Αγιά Σοφιά: «Εν τη πράξει γίνεται ξανά μουσείο, με την ανάδειξη των στοών της», λέει η Μοροπούλου
Ενθουσιασμός -έπειτα από την ψυχρολουσία της μετατροπής της Αγιάς Σοφιάς σε τζαμί- για το σπουδαίο μνημείο και άλλοτε επίκεντρο της Ορθοδοξίας, καθώς το δαιδαλώδες δίκτυο από κατακόμβες, στα έγκατα του ναού, θα γίνει επισκέψιμο. Το γεγονός αυτό, κατά την καθηγήτρια του ΕΜΠ Τώνια Μοροπούλου που έχει εργαστεί επί σειρά ετών για τη σεισμική προστασία του μνημείου, ουσιαστικά «καταργεί» στην πράξη τη βέβηλη πρωτοβουλία του Ταγίπ Ερντογάν...
Σπουδαία εξέλιξη για την ιστορία αλλά και τη σωστή ανάδειξη του εμβληματικού μνημείου της Ορθοδοξίας, κατασκευασμένου πριν από 1.500 χρόνια, που εσχάτως μετατράπηκε σε ισλαμικό τέμενος, ως «εργαλείο» για τις νέο-οθωμανικές επιδιώξεις του Ταγίπ Ερντογάν.
Η Αγιά Σοφιά διαθέτει κι έναν υπόγειο μνημειακό θησαυρό, ο οποίος παρέμενε θαμμένος στη λήθη της ιστορίας, ωστόσο όπως ανακοίνωσαν οι τουρκικές αρχές, σε έναν περίπου χρόνο θα γίνει επισκέψιμος, μιας και αφαιρέθηκαν οι τόνοι λάσπης που έκλειναν την είσοδο στον «υπόγειο» αυτόν κόσμο.
Πρόκειται για ένα μεγάλο δαιδαλώδες δίκτυο, με σήραγγες, διαδρόμους, υπόγειους τάφους και κελάρια, που παραμένει ερμητικά κλειστό, στα θεμέλια της Αγιάς Σοφιάς. Κάποια μέρη του δικτύου δε είναι αρχαιότερα του ναού, ενώ χρησίμευαν μεταξύ άλλων για την ύδρευση και αποχέτευση. Η ύπαρξή του είναι γνωστή από το 1946, ωστόσο για πρώτη φορά θα εισέλθουν στο δίκτυο και οι επισκέπτες, όταν ολοκληρωθούν οι σχετικές αρχιτεκτονικές μελέτες και ο καθαρισμός των στοών.
Πρόκειται δηλαδή για σπουδαία τεχνουργήματα, της αρχαίας εποχής λίγων αιώνων μετά τη γέννηση του Ιησού, όσο και αρχαιολογικά ευρήματα τα οποία μέχρι τώρα, και έπειτα από την Άλωση της Πόλης, είχαν μείνει εντελώς στην αφάνεια, αρκετά μέτρα κάτω από το έδαφος. Σύμφωνα με τον μύθο, δε, οι υπόγειες στοές της Αγιας Σοφιάς έφταναν μέχρι τα Πριγκηπόνησα και τον Πύργο του Λεάνδρου στον Βόσπορο, ενώ οι αρχαιολόγοι τονίζουν ότι συνδέονται μεταξύ τους!
Δεν αποκλείεται, όταν ολοκληρωθούν οι εργασίες και… αναλόγως των διαθέσεων των τουρκικών αρχών για ειλικρινείς ανακοινώσεις, να βρεθούμε και προ άλλων μεγάλων εκπλήξεων, μυστικών και ευρημάτων που ανέμεναν την κατάλληλη εποχή για να φανερωθούν…
Δείτε τις εντυπωσιακές εικόνες που δόθηκαν στη δημοσιότητα:
Ένας από τους ανθρώπους που έχει κάνει πάρα πολλά για τη συντήρηση και προστασία του μνημείου της Αγιά Σοφιάς, είναι η Τώνια Μοροπούλου, ομότιμη καθηγήτρια του Ε.Μ.Π., στο μεγάλο έργο της οποίας συγκαταλέγεται και το Έργο Αποκατάστασης του Ιερού Κουβουκλίου του Παναγίου Τάφου στην Ιερουσαλήμ.
