν για παράδειγμα μπει πλαφόν στα 100 ευρώ και οι Ρώσοι πουλάνε 150 ευρώ το φυσικό αέριο ανά μεγαβατώρα, ποιος θα πληρώσει τα 50 επιπλέον ευρώ; Θα το πληρώσει συνολικά η Ε.Ε. μέσω κάποιου ειδικού ταμείου ή τα εθνικά κράτη από τους διαλυμένους προϋπολογισμούς τους; Ενάμιση χρόνο τώρα με δεκάδες συνόδους η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν έχει καταλήξει ούτε σε αυτό. Η Γερμανία για παράδειγμα λέει να το πληρώσουν τα κράτη – μέλη από τους προϋπολογισμούς ή να πάρουν δάνεια από την Ε.Ε. Να πάμε δηλαδή σε νέα μνημόνια για να επιδοτήσουν τα κράτη – μέλη τις εταιρείες παραγωγής ρεύματος.

Απίστευτα πράγματα. Την ίδια ώρα που συμβαίνουν όλα αυτά τα ευτράπελα, βγαίνει ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ μέσω Twitter και γράφει: «Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο κατέληξε σε συμφωνία για την ενέργεια. Επικράτησε η ενότητα και η αλληλεγγύη. Συμφωνήθηκε να εργαστούμε για μέτρα περιορισμού των τιμών της ενέργειας για νοικοκυριά και επιχειρήσεις». Πρόκειται βεβαίως για τον ορισμό της κοροϊδίας. «Υπήρχε ισχυρή βούληση» για την επίτευξη συμφωνίας προκειμένου να μειωθούν οι τιμές της ενέργειας, τόνισε η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν μετά την ολοκλήρωση της πρώτης ημέρας της Συνόδου Κορυφής, σημειώνοντας ότι από τη μια, «διαφορετικά κράτη-μέλη έχουν διαφορετικές προτεραιότητες», όμως από την άλλη έγιναν σημαντικά βήματα. Ερωτηθείσα από το ΑΠΕ-ΜΠΕ γιατί χρειάστηκαν τόσες ώρες για να υπάρξει συμφωνία και εάν θα μπορούσαν να κατηγορηθούν κράτη μέλη πως δίνουν έμφαση στα δικά τους συμφέροντα την ώρα που η ΕΕ αντιμετωπίζει ενεργειακή κρίση, η κυρία φον ντερ Λάιεν απάντησε ότι έγιναν «πολύ έντονες, αλλά εποικοδομητικές συζητήσεις και υπήρχε ισχυρή βούληση – το νιώσαμε στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο – να φτάσουμε σε κοινό συμπέρασμα».

Τι αποφάσισαν;

Απολύτως τίποτα. Δώστε μας δύο-τρεις εβδομάδες, παρακάλεσε ο πρωθυπουργός του Βελγίου, Αλεξάντερ ντε Κρόο, ευρισκόμενος αντιμέτωπος με τις ερωτήσεις των δημοσιογράφων. Απλά το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο συμφώνησε ότι, υπό το φως της συνεχιζόμενης κρίσης, πρέπει να επιταχυνθούν και να ενταθούν οι προσπάθειες για τη μείωση της ζήτησης, να υπάρξουν εγγυήσεις για την ασφάλεια του εφοδιασμού, την αποφυγή της επιβολής περιορισμών στις καταναλώσεις (rationing) και τη μείωση των τιμών της ενέργειας για τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις σε ολόκληρη την Ένωση, προσθέτοντας ότι η ακεραιότητα της ενιαίας αγοράς πρέπει να προφυλαχθεί. Το μέγεθος της πολιτικής υποκρισίας ξεπερνάει κάθε όριο σοβαρότητας. Μέσα στα συμπεράσματα της Συνόδου αναφέρεται: «το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καλεί το ίδιο το Συμβούλιο και την Επιτροπή να υποβάλουν επειγόντως συγκεκριμένες αποφάσεις για τα ακόλουθα μέτρα, καθώς και για τις προτάσεις της Επιτροπής, έχοντας αξιολογήσει τον αντίκτυπό τους ιδίως στις υφιστάμενες συμβάσεις, κατά τρόπο ώστε να μην υποστούν πλήγμα μακροπρόθεσμες συμβάσεις, και λαμβάνοντας υπόψη τα διαφορετικά ενεργειακά μείγματα και τις εθνικές συνθήκες». Το συμβούλιο δηλαδή καλεί τον εαυτό του και την Επιτροπή να υποβάλλουν επειγόντως αποφάσεις! Η απόλυτη παράνοια που ξεπερνά το όριο της δημιουργικής ασάφειας.

