Η «Ηλέκτρα» του Σοφοκλή στο Σύγχρονο θέατρο

Έτσι θα μπορούσε να περιγράψει κάποιος την «Ηλέκτρα» του Σοφοκλή στο Σύγχρονο Θέατρο, τη μόνη παράσταση του φετινού καλοκαιριού που πραγματοποιεί θερινή σεζόν στην Αθήνα και απευθύνεται σε Έλληνες και ξένους, παρουσιάζοντας το έργο με υπέρτιτλους σε πέντε γλώσσες.

Μια σύγχρονη προσέγγιση της γνωστής τραγωδίας από μια εξαιρετική ομάδα ηθοποιών της νεότερης γενιάς, υπό την καθοδήγηση του Δημήτρη Ξανθόπουλου σε μετάφραση του Γιώργου Χειμωνά. Η παράσταση συνοδεύεται από υπέρτιτλους -σε δύο γλώσσες ανά ημέρα- για τις ανάγκες των επισκεπτών της Αθήνας αλλά και των μη ελληνόφωνων μόνιμων κατοίκων της.

Τα τελευταία χρόνια είναι λίγες οι φορές που θεατρικές ομάδες επιχειρούν να ανεβάσουν μια παράσταση - πόσο μάλλον αρχαία τραγωδία- για τη θερινή περίοδο σε έναν κλειστό χώρο. Για τον Δημήτρη Ξανθόπουλο ήταν ένα πρότζεκτ που σκεφτόταν εδώ και καιρό.

«Με ενδιέφερε πολύ να γίνει σε κλειστό χώρο γιατί το μέγεθος του ανοιχτού με τρομάζει. Επιπλέον, θεωρώ ότι αυτά τα έργα δεν πρέπει να τα περιορίζουμε στην Επίδαυρο και τα ανοιχτά θέατρα. Στην αρχή άνθρωποι του χώρου μου είχαν πει: "Δεν είναι καιροί αυτοί για τέτοιες παραγωγές".

Τότε πείσμωσα κάπως. Δεν πιστεύω πως αυτά τα έργα πρέπει να θεωρούνται απαγορευμένα για κανέναν. Η πίστη της ομάδας το έκανε να συμβεί. Στην πορεία ήρθαμε σε επαφή με την νεοσύστατη εταιρεία θεάτρου Λόγος που ανέλαβε και την παραγωγή, με τους ανθρώπους της οποίας ταυτιστήκαμε όσον αφορά τους στόχους και τις προθέσεις, κι αυτό που στην αρχή φάνταζε αδύνατο και τρελό έγινε πραγματικότητα. Μακάρι η παράσταση να καταφέρει να πείσει πως αξίζει να μπεις μέσα σε ένα θέατρο καλοκαιριάτικα» εξηγεί στο ΑΠΕ- ΜΠΕ ο Δημήτρης Ξανθόπουλος.

Για τον ίδιο, η «Ηλέκτρα» του Σοφοκλή είναι ένα έργο που τον συγκινούσε πάντα. «Πιστεύω ότι αυτά τα κείμενα έχουν διαχρονική δύναμη, με λόγο πυκνό που απαιτεί μεγάλη εμπλοκή. Μέλημα μας είναι να περάσει το κείμενο στους θεατές, να μη μείνει στην τραγική του διάσταση».

Στο έργο αυτό ο Σοφοκλής τοποθετεί στο επίκεντρο του ενδιαφέροντός του τη μορφή της Ηλέκτρας και τα ακραία συναισθήματά της: το πάθος της εκδίκησης από το οποίο δονείται, την οδύνη για τον άδικο θάνατο του πατέρα και τη στέρηση του Ορέστη, αλλά και τη λύτρωση που έρχεται στο τέλος με την αποκατάσταση της τάξης στον οίκο των Ατρειδών.

«Στην Ηλέκτρα του Σοφοκλή όλα θα συντελεστούν στο διάστημα μιας ημέρας. Ξεκινά τα ξημερώματα με τον ερχομό του Ορέστη και θα ολοκληρωθεί το ίδιο βράδυ με το φόνο της Κλυταιμνήστρας και του Αίγισθου. Η ζωή τους τελειώνει με το τέλος της τραγωδίας. Δεν υπάρχει μέλλον. Ό,τι συμβαίνει και με μία παράσταση. Το τέλος του έργου σημαίνει και το τέλος της «ζωής» της. Αυτό το «παιχνίδι», το «πάντρεμα» της κατάστασης των προσώπων με την κατάσταση των ηθοποιών που ενσαρκώνουν τα πρόσωπα, γίνεται το κέντρο της σκηνικής δράσης», σημειώνει ο σκηνοθέτης.

Στη σοφόκλεια εκδοχή, η πράξη της εκδίκησης είναι συνειδητή επιλογή του ήρωα και δεν επιβάλλεται, συμπίπτει απλώς με τον χρησμό του Απόλλωνα· επιπλέον δεν απορρέει από τον κύκλο ενοχής και τιμωρίας που ως προγονική κατάρα περνά από γενιά σε γενιά, ενώ ο προβληματισμός για τη μητροκτονία αποτελεί δευτερεύον θέμα.

Κατά τον Δημήτρη Ξανθόπουλο, ο Σοφοκλής κτίζει έναν κόσμο στον οποίο τα πρόσωπα είναι αναγκασμένα να «παίζουν» ένα ρόλο. «Η Ηλέκτρα δεν μπορεί παρά να είναι η Ηλέκτρα, ο Ορέστης δεν μπορεί παρά να είναι ο Ορέστης, η Κλυταιμνήστρα δεν μπορεί παρά να είναι η Κλυταιμνήστρα. Κι ενώ είναι στον καθένα γνωστή η ιστορία του έργου, η κατάληξή του με το φόνο των δύο εραστών, αυτό το αναπόδραστο γίνεται το πλέον ενδιαφέρον. Οι σχέσεις των προσώπων, οι ζωές τους πίσω από τα προσωπεία τους, η κατάσταση που αποκαλύπτεται από τις μεταξύ τους συγκρούσεις αλλά και τις βαθύτερες εσωτερικές τους», καταλήγει.

Η παράσταση παίζεται με υπέρτιτλους στα αγγλικά, γαλλικά, γερμανικά, ισπανικά και ρωσικά (ανάλογα τη μέρα) με σκοπό να προσελκύσει τους ξένους επισκέπτες και όλους αυτούς που διαμένουν στην Αθήνα και η γλώσσα τους εμποδίζει να παρακολουθήσουν μια αρχαία τραγωδία.
Τα κοστούμια επιμελείται η Ιωάννα Τσάμη, τα σκηνικά η Κλειώ Μπομπότη, την κίνηση ο Ερμής Μαλκότσης και τους φωτισμούς ο Τάσος Παλαιορούτας.

Παίζουν :Βάσω Καβαλιεράτου, Γιάννης Παπαδόπουλος, Μαρία Πανουργιά, Θανάσης Δόβρης, Κατερίνα Μαυρογεώργη, Γιάννης Λεάκος, Στέλλα Βογιατζάκη, Νάνσυ Σιδέρη και Δημήτρης Ξανθόπουλος
Ημέρες και ώρες :Πέμπτη, Παρασκευή, Σάββατο & Κυριακή στις 21:30 - για όλη την καλοκαιρινή περίοδο. (Εκτός από7-8 Ιουνίου).
Είσοδος: 28, 14 ευρώ (με υπέρτιτλους), 18, 12 ευρώ (χωρίς υπέρτιτλους).