Από το 1994, στο πλαίσιο του Πρωτοκόλλου Συνεργασίας που δημιουργήθηκε με τη δική της πρωτοβουλία, μεταξύ του ΕΜΠ, του Πανεπιστημίου του Πρίνστον, του Πανεπιστημίου του Βοσπόρου και του Αντισεισμικού Ινστιτούτου της Κωνσταντινούπολης, είχε συνεργαστεί επί σειρά ετών με το επιστημονικό συμβούλιο της Αγιά Σοφιάς, για την αντισεισμική προστασία του ναού, που επετεύχθη πριν τον μεγάλο σεισμό του 1999, και στη συνέχεια για τη μη καταστροφική διασκόπιση επιχρισμένων επιφανειών για την αποκάλυψη των ψηφιδωτών.
Το Newsbomb.gr επικοινώνησε με την Τώνια Μοροπούλου, η οποία είχε αναλάβει και διεθνή πρωτοβουλία συλλογής υπογραφών, από επιφανείς προσωπικότητες, κατά της μετατροπής του μνημείου σε ισλαμικό τέμενος, το 2021.
Η ίδια, διαβλέπει μια ιδιαίτερη θετική δυναμική σε σχέση με την ανακάλυψη της «υπόγειας» Αγιά Σοφιάς.
Όπως μας λέει χαρακτηριστικά: «Τώρα πια μιλάει το ίδιο το μνημείο και η πραγματική ιστορία του. Η αποκάλυψη αυτή έρχεται σε πείσμα της μονομερούς λειτουργίας του ως τζαμί, από τον Ερντογάν. Από τη στιγμή που οι κατακόμβες θα γίνουν επισκέψιμες για το κοινό, εν τη πράξει το μνημείο καθιερώνεται ως αυτό που ήταν – μουσείο»! Κι έτσι «τα μεγάλα μνημεία της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς παίρνουν την ιστορία τους στα… χέρια τους», συμπληρώνει χαρακτηριστικά.
Η Τώνια Μοροπούλου μας επισημαίνει επίσης ότι η ελληνοτουρκική μορφωτική και πολιτιστική συνεργασία που κυρώθηκε το 2001 από τη Βουλή των Ελλήνων και των Τούρκων, με βάση τη συνεργασία στο μουσείο τότε της Αγιά Σοφιάς έληξε με τη μετατροπή της σε τζαμί, άρα «δεν γνωρίζουμε επισήμως σε θεσμικό επίπεδο τι ακριβώς προγραμματίζεται για τις κατακόμβες», παρόλο που μέχρι πρόσφατα οι Τούρκοι επιστήμονες ενημέρωναν την επιστημονική κοινότητα για τους σχεδιασμούς και τις μελέτες τους.
Η ίδια τονίζει ότι η παρουσία των υπογείων ήταν γνωστή και είχε ληφθεί υπόψη στην αντισεισμική μελέτη του τριμερούς διεθνούς πρωτοκόλλου το 1994. Θεωρεί δε σημαντική την ανάδειξη των ευρημάτων και τη δυναμική που δημιουργεί με την επισκεψιμότητα του υπογείου χώρου.
Σε πρόσφατη δημοσίευση στον τουρκικό Τύπο που αναφέρεται στον διακεκριμένο επιστήμονα Δρ. Hasan Fırat Diker, μέλος του Επιστημονικού Συμβουλίου της Αγίας Σοφίας, που έχει επανειλημμένα παρουσιάσει τις μελέτες του στη διεθνή επιστημονική κοινότητα, και πρόσφατα σε παγκόσμιο επιστημονικό συνέδριο στην Αθήνα.
.jpg?t=gWEC06uwerPk_Psnzy_pHg)
Ο ίδιος, ανέφερε στον τουρκικό Τύπο ότι πριν από πέντε χρόνια πραγματοποιήθηκε μελέτη αρχιτεκτονικής οπτικοποίησης των υπόγειων κατασκευών της Αγίας Σοφίας, ενώ σύντομα θα ξεκινήσουν οι εργασίες καθαρισμού. Το μήκος των κατασκευών, υπολογίζεται σε ένα χιλιόμετρο.
«Ο καθαρισμός των υπόγειων κατασκευών ενός πολύ σημαντικού έργου όπως η Αγία Σοφία θα προσφέρει ολοκαίνουργια οφέλη στην Κωνσταντινούπολη. Η αποκατάσταση της πολιτιστικής κληρονομιάς θα οδηγήσει σε περαιτέρω αύξηση του ενδιαφέροντος και της αγάπης του κοινού για την Αγιά Σοφία», υπογράμμισε ο ίδιος.
Σχετικές ειδήσεις
Trending
