Κοινωνικό Εισόδημα Αλληλεγγύης (ΚΕΑ): Αυστηρές κυρώσεις σε όσους δηλώσουν ψευδή στοιχεία

Συγκεκριμένα, με έγγραφό του, το υπουργείο Εργασίας, καθορίζει επίσης τις περιπτώσεις εκείνες που διακόπτεται η καταβολή του ΚΕΑ, ενώ, παράλληλα, παρέχονται επιπλέον κατευθύνσεις και διευκρινίσεις για τη διαδικασία ανάκλησης αίτησης και αναδρομικής καταβολής της εισοδηματικής ενίσχυσης.

Το έγγραφο επισημαίνει, μεταξύ άλλων ότι, σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, όποιος εν γνώσει του δηλώνει ψευδή γεγονότα ή αρνείται ή αποκρύπτει τα αληθινά, τιμωρείται με φυλάκιση τουλάχιστον τριών μηνών, ενώ, σε περίπτωση που τα αρμόδια όργανα του Δήμου διαπιστώσουν παραβάσεις των σχετικών διατάξεων, αποστέλλουν τα σχετικά στοιχεία στον αρμόδιο εισαγγελέα με κοινοποίηση στην αρμόδια Δ/νση Καταπολέμησης της Φτώχειας του υπουργείου Εργασίας.

Αναλυτικά:
1α. Η καταβολή της εισοδηματικής ενίσχυσης του ΚΕΑ διακόπτεται, οσάκις περιέλθουν σε γνώση των αρμοδίων οργάνων των Δήμων έγγραφα στοιχεία από τα οποία προκύπτει ότι, με ευθύνη των αιτούντων, κακώς κατεβλήθη το εν λόγω εισόδημα, διότι δεν πληρούνται οι νόμιμες προϋποθέσεις.

Στις περιπτώσεις αυτές, τα αρμόδια όργανα του Δήμου προχωρούν, καταρχάς, σε διερεύνηση της υπόθεσης, επικοινωνώντας με τυχόν αρμόδιες Υπηρεσίες ή και καλώντας τους αιτούντες να παράσχουν προφορικές ή έγγραφες διευκρινίσεις εντός εύλογης προθεσμίας (τουλάχιστον πέντε εργάσιμων ημερών), όποτε κρίνουν ότι αυτό απαιτείται. Ακολούθως, ενημερώνουν εγγράφως, με σχετική εισήγηση, τη Διεύθυνση Καταπολέμησης της Φτώχειας του υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, επισυνάπτοντας τα σχετικά αποδεικτικά στοιχεία, από τα οποία προκύπτει ότι η καταβολή έγινε, χωρίς να πληρούνται οι νόμιμες προϋποθέσεις. Η εισήγηση περιλαμβάνει, σε κάθε περίπτωση το λόγο για τον οποίο προτείνεται η ανάκληση της πράξης έγκρισης, καθώς και την ημερομηνία από την οποία η ανάκληση ισχύει αναδρομικά και διακόπτεται η καταβολή της εισοδηματικής ενίσχυσης. Σε περίπτωση διεξαγωγής κοινωνικής έρευνας, διαβιβάζεται, επιπλέον, βεβαίωση υπογεγραμμένη από τον/την κοινωνικό λειτουργό ότι διεξήχθη κοινωνική έρευνα και ότι από τα συνεκτιμώμενα στοιχεία διαπιστώνεται ότι συντρέχουν λόγοι διακοπής καταβολής της εισοδηματικής ενίσχυσης.

Η διαβίβαση των ανωτέρω (εισήγησης και αποδεικτικών στοιχείων) γίνεται ηλεκτρονικά, μέσω σάρωσης των πρωτότυπων εγγράφων, τα οποία πρέπει να έχουν αριθμό πρωτοκόλλου από την αποστέλλουσα υπηρεσία, στο e-mail dkf@yeka.gr, με θέμα «ΕΙΣΗΓΗΣΗ ΔΙΑΚΟΠΗΣ ΚΑΤΑΒΟΛΗΣ ΑΡΘΡΟΥ 9». Ταυτόχρονα, ο εξουσιοδοτημένος υπάλληλος του Δήμου, που έχει οριστεί επόπτης με δυνατότητα ανάκλησης εγκεκριμένης αίτησης, θέτει προσωρινά την αίτηση σε αναστολή.

β. Η αρμόδια Δ/νση, κατόπιν διαπίστωσης- ζητώντας, αν απαιτηθεί την προσκόμιση συμπληρωματικών στοιχείων -ότι η καταβολή έγινε, χωρίς να τηρούνται οι νόμιμες προϋποθέσεις, αποστέλλει στον πολίτη εγγράφως και μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, έγγραφο με υπογραφή του/της Προϊσταμένου/ης της Γενικής Διεύθυνσης Πρόνοιας, με το οποίο ανακαλείται η πράξη έγκρισης και το οποίο περιλαμβάνει το λόγο ανάκλησης και την ημερομηνία αυτής, τον προσδιορισμό τυχόν αχρεωστήτως καταβληθέντων ποσών και την προβλεπόμενη προθεσμία ενός μήνα για την επιστροφή τους. Κατόπιν καταβολής των αχρεωστήτως στον υποδεικνυόμενο λογαριασμό, ο πολίτης αποστέλλει άμεσα το σχετικό αποδεικτικό κατάθεσης στην αρμόδια Δ/νση.