Διαβάστε λοιπόν αναλυτικά τις γενικόλογες ασάφειες του κειμένου συμπερασμάτων:

α) εθελοντική κοινή προμήθεια φυσικού αερίου, εκτός από τη δεσμευτική συγκέντρωση ζήτησης για ποσότητα που ισοδυναμεί με το 15% των αναγκών πλήρωσης των αποθηκευτικών υποδομών, σύμφωνα με τις εθνικές ανάγκες,

β) νέο συμπληρωματικό σημείο αναφοράς έως τις αρχές του 2023 που αντικατοπτρίζει με μεγαλύτερη ακρίβεια τις συνθήκες στην αγορά φυσικού αερίου,

γ) προσωρινός δυναμικός διάδρομος τιμών για τις συναλλαγές φυσικού αερίου για τον άμεσο περιορισμό των «επεισοδίων» υπερβολικών τιμών του φυσικού αερίου, λαμβάνοντας υπόψη τις διασφαλίσεις που ορίζονται στο άρθρο 23 παρ. 2 του Σχεδίου Κανονισμού του Συμβουλίου που προτάθηκε τη 18η Οκτωβρίου 2022,

δ) προσωρινό πλαίσιο σε επίπεδο ΕΕ για τον περιορισμό της τιμής του φυσικού αερίου στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, με ανάλυση κόστους και οφέλους, χωρίς τροποποίηση της αξιολογικής κατάταξης (merit order), αποτρέποντας παράλληλα την αύξηση της κατανάλωσης φυσικού αερίου, αντιμετωπίζοντας τις επιπτώσεις χρηματοδότησης και διανομής και τις επιπτώσεις του στις ροές πέρα από τα σύνορα της ΕΕ,

ε) βελτιώσεις στη λειτουργία των αγορών ενέργειας για την αύξηση της διαφάνειας της αγοράς, την άμβλυνση της κρίσης ρευστότητας και την εξάλειψη των παραγόντων που ενισχύουν τη μεταβλητότητα των τιμών του φυσικού αερίου, διασφαλίζοντας παράλληλα τη διατήρηση της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας·

στ) ταχεία παρακολούθηση της απλούστευσης των διαδικασιών αδειοδότησης προκειμένου να επιταχυνθεί η ανάπτυξη ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και των δικτύων, συμπεριλαμβανομένων των μέτρων έκτακτης ανάγκης βάσει του άρθρου 122 της Συνθήκης Λειτουργίας της ΕΕ,

ζ) μέτρα ενεργειακής αλληλεγγύης σε περίπτωση διακοπής του εφοδιασμού με φυσικό αέριο σε εθνικό, περιφερειακό ή ενωσιακό επίπεδο, ελλείψει διμερών συμφωνιών αλληλεγγύης,

η) αυξημένες προσπάθειες για εξοικονόμηση ενέργειας,

θ) κινητοποίηση συναφών εργαλείων σε εθνικό και ενωσιακό επίπεδο. Ταυτόχρονα, άμεση προτεραιότητα είναι η προστασία των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων, ιδιαίτερα των πιο ευάλωτων στις κοινωνίες μας. Η διατήρηση της παγκόσμιας ανταγωνιστικότητας της Ένωσης είναι επίσης σημαντική. Θα πρέπει να κινητοποιηθούν όλα τα σχετικά εργαλεία σε εθνικό και ενωσιακό επίπεδο για την ενίσχυση της ανθεκτικότητας των οικονομιών μας, διατηρώντας παράλληλα την παγκόσμια ανταγωνιστικότητα της Ευρώπης και διατηρώντας ισότιμους όρους ανταγωνισμού και την ακεραιότητα της ενιαίας αγοράς.

Ο παραπάνω οδικός χάρτης εύκολα θα μπορούσε να φέρει τον τίτλο: «Ζήσε Μάη μου…»