γ. Η πράξη ανάκλησης κοινοποιείται, εγγράφως και μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου στην ΗΔΙΚΑ, στον αρμόδιο Δήμο, ο οποίος ενημερώνει άμεσα τηλεφωνικά τον δικαιούχο και στη Δ/νση Οικονομικής Διαχείρισης και Υπηρεσιών για την αναζήτηση τυχόν αχρεωστήτως καταβληθέντων, μετά την παρέλευση της ανωτέρω προθεσμίας του ενός μήνα.

δ. Σε περίπτωση μη συμμόρφωσης με την ατομική ειδοποίηση επιστροφής των αχρεωστήτως καταβληθέντων, με απόφαση που εκδίδεται από τη Διεύθυνση Οικονομικής Διαχείρισης και Υπηρεσιών, υπογράφεται από τον υπουργό Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης και αποστέλλεται στην αρμόδια ΔΟΥ, καταλογίζονται αχρεωστήτως καταβληθέντα ποσά σε βάρος, όσων έλαβαν την εισοδηματική ενίσχυση του ΚΕΑ, χωρίς να τη δικαιούνται και εισπράττονται, σύμφωνα με τις διατάξεις του Κώδικα Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων (ΚΕΔΕ).

ε. Το νοικοκυριό δικαιούται να επανυποβάλει αίτηση για το πρόγραμμα, μετά την πάροδο ενός έτους από την ημερομηνία έκδοσης της πράξης διακοπής και με την προϋπόθεση ότι έχουν επιστραφεί τα αχρεωστήτως καταβληθέντα.

στ. Η ανωτέρω διαδικασία ανάκλησης της πράξης έγκρισης και διακοπής καταβολής της εισοδηματικής ενίσχυσης τηρείται και στις περιπτώσεις κατά τις οποίες πολίτης ή άλλο μέλος του νοικοκυριού του εμφανίζεται να συμμετέχει σε άλλη αίτηση εν αγνοία του. Ο πολίτης, τεκμηριώνοντας με κάθε πρόσφορο δικαιολογητικό την πραγματική του κατάσταση, μπορεί να υποβάλει στο Δήμο αίτημα ανάκλησης της αίτησης στην οποία φαίνεται ότι συμμετέχει, σύμφωνα με το άρθρο 4 παρ.2 περ.β. Κατόπιν διερεύνησης της υπόθεσης, σύμφωνα με την ανωτέρω διαδικασία και έκδοσης πράξης ανάκλησης, ο ανωτέρω πολίτης μπορεί να υποβάλει αίτηση για ένταξη στο πρόγραμμα. Η ανωτέρω διαδικασία εφαρμόζεται, επίσης, στις περιπτώσεις διερεύνησης καταγγελιών που κατατίθενται απευθείας στη Δ/νση Καταπολέμησης της Φτώχειας και διαβιβάζονται προς διερεύνηση στους Δήμους.

2. Σε περιπτώσεις πολιτών που για οποιοδήποτε λόγο επιθυμούν τη διακοπή καταβολής της εισοδηματικής ενίσχυσης (είτε έπαψαν να πληρούν τα κριτήρια ένταξης στο πρόγραμμα είτε για προσωπικούς λόγους δεν επιθυμούν να συνεχίσουν να είναι δικαιούχοι), η διαδικασία είναι η ακόλουθη: Ο πολίτης είτε προβαίνει σε ανάκληση της αίτησής του απευθείας είτε αιτείται εγγράφως την ανάκληση στο Δήμο διαμονής του. Στη δεύτερη περίπτωση, ο εξουσιοδοτημένος υπάλληλος του Δήμου, που έχει οριστεί επόπτης με δυνατότητα ανάκλησης εγκεκριμένης αίτησης, προβαίνει σε «Ανάκληση» και εκτυπώνει από την ηλεκτρονική πλατφόρμα την πράξη ανάκλησης για τον αιτούντα. Ο εξουσιοδοτημένος υπάλληλος του Δήμου προβαίνει σε «Ανάκληση» της αίτησης και στην περίπτωση δήλωσης θανάτου του δικαιούχου, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 9 παρ.4 εδάφιο πρώτο.

3. Στις περιπτώσεις αιτήσεων που, κατόπιν διενέργειας ηλεκτρονικών διασταυρώσεων, διαπιστώνονται αναντιστοιχίες και τίθενται προσωρινά σε αναστολή, η διαδικασία είναι η ακόλουθη: Η ΗΔΙΚΑ αποστέλλει σχετικό μήνυμα για την αναστολή καταβολής της εισοδηματικής ενίσχυσης, μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου ή γραπτού μηνύματος στον αριθμό κινητού τηλεφώνου του πολίτη, καθώς και στο Δήμο για την ενημέρωση του πολίτη. Εφόσον ο πολίτης προσκομίσει στο Δήμο τα δικαιολογητικά που τεκμηριώνουν, όσα έχουν δηλωθεί στην αίτηση, ο εξουσιοδοτημένος υπάλληλος του Δήμου, που έχει οριστεί επόπτης με δυνατότητα ανάκλησης εγκεκριμένης αίτησης, μπορεί να προβεί σε «Επανενεργοποίηση» της αίτησης, καταχωρίζοντας το λόγο επανενεργοποίησης, τα δικαιολογητικά που προσκομίστηκαν ή τη διαδικασία που ακολουθήθηκε (π.χ. κοινωνική έρευνα). Στην προκειμένη περίπτωση, η εισοδηματική ενίσχυση καταβάλλεται αναδρομικά. Σε περίπτωση μη προσκόμισης των απαιτούμενων δικαιολογητικών έως το τέλος του επόμενου μήνα από την ημερομηνία που η αίτηση τέθηκε σε αναστολή, η αίτηση ανακαλείται.

4. Αναδρομική καταβολή προβλέπεται και στην περίπτωση της παρ. 4 του άρθρου 10 περί αμέλειας υπαλλήλων των Δήμων ή των ΚΕΠ κατά τη διαδικασία υποβολής της αίτησης. Στην περίπτωση αυτή, υποβάλλεται έγγραφο με αριθμό πρωτοκόλλου από την αρμόδια Υπηρεσία του Δήμου ή του ΚΕΠ ηλεκτρονικά, μέσω σάρωσης του πρωτότυπου, στο e-mail dkf@yeka.gr, με θέμα «ΕΙΣΗΓΗΣΗ ΑΝΑΔΡΟΜΙΚΗΣ ΚΑΤΑΒΟΛΗΣ ΑΡΘΡΟΥ 10 ΠΑΡ.4», το οποίο περιλαμβάνει το λόγο για τον οποίο προτείνεται η αναδρομική καταβολή, καθώς και την ημερομηνία αυτής.

Ακολούθως, η αρμόδια Δ/νση αποστέλλει σχετικό e-mail στην ΗΔΙΚΑ για την ενεργοποίηση της αναδρομικής καταβολής. Επίσης, αναδρομική καταβολή προβλέπεται στην περίπτωση διόρθωσης του αριθμού τραπεζικού λογαριασμού, σύμφωνα με το άρθρο 10 παρ.5., με την επιφύλαξη της διάταξης του άρθρου 4 παρ.2 περ.ε.
Στο έγγραφο τονίζεται, επίσης ότι οι αρμόδιες Υπηρεσίες των Δήμων και των ΚΕΠ πρέπει να ενημερώνουν με σαφήνεια και πληρότητα τους πολίτες ότι η υποβολή αίτησης για το Κοινωνικό Εισόδημα Αλληλεγγύης εξομοιώνεται πλήρως με την υπεύθυνη δήλωση του Ν. 1599/1986, καθώς και για τις επιπτώσεις ψευδών δηλώσεων, ώστε να επιδεικνύεται ιδιαίτερη προσοχή κατά τη συμπλήρωση των αιτήσεων.

Μεταξύ άλλων, σημειώνεται ότι, «…σε περίπτωση δήλωσης από τον αιτούντα ψευδών στοιχείων ή απόκρυψης αληθινών στην αίτηση ένταξης του στο ΚΕΑ, με σκοπό τον προσπορισμό περιουσιακού οφέλους στον ίδιο ή σε τρίτο, εφαρμόζονται οι διατάξεις του άρθρου 22 του ν. 1599/1986 (Α’ 75), όπως ισχύει. Σε κάθε περίπτωση, μετά από αυτεπάγγελτη ή κατόπιν αναφοράς έρευνα, τα σχετικά στοιχεία παραπέμπονται στον αρμόδιο εισαγγελέα για την εξέταση των ενδεχόμενων ποινικών ευθυνών των υπευθύνων». Σύμφωνα με το ανωτέρω άρθρο 22 του ν. 1599/1986 και, ειδικότερα, τις παρ.6 και 7: «6. Όποιος εν γνώσει του δηλώνει ψευδή γεγονότα ή αρνείται ή αποκρύπτει τα αληθινά με έγγραφη υπεύθυνη δήλωση του άρθρου 8, τιμωρείται με φυλάκιση τουλάχιστον τριών μηνών. Σε περίπτωση ανάκλησης της υπεύθυνης δήλωσής του, εφαρμόζονται οι διατάξεις της παραγράφου 2, του άρθρου 227 του Ποινικού Κώδικα. 7. Υπάλληλος που εν γνώσει του παραλείπει την άμεση καταμήνυση ψευδούς ή αναληθούς δήλωσης του άρθρου 8, τιμωρείται με φυλάκιση τουλάχιστον έξι μηνών». Επομένως, σε περίπτωση που τα αρμόδια όργανα του Δήμου διαπιστώσουν παραβάσεις των σχετικών διατάξεων κατά τα ανωτέρω, αποστέλλουν αμελλητί τα σχετικά στοιχεία στον αρμόδιο εισαγγελέα με κοινοποίηση στην αρμόδια Δ/νση Καταπολέμησης της Φτώχειας του υπουργείου.